Kapabel en de kunst van het verhalen vertellen

“Ik verjaag geesten en ik versla draken. Ik red de prinses, ik ninja over de daken. Ik kan het zo gek niet verzinnen of ik kan het maken. Ik schrijf verhalen.” – De Avonduren

De eerste Avonduren clubtour van Kapabel (Abel Aelvoet) met de muzikanten Niels Broos (toetsen), Bram Hakkens (drums), Dibbe van Laarhoven (bas) en Frank Wienk (percussie) zit er inmiddels op. Tevreden en verrast kijkt hij terug op de ontvangst van zijn project tot dusver. “Het heeft meer stof doen opwaaien dan ik had verwacht. Bij een conceptalbum verzin je een idee, waar je een album bij maakt. Bij mij is het echt een kwestie geweest van selecteren en toen kwamen alle tracks met verhalen bij elkaar. Dus voordat ik het door had, was het concept al klaar. Ik kan heel puur kijken naar de reacties, omdat ik nooit heb stil gestaan bij de vraag hoe men hierop zou reageren. Wat is de mogelijke reactie van iemand op een verhaal over een schildpad en een haas? Als je daar rekening mee wilt houden, krijg je hele rare tracks haha. Ik had niet verwacht dat het zoveel aandacht zou krijgen als dat het heeft gekregen. Heel erg chill.”
 
Van apie tot man met baard
Apie is de laatste track die we hebben gemaakt en die is ontstaan omdat mensen zeiden dat ze eens een verhaal in de ik-vorm van me wilden horen. Ik ben dat gaan proberen, maar kwam uiteindelijk uit op Apie. Ik heet Abel, vroeger noemde men mij Apie of Aap. Die tekst gaat heel letterlijk over mij, in de tekst zitten ook allemaal verwijzingen, zoals: “Iedereen heeft een spoor, een wijk, een grens, zelfs de vreemdste van ons allemaal, de mens, kent een vorm van richting. En ik slinger van boom naar boom, terwijl iedereen denkt: dat loopt helemaal de mist in.” Ik kom uit Maarssenbroek en daar heb je allemaal verschillende wijkjes met dierennamen, maar er zit geen aapje tussen. Dus ik vond dat wel een grappige metafoor. Je gaat verder stoeien, de fantasie doet de rest en dan komt er een raar verhaal uit. Vaak sta ik aan het einde ook echt te kijken van het verhaal: oh? Oké.”
 
“De man met de baard bleef maar bezig en de meeste vonden het ineens toch vrij geestig. Het leek alsof ze het begrepen en hij dacht: nee, dat zal toch niet wezen?” – De Man met de Baard
 
“Ik dacht dat iedereen direct door zou hebben dat die track over mij gaat, maar dat viel best wel tegen. De derde verse is het moment waarop het goed begint te gaan met de man met de baard. En die eerste twee verses had ik al heel lang. We maakten muzikaal gezien vette dingen, maar ik had niet veel shows en van De Avonduren moesten we nog maar afwachten wat het zou doen. In de derde verse heb ik het er over dat het ineens wel verder gaat en dan denkt de man met de baard van: nee, nu wel? What the fuck? Die vind ik erg leuk om te rappen, omdat toen ik die derde verse in de repetitieruimte schreef ik het over mensen in mijn directe omgeving had die het ineens wel konden begrijpen en wel snapten. En nu slaat het steeds meer op de mensen ver buiten m’n eigen omgeving. Nog steeds heb ik wel zoiets van: nee, dit zal wel een of ander misverstand zijn.”
 
Schaven, schaven, schaven
“Als ik had geweten waarom het nu zo wordt ontvangen, had ik het wel een paar jaar eerder gedaan. Heel veel mensen zullen natuurlijk zeggen: “Ja, Kytopia zit er achter blablabla.” En tuurlijk, Kytopia zit er ook achter, maar het is wel een feit dat als je als muzikant iets maakt waar je echt alles insteekt, dat dan even duurt. Jaren voordat Kyteman of Kytopia bestond, zat ik al met Colin (Benders (Kyteman), red.) en liet ik tracks horen. Ik ben jaren bezig geweest met De Avonduren, gewoon schaven, schaven, schaven. Door die hele Kyteman manie die er is gekomen, hebben we natuurlijk wel veel mogelijkheden gekregen, bijvoorbeeld met deze ruimte. Toen die mogelijkheid er was, heb ik er vol gebruik van gemaakt.
 
Het was nog geen album. Ik had, zoals veel rappers dat hebben, een mapje met beats die niet af waren. Ik was daar mee bezig, die teksten had ik al een hele tijd, veel ook niet opgenomen. En op een gegeven moment was er het idee om het live te doen. Dat heb ik gezegd tegen de producers, zodat ze nog wat anders met hun beats konden gaan doen. En de enige reacties die ik van hen kreeg was: “Oh, ga je het met die band doen? Fucking gruwelijk!” Eigenlijk lijkt geen enkele track nog op waar het ooit vandaan is gekomen. We hebben gewoon vette muziek willen maken, los van welke beat er oorspronkelijk onder zat, helemaal opnieuw. Dat was best wel moeilijk at times, maar we zijn er uitgekomen.”
 
