Na een jarenlange traditie in Den Haag was het grote jazzfestival nu voor de tweede keer in Rotterdam. Op het programma met rond de 160 acts stonden o.a. The Roots, Gym Class Heroes en Snoop Dogg.
Vrijdag 13 juli
Eenmaal binnen in het gigantische Ahoy complex is het rennen naar de kassa voor The Movie Music from Spike Lee. Balen, want de kaarten voor dit plusconcert zijn uitverkocht. Dan maar als Mobb Deep; Drink Away The Pain op één van de zonnige terrassen van het buitenterrein. Er wandelt een gemêleerd publiek langs dat je zeker niet als typisch festivalpubliek zou omschrijven. Hanenkammen, mannen in afgeknipte jeans met ontblote bovenlijven en hippies met bossen okselhaar en blote voeten ontbreken. Wel Gucci- en linnentassen, patta-dragers en dames met hakken die veel te hoog zijn om een avond op rond te slenteren, gepensioneerde Amerikanen en Duitsers, studenten en geschiedenis leraren, je baas en je buurman met een schöne chick aan zijn zijde (is het zijn dochter of zijn collega?). Iedereen lacht – it’s all good!
In de Yukon tent worden we begroet door Redrum’s DJ Eni-Less die flink langer door mag draaien, want Rednose District start drie kwartier later. Six million ways to love – chose one start de set van het duo. Hun geluid is een mash-up van alles wat swingt. “Dit nummer is opgedragen aan je voeten” zegt Steven de Peven door de mic. Zijn droge humor is net als de unieke plaatkeuze een reden om wat langer dan gepland te blijven staan.
De Gym Class Heroes staan in de top-10 en vanavond op NSJ en in de Melkweg. Het is, net als onze eigen Relax, een typische festivalact die met rock & hip-hop de handjes boven het hoofd laten samenkomen. Frontman Travis McCoy blinkt niet uit in rappen of zingen maar het klinkt wel beide solide. Na de Supertramp-sample-single loopt de goedgevulde Maas-zaal langzaam leeg. Een behoorlijke massa blijft ook nog na de Gym Class Heroes staan of zitten: “Zometeen op dit podium The Roots”.
The Legendary Roots Crew verkochten eind vorig jaar twee avonden achtereen Paradiso uit en ook in de grote Maas-zaal van NSJ is het vandaag bij wijze van spreken uitverkocht. Er zijn nog plekjes over in de zaal en op de tribune, maar het is dringen of genoegen nemen met een mindere spot. Net als eind vorig jaar in eerder genoemde poptempel start de show met Web waarmee ?uestlove en Black Thought laten zien dat ze erg goed zijn in wat ze doen. De drums en rijms klinken enorm strak. Er zouden heel wat rappers een lesje kunnen volgen bij de MC van The Roots, want zijn breath-control staat het toe dat hij de hele show de teksten niet alleen zonder haperingen rapt, maar er vaak ook nog eens een schepje bovenop doet. The Seed 2.0 lijkt bijvoorbeeld wel anderhalf keer zo snel te lopen.
Als ik zeg dat The Roots de show rocken dan bedoel ik ook rocken. Net als op hun laatste albums is de rock cross-over steeds duidelijk aanwezig. Het nieuwe lid Captain Kirk draagt hier een belangrijk steentje aan bij door zijn geweldige gitaarsolo’s (You Got Me wordt tot zeker 10 minuten uitgesmeerd). Een ander opvallend persoon op het podium is de onaangekondigde en vrolijk dansende tuba-speler die voor Black Thought de Treat Em Right klassieker van Chubb Rock tot leven brengt. Vanuit de inspiratie jukebox spelen ze verder nog platen van Talib Kweli tot Biz Markie en van Lil’ John tot Afrika Bambaataa en Jay-Z. Als het om hun eigen werk gaat, spelen The Roots voornamelijk werk van de laatste twee albums, en dan niet alleen één of twee coupletten, maar de totale track. Ook ontbreken gelukkig, en in tegenstelling tot veel hedendaagse hip-hop shows, explosies of pistoolschoten tussen de nummers door, want de hele set is extreem aan elkaar verweven (er waren nauwelijks applausmomenten). Na vijf kwartier laat het NSJ-schema het niet toe dat de heren verder rocken en kunnen ze eindelijk hun verdiende props in ontvangst nemen. Zoals gewoonlijk vliegen er vanaf het podium ook weer allerlei gesigneerde props het publiek in. De liefde is wederzijds.
NSJ loopt elk jaar weer over van de legendes en die titel geldt ook zeker voor Al Green die vakkundig door zijn dochter wordt aangekondigd. De groot-groter-grootste-grote Nile-zaal van NSJ voelt voor veel dames toch krap wanneer Mister Green met een Bill Cosby lach zijn rode en witte rozen in het publiek werpt en zijn wereldhits zingt. 61 jaar oud maar zijn stem klinkt nog alsof de plaat niet begin jaren zeventig maar vorige week is uitgekomen. Let’s Stay Together, Tired of Being Alone en I’m Still in Love With You zijn de singles waarop men hoopt en ook krijgt. De successen uit de jaren tachtig (The Message Is Love en Put A Little Love In Your Heart) slaat hij over. “I like the old school. Can I show you why I like the old school?” en net als The Roots verwerkt de zingende dominee in rap tempo een heel stel meezing klassiekers van artiesten als Sam Cook en Louis Armstrong. Indrukwekkend optreden waar je oma ook van had kunnen genieten.
Zaterdag 14 juli
Met de vermoeidheid van een volledige werkweek en een avondje NSJ nog in de benen is het heerlijk om de tweede dag van het festival op een tribunestoel van de Maas-zaal te beginnen. Op het podium staat een in Frankrijk wonende Cubaan met de handen in de zakken gevoelig te zingen. Later pakt deze Raul Raz een Spaanse gitaar en maakt hij meer zomerse muziek. De zaal danst en zweet terwijl ik opdroog. Wanneer de snaren worden begeleid door de knippende vingers van het publiek heb ik mijn eerste kippenvelmoment van de dag te pakken.
Als er gaten in de NSJ-concertroute zitten laat ik me leiden door de bandnamen en de line-up. Je zou ook van tevoren internet kunnen raadplegen, maar deze manier van selecteren heeft wel z’n charme. The Soul Seekers is zo’n naam die optreedt op een tijd dat ik verder niks op het oog heb. Het blijkt een briljante keuze. Stomtoevallig verwerf ik een plekje op de eerste rij en zit ik er bovenop wanneer de zeven donkere mannen in keurig zwart de zaal over nemen: “Take em to church” met de uitermate charismatische leadzanger van deze moderne gospelband. Al na één couplet druipt het zweet van zijn hoofd en staan er mensen voor hun zitplaats te dansen. Dit soort verrassingen maken NSJ tot een traktatie voor de liefhebber van zwarte muziek in de breedste zin van het woord.
Een half uurtje later staan in dezelfde Congo-tent The Holmes Brothers. De mannen op leeftijd staan er in feite al veel langer, want ze kijken leunend op de vleugel rustig toe hoe de zaal zich vult. Na een klein half uurtje blijkt deze toevallige keuze niet geheel mijn ding. Ik ben niet in de stemming voor de blues.
India.Irie zet het publiek op het verkeerde been door na een Stevie Wonder intro met lang gladgestreken haar aan haar show te beginnen. Halverwege de opener trekt ze de, naar dan blijkt, pruik onder luid gejuich van haar hoofd en schudt ze haar volle krullenbos los. Ze blijkt oprecht verbaast over het aantal mensen in de Nile-zaal en blijft zo de hele show eerlijk en oprecht. Zo geeft ze toe dat ze graag de hit van Rihanna en Jay-Z; Umbrella had geschreven voordat ze deze ook in twee versies uitvoert. Tevens staat ze te springen van blijdschap wanneer de jonge blinde soulzanger Raul Midón na een geweldig duet van het podium afloopt. Midón eindigt het nummer met een enkel door zijn mond tot stand gekomen trompet solo waar Rahzel nog een puntje aan kan zuigen. India.Irie’s grootste hits Video (ik vraag me nog altijd af of ze op de hoogte is van het bestaan van Akinyele’s Put in Your Mouth) en Brown Skin volgen elkaar op en sluiten af. India komt graag nog eens terug in ons land. Het publiek ziet dat terecht wel zitten.
Roy Hargrove is al jaren een zekerheid in de line-up van NSJ. Dit jaar mag hij afsluiten in de Hudson-zaal, maar deze is duidelijk te klein voor de populariteit van de trompettist. Het is al zweten in de rij voor de zaal en eenmaal binnen loop je helemaal tegen een muur aan. Bovendien is het zicht op het podium slecht. Wanneer het eerste slachtoffer van de hitte wordt weggedragen besluit ik Ahoy ook maar te verlaten.
Zondag 15 juli
Drie en een half uur voor ze het podium op moet is het op de NSJ-website te lezen: “Helaas heeft Amy Winehouse vanwege oververmoeidheid haar optreden op North Sea Jazz afgezegd.” Een grote teleurstelling voor velen, maar onverwacht is het zeker niet. Optreden op een groot festival in Nederland begint voor Amy veel op de afkickkliniek te kijken: “I won’t go, no, no.”
