De DMC Europees kampioen turntablism (1991) zit al jaren in het vak en heeft veel releases op zijn naam staan, bijvoorbeeld met de Belgische hiphoppioniers De Puta Madre. Bekendheid krijgt Grazzhoppa in het nieuwe millennium vooral door zijn DJ Big Band, een uniek project sinds 2004 waarin de dj als muzikant centraal staat. “Ik werd altijd veel gecontacteerd om als dj op te treden met groepen en soms was het niet meer dan een gimmick; een groep die gewoon zoiets had van dan hebben we tenminste een dj. Ik had zoiets van: laten we nu een groep dj’s pakken en overige muzikanten inviteren. We draaien het gewoon om, ook om dj’s als muzikanten op de map te zetten. Als een triangel een instrument is, is een turntable dat helemaal.” Met in de loop der jaren optredens in veel Europese landen en op diverse festivals (waaronder Roskilde) lijkt die doelstelling van de Big Band gehaald. Momenteel is de DJ Big Band nog beschikbaar voor hun inmiddels vijfde tour Back To Scratch waarin de funky hiphopsound de basis vormt.
Complexe bewegingen
Net als bij de Big Band staan dj-kunsten ook op veel releases van Grazzhoppa centraal, zo ook op zijn eind februari verschenen produceralbum Intricate Moves 2 (binnenkort ook op vinyl), een tweede deel van een serie albums van het label Chess Move Cartel die telkens door een dj/producer gemaakt worden. “Voor mij is het eigenlijk Dayz Of Thunder part 2, omdat ik eigenlijk sindsdien (1999, red.) geen soloalbum meer heb uitgebracht. Om het extra interessant te maken voor de luisteraars, heb ik ook mc’s en instrumentals op het album gezet. Maar de mc’s worden eigenlijk meer gebruikt zoals mc’s meestal dj’s gebruiken: even de hook of even de verse, en de rest is allemaal cuts. Dus eigenlijk is het een beetje de omgekeerde wereld. Het moet natuurlijk entertaining blijven. Kijk, er moet op gescratcht worden, maar het moet ook luisterbaar zijn voor mensen die al dat scratchen niet zo gewoon zijn.”
Alle mc’s die erop staan zijn internetconnecties waar Grazzhoppa eerder mee werkte en die nu meedoen als onderdeel van een vriendendienst of muzikale ruilhandel. “Het is heel anders werken dan met het Greedy Fingers (1999) project bijvoorbeeld toen we een budget hadden en MF Doom, Necro, Cage, Megalon konden regelen. Nu is alles gebaseerd op goede wil; alle mc’s, zoals K-Hill, Praverb en Jmega, zijn upcoming en ik ken ze allemaal persoonlijk omdat ik er bijna dagelijks mee chat. Ze zitten allemaal wel in de underground, maar ze killen wel, dus het is logisch voor me om nu met ze te werken.”
Niet stilzitten
Overigens is Intricate Moves 2 lang niet het enige 2012 wapenfeit van Grazz. Om iedereen te laten weten met wie hij allemaal werkt, kwam eerder dit jaar al Razor Sharp Cuts uit, een verzameling tracks van anderen waarop de Belg de cuts voor zijn rekening heeft genomen. Begin mei was het tijd voor Solid vs Green, een vinyl only project samen met Smimooz (ook van Puta Madre). Waarom alleen vinyl? “Digitale verkoop schiet echt niet op bij mij. Ik koop zelf ook niets via iTunes of Bandcamp, behalve soms om iemand te supporten die ik persoonlijk ken.” Op het album SolidGreenGold staan producties van Grazzhoppa en Smimooz met gastbijdragen van bijvoorbeeld Smif N Wessun, Big Shug en Reef The Lost Cauze. Verder is hij druk met True Masterz, een trio dat verder bestaat uit mc Jmega en producer MighGawd (Californië) en in maart het album The First Atom dropte. Met zijn vrouw, een soulzangeres uit Philadelphia, vormt hij het duo Mo & Grazz, dat momenteel muziek opneemt voor een derde album op een nog te vinden label. “We zijn gewoon tracks aan het maken en hopen dat iemand ze uit wil brengen.”
Een strategie rondom releases uitbrengen zit er niet achter, het een na het ander dropt. “Het probleem is dat ik altijd teveel dingen op mijn desktop heb staan die nog af moeten. Iets voor die, iets met die en die. Fuck it, ik heb echt een kloon nodig ofzo. Er zijn altijd zoveel dingen in de running. Maar ik probeer er altijd zo snel mogelijk doorheen te komen, gewoon omdat ik weet dat er binnen een paar dagen weer andere shit komt. Meestal heb ik er ook geen controle over wanneer iets naar buiten komt. Voor True Masterz bijvoorbeeld krijg ik een track toegestuurd, ik doe de cuts, stuur ‘m terug en een paar uur later staat ie online.”
“Ik probeer gewoon zo veel mogelijk te droppen en op party’s te draaien. Als mensen mij vragen voor een featuring terwijl ik ze echt niet ken, vraag ik meestal geld, omdat ik zoveel andere dingen kan doen. Dus als je betaalt doe ik het meteen, anders kom je op de wachtlijst en kan het nog zes maanden duren. Of met dope mc’s doen we weer een ruil he. Je kunt niet alles voor niks doen, dat is toch ook logisch. Ik moet ook leven, rekeningen betalen, ik heb ook een dochter die kleren enzo nodig heeft.” De inmiddels 40-jarige leeft wel van zijn muzikale werkzaamheden; vooral door optredens, featurings doen, afmixen en af en toe workshops komt er geld binnen.