Storytelling
De Avonduren is een persoonlijke invulling van een gegeven dat voor mij wel vast zit aan hiphop: storytelling. De manier waarop ik het vertel is absoluut niet nieuw en ik hoop dat mensen dat wel snappen. Wat mij betreft is het een van de kernpunten waar hiphop op is gebaseerd. De manier van vertellen heb ik gewoon gehaald uit mijn jeugd, uit tracks die ik toen al het vetste vond en dat waren altijd de tracks waar hele verhalen inzaten. Dat vond ik prachtig. Goodie Mob en Outkast konden verhalen schetsen op zo’n manier dat je er ineens naast zat. Met je blanke reet in Nederland. Als je langzamerhand steeds meer begon te begrijpen waar die teksten over gaan, zoals bij De La Soul’s Oodles Of O’s, dat was voor mij echt een leuk ding. Ik heb tijdenlang geprobeerd om er achter te komen waar de fuck ze het in hemelsnaam over hadden. Ik zal het niet verklappen, maar het heeft echt een tijdje geduurd, vooral door veel te diep nadenken. En dat is volgens mij ook een beetje de opzet van die track, het uitlokken daarvan.
 
Als ik nadenk over de onderwerpen op De Avonduren, zijn dat eigenlijk allemaal raponderwerpen. Wammus Langnek gaat over een dude, die ondanks dat het een goede gast is telkens weer vast komt te zitten. Sjakie Schildpad gaat over een chille dude die van een stickie houdt. Lilisam gaat over de onderschatte mens, een mannetje van een meter die alle mogelijke powers in zich heeft, die uiteindelijk barst en alles en iedereen met zich meeneemt. Zo heb je een heleboel onderwerpen die ik herken uit oudere tracks die ik vroeger luisterde. En dit zijn mijn varianten van die verhalen. Ik merk ook dat ik een bepaalde betekenis achter tracks van De Avonduren heb, maar dat wat mensen eruit halen soms vele malen dieper is dan wat ik er ooit bij dacht. Dat vind ik wel het mooie. De ruimte voor de luisteraar om er een eigen draai aan te geven is nu vele malen groter dan wanneer ik het in de ik-vorm had verteld in plaats van bijvoorbeeld vanuit een giraffe (Wammus Langnek). Heel vaak komen ze na shows naar me toe en zeggen me waar het volgens hen over gaat, wat dan meestal nogal verschilt van mijn idee erbij. Na het luisteren naar Wammus Langnek zei mijn nichtje van zes of zeven alleen maar: “Waarom blijven ze hem dan steeds terug stoppen in de dierentuin?” En dat is de meest zinnige opmerking die je kan maken over dat liedje."
 
Live & toekomst
“Tijdens optredens doe ik meestal twee spoken word teksten tussendoor. Eén van de twee gaat over God. De tekst begint met de zin: “God keek naar beneden.” Als ik gewoon begin met keihard ‘God’ in de microfoon te schreeuwen, krijg je meteen zo’n ijzingwekkende, ongemakkelijke stilte. De ene helft denkt: oh shit, is dit een EO-motherfucker? En de ander denkt: niet over godsdienst nu, ik sta met bier in m’n hand, hou je bek. Of ze denken dat ik begin te schelden. Dat vind ik leuk om mee te spelen. Maar ik wil liever vermijden om echt om stilte te vragen, en het is ook bijna niet nodig, het gaat vanzelf. Het kleine, akoestische liedje Dood, daarvoor moet je wel even zeggen dat er een klein liedje aankomt, maar mensen staan er voor open en luisteren heel erg mee. Het is leuk. Als mc is het altijd mijn doel geweest om mensen zo hard mogelijk te laten schreeuwen en uit hun stekker te laten gaan. Nu heb ik als doel om tijdens de show de biertap te kunnen horen.
 
In de toekomst wil ik werken met muzikanten, maar ook rappen op beats blijf ik zeker doen, het is allebei cool. We hebben sowieso al weer veel ideeën voor nieuwe liedjes. Ik loop al heel lang rond met een groot, lastig verhaal wat een liedje moet worden van een uur en drie kwartier ofzo. Dat wordt raar, maar lijkt me heel leuk om te doen. De Boom heet dat, samen met Colin doe ik dat. Maar ik ben er nog heel veel over aan het denken, het is een heel groot verhaal over de aarde, de mens, de natuur, over alles. Ik ben verder ook veel aan het schrijven, veel korte verhalen. Dat verhalende is altijd ook wel mijn manier van schrijven geweest, en dat zal het ook wel blijven. Ook als ik schrijf over iets wat ik net in de krant heb gelezen of op het nieuws heb gezien, komt het er vaak op zo’n manier uit."
Geplaatst door bowie op 26 maart 2012