In aanloop naar de release van Great Minds was op YouTube al een aantal afleveringen te zien waarin we Sticks, Winne, Jiggy en Dr. Moon in Parijs (waar een groot deel van het album is opgenomen) aan het werk zagen. De sfeer van deze sessies en de interviews tussendoor hebben iets heel nonchalants en dat gevoel keert tijdens de plaat constant terug. Tussen de verses door wordt een hoop verteld, gepraat en gelachen en dat siert de plaat, ook omdat sommige van deze skits bijna net zo boeiend zijn als de eigenlijke coupletten (inclusief een geluidsfragment van Sidney ‘Ik steel van die rijke tatta’s’ Schmeltz waar ook de naam van de eerste track Hooggeleid aan ontleend is). In deze setting voelt Sticks zich als een vis in het water en dat is precies de reden waarom hij het minst verrast; hij associeert er vrolijk op los en lijkt zelf ook wel benieuwd te zijn naar hoe zijn couplet zal eindigen. Een hoop van wat Sticks rapt, klinkt alsof hij het ter plekke bedenkt, zoals in Dak Van De Wereld:
Diamanten zijn de dames’ BFF, der boezemmaatje
in ben geïntresseerd in haar boezem maten
sla ouzo in een Griekse toko en order souflaki
positioneer mezelf in een styling die je niet zo vaak ziet
get with it, automatisch
Jiggy Djé lijkt de perfecte balans te hebben gevonden tussen zijn oude punchline stijl en de wat meer flow georiënteerde versie die hij op zijn tweede plaat, De Ark de Triomf, hanteerde:
Vraag me wie staan er in je top drie?
ik zeg je; Winne, Sticks en nog iemand
gok wie.
Jiggy Djé rapt het met zijn karakteristieke gevoel voor arrogantie en humor. Ook Winne (die in het verleden nogal eens leek te vervallen in uitgekauwde rijmschema’s) weet te verbazen op tracks als Rat Pack Snipers en Bommen In Boston:
Fuckers, is het weer zo ver?
het was veel te lang stil dus iedereen die blèrt
en ben ik dicht bij mezelf, volg ik niemand but myself ‘cause I don’t fuckin care
ze zeggen Winne volgt niemand dat is laf, wat een gast hij heeft een veel te grote air
over zich heen, je mening over de game
over hem, over haar, het boeit me geen ene reet
Het refrein van Het Licht is er een goed voorbeeld van dat deze spontane aanpak niet altijd goed uitpakt; SirOJ is sowieso al niet een zanger met een krachtige stem, maar als hij dan ook nog een snel in elkaar geflanst net-niet-rijmend stukje tekst ten gehore brengt, valt zo’n hook compleet in het water.
Nog 1 keer heeft een heel dope concept: als je nog één dag te leven hebt, hoe zou die dag er dan uit zien? Ze beschrijven geen ‘uitgaan met een knal’- achtige taferelen waarin ze hun stoutste dromen verwezenlijken. Nee, gewoon een dag met familie, vriendin en vrienden in hun eigen stad. En dat is typerend voor dit album; wat we horen zijn geen hongerige mc’s, maar tevreden dertigers die op het feit na dat ze verschrikkelijk goed kunnen rappen, heel gewone jongens zijn.
De beats zijn van hoog niveau. Dr. Moon is voor Nederlandse hiphopfans misschien een nieuw gezicht, maar als muzikant is hij al lang en breed volwassen, zo is te horen aan de producties. We horen niet een nog zoekende beatmaker, maar een bekwame artiest die geen noot te veel speelt en weet waar hij ruimte moet laten voor de rappers, zoals op Acties waarin we een duwende bassline horen aangevuld met piano en stringsounds. Op dit soort beats komen de drie mc’s het best tot hun recht; één element dat de groove neerlegt en verder niet te veel opvulling. Ook op het door A.R.T geproduceerde Dat Dan Weer Wel zijn het alleen drums die de aandacht vragen en suggereert een vocale sample op de achtergrond de melodie, waardoor de rappers weer alle kanten op kunnen met hun flow. In de beats zitten veel mooie, muzikale toevoegingen verstopt, zoals de bassline van De Flexte. Dit zorgt ervoor dat Great Minds alleen al door de beats om meerdere luisterbeurten vraagt.
Enige misser op het album is de beat van Run It Back (ironisch dat Sticks juist in het intro van deze beat alleen erge beats wil ik horen zegt). Niet dat het technisch een slecht stuk muziek is, maar de new school invloeden klinken geforceerd, alsof de Great Minds aan de jeugd willen laten horen dat deze hype voor hun een koud kunstje is. Sticks opent zijn verse met een overduidelijke knipoog naar de jongere generatie:
Ik ben te slim om te stunten, te ver voor je swag
Op zich is dit (zeker binnen de hiphop) geen probleem, maar om daar nou een hele track aan te besteden, lijkt wat overdreven. Gelukkig staan daar tracks als Dak Van De Wereld en Doag tegenover die van voor tot eind kloppen. Het door Yung Felix geproduceerde Doag is Great Minds op hun best; Winne opent heel sterk met weer een verrassende flow, Jiggy laat horen dat hij net als zijn protegé Turk op een originele manier Engels en Nederlands kan combineren (en voegt daar zelfs nog een beetje Frans aan toe). Grote verrassing op Doag is Kleine Viezerik die als een saxofoon solo over de beat heen swingt en met zoveel energie rapt dat zijn 16 korter lijkt te duren dan die van de Great Minds. Waardige afsluiter is Sticks die met zijn laidback flow weer eens bewijst dat hij een van de beste mc’s is die Nederland ooit gekend heeft.
De spontane aanpak van dit project heeft er misschien voor gezorgd dat een aantal refreintjes (zoals op Het Licht) niet zo doeltreffend zijn geworden als ze hadden kunnen zijn, maar over de hele plaat gezien zijn dat te verwaarlozen minpuntjes. Great Minds wordt per luisterbeurt beter, omdat de beats heel goed in elkaar zitten, maar ook door de grote hoeveelheid doordachte lines (wie meer wil weten over deze lines kan terecht op great-minds.nl, waar alle lyrics van dit album staan en uitleg te lezen is). Het is simpelweg geen album dat na één keer luisteren beoordeeld kan worden, daarvoor is het niveau te hoog. Of Great Minds dezelfde status zal bereiken van moderne klassiekers zoals Binnenlandse Funk of Eigen Wereld is nog maar de vraag, maar het zou het wel verdienen. Een aanrader, dat moge duidelijk zijn.
Tracklist:
01. Hooggeleid (prod. Dokter Moon)
02. De Flexte (prod. Dokter Moon)
03. Rat Pack Snipers (prod. Soulsearchin)
04. Nog 1 Keer (prod. Dokter Moon)
05. Dak van De Wereld (prod. Dokter Moon) (skit prod. Henning)
06. Acties ft. Typhoon (prod. Dokter Moon)
07. Bommen in Boston (prod. A.R.T.)
08. Dat Dan Weer Wel (prod. A.R.T.)
09. Run It Back (prod. Yung Felix)
10. Het Licht ft. SirOJ (prod. SirOJ)
11. Doag ft. Kleine Viezerik & Yung Felix (prod. Yung Felix)
12. Kan Er Maar 1 Zijn ft. Rico (prod. Le Professeur)
13. Great Minds (prod. Dr. Moon & Soulsearchin)
