Onder het genot van een muntthee vertelt Joe Kickass, die in 2010 zijn debuutalbum Mind Joe uitbracht, over zijn eerste muzikale liefde.
“Elke zondag zat mijn vader op de bank naar jazzmuziek te luisteren. Dan kwam ik beneden en ik werd er behoorlijk rustig van. Eerst begreep ik het niet goed, ik vond het teveel gepingel. Maar op een gegeven moment ging ik op de bank liggen met mijn ogen dicht. Ik stelde me voor wat voor emoties de muzikanten probeerden over te brengen. En dan kwamen er echt filmbeelden bij me binnen. Dat gebeurde steeds meer en steeds vaker, totdat ik gewoon echt een film zat te kijken in mijn hoofd terwijl ik die muziek hoorde. Later ben ik hetzelfde gaan doen met vrienden, toen bleek dat we dezelfde filmbeelden binnenkregen. Voor de check heb ik het nog met wat anderen gedaan en jawel, ook die kregen hetzelfde te zien. Dus dat betekende eigenlijk dat niet zozeer wij als vrienden een goede connectie hadden, maar dat die muzikanten hun boodschap ontzettend goed over kunnen brengen. Daarom stel ik ook nog altijd dat jazz mijn favoriete muziek is.”
Jazz inspireerde hem altijd in het maken van zijn eigen muziek, maar de laatste twee jaar is hij eigenlijk van het samplen van jazz afgestapt. "Ik vind die muziek al goed genoeg. Hetzelfde geldt voor James Brown, die is al dood gesampled. Die muziek vind ik goed zoals het is, daar moet je niet mee knoeien.”
“Ik ben heel kieskeurig met beats. Ik krijg er rond de dertig per week. Maar heel veel kies ik daar niet van. De beat moet echt bepalen waar de track over gaat. Als een beat niet goed is, krijg ik er geen woorden bij in mijn hoofd en dan moet ik moeilijk gaan doen, waardoor het voor mij niet meer natuurlijk is. Als een beat goed is, dan vormt zich in mijn hoofd vaak meteen een verhaal. Ik schrijf ook heel snel, ik kan bijvoorbeeld een hele track in een half uur schrijven. Ik herschrijf ook weinig. Vanaf mijn vijftiende heb ik zoveel geschreven, zeker 16 bars per dag. Nu ben ik er zo in getraind dat die woorden vanzelf komen wanneer ik een toffe beat hoor.”
Zo’n drie jaar geleden wilde Joe Kickass bij een interview met een andere hiphopwebsite geen foto’s van zichzelf geplaatst zien. “Daar ben ik wel van afgestapt. Dat verhaal is een beetje apart. Ik leerde tracks kennen van Last Emperor uit Philadelphia. Ik kende alleen zijn tracks, wist niet hoe hij eruit zag. Dat boeide me ook niet echt, ik vond hem gewoon een dope MC. Toen ik later een interview met hem zag waarin hij stoned en dronken was, zakte dat hele beeld van een dope MC in elkaar. Het moet niet gaan om het beeld, het moet draaien om de muziek. Vervolgens bedacht ik me dat ik alleen tekeningen van mezelf neer wilde zetten bij interviews zodat het mysterie rondom mij als artiest blijft. Maar het kostte me teveel tijd, dus ben ik er van afgestapt.”
Zijn echte naam houdt hij nog wel altijd verborgen. “Mocht het ooit een groot succes worden, heb ik de naam in elk geval veiliggesteld. Je ziet het vaak bij grote artiesten, dat families worden lastiggevallen et cetera. Mensen kunnen tegenwoordig door middel van internet heel goed zoeken, ik heb geen zin in gezeik.”
Joe Kickass bracht zijn vorige album Mind Joe uit via het Duitse label Project: Mooncircle. “Ik ben daar nooit getekend geweest, we hebben een soort deal waarbij ik heel zelfstandig kan zijn, daar houd ik van. De gelimiteerde oplage van Mind Joe op vinyl was al vrij snel uitverkocht op de website van HHV. Het project dat ik met O.S.T.R. heb gedaan, viel niet onder Mooncircle.”
Kickass stond vorig jaar met O.S.T.R. op Hip Hop Kemp, ook stond hij in 2010 solo op het Tsjechische festival. Volgens hem is het Nederlandse publiek netjes in vergelijking met het publiek in andere landen. “Als je in Nederland op het podium staat, laat het publiek je de hele track afmaken voordat ze applaudisseren. In het buitenland gaat het vaak al gek tijdens het nummer. De reactie is vaak ook minder heftig in Nederland. We zijn in Nederland ook verzadigd qua hiphop. We zijn een rijk land. Ik gok dat 70% van de hiphopliefhebbers wel eens heeft gepoogd om te rappen of een beat te maken. Het kan ook allemaal heel gemakkelijk; je koopt een degelijke geluidskaart en download Fruity Loops, een goedkope microfoon erbij en je kunt een track maken. Een groot gedeelte van dat soort mensen staat ook in het publiek tijdens gigs. Misschien hebben zij zoiets van: ik ga niet voor hem juichen, want ik ben zelf ook artiest, snap je?”