Amateurisme en gebrek aan support
Toch gaat lang niet alles van een leien dakje voor Grazz. “Wat betreft radiosupport die we krijgen is er iets bizars aan de hand. Het eerste album van Mo & Grazz werd veel gedraaid op Studio Brussel, interviews eromheen. Dat was echt cool. Toen we het tweede album uitbrachten, was er iemand anders de baas. Ik gaf daar m’n nieuwe album af en vertelde wie er op meedeed. Hij stond gewoon te kijken, niks, geen woord gereageerd. Wat is dat nou? Ook bij Radio1 ben ik langs geweest met het album. Vroegen ze of er een video bij zat. Ik zeg: ‘Het is hier toch een radiostation?’ Altijd die bullshit, geen support. En het is niets persoonlijks he. Alles wat met soul, funk, hiphop te maken heeft, krijgt in België geen love en airplay op de nationale radio.”
“We hebben ook wat tegenslag gehad met boekers. Boekers die hun werk niet doen of die failliet gaan. Ook met Mo & Grazz hadden we op een gegeven moment drie mensen die gigs boekten, maar uiteindelijk moest ik toch alles nog zelf boeken. Ik vind de gigs voordat zij ze vinden. Ik snap niet dat mensen hun werk niet doen. Het is echt deprimerend af en toe en ik denk dat ik daarom ook zoveel met Amerikanen werk. Voor dudes in de States is het hun leven en ze gaan er ook voor.” Ook de aandacht voor zijn Intricate Moves project in z’n eigen land valt hem vies tegen. “Hoewel ik niet veel promo heb gedaan, zijn jullie het toch te weten gekomen he. Maar nog geen enkele journalist uit België heeft me erover gecontacteerd. Dat is toch bizar? Terwijl ik al interviews heb gedaan met mensen uit Engeland, de States, Frankrijk, Nederland. Het is hier wat dat betreft allemaal amateuristisch. Ik heb toch m’n strepen wel verdiend in de hiphop in België?”
Turntablism
Die strepen zijn inderdaad verdiend, in eerste instantie door de turntable prestaties in de jaren 90. De voormalig Europees kampioen vindt het niveau van turntablism in de lage landen anno 2012 nog altijd hoog. Alleen de wat meer industriële muziekkeuze staat Grazz minder aan. “Ik mis de funk, weet je wel. Hoewel ik het zelf niet heb gezien, hoorde ik dat de meest recente wereldkampioen weer echt met funkbreaks werkte en dat het weer meer true hiphop was. Misschien dat dat overslaat op al die kleine dj’s en dat er weer een nieuwe vlaag komt van funky breaks.”
De funky hiphopsound die de basis vormt van de DJ Big Band en waar alle leden van die formatie mee grootgebracht zijn. “Dat zit er helemaal in. En er is ook wel behoefte aan mensen die bij hun eigen ding blijven. Veel mensen zijn heel rap in het volgen van trends: het is nu dubstep, we gaan nu een dubstep set doen … weet je wel, er zijn ook mensen nodig die gewoon hun eigen shit blijven doen.” Zelf weer gaan battlen hoeft niet meer van Grazzhoppa, die meestal een uitnodiging krijgt om als jurylid te fungeren bij dj-battles. “Maar ik ben altijd down om te scratchen. Scratchen vind ik de max. Dat probeer ik voor mezelf ook altijd interessant te houden door nieuwe dingen te vinden met loopstations, serato, effecten, alles wat geïncorporeerd wordt is cool. Het geeft me nog altijd voldoening.”
Motivatie
Het is die voldoening, voortkomend uit de liefde voor muziek, die er voor zorgt dat DJ Grazzhoppa al bijna 25 jaar actief bezig is met hiphop. “De reden waarom ik hier ben, is om te doen wat ik nu doe blijkbaar. Je kiest er misschien wel zelf voor als je jong bent, maar dan besef je het niet. Uiteindelijk beland je in de situatie dat je muzikant en dj bent. Ik zie mezelf ook niet gauw iets anders doen; ik ben nu al zo veel jaar bezig, dus het is moeilijk om ineens te zeggen: bon, het is gedaan. Ik doe wat ik doe en labels, radio, whatever, zijn allemaal obstakels, maar die beslissen niet of ik verder ga of niet. De motivatie komt volledig van binnenuit, van de love voor muziek.”
Ook de groeiende leeftijdsverschillen tussen Grazz en jonge hiphopluisteraars verandert daar weinig aan: “Het is cool dat er nog veel meer mensen zijn zoals ik, dus ik voel me niet alleen. Er zijn nog veel anderen die uit dezelfde periode komen, zoals de hele posse van De Puta Madre, we zijn allemaal eind 30, begin 40. We zijn niet alleen. En ergens zijn we ook verantwoordelijk om te tonen hoe het moet of hoe het vroeger ging. Om het mee te geven aan de kids.” Dat die niet massaal echte hiphopdj’s worden, mag duidelijk zijn, maar de interesse is er wel, zo merkt Grazzhoppa tijdens workshops. “Laatst had ik een groep van echt heel jonge kinderen en die vonden het allemaal de max, die lopen er allemaal mee weg. Ongelofelijk is dat. Ze vinden het echt cool om te doen. Stop ze in een kamer met wat beats en wat scratchplaten en ze zijn goed voor uren. Het is de ideale babysit.”
Aan het eind van het gesprek begint de Belg spontaan nóg wat projecten op te noemen waar hij bij betrokken is. Zo speelt hij mee met jazzformatie Electric Barbarian en de Franse formatie Thot. “Als muzikant is de enige manier om te overleven verschillende projecten te hebben, denk ik. Ik speel met niets heel veel, maar met alles wel af en toe. Al heb je maar om de maand of twee maanden een gig met ieder project, dan ben je wel bezig ondertussen he.”
