Achteraf bezien is ‘t natuurlijk makkelijk praten, maar in 1998 bleek ook al snel dat er met Documents iets bijzonders aan de hand was. De Rotterdammers waren weliswaar niet de eerste act die rap met reggae kruisten, zo natuurlijk en ongeforceerd als zij het deden was het toch zelden, nationaal noch internationaal, vertoond. Allereerst was daar de op New Yorkse leest geschoeide flow van Anonymous Mis, die niet voor zijn Amerikaanse collega’s onderdeed. Dit viel in goede aarde bij het kernpubliek van de Committee Gunmen, de supergroep waar naast de leden van Postmen ook U-Niq, Sonny D en E-Life toe behoorden. Deze crew leek in die tijd haast een Rotterdamse evenknie van Wu-Tang of Boot Camp Clik te zijn, en de leden hadden hun oor daar dan ook duidelijk te luister gelegd. Toch zou het de mannen tekort doen om ze af te schilderen als een act die simpelweg succesvol leentjebuur speelde en het zijn evenmin toetsstenen waarbij je verwacht dat ze in het spreekwoordelijke kikkerlandje de hitlijsten bestormen. Het crossover-succes van solide hiphopact naar Nederlands popfenomeen was dan ook voor een groot deel te danken aan de onmiskenbaar catchy refreinen van Shyrock, die met zijn prettig rafelige zangstem de tracks van instant herkenbaarheid voorzag, zonder daarbij ook maar een seconde te klinken alsof er commerciële concessies gedaan werden. Daarnaast waren er de dub- en reggae-invloeden, waardoor een publiek dat wellicht minder openstond voor enkel rap over de streep werd getrokken en tegelijkertijd de groep een zeer eigen geluid gaf. Postmen speelde dan ook zalen en festivals plat in de Benelux, maar toen de rek eruit was in het thuisland en de overstap naar het buitenland niet bracht wat er van verwacht werd, viel de groep na een aantal succesvolle jaren uit elkaar.
Documents klinkt nog steeds even fris, gevariëerd en uniek als het 15 jaar geleden deed. Persoonlijke tracks als Brotherly Love en Cocktail hebben nog niets aan zeggingskracht ingeboet. Een grimmige posse-track als Cocktales, waarop de leden van Committee Gunmen op de meest onromantische wijze verhalen over seksuele veroveringen uitwisselen, onderstreept dat er geen water bij de wijn werd gedaan om een breder of politiek correct publiek te behagen.
Er zijn opzwepende blazers, sfeervolle pianolijnen, ingetogen akoestische en prettig schurende elektrische gitaren, en nog vele andere elementen te vinden in het rijke palet van beats dat Documents te bieden heeft. De organische producties, vol en rijk maar nooit gladgestreken, kunnen nog steeds prima staan naast het beste dat er van de overkant van de oceaan kwam aan ‘t einde van de jaren 90. De donkere ondertoon van rauwe hiphop gekoppeld aan de soms melancholische, dan weer melodieuze Jamaicaanse invloeden aan de bovenkant, vormen nog steeds een ongeëvenaarde combinatie. Alle mc’s klinken hongerig, willen zich maar al te graag bewijzen en doen dat ook met verve. Tegen de tijd dat de aanzwellende strijkers van de heerlijk bombastische afsluiter When In Doubt (met sterke bijdrage van E-Life) zich laten horen, wordt kippenvel heel moeilijk te onderdrukken.
Valt er dan geen onvertogen woord te zeggen over Documents? Kort gezegd: Nee. De heruitgave is ruim voorzien van extra materiaal, zoals de tweede, net iets minder sterke posse-track Star Time, een akoestische, jazzy versie van Cocktail, de minder feestelijke en met roffere attitude gebrachte remix van U Wait en alle single edits van de hits die het album bracht. Laatstgenoemde versies vormen een toevoeging van weinig waarde en van de twee nieuwe tracks, Wake ‘m Up en Hey Mr. Postmen, valt met name die eerste, met zijn in toon opklimmende synthesizers en door trap geïnspireerde drums, behoorlijk uit de toon in vergelijking met de rest van de plaat. Het album zelf kan echter niet op deze aanvullende bonustracks afgerekend worden en het siert Top Notch alleen maar dat ze de registers open hebben getrokken voor de heruitgave. 15 Jaar na dato staat Documents nog steeds als een huis en mag het met recht als een klassieker in de vaderlandse rapgeschiedenis worden beschouwd. Mocht je ‘m nog niet in je collectie hebben, dan kun je dat met deze heruitgave dus eindelijk corrigeren.
Tracklist:
CD 1
01. Foundation
02. Stolen Arts
03. Homeland ’96 (Interlude)
04. Cocktail
05. Corrosion
06. Basement ’93 (Interlude)
07. Crisis
08. Cocktales
09. Build on Blood
10. Renaissance
11. Basement ’94
12. This Life
13. Brotherly Love
14. Precise ’95 (Interlude)
15. U Wait
16. Homeland ’97 (Interlude)
17. When in Doubt
CD 2
01. Cocktail (Acoustic Remix)
02. Crisis (Single Version)
03. Renaissance ft. Dignity (Single Version)
04. U Wait (Remix)
05. Star Time (B-Side)
06. Stolen Arts (Original Version)
07. The Day Before (Previously Unreleased)
08. Wake ’M Up
09. Hey Mr. Postmen
Beluister de re-release van Documents via Spotify:
