‘Christelijke’ hiphop: “Wie het diggt, die diggt het, christen of niet.”

Degenen die zichzelf beschouwen als ‘christelijke hiphopartiest’ vormen duidelijk een aparte scene. Ze organiseren bijvoorbeeld eigen feesten en ze houden alles binnen het eigen kamp.” Aan het woord is MC Prophet, een Groninger die onlangs zijn EP OMG uitbracht via het Namek label van Nino. Hoewel MC Prophet in Nederland een van de bekendste rappers is die duidelijk zijn christelijke achtergrond uitdraagt, wil hij zichzelf niet labelen als ‘christelijke artiest’. Akkoord, zijn geloofsovertuiging is christelijk en hij wil luisteraars wel aan het denken zetten over hun keuzes en God, maar de muziek is voor iedereen.

 

 

Christelijke rap?

Prophet is geen missionaris, maar maakt gewoon persoonlijke muziek. Met die instelling vertegenwoordigt hij een aanzienlijk deel van de religieuze subscene, die we voor het gemak toch maar even zo noemen ook al treden alle geïnterviewden de noemer ‘christelijke hiphop’ met nogal wat terughoudendheid tegemoet. Jay-Way, Amsterdammer en momenteel eerstejaars student aan de Herman Brood Academie (HBA), is daarover heel duidelijk: “Mijn geloof, dat ik acht jaar geleden heb gevonden, draag ik met trots uit in mijn muziek. Wel met het perspectief vanuit bijbelse waarden, maar niet met de bekeringsdrang van ‘word christen’ richting de luisteraars. Sowieso kan de toevoeging ‘christelijke’ aan rapper al mogelijkheden beperken. Gisteren (vrijdag 2 mei 2014, red.) moest ik optreden tijdens Serious Grind in No Limit (Amsterdam) en ik werd door een collega aangekondigd als ‘gospelrapper’. Mijn vrienden in het publiek hoorden andere aanwezigen al verzuchten dat het vast weer van die ‘hallelujah-hiphop’ zou zijn. Naderhand waren ze verbaasd over het feit dat ik het op deze manier kan brengen.” Maddoc, lid van het hiphoptrio Damascus, dat in november de tweede cd Zuivere Koffie releast, sluit zich hierbij aan: “Wij voelen ons geen ‘christelijke rappers’. Ja, we rappen en ja, we zijn christen, maar haal je bij een christelijke bakker christelijk brood? Laat ons maar gewoon lekker onze muziek maken en wie het diggt, die diggt het, christen of niet.”

 

MC Prophet

 

Ook Michaël Gabriël, die samen met zijn muzikale partner Chesron De Rechtstaat vormt en werkt aan het debuutalbum, houdt er niet van om in een hokje geplaatst te worden. Niet op basis van muziek, De Rechtstaat gooit hiphop, dubstep, trap, house en singer songwriter in een mix. En ook niet op basis van geloofsovertuiging, al komt die duidelijk naar voren in de muziek van het duo: “In principe zit in elk liedje wel een christelijke boodschap en we spreken ook regelmatig over God, maar ik denk dat de relevantie van onze boodschap verder reikt dan het christelijke publiek en ‘christelijke leerstellingen’ alleen. Wij hebben het over relevante en alledaagse dingen.” Even later verduidelijkt de momenteel in Tilburg woonachtige Michaël nog: “Het belangrijkste blijft wel wat ons in eerste instantie heeft samengebracht en dat is toch vooral de bijbelse boodschap. Ik geloof dat de Bijbel een boek is waar woorden van leven in staan. Niet alleen dingen die aan een bepaalde theologie vasthangen, wat natuurlijk wel de kern is, maar ik heb zelf ontdekt dat elke regel die in de Bijbel wordt voorgeschreven of gepromoot uiteindelijk een positief effect gaat hebben op jouw leven. Kijk, ik ben christelijk opgevoed, maar toen ik een tijdje niet zo met God bezig was, een beetje opstandig werd, ging ik veel dingen doen die mij leuk leken. Bijvoorbeeld veel met meisjes chillen en seks hebben. In die periode, en zeker nu ná die periode, merk ik hoeveel invloed dat heeft op de manier waarop ik naar vrouwen, naar mezelf en naar het leven kijk. En die verandering wens ik niemand toe. Daarom geloof ik ook dat de lessen/regels/wetten uit de Bijbel niet alleen bedoeld zijn om onze ‘gehoorzaamheid aan God’ te laten zien: ze hebben ook daadwerkelijk een positief effect op je leven. Wellicht is dat dan ook de essentie van onze boodschap. Dat het niet alleen iets is waar wij in geloven, maar dat het iets is dat werkelijk goed is voor je. Of je nou in God gelooft of niet.”

