Hiphop is de afgelopen twee jaar weer volop in ontwikkeling. Doordat alles even stil lag sloten veel artiesten zich weer op in de booth om hun craft aan te scherpen. Zo ook Ome Guus, een Haagse MC die al een ruime twintig jaar door de Nederlandse underground beweegt. Samen met het nieuwe beatcollectief KNETTER GANG sleutelde hij twee jaar lang aan zijn debuutplaat Hand Solo. Het project dropt vandaag en daarvoor sprak ik Ome Guus en het beatcollectief in hun studio in Den Haag. “Ik tap weer volledig in op mijn MC-ziel.”
Midden in het centrum van de Hofstad liggen de studio’s van Ome Guus, Ome Frank en Arseno achter een reeks panden en een klein parkeerterrein verstopt. Met een grijns doet Guus de deur open en hij begroet mij met een warme omhelzing. “Alles lekker, maatje?” Terwijl we wat small talk maken, lopen we twee trappen naar beneden. Aangekomen in een van de studio’s krijg ik dezelfde begroeting van Ome Frank en Arseno, die samen twee derde van KNETTER GANG vormen. Ik krijg een kop koffie in mijn handen gedrukt en terwijl ik in een van de fauteuils wegzak, wordt Dirty Priest via Whatsapp op video gebeld. Priest is de derde beatmaker van KNETTER GANG, maar woont tegenwoordig in Brussel. Daardoor werd fysiek aanwezig zijn voor hem een beetje ingewikkeld.
De dynamiek tussen Guus, Frank, Arseno en Priest voelt heel organisch en familiair. Het is duidelijk dat ze met zijn allen way back gaan. Om de verhouding tussen de vier te snappen, is het belangrijk om eerst te weten dat Guus en Frank broers zijn. Samen zijn ze bekend geworden met de groep Kern Koppen. Arseno is weer een basisschoolvriend van de broers, waarmee ze in 1997 begonnen hiphop te maken. Later zijn ze samen nog deel geweest van het collectief NuClear Family. Dirty Priest kennen ze vervolgens alle drie weer als DJ uit het nachtleven in Den Haag. Ondanks hier en daar wat samenwerkingen, hebben ze in de jaren voor Hand Solo vooral allemaal hun eigen wegen bewandeld in de muziek. “We hebben lang niet samen muziek gemaakt, vooral een beetje om elkaar heen bewogen. Pas sinds de pandemie is dat ontstaan”, vertelt Frank. “Wereldwijd is de muziekwereld helemaal gek gegaan en wij zijn daar ook een typisch voorbeeld van.”
“We hebben allemaal weer een soort vlam gevonden. Die steken we ook in elkaar aan.”
Maar het is niet alleen de pandemie die daar invloed op heeft gehad. “Ik denk dat het misschien ook wel een leeftijdsdingetje is. Als je jonger bent is er meer ego in het spel, waardoor je wat terughoudender bent”, vertelt Arseno. “Je weet nu wat samenwerken inhoudt, je bent vaak genoeg op je bek gegaan en je weet welke mensen het goed bedoelen”, voegt Guus toe. “Ondertussen heb je vooral meer dan genoeg ervaring opgedaan. Daardoor vind ik deze tijd juist één van de meest inspirerende tijden in mijn hele muziekbestaan. Ik heb denk ik nog nooit zoveel in de studio gezeten als de afgelopen twee jaar. Corona hielp daar natuurlijk wel aan mee, maar dat is niet het enige. We hebben allemaal weer een soort vlam gevonden en die steken we ook in elkaar aan.”
In dit verhaal was Frank de aanstichter van die vlam. Samen met Guus was hij op zoek naar een nieuwe sound. Dat begon al voordat de pandemie überhaupt was uitgebroken en Hand Solo nog niet eens een idee was. “Frank ging op een bepaald moment weer meer produceren en ongeveer tegelijkertijd kwam die hele Griselda, new classic hiphop wave op zijn radar. Je moet weten dat als er iets bij Frank resoneert en hij het begint te willen, dat hij tot in de puntjes gaat om dat vervolgens uit te pluizen. Niet alleen als producer, maar ook als liefhebber. Hij bracht die hele sound toen ook op mijn netvlies door continu tracks door te sturen. Die revival van échte, grimey hiphop haakte zo enorm aan bij waar onze eigen interesses lagen. Op wat wij ook kunnen en wat we in ons voelen”, vertelt Guus.
“Die grimeyness en donkere energie heb ik in bepaalde periodes heel erg onderdrukt.”