Vorig jaar stond Joe Kickass met O.S.T.R. in Polen voor crowds van duizenden mensen. “Daar ging het helemaal los. De single die we daarna hebben gedropt op 10” vinyl was ook binnen drie uur uitverkocht. De mensen zijn daar heel supportive. Ik had niet eens de tijd om mijn persbericht af te schrijven, ik werd al na een paar uur gebeld met de mededeling dat de single uitverkocht was. De heads daar hebben echt bewondering voor artiesten, ze kopen ook heel veel. Ze hebben veel bewondering als je een goede lyric kunt schrijven of een dikke beat kunt maken. In Nederland hebben we zoiets van: dat kunnen we zelf ook wel, ofzo."
Kickass en Killing Skills maken nu deel uit van Tabasko, de groep rond O.S.T.R. “Die bestaat uit O.S.T.R. zelf, zijn hypeman, DJ en een beatboxer die ook allemaal rappen. Als er ergens een grote showcase van Tabasko is, dan doen wij, Killing Skills, Erjee, die mijn hypeman is, en ik mee.”
De ontmoeting met O.S.T.R. verliep heel natuurlijk. “Hij doet shows voor de Poolse gemeenschappen in veel landen, zo ook in Nederland. In Breda en Den Haag zitten de grootste Poolse gemeenschappen. De vriendin van Chris, van Killing Skills, is Pools en wist van het bestaan van O.S.T.R. en kende toevallig ook de buitenlandse tourmanager van hem. We hebben toen gewoon gevraagd of we het voorprogramma van hem mochten doen hier in Nederland. En dat mocht. Hij vond de show dope, vervolgens hebben we altijd contact gehouden en zijn we vrienden geworden. Nu ga ik regelmatig naar Polen om daar shows te doen en doet hij ook shows met ons mee in Nederland.”
Melodee zei ons onlangs in een interview dat er in Nederland weinig ruimte is voor Engelstalige hiphop bij de hiphopluisteraar van nu. Kickass denkt dat er wel degelijk ruimte te creëren valt: “Ik denk dat het te maken heeft met de Engelstalige MC’s in Nederland. Denk aan Mr. Probz bijvoorbeeld, ik vind hem gruwelijk. Ciph Barker, M.O.D., Unknown Eye, Kain Slim, GMB, Sugacane, noem ze allemaal maar op. Er zijn genoeg gasten die op level zijn. Maar er wordt niet veel uitgebracht. Ik denk: hoe vaker je iets hoort, hoe meer het bij de mensen blijft hangen. Dat is ook het hele idee van een Alarmschijf op de radio. Er komt gewoon niks uit, dat is jammer. Op het moment dat Engelstalige hiphop uit Nederland veel op de blogs staat, gaat het bij mensen in hun hoofd zitten. En er komt zoveel Nederlandstalige shit uit, ik denk dat wanneer ik een track op Puna laat zetten, die dezelfde dag nog van de voorpagina verdwijnt. Vroeger was het er in overvloed. Extince, Brainpower, Def Rhymz, U-Niq, Postmen, allemaal kwamen ze met Engelstalige muziek. Toen was Engelstalig nog veel groter. Ik denk dat niet alleen de aandacht van de hiphopliefhebber is verschoven maar ook het aanbod. Als al die gasten die ik net noemde hun albums uitbrengen, komt er vanzelf meer ruimte voor Engelstalige hiphop van eigen bodem bij de luisteraar.”
Kickass heeft het gevoel dat hij bekender is in het buitenland dan in eigen land. “Af en toe doe ik in Nederland shows voor een man of twintig, dertig. In het buitenland nooit. Gelukkig hoef ik het niet te hebben van Nederland, maar ik zou het wel heel leuk vinden als ik wat meer erkenning krijg. Ook voor de scene, het zorgt voor wat variatie. Ik heb altijd al de ambitie gehad om internationaal te gaan met mijn muziek. In Nederland wonen zestien miljoen mensen, waarvan misschien 15% naar hiphop luistert. En als je dan als luisteraar ook nog eens zoveel goede artiesten hebt om uit te kiezen, is het heel moeilijk om daarboven uit te springen. Het is niet onmogelijk, maar heel erg lastig. Ik heb gezien dat het kan. Ik ken jongens die het op hun manier hebben gehaald. Niemand gaat er in Nederland rijk van worden zonder dat er dingen ernaast gedaan moeten worden, denk aan radio en televisie. Ik wil door zo min mogelijk concessies te doen groot worden.”
Kickass leek een tijdje van de flyers en posters verdwenen te zijn. Vorige maand stond hij in twee weken tijd drie keer op het podium. Zo was hij te zien als supportact van Sean Price en Rahzel en stond hij op Brrrap, het hiphopfeest van Tilburg. “Ik ben een tijdje bezig geweest met nieuwe muziek maken, er ligt aardig wat klaar. Ik doe bijna alles in eigen beheer, videoclips, artwork en dat kost veel tijd. Dit jaar gaan we wat dingen releasen, dus de focus wordt even verschoven van productie naar live.”
