Daar was ‘ie, plotsklaps: een aankondiging voor een groots optreden van Zwart Licht, in het kader van het 15-jarig bestaan van hun debuutalbum Bliksemschicht. Het artwork van Joppe Rovers brengt je meteen terug naar de tijd dat CD’s van dergelijke acts nog in de rekken lagen bij diverse winkels, en naar de frisse wind die de groep met hun geluid liet waaien door de opbloeiende hiphopscene. We spraken met Akwasi, Leeroy en Hayzee af voor een zeldzame terugblik: “We kijken liever vooruit. Daarom hebben we nóg een speciale aankondiging voor je, maar daar komen we zometeen wel op!”
We hebben afgesproken in een pand tussen Amstel en Duivendrecht, dat anti-kraak wordt bestegen door diverse ondernemers. Leeroy leidt me rond, en laat me trots zien dat hij alles in-house kan produceren; dj-sets, podcasts, interviews, videoclips en artwork bijvoorbeeld. “Dit is echt een gebied in ontwikkeling, maar ik heb goede hoop dat ik hier nog even kan blijven.” Even later komen ook Hayzee en Akwasi binnen en dalen we met z’n allen neer in de gigantische hoekbank.
Kunnen jullie je erin vinden als ik zeg dat Bliksemschicht een plaat is die heel veel veranderd heeft?
Akwasi: “Het is wel een belangrijke plaat geweest, maar we hadden nooit verwacht dat het effect en de impact zo groot zouden zijn. Dat weet je pas in retrospectief. Toen waren we gewoon heel gedreven, en altijd hard aan het werk. Veel repeteren, veel studiouren maken. Ik ben vooral humble, dat we dit hebben kunnen doen.”
Ik las in een van de comments onder jullie aankondiging dat er een Nederlandse hiphop vóór Bliksemschicht was en een Nederlandse hiphop ná Bliksemschicht…
Akwasi: “Dat zijn niet onze woorden…”
Hayzee: “… maar het is mooi dat mensen dat vinden, man. Wij maakten gewoon muziek. Dat het zo zou vallen, konden we nooit van tevoren berekenen.”
Heb je überhaupt verwachtingen als je met je debuutalbum bezig bent?
Hayzee: “Ik in ieder geval niet. Ik weet niet meer welke artiest het als eerste zei, maar als artiest ben je je hele leven tot aan je debuutalbum bezig met dat debuut. Dat is je hele levenservaring tot dan toe gebundeld. Je tweede album laat de groei zien, maar in een veel korter tijdbestek.”
Leeroy: “Ik kan me daar wel in vinden. De verwachtingen komen als je die tweede plaat moet gaan maken. Bliksemschicht was gewoon having fun and being creative. Alles was mogelijk! Pas daarna, toen we echt veel shows gingen doen en daarna weer de studio in gingen, kwam het gevoel dat we het album moesten gaan toppen. De luchtigheid en vrijheid om te creëren kan wel beperkt worden als je ineens een bekende hiphopact bent. Er komt een soort extra pressure bovenop. De kunst is om daar schijt aan te hebben. Wij gingen daarna juist een dubstep-plaat maken.”
Kun je me meenemen naar de plaats en de tijd waarin Bliksemschicht vorm kreeg?
Leeroy: “Gewoon drie jongens die in Studio West, wat nu Meervaart Studio is – having fun voor vier dagen in de week. A beautiful time. Ik kende Akwasi al van de buurt als de guy die bij Britain werkte, maar toen kwamen we elkaar tegen bij een workshop in Kraaiennest. Het eerste wat hij me vroeg: “Kun je rappen?” Uiteindelijk hebben we samen dat workshop-traject afgelegd en gaandeweg leerde ik Ramon kennen. Akwasi stelde hem aan me voor als Hayzee, de guy die de beat ging maken. Die beat heette ‘METRO54′ en zelfs nu, zeventien jaar later, hoor ik die soulvolle shit nog in mijn hoofd als ik het erover heb.”
Akwasi: “Weet je dat die gewoon nog op YouTube te vinden is?”
Leeroy: “Ja, joh? Anyway, eindstand vonden we het project toch niet zo tof en hebben we ’t geskipt. Een paar maanden later kreeg ik een bericht van Akwasi waarin hij vertelde dat hij bezig was met een nieuw project, Zwart Licht, en dat hij me erbij wilde als back-up. Hij stuurde me wat tracks waaronder Vanaf Nu. Ik zat in m’n Opgezwolle-vibe, m’n Winne-vibe en vond het keihard. Toen ben ik aangesloten in Studio West, en had ik iets anders om ná school te doen dan rondhangen op straat. Ik had eindelijk iets om handen. Het was iets dat ik kon doen met boys die wat ouder zijn. Big bro’s, and they were lookin’ out for me.”
