Aanraking met hiphop
“Halverwege de jaren ’90 was ik lekker aan het gabberen, dus het waren voornamelijk de hardcorebeats die ik hoorde. Om me heen zag ik steeds meer mensen naar namen luisteren als Wu-Tang Clan en Boot Camp Clik. Ik zat er niet meteen helemaal in, maar ging wel steeds meer hiphop luisteren. Mijn Engels was onderontwikkeld, ik verstond weinig van de lyrics, dus ging af op welke beats ik tof vond. Toen ik The Slim Shady LP kocht was ik verkocht. Die plaat had voor mij alles. Vanaf dat moment begon hardcore bijzaak te worden, had het wel gehad met dat genre. Pas in 2001 ben ik me echt gaan focussen wat ons eigen landje te bieden had qua hiphop. Daarna ben ik ook echt veel naar parties gegaan, eerst alleen in Arnhem, later ging ik het hele land door.”
Hoogtepunten
“Mijn eerste live-ervaring was het concert van Eminem (The Anger Management Tour 2, red.) in de Amsterdam ArenA in 2003. Sindsdien heb ik veel internationale acts gezien. Één van de toffere shows was die van Nas & Damian Marley in Paradiso, nadat zij hun gezamenlijke plaat hadden uitgebracht. De gehele avond heerste er een magische energie, de combinatie van die twee artiesten leverde magie op. De eerste keer dat ik Method Man & Redman samen zag optreden was ook epic. Die twee op één podium is puur entertainment, met dansjes, humor maar ook keiharde raps. Ik heb het hele concert lang staan genieten met een brede lach op mijn gezicht. Ook de eerste keer dat Ice Cube in Paradiso stond (2006) is me bijgebleven. Toen hij met WC aan zijn zijde opkwam kon het voor mij al niet meer stuk: een jeugdheld die een keiharde show gaf. De tweede keer dat ik Cube zag vond ik het een heel stuk minder, terwijl de show best geslaagd was. Boot Camp Clik heb ik eens in Deventer gezien, ook een hoogtepunt. Artiesten van Nederlandse bodem die ik op live gebied heel hoog heb zitten zijn Typhoon, Jiggy Djé (ook met Kohfie Konnect) en Opgezwolle (nu FakkelBrigade). Ik denk dat ik de meeste kenners niet hoef uit te leggen waarom. De energie die deze acts geven on stage is gruwelijk.”
Dieptepunten
“Tegenvallers maak je ook mee als je veel shows bezoekt. Missy Elliott in de Heineken Music Hall viel me ernorm tegen, al haar classics kapte ze halverwege af. Iets wat bij mij niet in goede aarde viel. Bij Wu-Tang Clan in Paradiso werd eens een fan in elkaar gemept door een paar rappers en hun entourage, wat zorgde voor een hele agressieve sfeer. Een van de minste shows die ik heb gezien van de Clan. Ook is de groep een aantal keer niet compleet op het podium verschenen. Toch zuur als je een kaartje hebt gekocht voor Wu-Tang Clan en er meerdere leden niet op komen dagen. Wat Nederlandse shows betreft vond ik de releaseparty van Nieuwe Moves een fiasco. Het voorprogramma van Zwart Licht (met D.Lipps, Skinto en Noizboiz) bleek geen goed idee. De energie die zij leverden werd de hele avond niet meer geëvenaard door Zo Moeilijk, zonde. Verder kan ik me niet zo snel een optreden bedenken waarbij ik me niet heb vermaakt.”
Zalen
“Paradiso steekt wat mij betreft met kop en schouders boven de rest van de zalen in Nederland uit. De sfeer daar is ongekend. Het is niet te groot en zeker niet te klein. Heel intiem, maar tijdens een uitverkochte show heb je er wel het gevoel dat je het ervaart met velen. Verder vind ik het geluid er altijd goed afgestemd. Dat geldt ook voor de Heineken Music Hall. Ik heb lang geloofd dat het geluid daar het beste was. Ook 013 vind ik een hele mooie zaal, de perfecte indeling voor het publiek met die oplopende sta-gedeeltes, wat ervoor zorgt dat je overal goed zicht hebt. Echt slechte zalen heb ik niet meegemaakt. Natuurlijk zijn er wel eens avonden geweest dat het geluid niet om aan te horen was, of dat de artiest er simpelweg geen toffe avond van wou maken, om verschillende redenen. Al met al mogen we blij zijn met de popzalen die we hebben in Nederland, vind ik.”
