Beeld: Sfeerimpressie Beats And Roots 2012, door Murph
Vorige week verscheen er een persbericht online van de organisatie van het Beats And Roots Festival. De organisatie krijgt een editie in 2013 niet van de grond. Het Beats And Roots Festival heeft slechts één editie mogen bestaan. Hiphop In Duketown en Reggae In Duketown waren samengevoegd en verhuisd van het centrum van ’s-Hertogenbosch naar de Pettelaarse Schans, aan de rand van de Brabantse hoofdstad. Organisator Ferdi Wijnmaalen: “De verhuizing van afgelopen jaar was perfect. De locatie, de nieuwe opzet en de nieuwe naam was precies wat we nodig hadden voor een nieuwe start. We hebben zoveel positieve reacties ontvangen. We waren voor het eerst een echt festival. In mijn ogen was het qua sfeer en festivaltechnisch de beste editie ooit. Helaas zonder gevolg.”
De precieze reden van het niet doorgaan is dat de organisatie het festival financieel niet rond krijgt. “Dat heeft financieel gezien niet te maken met dit jaar, maar met afgelopen jaar. De gemeente en sponsoren zijn allemaal nog enthousiast en positief.” Een nieuwe verhuizing is geen optie volgens Wijnmaalen. “We gaan niet nogmaals verhuizen. Ik zie geen mogelijkheid voor een doorstart.”
Ook het andere grote hiphopfestival van Noord-Brabant, Boogiedown Breda, heeft in een persbericht bekendgemaakt dat er dit jaar geen editie komt van het festival. Het financiële risico wordt mede door de financiële crisis op voorhand als te groot gezien. Na drie gratis toegankelijke festivaledities zag de organisatie zich in 2011 al genoodzaakt om voor het eerst entree te vragen. Twee jaar later lijkt de recessie waarin ons land verkeert de mooie toekomstplannen van de organisatie te dwarsbomen en voelt zij zich genoodzaakt om verdere doorgroei uit te stellen. De exacte schuldvraag is niet aan te wijzen, volgens de organisatie. Het is volgens hen een optelsom van factoren: de rigoureuze bezuinigingen van de overheid binnen de culturele sector, de sombere economische vooruitzichten waardoor consumenten steeds vaker de hand op de knip moeten houden en het feit dat potentiële bezoekers tegenwoordig steeds vaker tot het allerlaatste moment wachten met het aanschaffen van een entreebewijs. Loek Jurres, persvoorlichter van Stichting Boogiedown Nederland stelt dat dit niet het definitieve einde is van Boogiedown Breda. “We richten onze pijlen op 2014 om volgend jaar hard terug te komen. Hierbij bekijken we alle opties en zijn we ons aan het beraden of andere omstandigheden een solidere basis vormen voor een nieuwe editie van Boogiedown.”
De organisatie van het festival wil zich altijd overtreffen en in het huidige klimaat zien zij daartoe dit jaar geen reële kans. Ondanks het niet doorgaan van het festival in 2013, kunnen hiphopliefhebbers genoeg activiteiten bezoeken die door Boogiedown worden georganiseerd. Eind vorig jaar is Boogiedown een samenwerking aangegaan met Mezz concerts & dance te Breda, om het hiphopklimaat in Breda en omgeving te voorzien van een degelijk aanbod van hiphopactiviteiten en concerten. Zo stond Fresku op de eerste avond, zullen Hef en Team Vieze binnenkort de zaal aandoen en zal Dope D.O.D. volgende maand een show geven. Ook is Boogiedown dit jaar voor de derde keer gastheer van de hiphop area op het festival Paaspop in Schijndel. Onder meer Kraantje Pappie, Fresku en Faberyayo zullen daar optreden. Daarnaast presenteert Boogiedown internationale namen voor shows in Brabant. Zo staat Nas volgende week maandag, 25 maart, in 013 en zal Masta Ace op 10 mei in Mezz te zien zijn. Stichting Boogiedown Nederland zal dus de hiphopliefhebbers blijven verblijden met tal van overige activiteiten, volgens het persbericht.
