De luistersessie in Wyoming was er. Het album bestaat écht. Talloze mensen werden ingevlogen om Ye, het nieuwe, net als Pusha T’s DAYTONA zeven tracks tellende album te beluisteren. Dat het geen “fake news” was, weten we omdat Kanye de hele sessie zelfs een (niet langer toegankelijke) livestream aanleverde via een app genaamd WAV. En toch was op de releasedag vandaag het album nergens op de streamingdiensten te vinden. Tot nu.
Dankzij de vernoemde livestream hadden we de plaat vanochtend vroeg al kunnen horen. En dat was, hoe kan het ook anders met een Kanye West-release, verrassend. Track voor track een verslag van deze eerste luistersessie.
I Thought About Killing You
Op de openingstrack opent Kanye over stemmig verwrongen vocale samples met autotune-croon. “The most beautiful thoughts are always aside the darkest”, vertelt hij, terwijl hij iemand toespreekt en vertelt hoe hij fantaseerde over het vermoorden van zowel diegene als zichzelf. “And I love myself way more than I love you” voegt hij eraan toe. De speech duurt minutenlang terwijl de vocale samples op de achtergrond tegelijk een van Kanye bekende warmte en, mede door hun constante loop, steeds meer een robotachtige kilheid krijgen. Het is ongemakkelijk, heel ongemakkelijk, en zijn stem wordt dan weer vertraagd, dan weer versneld, wat aan een gevoel van ontheemde manie bijdraagt. Kanye is zich er zeer bewust van hoe geflipt hij klinkt: “This is the part where I’m supposed to say something good to compensate it, so it doesn’t come off… bad. But sometimes I think really bad things. Really, really bad things.”
Pas halverwege valt er een baslijn in en begint Kanye te rappen, terwijl de track de verontrustende vibe behoudt. En dan volgt er na een minuut ineens zo’n beatswitch die je eraan herinnert waarom je keer op keer, stunt na stunt, idioterie na idioterie, toch naar deze man blijft luisteren. Je kan veel van Kanye zeggen, maar saai is het nooit.
Yikes
“Shit could get / menacing, frightening / find help, sometimes / I scare, myself / myself”, zingt Kanye op een van de meest dansbare beats van de plaat terwijl hij raps over zijn angsten afwisselt met patsergedrag. “That’s my bipolar shit! That’s my superpower. Ain’t no disability! I’m a superhero!” roept hij in de outro, om daarna met een schreeuw af te sluiten. De track doet qua sfeer denken aan Wolves van The Life of Pablo, maar heeft een veel meer freewheelende vibe dan de uiteindelijke focus die daar inzat.
All Mine
“I could have Naomi Campbell / and still might want me a Stormy Daniels”, rapt Kanye op een track over zijn dorst naar vrouwen, liefst zo veel mogelijk en met grote voorgevels. De beat kent een vrij basaal drumpatroon en wordt eigenlijk vooral overeind gehouden door een catchy refrein van Valee en Ty Dolla $ign. Tja, dit trucje hebben we Kanye wel eens effectiever toe horen passen.
Download the @WAV_Media app https://t.co/HxSvFHiSrY to watch the livestream of my album listening tonight in Jackson Hole, Wyoming 7PM MDT
— KANYE WEST (@kanyewest) June 1, 2018
Wouldn’t Leave
De zwakste track van de plaat wordt direct opgevolgd door het eerste hoogtepunt ervan. Wederom is Ty Dolla $ign op de track te horen, maar dit keer horen we ook Jeremih en PARTYNEXTDOOR. Zoals je met zulke gastvocalisten mag verwachten wordt er veel met melodie gespeeld in de vocalen over een ingetogen beat vol subtiele details. “I say slavery a choice, they said ‘How Ye?’ / Just imagine that they caught me on a wild day” rapt hij, in de enige track op de plaat die direct reageert op alle recentelijk door Kanye georkestreerde controverse.
De track verhaalt niet over de aanleiding daarvoor, maar vooral de gevolgen daarvan voor zijn huwelijk. Wouldn’t Leave kan daarmee niet haakser staan op de platvloersheid van voorganger All Mine; het is namelijk een ode aan zijn echtgenote en alle vrouwen die hun partner bleven ondersteunen, terwijl deze zich zo idioot gedroeg, en hun waarschuwingen in de wind sloeg. Voor alle vrouwen wiens loyaliteit tot het einde gepusht is, zonder te breken. Kalme drums en pianotoetsen helpen die boodschap geloofwaardig te ondersteunen, en schrijven dit direct bij als een nieuw pareltje in Kanye’s oeuvre.