In zijn liveshow doet Kickass een track waarin hij fragmenten afspeelt van tracks van Gangstarr en KRS-One. “Ik vind die hiphop fokking vet, het past ook goed bij wat ik wil uitdragen met mijn eigen muziek. Het is niet om de jeugd een les in hiphop te leren, dat kunnen ze tegenwoordig via YouTube zelf doen. Het is meer een eerbetoon. Maar dat zijn niet de enige gasten waar ik naar luister, ik luister heel veel. Ook naar minder bekende jongens, of Nederlandstalige MC’s. Ik vind het leuk om hun stijl uit te pluizen, hoe flowen ze, hoe schrijven ze, dat soort dingen. Wat er nu overduidelijk is, is de Kendrick Lamar-stijl. Ik vind hem tof, ik probeer vervolgens te rappen zoals hem, gewoon voor mezelf. Action Bronson, Wu-Tang Clan, Doom, Last Emperor, Madlib, Nas, allemaal verschillende stijlen die ik stuk voor stuk tof vind.”
Kickass kan niet meer normaal naar hiphop luisteren. “Dat is met filmmakers geloof ik ook zo, die kunnen niet normaal naar een film kijken, die kijken meer naar de gebruikte technieken enzo. Bij mij is dat het geval als ik naar hiphop luister. Ik pluis de stijl helemaal uit.”
Onlangs postte hij op zijn Facebookaccount een foto van zijn computerbeeldscherm, waarop een mapje te zien is dat ‘Joe Kickass – New Album 2013’ heet. “Het komt inderdaad in 2013, ik kan nog geen definitieve datum geven. Het is nu in de productiefase. Alle demo’s zijn klaar, Killing Skills is bezig met het ‘afproduceren’, het mixen en masteren. Het komt vaak voor dat je een deadline hebt en de nacht voor die deadline nog aan het werk bent, dan zul je altijd zien dat je dingen vergeet. Ik wil nu eerst alles af hebben, zodat ik met een frisse blik kan zeggen wanneer een single, een video en het album dropt."
Kickass maakt zijn eigen artwork. “Er gaat een knop om en dan stap ik in de wereld van Joe Kickass. Ik hoor dan de deurbel vaak niet eens, dan zit ik soms wel zes of acht uur achter elkaar te tekenen. De figuren die ik teken zijn gebaseerd op mensen die ik in het echt ken of zie. Zo heb ik een crew verzameld. Vaak zie ik een artiest met een crew, en die crew is vaak zinloos. Je ziet het wel eens bij 101-barz sessies; er staat een rapper zijn ding te doen en achter hem zie je een paar gasten die niks staan te doen. Ook op het podium zie ik dat vaak genoeg, ik begrijp gewoon niet wat ze daar doen. Als ze de show willen zien, kunnen ze beter in het publiek gaan staan want dan zien ze meer. Ik heb nu mijn eigen crew gecreëerd, die mensen op het eerste oog ook niet zullen snappen omdat ze allemaal een karakter hebben dat ik verzonnen heb. Ze komen echt uit mijn eigen belevingswereld. Alleen staan ze bij mij niet op het podium, maar op papier.”
“Waar je mee omgaat, daar word je mee besmet”, zegt Joe, die sinds vorig jaar in een creatieve broedplaats in Amsterdam woont. “Ik moest wel weg uit mijn vorige woonplaats Zoetermeer. Ik zie hier meer om me heen gebeuren. Er zijn zoveel gasten bezig met rap, met graffiti, met beats. Ik heb hier ook geen tv. Dat soort zaken leiden me alleen maar af. En je hebt er ook niet veel aan, aan tv kijken. Ik ben nu meer gefocust. In plaats van anderhalf uur woon ik nu tien minuten van de studio vandaan, dat is al een heel verschil. In Zoetermeer was hiphop vroeger heel levendig, veel mensen waren bezig met muziek, basketbal en graffiti. De focus is er nu weg. Probz is naar Amsterdam verhuisd, bijvoorbeeld. Onze generatie is er nu dus weg. Er gebeurt daar niet meer zoveel als vroeger.”
Nu woont de nuchtere rapper in Heesterveld in de Amsterdamse Bijlmer. Het is een gebouw dat gepland staat gesloopt te worden in 2017. Tot die tijd wonen er voornamelijk startende ondernemers, kunstenaars en andere creatievelingen. “Het was als een verademing, de eerste dagen daar. Het werkt heel inspirerend. Als een voetballer naar een wedstrijd kijkt, krijgt hij zelf ook zin om een balletje te trappen. Als ik daar mensen zie die veel bezig zijn met muziek, word ik zelf ook aangespoord om muziek te maken. Ik ben hier niet alleen méér, maar ook beter gefocust.”
