Tussen de opnames van Toppop door, waar Caro Emerald haar nieuwe single ten gehore brengt, spreken we Thomas Elbers, beter bekend als Kypski. Hij vergaarde bekendheid als turntablist en wist veel wedstrijden te winnen. Zo zette hij onder andere vier edities van Turntablized, DMC (Nederlandse kampioenschappen) en de Vestax Extravaganza DJ Battle op zijn naam. Later vormde hij met onder andere Simon Akkermans de formatie C-Mon & Kypski, waarmee hij de hele wereld rondtourde. “Dat staat op een laag pitje, we hebben dan ook geen projecten in de planning. Ik spreek die jongens niet zo heel veel meer. Af en toe kom ik ze nog wel eens tegen. Eigenlijk zijn we allemaal te druk met onze eigen projecten.”

Zo’n zeven jaar geleden creëerde Kypski een melodische scratchplaat, The Clocktave, waarmee je melodieën kunt scratchen. Er verschenen verschillende video’s online waarin hij de mogelijkheden tentoonstelt. Nu is The Clocktave er ook in digitale vorm. “Er staan geen normale scratch-geluiden op, enkel toonladders. De noten zijn gerangschikt in een soort klokvorm. Het zijn dus niet zomaar toonladders, de noten zitten echt op vaste punten. Zo komt de C steeds op 12 uur terug. Hierdoor is het mogelijk om liedjes te spelen met de scratch-plaat. Ik heb samen met Sjam een ‘tutorial’gemaakt, zodat het wat duidelijker wordt voor DJ’s en scratchers.”
Er was een fysieke plaat te koop, maar die is al geruime tijd uitverkocht.
“Ik kreeg vaak mailtjes met daarin de vraag of mensen die plaat nog ergens konden kopen. Ik heb vaak nee moeten verkopen. Heb er ooit nog eens zelf twee naar Canada verstuurd, maar op een gegeven moment is de koek op.”
Door DJ Qbert is het idee ontstaan om The Clocktave ook in digitale vorm uit te brengen. “Ik had Qbert erover verteld en hij was meteen enthousiast. Hij vond dat we het aan moesten bieden in zijn webwinkel. Ik heb ‘m opnieuw gemasterd en vervolgens hebben we ’m online gezet. Het is nu toegankelijker, omdat het digitaal is. Veel Amerikaanse scratchers hebben Traktor of Serato, in Europa draait het merendeel van de DJ’s met de Pioneers, USB-sticks of SD-kaarten. Ik weiger daarop over te gaan, dus ik voel me vaak een buitenbeentje.”

Kypski mailde Qbert eigenlijk voor een samenwerking op zijn soloalbum, dat op de planning staat. “Ja, die is in de maak. Ik heb al een aantal nummers af, maar nog niet genoeg. Ik ben er nog druk voor aan het componeren en produceren. Het wordt een elektronisch getinte plaat, met zowel downtempo als uptempo tracks. Ik ben er tot nu toe heel enthousiast over.”
Krijgt de plaat een hiphopbasis mee? “Ik weet niet meer wat hiphop is, je hebt tegenwoordig zoveel stijlen, bijvoorbeeld trap. Ik zou niet meer zeggen dat ik een hiphopper ben, hoewel ik er wel vandaan kom.”
Kypski omschrijft het liever als straatcultuur-elementen.
“Vroeger wilde ik altijd breakdancen, maar ik zat op kinderdansen, waar ik altijd hele suffe dansjes moest doen. Hetzelfde gold voor graffiti. Toen ik twaalf was, liep ik al altijd achter de grote jongens aan. Het album bestaat dus niet uit een specifieke hiphopsound, maar die straatelementen komen er zeker in terug. De hiphopinvloed is er sowieso, ook door het scratchen, iets wat ik nooit zal opgeven.”

Kypski wil zich onderscheiden als muzikant én producer. “Ik maak ook muziek waarbij ik denk dat dat gaat lukken. C-Mon & Kypski was al een samenwerking, maar binnen die samenwerking deden we ook allemaal andere samenwerkingen. Ik wil echt mijn stempel drukken op het album, ik zie het ook als mijn visitekaartje. Dit wordt echt mijn plaat.”
Komen er dan helemaal geen samenwerkingen op de plaat? “Jawel, maar die moeten voornamelijk gezocht worden in de instrumentale hoek. Ik heb me altijd meer geïnteresseerd in de muziek achter de artiesten. Zo was ik een enorme fan van Michael en Janet Jackson, maar nog meer van de mensen die die muziek produceerden.”
Vaak verafschuwt hij de vocalen op een track: “Zodra vocalen op een track inkomen, valt er vaak een gedeelte van de vrijheid weg. Of het moet retegoed zijn, dan ga ik er ook wel hard op. Maar dat komt gewoon niet zo vaak voor. Ik ben al blij dat ik de stem van Caro goed trek, zij is een voorbeeld van een goede zangeres.”

Tegenwoordig verzorgt hij de scratches op de platen van Caro Emerald en toert hij mee als live DJ. Hoe kwam dat tot stand? “Ik werd zo’n drie jaar geleden gebeld door Jan van Wieringen. Hij kwam met de mededeling dat er een zangeresje was die bezig was met een album, niemand kende haar toen nog. Ze wilden scratches op een aantal nummers.”
Vervolgens luisterde Kypski de tracks van Caro Emerald en hij was meteen enthousiast. “Ik vond het heel goed in elkaar zitten, heel catchy. En ik vond de stijl heel tof. Maar dat het zo hard zou gaan, had ik niet verwacht.”
Pas later maakte hij deel uit van de live bezetting. “Dat doe ik samen met Git Hyper uit Rotterdam, samen zijn we nu DJ’s voor Caro Emerald.”
Ook op het nieuwe album van de zangeres zal Kypski te horen zijn: “Ik heb meer scratches geleverd dan op de eerste plaat.”

Vorige maand bracht Kypski de Scratch Now EP uit, die bestaat uit drie versies van dezelfde track. “Die EP moet je niet zien als een voorproefje op het album, dat wordt namelijk heel anders. Ik had de track, Scratch Now, al een tijdje af en had ineens een idee over wie er een clip bij zou kunnen maken. Ik dacht aan Edward Cook en heb hem twee weken voor de release gevraagd om er een clip bij te maken. Het is uiteindelijk niet heel serieus en vrij melig, maar ik vind de video perfect aansluiten bij de track.”
In de video is de gedachte van Kypski over de hedendaagse DJ-scene te zien. “Tegenwoordig staan DJ’s met twee handen in de lucht in plaats van op de decks.” Zijn boodschap is dan ook duidelijk: “Er moet gewoon meer gescratcht worden.” DJ’s Armin van Buuren en Tiësto zijn in de video te zien, met alleen maar shots waarin ze hun handen niet op de draaitafel hebben. “Ik heb nog geen reactie gehad, maar als ze er iets van vinden, hoor ik het wel”, lacht Kypski. We moeten de video dan ook niet zien als een steek onder water. “Eerder als een beetje kietelen onder de kleine teen.” Vindt hij de supersterren die hij onder de kleine teen kietelt dan geen echte DJ’s? “Ik kan geen definitie geven van een echte DJ. Voor mij had het altijd heel erg te maken met scratchen, je turntable-skills oefenen en verbeteren tot je erbij neervalt. Zorgen dat je een fatsoenlijke beatjuggle kan doen bijvoorbeeld. Ik kan dat niet aan iedereen opleggen. Maar dat is hoe ik er tegenaan kijk, vandaar die video.”

Veel DJ’s doen tegenwoordig weinig bij een show, hoe kijkt Kypski hier tegenaan? “Het publiek moet vermaakt worden, daarom is het een show. Maar je kunt het publiek ook vermaken met toffe scratches, ik vind het jammer dat er niet meer zoveel gescratcht wordt in liveshows. Aan de andere kant is het goed dat er artiesten zijn als Kid Koala, die een soloartiest is geworden. Een ander voorbeeld is C2C, een act die op een heel goede manier mainstream turntablism laat zien. Die show zit goed in elkaar, iedereen gaat uit zijn dak en de muziek zit goed in elkaar. Een behoorlijke prestatie van die Fransozen.”

Tegenwoordig noemen steeds meer mensen zich DJ. “Ik ben toevallig een nummer daarover aan het maken, dat ook Everybody Wants To Be A DJ heet. Als het goed is, komt dat op mijn plaat, wie weet breng ik ’m als EP uit.” Dat veel mensen zich DJ noemen valt ook Kypski op. Hij kan er vooral om lachen: “Het zijn allemaal vakken op zich: scratchen, produceren, mixen. Die kleine nieuwkomers gaan op een gegeven moment beseffen dat ze echt hun best moeten doen en er tijd in moeten steken.”

In 2013 verschijnen er hopelijk veel projecten waarop Kypski te horen is. Een project met strijkkwartet Matangi staat in de steigers, het nieuwe album van Caro Emerald verschijnt binnenkort en hopelijk ziet zijn eigen plaat het levenslicht. “Het is behoorlijk druk, maar daar houd ik van.”

Kypski staat volgende week, maandag 11 maart, met Caro Emerald in de Royal Albert Hall in Londen.