Aspecten
“Allereerst moet het geluid spatzuiver zijn. Een show is goed als er interactie is met het publiek en als er surprise-elementen inzitten. Dat kan bijvoorbeeld afwisseling in setlists zijn. Het is enorm tof wanneer artiesten niet een standaard setlist afwerken van hun laatste release. Daarnaast moet het energiek zijn, een artiest moet mij het gevoel geven dat hij nog meer losgaat dan ik. Ook moet het podium iets uitstralen, het moet gaan kriebelen als het voorprogramma bezig is. Hele entourages die op het podium staan hoeven van mij niet, maar alleen een MC met een DJ vind ik dan weer te weinig. Een mooie balans hierin vind ik dope. Interactie tussen MC en back-up MC vind ik ook een heel belangrijk aspect. Meth & Red is daar een perfect voorbeeld van, die gasten voelen en vullen elkaar zo goed aan. Cartes & Kleine Jay hadden dat ook altijd wel, Jay bracht de energie en Cartes bracht rust als het even kon. Sticks & Rico wisten ook altijd dope shows neer te zetten. De laatste keer dat ik ècht losging bij een show was dan ook bij de afscheidsshow van Opgezwolle in 013, eind 2007.
Ik erger me dood aan artiesten die te laat komen opdagen en vervolgens van het publiek eisen dat ze losgaan bij de eerste woorden die ze door de mic spitten. Of wanneer ze zo stoned als een aap op het podium staan aan te kloten. Wat te laat komen betreft kun je als bezoeker flink genaaid worden. Ik was afhankelijk van het openbaar vervoer tijdens de laatste show van Meth & Red in Haarlem. We hebben welgeteld zeven minuten van hun show meegekregen, waarna we alweer weg moesten om de trein naar huis te halen.”
Meevallers en tegenvallers
“Van de groep Pariaz (Dret & Krulle, MO & Brakko, Gikkels & Kiddo Cee, red.) had ik nog weinig gehoord voordat ik ze live zag bij Definitie van Dopeheid. Ik werd in positieve zin verrast door ze. Iemand waar ik weinig verwachtingen van had was Fotosynthese. Ik zag hem voor het eerst toen het nog een jochie was. Hij had een hele dope plaat uitgebracht, Grootspraak, en dat materiaal wist hij live tot mijn verbazing goed over te brengen. Ook van Dope D.O.D. had ik nog maar weinig dingetjes online gezien. Toen ik die voor het eerst live zag werd ik helemaal weggeblazen. Een artiest die dat niet bij me heeft bewerkstelligd is Fresku, doelend op de performances na de release van zijn tweede plaat. Het werd me iets te veel van het goede wat betreft parodie-rap en de vertoning op het podium. Ik heb me ook altijd afgevraagd waarom hij hier telkens mee wegkwam. Ik persoonlijk heb me er alleen aan gestoord. Ook heb ik me eens behoorlijk gestoord aan Sean Price in Watt te Rotterdam. Hij raakte geïrriteerd aan iemand in het publiek die de hele tijd nare dingen schreeuwde, wat de verdere performance van Sean P. beïnvloedde. Bij zo’n voorval hoop je dat de artiest dan professioneel blijft.”
Anekdotes
“Een tijd lang ging ik overal alleen heen. Simpelweg omdat er in mijn dooie stad niemand was om mee te gaan. ‘Te duur, te ver weg, andere dingen te doen’, dat soort taferelen. Ik heb dat nooit als vervelend ervaren, alleen het reizen was wat saai. Maar gek genoeg kom je overal in het land bekende gezichten tegen, met wie je dan een toffe avond hebt.
