15 Jaar ‘Kroonjuwelen’: tijd om live terug te blikken op graffitihistorie

Het is inmiddels vijftien jaar geleden dat de documentaire Kroonjuwelen de historie van de Amsterdamse graffiti in kaart bracht. Tijd voor een terugblik met enkele betrokkenen, dacht STRAAT museum. Pak je popcorn en bedenk alvast wat vragen, want het live panel met ‘Stencil King’ Hugo Kaagman, graffitikunstenaar ZAP, dichter Diana Ozon en filmmaker Erwin Bok gaat donderdagavond (gratis!) los.

Wat Style Wars is voor de New Yorkse graffiti, is Kroonjuwelen voor Amsterdamse straatkunstenaars. Maar waar die eerste film vooral een document is van één specifiek sleutelmoment dat later een bloeiperiode zal blijken, is die tweede er eentje die een veel groter tijdvak beslaat. Kroonjuwelen beslaat de periode van eind jaren ’70 tot die waarin de film zelf uitkwam. Het is daarmee een bijzonder doorwrocht en levendig beeld van de Amsterdamse graffiti, en een belangrijk stuk Nederlandse hiphophistorie.

Het idee voor de film ontstond toen leden van het Stunned Film productieteam ‘Mokum Masters’ bezochten, een evenement waarop vele veteranen uit de Amsterdamse graffitiscene elkaar voor het eerst in jaren weer zagen. De filmmakers waren overtuigd dat daar een verhaal in zat, en regen eigen interviews aan bergen historisch archiefmateriaal. Zo zie je punk-pioniers als de legendarische Dr. Rat en ‘Stencil King’ Hugo Kaagman aan het werk. Onder invloed van de zich internationaal verspreidende hiphopcultuur doet het style writing vervolgens zijn intrede, tot aan het tijdperk rondom de eeuwwisseling, waarin graffiti niet meer uit de moderne beeldtaal weg te denken is. In Kroonjuwelen komt het uiteindelijk allemaal langs, voorzien van begeleidende beats uit de koker van Kubus en Delic.

De film verscheen in 2006 in een luxe DVD-editie en werd op verschillende filmfestivals vertoond, maar was daarbuiten lang niet te zien. Tot nu, want het STRAAT museum laat zich niet door een beetje COVID tegenhouden om kennis te verspreiden. Donderdagavond 11 maart om 18:00 uur is eerst een online panel met stencilkunstenaar Hugo Kaagman, graffitikunstenaar ZAP, dichter Diana Ozon en filmmaker Erwin Bok live te zien op het YouTube-kanaal van het museum als onderdeel van Kroojuwelen Revisited. Zij blikken terug op de film, hun rol in het maken ervan en beantwoorden vragen van het publiek. Daarna volgt meteen de film zelf, die tot 18 maart gratis online beschikbaar blijft via STRAAT.

Geplaatst door Jaap van der Doelen op 10 maart 2021