Ter verdediging van Kanye en waarom Drake de realest was bij The Grammy’s

Hiphop en de Grammy Awards, het blijft een ongelukkige combinatie. Of eigenlijk muziekliefhebberij en de Grammy Awards an sich. Deze keer liet Kanye de wereld glimlachen door even de indruk te wekken weer een karakteristieke Kanye onderbreking te doen, om vervolgens heel de wereld afschuw op te laten wekken door na afloop van de show alsnog figuurlijk tegen Beck aan te trappen, wiens Morning Phase in zijn ogen onterecht tot album van het jaar werd uitgeroepen. “We zijn het zat!” liet Yeezy weten, (ongevraagd) sprekend namens de muzikanten die de ceremonie bezoeken.

KanyeWestJaapcolumn0215

“Wanneer je kunst blijft marginaliseren en je het ambacht niet waardeert en mensen in hun gezicht slaat wanneer ze monumentale muziek afleveren, ben je respectloos naar inspiratie”, zei hij, verwijzend naar Beyoncé’s album, dat volgens hem had moeten winnen. “Ze doen dit hele promotionele evenement en laten vervolgens muziek over de speech van een artiest heen lopen, omdat ze [ruimte voor] commerciële advertenties willen. Nee, dat spelletje spelen we niet meer mee.”
Kanye kreeg geheel volgens de verwachtingen een bak stront over zich heen en op social media worden inmiddels massaal memes gekopieerd waarin het vermeende gebrek aan originaliteit van Beyoncé het onderwerp is (een fenomeen waarvan de ironie velen ontgaat). Maar met een deel van zijn tirade heeft hij wel degelijk een punt. Beck verdiende de aanval niet, maar was in Kanye’s wereld ook meer ‘collateral damage’ van de tirade dan een doelwit. Yeezy’s punt is dat artiesten voor een promotioneel karretje worden gespannen in een show die hen totaal niet serieus neemt. Voor The Grammy’s tellen alleen The Grammy’s, de poppetjes zijn van ondergeschikt belang zolang ze maar kijkcijfers opleveren. En dat weet Kanye. Die gekke Kanye, met zijn dwarse houding en onsympathieke tirades, weet stiekem donders goed hoe hij overkomt en wat het effect van zijn geschreeuw is: hij kaapt de headlines.

Beck zelf ging bijzonder sportief om met het hele gebeuren. “Ik dacht ook dat Beyoncé zou winnen, kom op, ze is Beyoncé! Je kan niet iedereen plezieren. Ik hou van Kanye en vind hem een genie”, zei hij na afloop. De commentaren in de pers en op internet waren over het algemeen minder vriendelijk. Wat ze wel allemaal gemeen hebben, is dat ze (net als dit artikel) allemaal over dat ene moment gaan. Zelfs de nuancering van Kanye toen hem gevraagd werd of hij ooit van Beck had gehoord (“Kom op man. Ik hou van Beck! Maar hij had niet ‘t album van ‘t jaar”) zorgde opnieuw voor headlines, net als het radio interview waarin hij meldde het podium niet daadwerkelijk bestormd te hebben omdat hij geen tijd af wilde nemen van “één van de vriendelijkste en meest gerespecteerde muzikanten” z’n speech. Dagen na de ceremonie gaat het nog steeds over niets anders, waarmee Kanye dus effectief de nieuwswaarde van de prijzen zelf verknalt en zichzelf en zijn kritiek tot het onderwerp maakt. Arrogant, megalomaan, kinderachtig? Jazeker, maar ook bijzonder uitgekookt en calculerender dan het lijkt. De logische vraag is dan, waar komt toch die drang vandaan om het gewicht van de prijzen te ondermijnen en het feestje te verstieren?

Yeezus is lang niet de enige die zich ergert aan de Grammy’s en de agitatie is ook absoluut niet voorbehouden aan de hiphopwereld. Er zijn voorbeelden genoeg van flagrante missers in de geschiedenis van The Grammy’s. Het comité loopt over van relatief conservatieve muzikanten, waardoor de keuzes vaak vallen op ‘echte’ muziek (je weet wel, met instrumenten in plaats van samples en computers) en bijna altijd achter lopen op de huidige ontwikkelingen in de muziekcultuur. Zo won Daft Punk een Grammy voor Random Access Memories, een album dat qua invloed en impact totaal verbleekt bij hun debuut Homework of magnum opus Discovery, maar wel van begin tot eind met ‘echte’ instrumenten gespeeld is. Maar het grootste probleem zit ’m waarschijnlijk in de stemprocedure; leden van de National Academy of Recording Arts and Sciences mogen allemaal stemmen voor alle Grammy’s, ongeacht het veld van hun eigen expertise. Een rockmuzikant mag dus ook stemmen in de rapcategorie, een jazzmuzikant in die van de pop, een hiphopartiest in die van de country en iedere andere denkbare kruisbestuiving. Dat klinkt enorm democratisch en daarmee erg eerlijk, maar leidt er ook toe dat mensen vooral stemmen op de naam die hen bekend voorkomt, ook als ze totaal niet bekend zijn met het genre in kwestie, de context waarin het gemaakt is, de impact op tijdgenoten of zelfs de kwaliteit van het werk. Kortom, vrijwel alle aspecten die normaal bij iedere vorm van kunstkritiek zo belangrijk geacht worden. Zo kan Macklemore simpelweg door het hebben van een grotere radiohit winnen van Kendrick Lamar, Iggy Azalea een onbegrijpelijke nominatie in de wacht slepen, Public Enemy het afleggen tegen The Fresh Prince en iedereen met de achternaam Marley standaard de reggae Grammy winnen. Keuzes waardoor bij diegenen met enige betrokkenheid bij het betreffende genre wenkbrauwen fronsen zullen.

Persoonlijk ben ik geen fan van Beyoncé’s titelloze album, maar los daarvan is Kanye’s motivatie goed te begrijpen. De Grammy’s zijn irrelevant en irritant. Maar ze zijn dat ook omdat wij ze toelaten dat te zijn. De prijzen zijn niet relevanter dan de nieuwswaarde die we er collectief aan toekennen en daarom zou Kanye een veel sterker signaal afgeven door zijn woord te houden en volgend jaar inderdaad helemaal weg te blijven. Het goede voorbeeld is dit jaar al gegeven door Drake. De gevoelige Canadees die zijn tranen droogt met bankbiljetten in de stripclub is vaak een doelwit van haat bij rap-puristen, maar nam als enige een onvervalste ‘hiphop’-beslissing. Terwijl o.a. Common, ScHoolboy Q en Wiz Khalifa zaten te glimmen bij de awards ceremonie om op goedkeuring te wachten van een instituut dat hen toch niet serieus neemt, was Drizzy Drake in zijn thuisstad Toronto om daar rapbattle Blackout 5 te hosten. Stukken relevanter voor een rapper.

Geplaatst door bowie op 13 februari 2015