De zondag begint voor mij in de snikhete Spiegeltent met de vijf blanke jongens van Kneebody. Voor het optreden meldt de vrouwelijke host, in het Nederlands als ook in het klungelig Engels, expliciet dat in tegenstelling tot wat hun bio vermeldt ze géén hip-hop (meer) in hun jazz verwerken. Mmmm, dit lijkt op een verkeerde keuze. De vier jongens uit Los Angeles en de ene uit New York spelen volop improviserend en maken daarbij gebruik van effectpedalen op alle instrumenten exclusief de drums. De kakofonie van geluid intrigeert, maar met zo veel andere acts op het programma is het soms moeilijk om niet te denken dat je iets in een andere zaal mist.
Na een halfuur Kneebody loop ik richting de Congo-tent om te kijken bij de extended funk band van fluitist Ronald Snijders. Deze weet tijdens een dwarsfluit solo zelfs tegelijkertijd te beatboxen. De vonken vliegen er ook daarna nog van af en het laatste kwartier zijn er nog weinig mensen die niet staan te dansen. De drie Surinaamse zangeressen overtuigen de laatste zittenblijvers en het feest is compleet. Ronald wil een toegift inzetten, maar daar is helaas geen tijd voor.
Op het dak draait Jules Deelder vinyl uit zijn eigen collectie. Met alle geneugten binnen handbereik (glas wijn naast de Technics en een joint tussen de vingers) ‘digt’ Deelder naar platen die een heel breed scala van de jazz belichten. Soms licht hij de keuze en de plaat ook even toe of is er een gastmuzikant die live over de plaat begint te spelen, maar altijd zet hij de hoes prominent voor de draaitafel. Het is erg gezellig maar ook erg heet op het dakterras en… er zijn meer dingen te zien.
MC Fit heeft weinig woorden nodig om de tot dan toe lege Yukon-tent wat voller te krijgen. Anthony Joseph is een in Londen gehuisveste dichter en schrijver met roots in Trinidad. Met zijn Spasm Band legt hij zijn woorden op muziek en heeft hij een plaat uit op KC the Funkaholic’s Kindred Spirits label. Spoken word is snel saai, maar Anthony heeft zo’n enorme energie in zijn lijf zitten dat de bebaarde frontman al wild dansend de aandacht blijft trekken. Een krap uurtje denderen de ritmes van de vermakelijke show door.
Het is een half uur voor Sly showtime en Candy Dulfer speelt nog op het naast gelegen podium maar het is al dringen geblazen. Ik heb het al eerder over legendes op NSJ gehad en Sly Stone is een extreem voorbeeld van zo’n onsterfelijke held die zijn opwachting in Rotterdam maakt. Vanwege de vele zalen en optredens wordt het schema op NSJ altijd strak gevolgd. Tien minuten te laat beginnen is al een uitzondering, maar Sly weet daar nog eens tien bij op te tellen voor hij begint. Zei ik ‘hij’ dan bedoel ik de familie, want Sly is in nog geen velden of wegen te bekennen. De familie speelt goed maar laconiek “some tunes you all know” maar na het publiek worden ook zij na 20 minuten ongerust over waar Sly zich bevindt. Al grappend zeggen ze dat hij misschien tussen het publiek staat, maar de stilte op het podium verraadt dat er nu echt stront aan de knikker is. Sly’s jongere zus Vet Stone (ze is inderdaad redelijk gezet) gaat op onderzoek uit en roept al vrij snel dat de mensen nu echt herrie moeten maken voor de opkomst van haar grote broer. Op de achtergrond zien we de stagemanager tegelijkertijd druk gebaren dat het toch nog niet zo ver is. Wanneer na een half uur optreden en wachten Sly daadwerkelijk het podium op schuifelt lijkt het net of je naar een bejaarde rapper zit te kijken. Een wit t-shirt dat hem twee keer te groot is en tot zijn knieën komt, een grote zwarte zonnebril en een witte honkbalpet met blinkende diamantjes erop. Na het schuifelen en wuiven, neemt hij plaats achter het keyboard en effectenbak. Door de vergroeiing in zijn rug moet hij noodgedwongen erg krom zitten en is Sly nauwelijks meer te zien. Slecht dat hier bij de opstelling op het podium geen rekening mee is gehouden. Gezien zijn fysieke conditie ga ik ga er vanuit dat Sly de gehele show niet meer van zijn plek zou komen, maar tot mijn verbazing gebeurt het toch. Na een minuut of tien staat Sly plots op en begint te zingen en het publiek op te zwepen. Helaas is hij zijn microfoon vergeten! Gelukkig is hij redelijk snel weer van een mic voorzien zodat voor iedereen te volgen is wat de man wil. Hierna springt (!) Sly van het hoge op het lage podium (een verschil van een centimeter of 30 en een applaus waard) en loopt van rechts naar links. In die laatste hoek aangekomen zegt hij dat hij een oude man is geworden en een break nodig heeft, maar ook weer terugkomt. Elke andere artiest zou van het podium zijn gefloten, maar zoiets doe je niet bij een legende op leeftijd. Sly komt later nog terug voor een vijftal minuten waardoor hij in totaal in ieder geval 25% van de tijd op het podium is geweest. Ik denk niet dat boekingskantoren Sly & The Family Stone nog een keer in Nederland zullen laten optreden en daar hoef je absoluut niet rauwig om te zijn. Maar wij hebben hem gezien.