Was het voor jullie ook zo?
Akwasi: “Nee man, voor mij was er totaal geen barrière.”
Hayzee: “Precies. We zagen zijn strength, zijn potentie. Hij had talent.”
“Als je 5k views had op YouTube, ging je dik. Hiphop was nog helemaal niet dáár.”
Als ik nu Bliksemschicht intik in mijn zoekmachine, concludeer ik dat het best wel een onderbelicht album is geweest. Er zijn niet talloze recensies te vinden, of heel veel verschillende perspectieven erop. Wat vinden jullie daarvan?
Leeroy: “Toen wij dropten was het internet-tijdperk nét poppin’, man. Ik denk dat het daarmee te maken heeft. Als je 5k views had op YouTube, ging je dik. Hiphop was nog helemaal niet dáár in Nederland.”
Akwasi: “We zaten nog op Hyves en Myspace toen dit album verscheen. Kun je nagaan.”
Zwart Licht is voor mij zo’n act waarvan ik nog precies weet waar en wanneer het voor het eerst hoorde: bij Rock The Bells in de Heineken Music Hall…
Leeroy: “Oooh shit! Weet je dat nog Hayzee? Toen we daar in die tweede zaal stonden, daarboven? Toen Nas moest optreden. Die avond met die Patron-batra’s?”
Hayzee: “Oh, jawel. Je was er echt vroeg bij dan!”
Akwasi: “Ja, gek om te beseffen dat dat nog vóór het album was, man. Shit, dit soort anekdotes horen is echt tof in de aanloop naar onze show!”
Daarover gesproken: dat is een beetje een uit de hand gelopen ding, vernam ik?
Leeroy: “Thi van Top Notch gaf ons een heads up: ‘Binnenkort bestaat Bliksemschicht 15 jaar. Een mooie tijd voor een uitgave op vinyl?’ Akwasi had het jubileum ook al in zijn hoofd, en vond dat als we die plaat uit zouden brengen, we ook een show moesten gaan spelen. Vanuit daar zitten we nu hier. Het is aangekondigd, nu zijn we bezig met het creëren ervan. We geloven in onze eigen kracht, dus we zijn relaxed. Zwart Licht is Zwart Licht, je moet niet te gek afwijken van waar men ons van kent.”
Akwasi: “Jullie hebben de primeur hier. Bliksemschicht verschijnt voor het eerst op vinyl! Er komt een Dark Green-versie, en een variant die alleen bij de show te verkrijgen is.”
Waarom verdient deze plaat die show en vinyl-editie, en daarmee een nieuw momentum?
Leeroy: “Voor mij persoonlijk voelt het nu gewoon goed. Vijftien jaar is een mooi meetpunt om te kijken waar we nu staan. Als je mij vijftien jaar geleden had gevraagd wat ik binnen vijftien jaar allemaal zou bereiken, had ik nog niet de helft opgenoemd van wat ik nu allemaal bereikt heb. Het is mooi om daar stil bij te staan en te celebraten. In het moment krijg je namelijk niet veel mee, omdat je heel anders erin staat. Die show die jij net noemt bijvoorbeeld, in de bovenzaal van de HMH, daar zat ik heel anders in. Ik dacht alleen maar aan het slechte geluid dat continu weerkaatste tegen de hoge muren. Maar ik heb geleerd om stil te staan bij mooie momenten. Dit is méér dan vijftien jaar Bliksemschicht. Dit is ook bijna twintig jaar vriendschap. We hebben allemaal onze ups en downs gehad, laten we het omarmen.”
“Off stage humble, on stage monsters.”
Heb je het album recentelijk nog beluisterd?
Akwasi: “Jazeker man, om te checken of ik de lyrics nog kende.”
Leeroy: “Ik ook! Jij bent zo’n harde rapper man, ik zeg je eerlijk. Ik hoorde een paar dingen en het werkt. Vijftien jaar later en het voelt niet corny, het sláát nog steeds.”
Akwasi: “Thanks man. Ik merk wel dat ik het een beetje gek vind om terug te kijken op wat we hebben gedaan. Ik vind het een beetje awkward. We hebben nooit gezegd: “We zijn de shit want we hebben dit en dit gedaan!” Wat we wel zeiden: “Het gaat anders, het kán anders.” We waren altijd in het hier en nu. Ik vind het dope dat we dit nu kunnen doen, het is een blessing.”
Leeroy: “Onze bravado kwam ook pas on stage, hè?”
