ScHoolboy Q vocht afgelopen decennium voor zijn plekje in de hiphopscene en verwierf ‘m met verve. Met gedetailleerde straatverhalen over het gangleven in Hoover Street vulde hij Setbacks en Habits & Contradictions, de echte hits kwamen met Collard Greens (van Oxymoron uit 2014) en THat Part (van Blank Face LP uit 2016), maar zijn opkomst werd overschaduwd door die van labelgenoten Kendrick Lamar en SZA. Zijn nieuwe album CrasH Talk zou al in 2018 verschijnen maar door het overlijden van Mac Miller toen, en Nipsey Hussle eerder dit jaar, stelde hij ‘m nog tweemaal uit. Is CrasH Talk het wachten waard geweest?
Het antwoord op die vraag is: jammer genoeg niet. ScHoolboy Q, normaliter bekend om zijn snerpende stem en felle flow, klinkt lang niet zo energiek als op zijn eerdere werk. De beat van albumopener Gang Gang werkt in combinatie met Q’s dan nog agressieve delivery. De stevige trapdrums ondersteunen de vocalen, maar meteen daarna gaat het tempo drastisch omlaag met Tales. ScHoolboy Q klinkt op dit soort tracks uitgeblust, alsof hij geen zin had om de zinnen voluit in te rappen in de studio. Het is niet dat hij tekstueel niet sterk is, integendeel; gedurende het album verhaalt hij over een vriend die werd doodgeschoten voor de ogen van zijn kids, het toenemende racisme in de V.S. en vergelijkt hij zichzelf met Tupac als de echtste van het Westen. Hij doet het echter met te weinig overtuiging en geloof in zichzelf.
Drunk, waarvoor 6LACK een left-over van zijn laatste album geschonken lijkt te hebben, is daar ook een voorbeeld van. Q klinkt alsof hij in een roes zit. Misschien is dat voor een track met de titel Drunk leuk, maar hij blijft erin hangen op nummers als Lies en Water. Op laatstgenoemde laat hij Lil Baby de kaas van zijn brood eten en het leukste deel van het nummer verzorgen. In tegenstelling tot Baby levert Travi$ Scott een ronduit slappe bijdrage voor iemand met zijn staat van dienst (hij schreeuwt zo’n 90 keer het woord ‘Chopstix’) en ook Q zelf weet niet het maximale uit zichzelf te halen op de ietwat saaie productie.
Valt er dan helemaal niets te genieten op CrasH Talk? Heus wel. Op het blokje tracks halverwege het album kanaliseert de South Central-mc weer de energie die we van hem gewend zijn. Op 5200 klinkt hij soepel op een springerige productie die wat wegheeft van Kendrick Lamar’s Big Shot. En op het downtempo Black Folk zet hij weer zijn lettergrepen fel op de beats, wat zorgt voor een lekker contrast. En Floating bewijst dat niet alle featurings -Kid CuDi en Ty Dolla $ign voegen simpelweg te weinig kleur toe- futloos klinken. De onverwachtse combinatie van Q en 21 Savage werkt prima op de dreigende keys en de grommende bassen. Ook de productie van CrasH is een juweel; daarop wordt Royce da 5’9”s klassieker Boom nieuw leven ingeblazen op een manier waarvan niemand wist dat het mogelijk was. De Marc Hannibal-sample die DJ Premier lang geleden gebruikte klinkt nu heerlijk traag op de dik aangezette zuidelijke drums.
Dat blokje tracks, de introtrack en de finaletrack is waar het succes van CrasH Talk verstopt zit. Dat is jammer genoeg te weinig. ScHoolboy Q’s depressies zijn hoorbaar door het hele album. Waar Oxymoron snoeiharde bangers en pure honger bevatte en hij op Blank Face LP de experimentele, psychedelische hiphopkant op ging, klinkt CrasH Talk afgeraffeld en inspiratieloos. De dood van zijn homies lijkt dit album te tekenen. Of is het simpelweg het volwassen worden -Q is inmiddels 32- en heeft hij felheid niet meer nodig? Hij komt natuurlijk ook niet meer dagelijks in aanraking met het drugshandel en wapens. Hij heeft een gezin en een label dat als toonaangevend in de industrie wordt gezien, en fans die reikhalzend uitkijken naar nieuwe muziek. CrasH Talk klinkt als geheel in ieder geval zwak, alsof die druk en de depressies ScHoolboy Q te veel zijn geworden.