Toen brak de pandemie uit en het vlammetje wat Frank in Guus had aangesticht begon steeds feller te branden. Frank was nachtenlang aan het produceren om obsessief die nieuwe sound te meesteren en Guus stond weer vijf dagen per week in de booth met dezelfde drive. Tegelijkertijd veranderde de wereld en daarmee veranderde het hiphoplandschap ook. “Het is sowieso door de coronaperiode dat Griselda en die sound een heel ander level aan bekendheid kreeg”, vertelt Guus. “Clubshit is gewoon niet meer hetzelfde als de clubs dicht zijn, waardoor er meer ruimte ontstaan is voor iets anders. Ook bij ons. Die grimeyness en donkere energie heb ik in bepaalde periodes heel erg onderdrukt. Nu kan ik dat weer vrijlaten op een speelse manier. Ome Guus draait als project gewoon enorm om mijn eigen rapbehoeften.”
En die behoeften horen luisteraars nu overduidelijk terug. Wie bekend is met eerder werk van Guus en Frank, zal direct opmerken dat dit écht iets anders is. “Als Ome Guus kan ik juist heel erg etaleren wat er in mij leeft en welke kanten ik op kan gaan met mijn flow”, vertelt Guus. “Kern Koppen ging vooral over het experiment opzoeken en breed uitwaaieren in verschillende takken. Constant weer nieuwe dingen proberen te ontdekken. Ik vind het met Ome Guus juist heel tof om te voelen dat dit iets is wat ik vroeger al voelde, maar niet genoeg heb uitgeleefd. Ik tap weer volledig in op mijn MC-ziel. De guy die in de cypher gewoon bars wil spitten, en het is alsof ik de energie die ik toen voelde nu weer heb gevonden. Die energie wil ik inzetten om te deelnemen en bijdragen aan de Nederlandse, ondergrondse hiphop cultuur waar we nu in zitten. Het voelt alsof ik weer full circle ga.”
Met deze new found energy en inspiratie rolde track na track uit de studio van de broers, maar nog niks werd uitgebracht. Ze zaten nog vol in hun nieuwe experiment en het aanscherpen van hun craft. Arseno, die dus al langer een rol in het leven van de broers speelde, kwam regelmatig langs om even te kijken wat ze nu allemaal aan het doen waren. “Ik vond wat ze deden zo teringhard, dat het mij ook weer inspireerde”, vertelt hij. “Vroeger maakte ik veel beats, maar de laatste tijd stond dat op een wat lager pitje. Omdat ik wist dat zij ook weer volop bezig waren, gaf ik aan dat ik misschien nog wel wat oude schetsen had liggen en daar ging ik toen weer aan sleutelen. Ik vond een two bar loop en daaruit is de beat voor Venom toen ontstaan. Frank zei dat ze daar zeker iets mee konden en de rest is history.”
Eigenlijk was het nooit de bedoeling dat er een heel album zou komen uit de losse tracks die ze aan het maken waren. Venom is daar de beslissende factor in geweest. “Het originele idee was eigenlijk om elke maand een losse track uit te brengen met een videoclip”, vertelt Frank. “We hadden al heel wat liggen en toen kwam Venom. Het was voor ons overduidelijk dat dit de track was waar we mee moesten beginnen, zodat mensen meteen een idee hebben bij wat ze precies van ons kunnen verwachten. Direct na de release kwamen Waxcollector en DeRapWinkel bij ons op de lijn of we niet een heel album hadden liggen voor een fysieke plaat. Het was dus nooit de bedoeling om een album te maken, maar door Wax en DeRapWinkel veranderde dat. Het originele idee verviel en we zijn gaan werken aan wat nu Hand Solo is geworden.”
Venom is niet alleen het kantelpunt geweest voor het ontstaan van Hand Solo, maar zorgde er ook voor dat Priest betrokken raakte bij het album. “Priest maakte altijd al beats en hij heeft zelfs lang geleden met Guus gewerkt aan onuitgebrachte tracks”, vertelt Frank. “We waren net beland bij het moment dat Venom werd uitgebracht en Priest had het gecheckt. Hij vond waar we mee bezig waren zo sick en toen stuurde hij ons de beat voor wat nu Kippenvoer & Parels is. Die beat paste precies in het straatje waar wij mee bezig waren. Het was zo bijzonder dat we, zonder erover te hebben gecommuniceerd, direct allemaal op een soortgelijke wave zaten. We begonnen alle drie te werken aan beats voor de eerste Ome Guus-plaat en het oorspronkelijk idee was om iedereen als losse beatmaker te creditten. Maar ergens in het traject kwam de droom omhoog om een soort beat collectief te beginnen. En zo is KNETTER GANG ontstaan.”
“Wat wij maken is niet echt traditionele boombap, want daar liggen de BPM’s vaak hoger. Dit is die new era hiphopshit.”
