“Weet je wat het is? Ik zag gewoon vier á vijf liveshows per week. Ook als ik zelf even niet bezig was met eigen muziek, kon ik alsnog inspiratie opdoen bij concerten of bijvoorbeeld Rockacademie afstudeer-showcases.” De coronacrisis heeft het dagelijkse ritme van Massi drastisch veranderd. Het is alweer vijf jaar geleden dat we hem spraken. En in die vijf jaar werd niet alleen de wereld- en de muziekindustrie op z’n kop gezet, ook Massi’s carrière kende een aantal verrassende wendingen. Zo vormde er zich een live band om hem heen. Nu is zijn even persoonlijke als muzikale debuutalbum Samen Alleen uit. In gesprek met de relaxedheid zelve.
Wie Samen Alleen opzet, hoort een muzikale mengelmoes; het album schiet van stevige hiphopdrums naar soepele country-gitaartjes en van dromerige triphop naar jazzy soul. Gespeeld door de band waarmee Sam Raaijmakers alias Massi al een aantal jaar op de podia te vinden was. “Eigenlijk zou de plaat al in mei 2020 verschijnen. Net vóórdat de coronacrisis hier flink huis begon te houden, begonnen we met singles releasen. Ik heb geluk gehad dat we nog konden anticiperen. Zo konden we maandelijks proberen om de aandacht te pakken en met meerdere singles naar de plaat toewerken.”
Op die manier plande de rapper maar liefst zeven singles in. En toen kwam januari, wat volgens hem door veel releases een tricky maand is om als onafhankelijk artiest een groot project te releasen, dus volgde er nóg een. “Maar het is eindelijk tijd. En daarnaast zijn de singles gewoon op!”, voegt hij er lachend aan toe. “Je kunt niet blijven uitstellen. Het liefst zou ik dat wel doen, want ik ben iemand die met deze muziek het podium op wil. Maar met deze muziek wachten tot dát weer mag, zie ik niet zitten. Ik ben alweer bezig met nieuwe dingen waar ik ook heel erg trots op ben en waarvan ik ook wil dat mensen het gaan horen. En ik kan niet alles eeuwig blijven bewaren en hopen dat er een moment komt waarop we weer mogen.”
“Ik heb mezelf flink verkeken op hoeveel werk het was om een album op te nemen met een live-band.”
Zo legde hij een beetje het traditionele traject van een klassieke albumrelease af; iets wat niet veel rappers anno 2021 nog mee lijken te maken. Veel rappers leveren nu een album in bij hun label, en zo’n twee tot drie weken later staat het online. Massi heeft naar eigen zeggen kunnen profiteren van de opbouw van een jaar. “Sterker nog, een jaar daarvóór waren we al de studio ingegaan, dus er staat muziek op die inmiddels al twee jaar geleden is gemaakt. Eind 2018 ben ik begonnen met schrijven met deze band.” Sommige van de nummers kwamen voort uit nog oudere demo’s, die hij met Tycho Poort en Rowan maakte. ‘Altijd’ had bijvoorbeeld zo’n groove die zich heel erg liet lenen voor een uitwerking met band. Dat is de oudste track van de plaat.”
Het was volgens hem de eerste keer dat het voor hem geen ‘zolderkamerproductie’tje’ meer was, vertelt hij. “Zonder dat af te doen als wack, want daar is helemaal niks mis mee. Ik doe het nog steeds. Maar ik heb mezelf flink verkeken op hoeveel werk het was. Het opnemen, het mixen, het masteren; alles duurt langer als je met een live-band werkt.” Hij besloot met zijn band naar naar een studio in Friesland te gaan, om pre-producties en demo’s te maken. “Vervolgens gingen we met zijn allen -minus mijn drummer- de studio in, vergezeld door A.R.T., James Castelijn en Bram Capel. Daar kreeg het album pas echt vorm.”
Ik ben vijf jaar ouder, heb veel meegemaakt en ik ben een veel betere muzikant dan vijf jaar geleden”, vertelt Massi relaxed als ik het interview uit 2016 aanhaal. “Ik heb een volwassenere kijk op alles, en ben een betere songwriter geworden. Van mijn veertiende tot mijn tweeëntwintigste heb ik alléén maar gerapt. Op straat freestylen en tracks maken met 64 bars erin zonder refrein. Rappen was een sport. Dat is waar ik vandaan kom. Vlak vóór het einde van Exclamation, een hiphopduo waar ik inzat, kwam er meer ruimte voor experiment en improvisatie op het podium. Toen sloot saxofonist Robbin Snip aan bij onze shows. Eenmaal ingeschreven voor de Rockacademie, wist ik gewoon dat ik met een live-band moest gaan werken.”
Toen hij zichzelf had ingeschreven voor De Grote Prijs van Nederland, trok Massi de stoute schoenen aan: “Ik vroeg gewoon doodleuk droog in de klas; ‘Wie wil dit met mij gaan doen?’ Dat vingen mensen op het schoolplein op, en binnen tientallen minuten vormde zich een band om dat avontuur aan te gaan. Dat zorgde er weer voor dat ik veel meer ben gaan zingen en ben gaan letten op de structuur van een song.”
Zelf groeide hij op met torenhoge favoriet The Marshall Mathers LP van Eminem, maar ook met Nirvana en Amy Winehouse. “En op zo’n opleiding als de Rockacademie word je ook van alle kanten bestookt met nieuwe invloeden. De één luistert dit, de ander dát. En je krijgt tips van mensen uit verschillende genres. ‘Zou je dit niet zó aanpakken, of daar een koortje van maken?’ Daar wordt je alleen maar muzikaler van.”
Die muzikaliteit heeft hij gestopt in Samen Alleen. De plaat had die titel al vóórdat de coronacrisis toesloeg, maar is er alleen nog maar relevanter door geworden. “Het album gaat over de intense relatie die ik heb gehad. We zijn tijdens het maakproces af en aan bij elkaar geweest, waardoor de plaat ook echt golft door verschillende emoties. Het ene moment besef ik dat ik haar los moet laten, maar heb ik daar grote moeite mee. Het volgende moment mis ik haar enorm en daarna maak ik letterlijk een corny liefdesliedje voor haar.”
De muziek golft met die emoties mee en verkent diverse genres, maar toch kent het album een duidelijke verhaallijn; die van een stormachtige relatie. “Een liefdesverhaal is nou eenmaal vaak geen rechte lijn naar boven”, vertelt Massi. De luisteraar hoort ook echt wanneer hij even een break neemt en kiest voor het artiestenbestaan. Maar ook die kant van zijn persoon ziet dat daar niet alles rozengeur en maneschijn is. Met prachtige volzinnen beschrijft hij hoe het is om als opkomende artiest te opereren in een keiharde wereld: “Ik ben scherp als fuck, ook al zie je me high / En ik vertrouw je niet zomaar, hoe lief je ook kijkt”, rapt hij in het springerige Altijd. En kort daarna: “Ik ben meer dan elk label dat je me geeft / ik ben meer / ik ga verder dan waar jouw label zich ooit durft te begeven.”
Ondanks dat de dynamiek rondom hem als muzikant veranderde met de vorming van de band, had Massi geen moeite om zich zo bloot te geven op zijn debuut. “Het is het verhaal van ons allemaal geworden. Er waren méér bandleden met problemen in hun relatie, en we hebben elkaar hierdoor alleen maar gesterkt. Dat verhaal van m’n drummer die er niet bij was tijdens de initiële studiodagen in België, is ook heftig. Hij verloor zijn vader precies op de maandag dat we zouden beginnen. Twee weken later waren zijn verdriet en pijn natuurlijk nog kersvers, maar besloot hij tóch in vijf á zes uurtjes negen tracks in te komen drummen. Ook die pijn is hoorbaar op de plaat. Het was heel onorthodox om een drummer als laatste zijn partijen te laten inspelen, maar het was tegelijkertijd ook zo mooi. Het album heeft daar een extra laag door gekregen. Dat waren intense processen, maar zo is het wel óns album geworden, in plaats van míjn album.”
Stream Samen Alleen nu hieronder: