Je kent Sticks al een tijd en hebt al in verschillende (vergelijkbare) settings artiesten geïnterviewd op bijv. Buma Rotterdam Beats. Wat is er voor jou nu anders dan die andere interviews?
“De opzet is heel anders. Dit is een avond waarin we volledig inzoomen op wat Sticks inspireert, hoe hij tot zijn raps komt en waarin ook het publiek hem daarover zal ondervragen. Het is een intiem literair theater, we zitten allemaal dicht bij elkaar. Sticks zal eigen werk a capella voordragen, maar ook teksten die hem hebben geïnspireerd.
Ik heb hem regelmatig gesproken en vorig jaar zelfs intensief gevolgd voor een stuk in NRC over het jaar waarin hij een creatief mindere periode overwon en uiteindelijk tot Stick Bukowski kwam. Dat ging al veel over wat komt kijken bij creativiteit. Op deze avond wil ik daar dieper op ingaan. Ik zie nu zelf ook voor het eerst de aantekeningen die hij maakt in zijn notitieblok, bijvoorbeeld, die uiteindelijk tot de nummers op het Great Minds-album hebben geleid. Bij raps kennen we het eindresultaat, zeker bij een succesvolle, productieve rapper als Sticks. Over de weg daar naartoe, weten we vaak veel minder. Daar duiken we op deze avond in.”
Wat voor vragen verwacht je van het publiek?
“Dat kan van alles zijn. Het gebeurt niet zo vaak dat een rapper in zo’n setting uitgebreid over zijn werk praat. Er zullen fans zijn die willen weten hoe hun favoriete tracks tot stand zijn gekomen, of waar sommige lines vandaan komen. Er zullen mensen zijn die zelf rappen en tips en trucs van een van de Hollandse meesters willen horen. Wellicht zijn er mensen die wat minder van rap weten maar geïnteresseerd zijn geraakt door het te programmeren in een literair theater; mensen die nog niet weten wat voor virtuoze kunst rap kan zijn en daar benieuwd naar zijn.”
Wat voor input heb je van tevoren van Sticks gekregen om je voor te bereiden?
“Hij heeft verteld over inspiratiebronnen waar hij over zal praten, wat nummers voorgesteld en dus pagina’s uit zijn notitieblok beschikbaar gesteld, met kladversies die uiteindelijk tot nummers op het Great Minds-album hebben geleid. Dat laatste is voor mij als liefhebber puur goud. Je ziet de doorgekraste zinnen; de punchlines van woord naar een hele zin groeien; de ideeën die ontstaan en weer verworpen worden. Het voelt een beetje als gluren eigenlijk, haha. Heerlijk.”
Welke lines van Sticks heb je nooit begrepen en zou je nu wel eens uitgelegd willen hebben?
“Ik geloof niet dat er direct lines zijn die ik uitgelegd wil hebben, hoewel er vast dingen over mijn hoofd heengaan. Soms weet je dat niet eens als luisteraar, of valt het je nauwelijks op. Er zal wel volop de mogelijkheid zijn dat soort uitleg te krijgen, voor wie dat wil. Ik wil horen waarom hij bepaalde teksten mooi vindt, of goed gelukt. Waar hij naar zoekt wanneer hij aan het schrijven is. Hoe hij weet wanneer een tekst werkt. Maar ik ga niet alles zeggen want Sticks zit uren per dag op hiphopinjesmoel.com, dat weten we allemaal, en ik moet hem nog een beetje verrassen ook.”
Waar zitten volgens jou overeenkomsten en verschillen in het (creatieve) proces van een journalist/schrijver en rapper bij het schrijven?
“Het vertellen van een verhaal staat centraal. Dat hoeft zeker niet altijd begin-midden-eind te zijn, ook een woord kan een verhaal vertellen, een vergelijking, een zin. Maar je brengt iets over, een gevoel, een scène, en zet bij de ontvanger beelden en gedachten in gang. In een literair theater is het interessant om te focussen op de kunst van de taal; het gebruik van ritme, klank en metaforen is bijvoorbeeld ook een belangrijke overeenkomst. Een verschil is dat de één dat op papier doet en houdt, en de ander het vertolkt. Iedereen die een geschreven verhaal op een podium opleest, merkt dat het ineens heel anders werkt. Die vergelijking op papier, waait weg wanneer het verteld wordt en mensen het niet rustig kunnen lezen. En ook lang niet alle raps blijven op papier overeind; en ook dat hoeft niet, want het is verbale kunst. De relatie met de beat, de toon van de stem, de klanken, het is allemaal essentieel voor de kwaliteit van de rap. Sticks is trouwens bij uitstek een rapper bij wie veel van zijn teksten ook op papier boeiend zijn, en ook dat maakt hem een interessante gast, juist op deze avond, in dit theater.”
Tot slot: theaters en hiphop gaan voor veel (jonge) hiphopliefhebbers (nog) niet samen. Wat is dé reden voor deze doelgroep om morgen toch te komen?
“Damn. Lees mijn antwoorden nog eens na, haha. Theater en hiphop komen vaak samen uit opportunisme, en dat pakt nogal eens tenenkrommend uit. Maar dit is iets dat er nog niet is, gemaakt uit liefde voor rap en uit oprechte interesse. Afgelopen weekend stond Sticks in uitverkochte popzalen los te gaan met Great Minds. Dinsdagavond is hij 1-op-1 te spreken over dat album, geeft hij een exclusief inkijkje in zijn keuken, laat hij teksten horen die hem inspireren en draagt hij teksten voor, kun je dichterbij hem in de studio komen dan ooit tevoren, en daarna nog een biertje met hem drinken ook. En het is dinsdag, G. Doe niet alsof je iets toffers te doen hebt, ofzo.”
Alleen Maar Lyrics is onderdeel van het I Love HipHop Festival
Alleen Maar Lyrics
Saul van Stapele interviewt Sticks
Dinsdag 25 Juni 20:30
€12,50 p.p.*
Literair Theater Branoul
Maliestraat 12
2514 CA Den Haag
www.branoul.nl
*Kaarten kunnen online gekocht worden tot 25 Juni 19:00. Mochten er nog kaarten beschikbaar zijn, dan zijn deze verkrijgbaar aan de kassa van het theater.