Het kernprincipe en de inspiratie van KNETTER GANG ligt in dat hun sound vooral gewoon vuig moet zijn. “Ons collectief staat voor rauwe, dikke hiphop”, vertelt Frank. “Wat wij maken is niet echt traditionele boombap, want daar liggen de BPM’s vaak hoger. Dit is die new era hiphopshit. Het is wat meer uitgekleed, het drumgeluid is anders of afwezig en het is een combinatie van nieuwe en oude dingen. We willen onder dit collectief niet onwijs gaan uitwaaieren in geluid, maar willen dat het een bepaalde vorm van embodiment krijgt. Dat wanneer mensen iets van ons horen ze meteen weten dat het een KNETTER GANG-productie is en dat ze dat associëren met een bepaalde sound. Hand Solo is ons eerste project, maar ik denk dat wat je daarop hoort wel ongeveer zo breed is als die waaier wordt. Op het volgende project is onze sound alweer wat meer toegespitst.”
“Het was vooral ook zoeken naar wat we nou precies als onze identiteit zien”, voegt Priest toe aan wat Frank vertelde. “Hand Solo bestaat uit nieuwe en oude beats van ons allemaal. In het proces moesten we heel erg zoeken naar de juiste combinatie van beats. Frank is daar de ultieme curator in geweest. Hij selecteerde meestal de sounds die hij bij Guus vind passen. Zo kregen wij ook de eerste blauwdruk voor wat KNETTER GANG is. Aan die blauwdruk werken we nu samen in overleg verder, maar dit album is wel echt een heel eerlijk beeld van wie Frank, Arseno en ik als producers zijn. Het samenwerken aan Hand Solo heeft voor ons allemaal een revival in onze liefde voor rauwe hiphop gebracht.”
Ondertussen zijn we in dit verhaal nu ruim twee jaar verder en is het album de wereld in geblazen. Met het oog op een fysieke plaat is de indeling van het album helder. Er is een heel duidelijk onderscheid gemaakt tussen twee helften zodat je echt een soortgelijke ervaring krijgt als wanneer je één van je favoriete LP’s op de draaitafel legt. “Het is een heel bewuste keuze geweest om zo het album in te delen, met een duidelijke A- en B-kant”, vertelt Frank. “Iedere helft heeft een begin, bouwt op naar een piek en heeft dan weer een rustige afbouw zodat je voelt dat je overgaat op een andere kant. Waxcollector heeft daar overigens enorm aan bijgedragen. Hij heeft hele avonden met ons doorgebracht om samen de juiste volgordes en indelingen voor het album te vinden.”
De eerste helft van Hand Solo opent met een gelijknamig intro en wanneer die afloopt wordt je meteen opgezogen in een spinnenweb vol verhalen en ervaringen van Guus. “Het is niet een album dat zomaar aan je voorbij gaat. Je wordt er behoorlijk naartoe getrokken en dan gaat het snel. Maar wel op een manier die ik als luisteraar ook prettig zou vinden, anders had ik wel een dichtbundel uitgebracht”, vertelt Guus lachend. “Deze helft bouwt na de intro op met een paar tracks die je al kent, zoals Venom, waarop ik mijn tekstuele skills laat zien. Vervolgens ga je op een tocht door mijn geschiedenis heen. Van mijn pre-spit dagen waarin ik fanatiek basketbalde en leerde dealen met maar één arm hebben tot de periode waarin ik te veel blowde en door fucked up relaties ging. Daarna ga ik verder met de tijd waar ik écht diep in hiphop dook”, vertelt hij.
De tweede helft van het album kent ook een duidelijke opbouw, maar stapt net iets meer af van het storytelling wat Guus op de eerste helft doet. “Op de eerste helft komt het verhalende net iets meer ter sprake”, vertelt Guus. “Maar deze helft zit vol met andere leuke dingetjes. Ik houd ervan om met enorme lappen tekst te etaleren, zodat ik een spanningsboog kan vasthouden met een onbepaalde hoeveelheid bars. Dat heb ik op deze helft gedaan en er zit in het midden een enorme posse track met MOVNT OLYMPVS, Hairo, Dookie, $KEER&BOO$ en Dion Masé. Er zit daarnaast een duidelijk einde van de tape op deze helft wat een soort raamvertelling eraan toevoegt. Alsof dit hele album één grote mental trip is van mij, waarin ik dronken in mijn woonkamer een beetje sta te spitten. Op deze helft zitten enorme gems die duidelijk laten zien dat de twee helften met elkaar communiceren.”
Hand Solo is het eerste wapenfeit van zowel Ome Guus als solo-artiest en KNETTER GANG als beatcollectief. Het is rauw, echt, vernieuwend en vooral een zeer vermakelijke experience vol met beeldende verhalen en extreem intelligente woordspelingen die je na tien keer luisteren nog steeds niet altijd even goed beseft. Het album laat heel duidelijk zien wat je van zowel Ome Guus als KNETTER GANG kan verwachten in de toekomst en is pas het puntje van de enorme ijsberg aan materiaal die ze hebben liggen. Maar geen zorgen, want dit album is zo divers en gevuld met verstopte diamantjes dat je er voorlopig nog meer dan zoet mee bent.
Op 29 april gaat Hand Solo fysiek in de verkoop via DeRapWinkel, maar voordat je hem op je platenspeler kan leggen kan je het album hieronder checken.