Guerillastrijders, tags en tape: het verhaal van Efe Case

“Het is illegaal ja”, zegt Efe Case schouderophalend, “maar het is makkelijk er weer af te trekken.” Hij heeft het over de stickers en paste-ups van hem die in het Rotterdamse straatbeeld verschijnen; de stencils die hij ontwerpt hebben toch een iets permanentere aard. Dat hij de zwarte cap diep over de ogen trekt wanneer smartphone camera’s hem in het vizier hebben en het zelfs heeft over een stand-in voor zijn aanwezigheid tijdens de opening van zijn expositie, heeft volgens hem echter geen juridische redenen: “Het is een persoonlijke keus. Niet dat ik mysterieus wil doen of zo.”

Toch wil die man die zelf geen behoefte aan een bekende kop heeft, een hele serie portretten van diverse iconen uit de popcultuur. En die portretten heb ook nog eens een zeer persoonlijke lading die hen verbindt: “Pac, Big, van vroeger uit mijn jeugd. Sade, mijn zus luisterde dat vol gas”, zegt hij terwijl hij de portretten uitpakt. “Diana natuurlijk, de legend”, wijst hij op een portret van het geliefde lid van het Britse koninklijk huis dat eeuwig jong zal blijven. “Het is een stijging door mijn leven heen, steeds iemand die tof was dat jaar.”

Dat thema was geen van te voren bepaalde keuze, maar iets dat tijdens het schilderen voor zijn expositie LOOK, MOM! bij galerie Enfant Terrible zo gegroeid is. Net als het visuele experiment dat hij in de portretten verwerkte: “Ik begon neutraal, en toen bedacht ik het af te tapen en datzelfde stencil weer te gebruiken, maar dan met elke kleur een tint lager.” Het verspringen van de kleuren maakt zo een lijnenpatroon op het canvas, zonder dat het gezicht erop aan herkenbaarheid inboet. “Dat vond ik wel tof, toen heb ik gelijk effe een zooitje gemaakt.”

“Ik ben gewoon mechanisch monteur overdag. Ik heb een normaal leven en hoef niet in een scene te passen”, zo schetst hij zichzelf. Maar de kunstenaar Efe Case in wie hij ’s nachts verandert, is wel degelijk nauw verbonden met zijn normale leven. Zo verwijst de naam direct naar een deel van zijn achtergrond. “Mijn tagnaam vroeger was Case, net als een rechtszaak. Later toen ik ging stencilen heb ik er Efe voor gezet”, zo legt hij uit. “Efe zijn guerillastrijders uit de streek in Turkije waar ik vandaan kom, het zuidwesten. Het zijn freedom fighters die stelen van de rijken, een soort Robin Hoods. Ze hebben hun eigen dans en hebben een invasie van de Grieken in Izmir gestopt. Waar ik vandaan kom noemen we elkaar Efe. Dus dat heb ik er voor gezet.”

Zo’n dansende guerrillastrijder is ook te zien op één van de canvassen die hij maakte, een werk waar letterlijk een tweede laag in zit. “Vrienden uit Istanbul sturen me magazines uit de jaren ’40, ’50, ’60. Allemaal echt ‘oud oud’. Daar maak ik dan collages van.” Die vormen vervolgens de ondergrond waar hij zijn stencils overheen maakt, in kleuren die de ondergrond deels zichtbaar laten. Hij wijst op krantenkoppen over oorlog aan de ene kant van een soortgelijk werk, die overlopen naar een foto van vrouwe Justitia met haar weegschaal en meer vredige termen aan de andere.

Met graffiti begon Efe Case al in de jaren ’90, en toen hij enkele jaren later met de Andre the Giant stencils van Shepard Fairey alias OBEY in aanraking kwam, besloot hij die vorm eens te proberen. Inmiddels is hijzelf al jaren actief als stencil artist, maar die vroege invloed is direct zichtbaar in het stencil dat hij tot zijn eigen beeldmerk bombardeerde: een illustratie van de Turkse actrice Adile Naşit. “Mijn moeder keek heel veel Turkse films en als kleine jongen keek ik mee, dus dat is jeugdsentiment”, vertelt hij. “Ik vind dat tof, dan heeft het een verhaal”.

Of het nu een portret van Rotterdamse rapper Duvel, een herinterpretatie van een klassieke Turkse filmposter, of een politiek getinte prent die pleit voor verdraagzaamheid is, achter vrijwel alles in zijn werk zit een persoonlijk verhaal. Een verhaal dat in nevelen gehuld is, want Efe Case vertelt het liever in de iconen die iets voor hem betekenden, dan dat hij er zelf ooit een wordt.

“Dat is een heel andere branche, waar die gasten in zitten. Zij komen van dat spotlight gebeuren”, zo verklaart hij op de kenmerkend ingetogen toon waarmee hij praat, terwijl hij zijn canvassen en gezandstraalde houtsculpturen met zorg uitpakt en etaleert.

“Ik wil gewoon mijn ding doen zonder poespas.”

‘LOOK, MOM!: New works by Efe Case’ is heel juni nog gratis te zien aan de wisselwand van Enfant Terrible, Hoogstraat 46A in Rotterdam.

Geplaatst door Jaap van der Doelen op 7 juni 2018