 

De Rechtstaat

 

Preken voor andermans parochie
Mell Beats, lid van Grote Prijs 2013 finalist Hipho(o)p uit Den Haag, ziet in Nederland grofweg drie verschillende manieren om via rap je christelijke achtergrond te uiten. De eerste groep bestaat uit rappers die puur en alleen het evangelie brengen (Ernst van de Zaak en Quas G zijn daar voorbeelden van). De tweede groep probeert op een theologische manier iets mee te geven over verhalen uit de Bijbel. De derde, in Nederland grootste groep, rapt vanuit een bijbels perspectief, maar gebruikt daarbij vooral eigen ervaringen waar een breder publiek wat mee kan.

 

Het bereiken van niet-gelovigen gebeurt volgens de betrokken artiesten op steeds grotere schaal. Het hiphopkwartet Hipho(o)p stond in de finale van de Grote Prijs 2013, MC Prophet maakt naam onder een groeiend publiek, James heeft met Fakkelteitgroep alle grote podia al zo’n beetje gehad, Dichter timmert al wat jaartjes aan de weg en de acts treden niet meer alleen op tijdens reli-festivals of kerkelijke jongerenavonden van de eigen religieuze stroming. Zo vertelt Michaël over een memorabele show in het noorden van het land: “Ik heb wel eens opgetreden op een katholiek festival in Groningen. Dat was een van de vetste optredens die ik heb gedaan. Op de festivalwebsite zag ik foto’s van nonnen die het podium aan het opbouwen waren. Ik had zoiets van: wat gaat er hier gebeuren? We zullen ons een beetje inhouden vanavond. Maar we kwamen daar binnen en jongeren stonden te springen en te schreeuwen vanaf het eerste moment. We waren natuurlijk te laat, zoals echte sterren dat doen. We moesten nog soundchecken en mensen stonden tegen de deuren te duwen en wilden naar binnen. Gekkenhuis. Een uur lang energie van tienerjongeren die niet te stoppen waren. Die hadden meer energie dan wijzelf.” Maddoc ervaart dat optreden voor christelijk publiek lang niet vanzelf gaat: “De stereotypes ten opzichte van hiphop leven onder veel christenen misschien wel meer dan daarbuiten, misschien vanwege een stukje wereldvreemdheid. Dat is soms wel lastig, zeker als je een gig doet in bijvoorbeeld een kerk. Ook daar merken we echter dat het delen van persoonlijke verhalen zorgt voor herkenning. Ook bij mensen die normaal niks met hiphop hebben, maar wel geraakt zijn door de teksten omdat ze zich erin herkennen. Dat is enorm tof om mee te maken.”

 

Damascus

 

Echter, preken voor eigen parochie is zoals gezegd niet meer de norm. Hipho(o)p, dat sinds kort als stichting probeert de nodige (muzikale) kennis over te dragen aan anderen, krijgt mede door de finaleplaats tijdens de Grote Prijs steeds meer mogelijkheden buiten de christelijke events, waar het ooit mee begon. Mell Beats over die ontwikkeling: “Akwasi was onze coach in het Grote Prijs traject en in het juryrapport zei hij: ‘Hipho(o)p zijn harde werkers, ze geven geen 100 maar 9000 procent en ze staan echt voor waar ze in geloven. Het is de eerste groep die over het evangelie spit, maar het zo brengt dat je het eigenlijk niet eens merkt.’ Als je enkel en alleen bekend zou staan als ‘christelijke rapper’ kan het moeilijker zijn om je te mogen bewijzen. Ernst van de Zaak bijvoorbeeld zal niet snel geboekt worden om het voorprogramma te verzorgen van een Hopsin in de Melkweg, omdat dit totaal niet matcht.”
De positieve boodschap van hoop in een hippe style, zoals Hipho(o)p zichzelf omschrijft, is tegenwoordig niet alleen terug te horen op podia, maar ook in bijvoorbeeld jeugdgevangenis Teylingereind in Sassenheim waar de groep muziek maakt met de jongeren en diensten bijwoont.