Akwasi: “Precies. Op stage was het anders. Daar waren we Voltron.
Leeroy: “Off stage humble, on stage monsters.”
Het podium is wel waar jullie latten hebben verlegd, in mijn optiek.
Leeroy: “Door de goede vibes in de groep waren we altijd goed op elkaar in gespeeld. We repeteerden vaak, drie of veer keer per week, maar werkten nooit met een vaste setlist.”
Hayzee: “Het maakte ook niet uit. Deze guys wisten altijd te manoeuvreren door whatever ik op ze gooide. De meest random tune en ze kennen het uit hun hoofd, like that!”
Leeroy: “En hij hield er dan van om gewoon ineens een tune te starten waar ik zes verses op heb, ofzo. Maar het werkte. We waren altijd ready!”
Akwasi: “Nu nog niet, hoor. Ik denk wel dat ik voor deze show even ga trainen, man.”
Leeroy: “Je bent nog niet begonnen? We zijn oud nu, neef. We kunnen niet meer jumpen als toen. Ik ben al in de gym, hoor.”
“Het is een soort estafette. Wij zijn daar een van de schakels in.”
Hoe kijken jullie zelf terug op Bliksemschicht?
Akwasi: “Het is keihard dat mensen het nu een classic noemen, maar in het maakproces waren we daar helemaal niet mee bezig.
Leeroy: “Ik vraag me wel af of als we het tien jaar later hadden gedropt en het dezelfde impact had, wat daar dan voor accolades aan hadden gehangen. Zouden we dan ook gouden platen krijgen? Ik weet in ieder geval dat we platinum in the streets zijn gegaan. Iedereen heeft Bliksemschicht weleens gebrand of geleend van een vriend.”
Akwasi: “Wat ik heb gezien in de hiphopscene is dat we de deuren opentrappen voor elkaar. Acts Postmen, Osdorp Posse, Brainpower en Opgezwolle hebben ervoor gezorgd dat wij konden doen wat we deden. Flinke Namen, The Opposites, De Jeugd en wij, de generatie daarna, hebben ook weer dingen gedaan waardoor New Wave hun ding kon doen. New Wave heeft deuren geopend voor ADF Samski en Siggy & D1ns nu. Het lijkt para, maar het is een soort estafette. Bliksemschicht is daar een van de schakels in.”
Welke deur hebben jullie opengetrapt?
Leeroy: “Live bands?”
Akwasi: “Definitely. We wisten niet dat het een gamechanger kon zijn, om van het materiaal waarmee je al jaren toert nieuwe live en unplugged-versies te maken. Als je ziet hoe breed het toen ging; we stonden ineens op festivals als Lowlands en Paaspop met Deuxperience. Nu spelen die muzikanten met Dio, de ene bij Ronnie Flex, de ander bij Typhoon…
Leeroy: “Het is niet dat we de eerste waren die met een live-band kwamen, maar we hadden wel een connectie met die muzikanten waardoor onze show een hele nieuwe dimensie kreeg.”
Akwasi: “We hadden een natuurlijke drang naar vernieuwing. Dat was sowieso een belangrijke factor van onze groep.”
Leeroy: “Nu is het bijna standaard. Als je als hiphopact een grote show gaat spelen, formeer je een live-band om je heen. En ik wil er nog aan toevoegen: we sprongen! We hebben mensen laten springen, dat deed in die tijd ook niemand.”
Akwasi: “Ja, man. Waarom sprongen we eigenlijk?”
Ik ga niet liegen, ik was die guy die vooraan stond bij jullie shows en een moshpit probeerde te stichten. Wat nemen jullie mee van die tijd naar de show in Paradiso op 25 januari?
Akwasi: “Het gevoel, de energie en de liefde. Het was een leuke tijd, laten we dat nog héél even proberen te reviven! We moeten het wel gaan pushen. Ik denk dat we gaan uitverkopen. Ik heb in ieder geval tegen iedereen gezegd dat ik geen gastenlijstplek voor ze heb.”
Leeroy: “Ik ook man. Dat doet me denken aan wat Kanye ooit zei op Big Brother: “Big brother got his show up at Madison Square / And I’m like “Yeah, yeah, we gon’ be there” but / Not only did I not get a chance to spit it / Caroline told me I could buy two tickets.” Voor al die jaren dat we je mee hebben genomen naar al die fissa’s mag je ons nu een keer supporten. Maar we stressen niet, de kaartverkoop gaat lekker. Wij kunnen niet wachten!”
Tickets voor de speciale Zwart Licht-show zijn hier nog te koop. Voor de pre-order van de exclusieve vinyl-variant van het album Bliksemschicht ga je naar de Top Notch Shop.