Er zullen heel wat wenkbrauwen gefronst zijn toen bekend werd dat Snoop Dogg de afsluitende act in de Nile-zaal zou zijn. Intelligente hip-hop van Blackalicious of duidelijke cross-over van Guru’s Jazzmatazz was tot daar aan toe, maar een gangsterrapper als één van de hoofdacts op een jazz-festival neerzetten verbaasde zowel vriend als vijand. Nu is Snoop allang niet meer de “187 on a mutherfucking cop” rappende gangmember maar ook op NSJ doet hij geen water bij de wijn. Op de playlist staan ‘gewoon’ Deep Cover, Ain’t No Fun (mét Dat Nigga Daz) en Nuthin’ But A G Thang. Het jongere publiek is in grote getalen naar de Nile-zaal gekomen, maar ook oudere mensen lijken een show van ‘die ene rappert’ wel mee te willen pakken. Het kaartje is tenslotte toch al betaald. De meeste vijftigplussers zoeken hun weg naar de uitgang wanneer Snoop na een minuut of 25 zijn gastrap op Akon’s I Wanna Fuck You doet. De boodschap in dit refrein is zo recht voor z’n raap dat zij waarschijnlijk niet langer zonder blikken of blozen kunnen blijven staan. De massa reageert echter bijzonder enthousiast op dit, in Nederland, bescheiden hitje. Veruit de meeste response is er voor de Dr. Dre single The Next Episode. Er zitten vriendinnetjes (of dochters) op schouders, er worden volop joints gerookt en er gaan zelfs gangsigns de lucht in op dit jazz-festival. “I know I’m supposed to be all jazzy and shit – but fuck that. This is Snoop D-O-double-G” laat The Doggfather ook nog even weten. Maar dat Snoop ook vanavond geen concessies doet hadden wij ondertussen wel door. De band (The Snoop-a-delics) staan alles behalve in het spotlicht. Ze krijgen geen solo’s, aan- of afkondiging en staan er puur ter dienste van de 35-jarige rapper uit Long Beach. Hun bewerking van The Neptunes meesterwerk Drop It Like It’s Hot is een ramp en soms mis je ook gewoon die harde Dre drums. Nee, als de band toch niet veel meer doet dan het naspelen van de originele nummers dan kunnen ze net zo lief de instrumentals achter elkaar op een cd’tje branden. Het is tof om te zien dat Snoop zowel Daz als Kurupt van The Doggpound op rondreis heeft meegenomen. Ook Soopafly doet back-ups, maar ze staan alle drie niet de gehele show op het podium. Dit is echt een pluspunt, want vaak overstemmen de vele back-up MC’s de man om wie het allemaal gaat maar daar is nu geen sprake van. Dit is de Big Snoop Dogg show en “Can’t nobody fuck with this – You better ask somebody.” Er volgen nog wat ‘shizzles my nizzles on the drizzles baby bubba’ en dan is het na 75 minuten over. Snoop is een fenomeen die je een keer gezien moet hebben. Fan of niet.
Fixtures:
Hoogtepunt: Snoop Dogg
Dieptepunt: Een vechtpartijtje voor het optreden van Snoop waarbij een zeer jonge fan in huilen uitbarst.
Bier: 1 muntje = 2,10 euro (alleen per 5 verkrijgbaar en niet herinwisselbaar)
Wc: 30 cent
Garderobe: 50 cent
Merchandise: T-shirt, Trui, Rompertje, Bidon, Poster, Nekkoordje, Pet, Tas, etc. etc
Fotograferen: Volop
Geluid: goed tot zeer goed
Bezoekers: circa 63.000 (verspreid over drie dagen)
Showtime: 17.00 uur (op zondag al om 15.00 uur)
Curtains closed: rond 02.00 uur (op zondag om 00.00 uur)
Damage: Voorverkoop per dag € 70, Kassa festivaldag € 75, 3-dagenkaart € 170, Pluskaarten € 15, All-in kaart € 320, Alle prijzen zijn exclusief servicekosten!
Cijfer: 8