 

Hipho(o)p

 

Jay-Way staat mede vanwege zijn verbinding aan de HBA steeds vaker op reguliere hiphopevents, zoals de meest recente editie van Definitie van Hiphop of Woorden Worden Zinnen in Dordrecht. Die verbreding sluit goed aan bij zijn doel: “Je kunt natuurlijk het evangelie brengen, maar het is binnen hiphop ook de kunst om je eigen boodschap op zo’n manier uit te dragen dat mensen het ook voelen wanneer ze er misschien niet hetzelfde in staan.” Bij het bereiken van een zo breed mogelijk publiek heeft Jay-Way het voordeel dat hij vooral in het Engels rapt. De mc is aangesloten bij het Amerikaanse label Lif3 Sentenc3 en afgelopen zomer trad hij op in enkele Amerikaanse steden. Het viel op dat de christelijke hiphopscene daar veel meer aanzien geniet. Het is een echte en hechte community met momenteel Lecrae als bekendste vaandeldrager. Logisch voor een land waar het geloof voor de meeste mensen een veel grotere rol speelt en waar praktisch elke rapper een plekje inruimt in het cd-boekje om naast familieleden, collega’s uit de hiphopindustrie en overleden homies bovenal ook Hem te bedanken.

 

 

Authenticiteit en ‘je gaat naar de hel pokoes’

Die vanzelfsprekendheid van het geloof is in Nederland afwezig, zeker ook in de hiphopscene. Jay-Way, momenteel bezig met het afronden van zijn EP Jaynalysis: “Ik ben hiphop in kleding, ik praat hiphop, maar mijn inhoud is gebaseerd op de Bijbel. Om die muziek te maken is niet zo moeilijk, om geaccepteerd te worden wel.” Toch geloven de acts wel in een combinatie van een groter publiek bereiken en loyaal blijven aan de eigen overtuiging. MC Prophet daarover: “Je moet gewoon jezelf blijven, real zijn met datgene dat je leeft en niet te veel poppenkast spelen.”
Hoe opvallend de religieuze achtergrond van de artiesten op het eerste gezicht ook lijkt en hoe op zichzelf staand de christelijke hiphopscene in bepaalde kenmerken toch is, wat betreft het universele hiphopmotto ‘real/eerlijk zijn’ is er geen verschil met de reguliere scene. De doelstelling van Damascus sluit daarbij aan volgens Maddoc: “Volgens ons draait hiphop om eerlijkheid, je kunt echt iets van jezelf kwijt in de muziek. Ons doel is niet om iemand te bekeren, om te preken of om te veroordelen. Ons doel is om iets van onszelf te laten zien, om eerlijk met jezelf te zijn. En omdat God een belangrijke rol speelt in ons leven, hoor je dat terug in onze teksten. Als dat iemand inspireert: tof! Zo niet: even goede vrienden.”

 

 

Het moge duidelijk zijn dat gelovige rappers in Nederland de importantie van God lang niet allemaal uitdragen door letterlijke bijbelteksten te spitten om ongelovigen nogal dwingend toe te spreken. Mell Beats: “Samen met Jay-Way heb ik het wel eens over ‘je gaat naar de hel pokoes’, tracks die de luisteraar na de eerste verse weer afzet omdat je anders echt gaat denken dat je naar de hel moet. Met dat soort nummers win je niks, mensen willen dan al helemaal niet meer met je praten over God. Kijk, Jezus liep er ook niet zo mee te koop dat hij de zoon van God was, hij was ook toegankelijk voor iedereen.”

Geplaatst door bowie op 5 juni 2014