Meerdere malen ben ik zelf op het podium beland, waar ik een track lang helemaal los ben gegaan om vervolgens door de bewaking te worden aangesproken met de mededeling dat ik er gauw vanaf moest gaan. Dit was bij Fotosynthese en Kleine Jay en Cartes. Verder heb ik de releaseparty van Jiggy Djé’s tweede plaat meegemaakt omdat Jiggy me op de gastenlijst had gezet. Ik zat toendertijd krap bij kas, waardoor ik de kaartverkoop was misgelopen. Ik heb toen een mail gestuurd naar Jiggy met het verhaal, een paar minuten later kreeg ik het bericht dat we welkom waren om de release bij te wonen. Later mocht ik ook een draaidag bijwonen van de videoshoot van Ik Heb Je, een hele toffe ervaring.”
Festivals
“Festivals vind ik erg dope. Ik moet meteen denken aan Boogiedown en Hiphop In Duketown. Jammer genoeg staat er nog geen buitenlands festival als Splash of Hip Hop Kemp op mijn CV. Iets wat ik graag hoop nog mee te maken. Verder heb ik ook wel toffe ervaringen met indoor festivals. De twee edities van The Rhythm The Rebel in Zwolle waren een groot succes. De DVD’s in 013 waren ook erg tof. De een wat meer dan de ander, maar heb me daar nooit verveeld. Ja, Boogiedown, Hiphop In Duketown en Definitie van Dopeheid zijn wel mijn favorieten.”
Merch en muziek
“Ik zou een eigen winkel kunnen beginnen met de merchandise en albums die ik bezit. Van vrijwel elke Nederlandse act die ik tof vind heb ik originele CD’s. In sommige gevallen de limited edition. Ik kocht een lange tijd alles wat maar werd aangeboden, ook shirts en sweaters. De tofste dingen die ik heb? De limited edition van Opgezwolle’s Eigen Wereld, gesigneerd door Sticks. Ook heb ik Spuugdingen op de Mic origineel, die heb ik al een aantal keer voor honderden euro’s kunnen verkopen. Een shirt van de Ik Heb Je clipshoot met daarop de tekst ‘Arkboy’, het moment dat Jiggy ’m tekende is in de video terug te zien. Ook het eerste rode Zo Moeilijk shirt, die de leden van de groep zelf niet eens meer hebben, hangt bij me thuis. Ik vind het tof om artiesten die ik dope vind te supporten.
Ik heb altijd een meerwaarde gezien in het bezitten van originele albums. Ondanks dat je bijna alles gewoon kan downloaden vind ik het toffer als ik een CD uit de hoes kan halen en in de speler kan stoppen. Met het kopen van die ‘limited editions’ ben ik wel gestopt, het werd standaard dat elke CD die uit werd gebracht ook in een speciale editie op de markt kwam. In mijn ogen viel het speciale eraan toen weg. Tegenwoordig komen jan en alleman met shirts, truien, petjes, noem maar op. Het is niet meer exclusief als je overal om je heen Team Vieze petjes ziet, om een voorbeeld te noemen.”
Verlanglijstje
“Wie ik heel erg graag een keer live zou willen zien is Mr. Probz. Een hele tijd geleden zou hij optreden in de Chicago Social Club op het Leidseplein. Wij erheen met ons goeie gedrag. De boys van Zo Moeilijk zouden openen voor hem, maar die hebben Amsterdam niet eens gehaald die avond. Ook Mr. Probz ging niet door. Gekke shit. Een show van Tyler, The Creator zou ik ook nog wel willen checken. Verder zou ik graag Eminem nog eens willen zien, maar dan niet in een kolossale arena, maar bijvoorbeeld een Melkweg, Paradiso of Ziggo Dome. In laatstgenoemde ben ik trouwens nog nooit geweest, hoog tijd dat Eminem daarheen gehaald wordt.”