Beeld: Public Enemy op Boogiedown Breda 2012, door Vincent van der Does
Op I Love Hip Hop, dat elk jaar plaatsvindt in Den Haag, stonden in het verleden onder meer Sadat X, Saigon en AG. Vorig jaar bestond de programmering uit louter Nederlandse acts als D.Lipps, Jimmy G. en Typhoon. Na drie edities op de Bink36 werd de vierde editie vorig jaar gehouden in het Haagse Zuiderpark, op de dag voor Parkpop. Dit jaar komt er waarschijnlijk een indooreditie van het festival. Peter Oostinga, werkzaam bij Stichting Aight (dat samen met Musicon het festival organiseert) en het Haags Hip Hop Centrum (H3C): “Wanneer deze gaat plaatsvinden is tot op heden niet duidelijk. We hebben diverse tegenslagen gehad en verschillende scenario’s bekeken. De eerste opzet was om I Love Hip Hop wederom de dag voor Parkpop, 29 juni, te laten plaatsvinden, daarna zou het 6 juli worden en nu zijn we genoodzaakt de datum te verplaatsten door een verbouwing van de locatie, Paard van Troje, het poppodium van Den Haag."
Oostinga zegt dat de hoop gevestigd was op het terrein van Parkpop. “Dat bleek om verschillende redenen niet mogelijk.” De stap naar het Paard van Troje ziet hij als een logische. “De samenwerking tussen Aight en het Paard van Troje bestaat al langer, maar nog niet op deze manier.”
Het is volgens Oostinga in deze tijd moeilijk om nieuwe sponsoren over te halen. “De bestaande sponsoren van I Love Hip Hop, Henxs en MTN/94, hebben al wel toegezegd om ons te steunen dit jaar. Ook hebben we een aantal fondsen aangeschreven en er zijn al wat toezeggingen. Helaas zijn er ook afwijzingen.” Voornamelijk evenementen van degelijke kwaliteit staan volgens hem onder druk: “Wat een nadeel is van de kortingen in de culturele sector is dat er nu keuzes gemaakt moeten worden op basis van beschikbare budgetten in plaats van op basis van kwaliteit.” Volgens hem lijden de organisaties die voornamelijk met subsidies als inkomsten werken hier het meest onder. “Dat soort organisaties hebben vaak een minder commerciële insteek en kunnen dus ook lastiger of minder inkomsten uit entreegelden genereren.” Hij betreurt het dat er jaar na jaar festivals verdwijnen. “Zeker met een beperkt aanbod aan hiphopfestivals blijft er weinig over.” Waarom I Love Hip Hop moet blijven weet hij wel: “Omdat I Love Hip Hop voor veel jongeren in Den Haag, maar ook daarbuiten, een festival is om naar uit te kijken. Het is een kwalitatief hoogstaand hiphopfestival waarin alle disciplines gelijkwaardig zijn vertegenwoordigd. En ook de nieuwere, jongere acts krijgen bij ons de kans om deel uit te maken van het festival.”
Beeld: Breakdance op I Love Hip Hop 2012, door Vincent van der Does
Een festival dat op het eerste oog opvallend veel gelijkenissen vertoont met I Love Hip Hop is het Groningse New Attraction. Vorig jaar vierden zij hun tienjarig bestaan niet buiten bij de Kardingeplas, maar tijdens een wintereditie in de Oosterpoort. Pieter Kleinhout: “Dat er gesneden is in de subsidies heeft ervoor gezorgd dat onze begroting gehalveerd werd, terwijl de aanvragen voor subsidies bij de landelijke fondsen de afgelopen tijd verdubbeld zijn.” Volgens Kleinhout is het naïef om als organisatie te denken dat er na een jaar afwezigheid in de zomer weer een festival kan worden neergezet. “Het is niet haalbaar om deze zomer een festival neer te zetten zoals mensen dat van ons kennen.” In een vorig interview met HIJS vertelde Kleinhout al dat de organisatie in 2013 waarschijnlijk een blockparty en een speciaal concert gaat neerzetten. Hoe zijn de vorderingen? “Het is voor 95% zeker dat de blockparty doorgaat, dat wordt een feestje ergens buiten in het centrum van Groningen, met toffe muziek. Voor ‘New Attraction In Concert’ zijn we nog aan het kijken wat de mogelijkheden zijn. Het ligt niet voor de hand dat we dan een Nederlandstalige act neer gaan zetten, want die staan overal al ‘in concert’ tegenwoordig. Tenzij zo’n act met een speciale productie komt, die hij eenmalig uitvoert. Het moet echt een avondvullend concert worden. Geen verschillende podia of een randprogramma, mensen moeten echt komen voor de muziek.”
Beeld: Sfeerimpressie New Attraction 2009, uit het HIJS-archief
Waar I Love Hip Hop en New Attraction zich naar binnen lijken te verplaatsen, lijkt dat bij het Rotterdamse festival BoomDox andersom het geval te zijn. Twee jaar geleden vond het festival plaats in de Nieuwe Oogst, het op urban gerichte poppodium van Rotterdam dat slechts een korte periode open was, vorig jaar hield het festival huis in de Mini Mall, naast BIRD, met binnen- en buitenactiviteiten. Organisator Immanuel Spoor steekt niet onder stoelen of banken wat de dromen zijn. “We hebben vanaf het begin al de wens om uit te groeien naar een buitenfestival en als je kijkt naar de groei in het tweede jaar is dat niet geheel onrealistisch. Wie weet.”
Rotterdam is een lastige stad in combinatie met hiphopfestivals en podia volgens Spoor: “We moeten nu ook weer afscheid nemen van de Unie en de Gouvernestraat (oude Lantaren/Venster). Des te belangrijker vinden wij het om middels BoomDox een podium voor nieuwe hiphop te bieden.” Dat het niet de makkelijkste tijden zijn voor de sector beaamt hij. “Er verdwijnen steeds meer festivals. Ik vind dat zeker een verlies. Ik zie in Nederland een heleboel kwaliteit aan onbekende makers, zoals MC’s, zangers, DJ’s en dergelijke. Er is betrekkelijk weinig plek voor hen om een podium te vinden. Ik denk overigens dat dit in Rotterdam meer geldt dan elders. Op dit moment zou ik niet zo goed weten hoe een talentvolle MC in Rotterdam door zou kunnen groeien. Er is niet één podium hier. Zelfs in omringende gemeenten als Capelle en Vlaardingen heb je die wel. Daar komt bij dat Rotterdam nog altijd een van de belangrijkste leveranciers van hiphopmuzikanten is.” In de afgelopen jaren verdwenen poppodium Watt en later de Nieuwe Oogst, nu ook de Gouvernestraat en de Unie. “Ik denk dat er de afgelopen jaren heel veel geld uitgegeven is aan hele grote projecten en dat die om verschillende redenen mislukt zijn. Een groot en duur poppodium is niet het eerste wat Rotterdam nodig heeft. Ik denk juist dat gepassioneerde, kleinere projecten ondersteund moeten worden en dat dat binnen een duidelijke en vooral consistente visie moet gebeuren.” De organisatie van BoomDox vindt het vooral belangrijk om een podium te kunnen bieden aan talent. “Op dit moment zijn we aan het kijken of we met een aantal andere partijen onder de noemer 24 Uur (Sub)Cultuur een aparte route aan 24 Uur Cultuur toe kunnen voegen. Daarbinnen zouden we als BoomDox graag op een unieke locatie in het centrum een dikke blockparty willen organiseren. Maar een outdoor festival in het park naast Watt sluiten we ook nog steeds niet uit.”