No Mistakes
De track begint met een onheilspellende baslijn en Slick Rick-sample (“Believe it or not”), maar blijkt na enkele seconde zowel muzikaal als thematisch aan te sluiten op de track ervoor. We horen Kanye op zijn strakst rappend terwijl de track naar een gloeiend soulvolle finale toewerkt.
Ghost Town
Soul en gospel zijn ook de kernwoorden van de track waarop ook 070 Shake en KiD CuDi te horen zijn. Op een aanzwellende gitaarlijn die niet misstaan had op My Beatiful Dark Twisted Fantasy horen we CuDi het voortouw nemen in een track vol emotionele bombast. Kanye speelt als vocalist maar een kleine rol op Ghost Town, maar trekt productioneel werkelijk alle registers open. De stuwende gitaarlijn valt samen met opzwepende orgeltonen, spacy synth-geluiden vliegen hier en daar voorbij, en in de finale komt onder de prachtige vocalen van 070 Shake alles samen. Parel nummer twee is gevonden.
Violent Crimes
Op de afsluiter wordt Kanye opnieuw bijgestaan door 070 Shake en verzorgt Nicki Minaj de outro. Dat het vooral dames zijn die naast Ye op de track zijn te horen is geen toeval. “N*ggas is Savage, n*ggas is monsters / n*ggas is pimps, n*ggas is players / ’til n*ggas have daughters, now they precocious”, rapt de man wiens vaderschap hem nieuwe inzichten verschaft heeft. “Father forgive, I’m scared of the karma / ‘cause now I see women as something to nurture / not something to conquer”. Ondanks die opmerking laat Kanye niet zo zeer zijn eigen verhaal de boventoon voeren, maar zijn het vooral de angsten voor zijn dochter in een door mannen gedomineerde maatschappij die de track dragen.
En voor degenen die er (om wellicht seksistische redenen) van overtuigd waren dat Nicki Minaj niet verantwoordelijk was voor haar legendarische verse op Kanye’s Monster en deze ge-ghostwritten zou zijn door de mannen op de track, krijgt de track een verrassend coda. In een voicemail bericht horen we Nicki namelijk ‘Ye wat pointers geven over hoe zij de thema’s onder woorden zou brengen terwijl ze enkele lines voordoet. Lines die we Yeezy zojuist in de track hebben horen spitten.
Conclusie
Degenen die hoopten dat alle MAGA-petten dragende gekheid van Kanye in de afgelopen maanden beantwoord zou worden op Ye, komen bedrogen uit. Was alles een trollende actie, Andy Kaufmann-achtige performance art, of pure stupiditeit? Iedereen kan lekker aan de persoonlijke theorieën blijven schaven, want Ye geeft totaal geen uitsluitsel, en behandelt de controverse slechts vluchtig en zijdelings.
Wat Ye wel is, ie een even bloedstollend eerlijke plaat als altijd; Kanye is een open zenuw die niet anders kan dan puur zichzelf zijn, en schuwt ook zijn lelijke kanten niet. Dat heeft hij nooit gedaan en is deel van zijn aantrekkingskracht, maar op Ye neemt dat hier en daar ronduit verontrustende vormen aan. De gewaagde opener I Thought About Killing You maakt het de luisteraar zo niet makkelijk, terwijl we op All Mine Ye nogal op de automatische piloot horen vliegen.
Maar na die wat moeizame start is Ye, in tegenstelling tot wat de titel van het album doet vermoeden, vooral een plaat die excelleert wanneer de Kanye de focus deels van zichzelf afhaalt (Wouldn’t Leave, Ghost Town en Violent Crimes). De man die egocentrisme tot kunst verheven heeft, stijgt op het enige album dat zijn naam draagt juist boven zichzelf uit wanneer hij het over zijn vrouw en kind heeft.
Ook bipolaire beren die geniale beats maken worden ooit volwassen, maar niet zonder groeipijn.
[UPDATE: In een eerdere versie van dit artikel werden de credits voor een aantal gastvocalen onjuist toegeschreven op basis van de info die in de audio rip van de luistersessie gegeven werd. Deze klopte helaas slechts deels. De volledige credits voor de plaat zijn te lezen bij The Fader.]
