Achttien jaar na het verschijnen van een van de grootste meesterwerken uit de Nederlandse hiphopgeschiedenis, is platenbaas Kees de Koning afgereisd naar Zwolle. Om Rico, Sticks en Delic afzonderlijk van elkaar te spreken. Hoe konden ze op hun hoogtepunt stoppen? Het is een vraag die ogenschijnlijk vele fans nog altijd bezighoudt. Dat zelfs de man die hun albums uitbracht het antwoord erop niet weet, mag wellicht twijfelachtig klinken. Toch maakte hij er een fantastische podcast over.
Wie anno 2024 de site van de groep, opgezwolle.nl, bezoekt, ziet echter ‘We stoppen voorlopig!!!’ gekopt boven het enige bericht dat er nog te lezen valt. Vrijwel uit het niets kondigde Opgezwolle middenin een succesvolle tour aan ermee te gaan stoppen, waar eerder de berichtgeving nog de suggestie wekte dat producer Delic er een jaartje tussenuit zou gaan en er daarna wellicht gewerkt zou gaan worden aan een nieuwe plaat. Dat werd al gauw rechtgezet: het vaarwel was definitief. En daarmee was Eigen Wereld niet alleen hun magnum opus, maar ook hun afzwaai-album.
De nieuwe podcast-serie Eigen Wereld: De Rest Is Geschiedenis beschrijft de weg die het album heeft afgelegd; van eerste opnamesessies tot aan de classic status die het vergaarde. Op die route liggen mooie dingen; zoals het contrast tussen de schrijfprocessen van Rico en Sticks, en het is smullen als de slogan van de snackbar tegenover Delic’s Hut bijna verandert in de titel van de plaat, als het patatje joppiesaus ervan weer eens op het menu staat.
Smullen is het ook van de muzieknerd-praat die de producer van het trio uitslaat als hij het heeft over hoe de transitie van Made In NL naar NL Door hem achttien jaar later off guard heeft. Maar, weet hij zich te herinneren, de twee wisselingen waren nodig om in het juiste akkoordenschema te komen richting de laatstgenoemde track. Eigen Wereld zit vol met zulke producertrucjes. Als bewijs daarvan zijn er bijvoorbeeld oerversies toegevoegd van Hoedenplank, waarbij eerst een nu totaal ondenkbare beat te horen is. Daarna is een eerste variant van de productie zoals we die tegenwoordig kennen te horen, met daaroverheen flarden van een couplet van Sticks.
View this post on Instagram
Het geeft een goed beeld van het evoluerende karakter die hun tracks in het creatieve proces kunnen hebben. Delic was iemand van het oneindig tweaken; zodanig dat de mc’s schijnbaar aan de track konden horen dat ze op een heel andere beat hun tekst hadden ingerapt. Dat zorgde steeds voor nieuwe versies. Het verhaal over hoe de producer de drums van Hoedenplank – distortion 2.0! – uiteindelijk heeft laten klinken zoals we ze kennen, is er eentje om van te watertanden. Door de fragmenten daadwerkelijk tegenover elkaar af te zetten, wordt ‘De Rest Is Geschiedenis’ een echte doorluister-podcast.
Maar het was een proces ín het proces dat zorgde voor ruis op de interne communicatielijnen. Rico’s gebruik gooide regelmatig zand in de motor van de strakke opnameplanning. De oudste van de twee mc’s worstelde hevig met een verslaving en belandde daardoor van de straat in de kliniek. Delic en Sticks benutten de geplande groepsessie dan maar om met z’n tweeën door te werken, waaruit uiteindelijk het album Fakkelteit is ontstaan. Uiteindelijk werd er gefilterd; dít is voor Eigen Wereld, dát voor Fakkelteit.
Tussen die twee platen regende het uiteindelijk positiviteit. Journalisten buitelden volgens De Koning over elkaar heen om Eigen Wereld tot klassieker te bestempelen, het album kwam voor hiphopbegrippen hoog in de Album Top 100. Alle festivals – van Lowlands via Pinkpop naar Dour – werden platgespeeld. “Dáár komen is één, maar er blijven… dat is waar het interessant wordt”, stelt Sticks.
En precies de kans om dat te bewijzen blijft uit; Delic geeft vlak voor een show aan ermee te willen stoppen. Hij wilde de wereld zien en andere kunstvormen verkennen. En dan de kern: hij besefte, door jeugdige naïviteit, niet waarvan hij wegstapte. Hij wist simpelweg niet wat hij en zijn kompanen al hadden opgebouwd. Het voelde gewoon logisch voor hem om een volgende stap te maken. Er zat volgens hem een houdbaarheidsdatum op.
Naarmate die datum dichterbij kwam, hing het afscheid als een donkere wolk boven de groep. Shows die als werk begonnen te voelen, een toekomst in het ongewis en lonkende financiële onzekerheid waren aan de orde van de dag. Terwijl Delic begon aan het verkennen van de wereld, gingen Rico en Sticks aan de slag met een nieuw project; Fakkelbrigade. Ondertussen hield Delic de deur op een kier voor een herstart, vertelt hij in een snippet die aan het einde van de podcast is geplakt.
Het lijkt erop dat we nog even moeten wachten op de apotheose. We houden de ontwikkelingen voor je in de gaten. Tot die tijd kun je deze fantastische podcast van grote cultuur-historische waarde beluisteren. Het verhaal achter een van de grootste pilaren in Nederlandse hiphop ontrafeld, op een manier die tot op heden nog niet werd gehanteerd. Uiteindelijk bleek het onvermijdelijk dat de groep stopte op hun hoogtepunt. Hun religieuze missie was immers al lang voltooid.
De afleveringen druppelen per week op Spotify en op NPO Luister hoor je ze alle zes.