Beeld: Safi & Spreej op BoomDox 2012, door Willem de Kam
Ook het Rotterdamse Street Science is op zoek naar nieuwe vormen om een nieuwe editie van de grond te krijgen. Het enige dat de organisatie daarover kwijt wil, is dat het evenement niet in de huidige vorm door dreigt te gaan en dat zij met verschillende partners in gesprek zijn over de continuering van het festival.
Het niet doorgaan van evenementen en het downscalen van festivals is niet nieuw in 2013. Twee jaar geleden werd de eerste editie van het Amsterdam Hiphop Festival georganiseerd op de NDSM-werf, waar onder anderen Redman, Onyx en Jeru the Damaja optraden. Kaarten gingen voor nog geen vijf euro (!) per stuk over de toonbank via de website van Vakantieveilingen. Vorig jaar werd er dan ook geen vervolg aan gegeven. In datzelfde jaar werd er ook een festival al afgeblazen voordat er überhaupt ooit een editie had plaatsgevonden. Bridging The Gap Festival zou op 28 mei 2011 plaatsvinden in Ahoy Rotterdam. Onder andere internationale namen als Masta Ace, Sean Price, Slum Village, Wu-Tang (Ghost, Rae, U-God, Cilvaringz & LA The Darkman), Dead Prez en Smif-N-Wessun prijkten op het affiche. Kaarten kostten niet minder dan € 62,50. Helaas verkocht de organisatie maar vijftig kaarten.
In 2009 zou in de Heineken Music Hall het West Coast Hiphop Festival plaatsvinden, waar onder anderen Ice Cube en Xzibit optraden. De organisatie besloot om na te weinig kaarten te hebben verkocht, te verhuizen naar de veel kleinere Melkweg.
Hetzelfde geldt voor CAUSE, het evenement waar nieuwe hiphoptalenten als Kendrick Lamar en Wiz Khalifa naast Nederlandse acts als Sef en Kraantje Pappie werden geprogrammeerd. Dit festival werd eveneens aangekondigd voor de Heineken Music Hall, maar ook zij moesten (vrij last minute) uitwijken naar de Melkweg.
Ten slotte zijn er ook nog een aantal festivals die, zoals het er nu uitziet, zeker doorgaan. Zo is er het Festival Keizerrijk in Deventer, waar Typhoon (met band), Hef en Hydroboyz zullen optreden naast lokale talenten, en is het in de herfst weer tijd voor Definitie van Hiphop in 013, het grootste indoor hiphopfestival van Nederland. Ook Appelsap maakte onlangs bekend dat er in 2013 weer een editie komt van het festival. Op zaterdag 10 augustus vindt het Amsterdamse festival wederom plaats in het Oosterpark, na wat problemen te hebben gehad met de aanvraag van de vergunningen en wat politieke partijen die vonden dat Appelsap te groot was geworden voor het Oosterpark.
Beeld: Random Axe op Appelsap 2011, door Joel Frijhoff
De afnemende subsidiebijdragen en lagere sponsoropbrengsten in combinatie met de sombere marktvooruitzichten zorgen bij veel festivals voor financiële problemen. De financiële crisis lijkt vooralsnog alleen in Brabant grote gevolgen te hebben; de twee belangrijkste hiphopfestivals van die provincie gaan dit jaar niet door, één daarvan is definitief gestopt, de andere organiseert nog tal van nevenactiviteiten en ziet mogelijkheden voor een editie in 2014. Andere festivals oriënteren zich op nieuwe mogelijkheden om toch een editie, in sommige gevallen in andere vorm dan normaliter, aan te kunnen bieden aan het publiek. Het is niet te hopen dat de berichten omtrent Beats And Roots en Boogiedown slechts het begin zijn in een reeks van bekendmakingen van aflastingen. Het festivalseizoen wordt voor de hiphopliefhebber op deze manier enkel korter gemaakt. Iets wat wij van HIJS enorm betreuren. Uitgedunde festivals lijken vooralsnog de oplossing. Indooredities in plaats van grote festivalweides, blockparty’s in ruil voor enorme tenten en podia; het lijkt de toekomst te zijn voor hiphopfestivals in Nederland.
