Fotograaf en regisseur B+ over de magie van ‘Suite For Ma Dukes’

Brian ‘B+’ Cross heeft veel met Dilla gewerkt. De fotograaf van albumhoezen voor onder meer DJ Shadow, Damian Marley en Madlib heeft vele projecten waar hij met trots op terugkijkt, maar weinig zijn zo emotioneel beladen als het orkestrale eerbetoon getiteld Suite For Ma Dukes. Een verhaal over lange werkdagen, magische toevalligheden en de cello van Dilla.

Suite For Ma Dukes

Het is 14 februari 2006 als Dilla’s vrienden en familie zich verzamelen op een heuvel aan de rand van Los Angeles. Een week geleden vierde hij zijn laatste verjaardag, vier dagen eerder overleed hij. Hier wordt hij ter aarde besteld. En dan gebeurt er ineens zo’n klein stukje magie dat niemand van tevoren had kunnen bedenken. Een vliegtuigje vliegt over, en tekent een hart in de lucht; iemand in de buurt had het besteld als romantisch gebaar naar zijn geliefde. Het was tenslotte Valentijnsdag.

Brian ‘B+’ Cross, organisator van concerten en mede-oprichter van Mochilla, maar vooral bekend als fotograaf van talloze portretten en albumhoezen van hiphopartiesten, is als vriend van Dilla ook ter plaatse. Hij legt met zijn camera het moment vast dat drie jaar later de hoes zal zijn voor een bijzonder tribute-project. Carlos Niño en Miguel Atwood Ferguson (onder meer bekend van zijn samenwerkingen met Flying Lotus en Kamaal Williams) kiezen vier beats van Dilla uit die zij bewerken tot arrangementen voor een kamerorkest. Met de titel Suite For Ma Dukes dragen ze het op aan Dilla’s moeder.

Suite For Ma Dukes

Maar daar eindigt het verhaal van deze suite niet. Ma Dukes zelf reageert vol vreugde en waardering op het project, dat ook in de rest van de wereld op louter positieve reacties rekenen kan. Samen met Mochilla en met goedkeuring van zijn moeder besluiten ze het uit te werken tot een volledig concert. Op de avond dat het klassiek orkest met Miguel Atwood Ferguson als dirigent de planken op gaat, filmen B+ en zijn team alles in stemmig zwartwit.

“Op de dag na het concert namen we Ma Dukes mee uit lunchen”, vertelt B+, die er uiteindelijk de concertfilm Timeless: Suite For Ma Dukes van maakte. “Iedereen was uitgeput, we waren de nacht ervoor laat opgebleven en hadden werkdagen van twintig uur gedraaid. We gingen met zijn allen lunchen, en het plan was om daarna naar de heuvel achter mijn huis te gaan, waar hij begraven ligt. We kwamen na de lunch terug bij mij thuis, en Ma Dukes was blij om het hotel uit te zijn en met ons te hangen. Ze was vol goede moed. Dus ik zei ‘Zullen we erheen gaan?’, en ze antwoordde ‘Weet je wat? Ik denk dat hij gelukkig is vandaag. Laat hem maar rusten.’ Op dat moment konden we wel janken van geluk. Iedereen had het gevoel van ‘Job done’.”

“Ik voelde zijn aanwezigheid, die avond van het concert. Er was geen droog oog te vinden onder ons. De meeste van ons kenden hem persoonlijk, ook iedereen van het productieteam. Natuurlijk was zijn familie er bij, en veel goede vrienden. Het was mooi om een eerbetoon van dat kaliber op te kunnen zetten. En als iemand in deze wereld kan beoordelen of hij gelukkig is of niet, dan is dat zijn moeder. Dat zij ons dat gaf was iets prachtigs. Ze is een geweldig persoon en ik ben blij haar een vriend te mogen noemen.”

Voordat hij de film uitbracht bekeek B+ deze met Erykah Badu. “Ze is een bijzonder persoon dat veel tijd met Dilla doorgebracht heeft en zelf ook een buitengewoon gevoel voor muziek heeft. Zij luistert heel kritisch. Het ging er niet eens zozeer om of ze het mooi vond, ik wilde haar kritiek juist horen. Tot het moment met de cello kwam. Toen begon ze haar hoofd te schudden en zei ze ‘Aw man, nu heb je me te pakken.’”

Dat moment zit helemaal aan het einde van de film, als de camera richting een lege stoel in het orkest gaat, waar een cello tegenaan leunt. Het instrument dat Dilla zelf speelde. “Zoiets ontdek je alleen als je zo’n project opzet”, blikt de fotograaf en regisseur terug. “We vertelden voor het concert aan Ma Dukes wat we wilden doen, lieten haar de EP zien en ze was zó blij. Ze zei ‘Weet je, Dilla zat vroeger in een orkest”, en wij zeiden allemaal ‘Echt?’ Dat verhaal hadden we nooit van hem gehoord. Ze vertelde ons dat hij cello speelde.”

Het bracht hen in de gelegenheid Dilla’s rol op een integere manier vorm te geven. “Het voelde als een belangrijk gebaar, zeker voor Miguel. We hebben het lang gehad over hoe we hem hierin af moesten beelden; ik heb verschillende shoots met hem gedaan en heb een hoop foto’s daarvan. Maar we wilden hem vieren, het moest geen rouw-avond zijn. Dus wilden we zijn visuele aanwezigheid tot een minimum beperken. Toen de cello kwam, was dat een manier voor ons om hem symbolisch erbij te laten zijn. Dat is iets heel krachtigs. En aan het einde stopt de muziek en zie je de ‘Thank You Dilla’, met een foto van hem; het enige beeld in kleur in de hele film. Zo kon ik het op een mooie manier afronden, en dat is het enige beeld van hem dat erin zit. Ik ben trots op hoe het uitgepakt heeft, het was een gigantisch werk voor het hele team.”

Geplaatst door Jaap van der Doelen op 10 februari 2021