Je zag haar tijdens de pre-party van het Eendracht Festival in Stalles en haar video voor HIJS Poetry werd het best bekeken filmpje uit het eerste seizoen: Jaimee Brown gaat lekker. Met Poetry Circle 010 staat ze aanstaande donderdag op de achtste editie van het Eendracht Festival, met drie voorstellingen aan de Boomgaardhof. Reden genoeg om eens nader kennis te maken en vooruit te blikken op dit optreden.

“Ik vind het mooi als iemand naakt durft te zijn.”

“Het is niet zomaar een show waarbij je op een stoeltje gaat zitten en komt luisteren, we hebben er echt een beleving omheen gemaakt”, zegt Jaimee over de performance die ze zullen spelen tijdens het Eendracht Festival. “Je maakt met ons iets mee in dat half uurtje. Je bent deel van de omgeving, je loopt door ons heen. Spoken word en poetry worden vaak gereduceerd tot een podium, een microfoontje en ga maar kletsen, maar er zit veel meer in de vorm dan dat.” Tijdens 010 Says it all ging de voorstelling in première: “We hebben hiermee geëxperimenteerd en het viel goed. Wij werden gestretcht maar het publiek werd ook uitgedaagd. Het is heel confronterend om ineens een show in te stappen. Dat zorgt voor een actieve vibe. Kunst dient je te bewegen en als dat op deze confronterende manier kan, vind ik dat alleen maar leuk.”

Browns schrijfstijl is verhalend en persoonlijk, al plaatst ze zichzelf liefst in de derde persoon: “Zo kan ik eerlijk over mezelf schrijven zonder dat ik dat eigenlijk zou willen toegeven aan anderen. Ik gebruik wel metaforen om te zorgen dat het wat meer aanspreekt, maar ik vind het mooi als iemand naakt durft te zijn.” Ze kan ook niet anders, legt ze uit: “Ik ben superslecht in small talk. Als je iemand vraagt hoe het gaat, bijvoorbeeld. En diegene zegt dat het goed gaat, maar ik zie dat het niet zo is, maar we willen het er niet over hebben. Uit beleefdheid misschien, maar ik kan daar niet goed mee omgaan. Ik snap nu wel dat mensen dat soms doen om zichzelf te beschermen en dat niet alles altijd maar benoemd hoeft te worden, maar dat heb ik echt moeten leren.”

“Eerlijkheid is mijn ding.”

Door zo eerlijk te zijn hoopt ze anderen de moed te geven hetzelfde te doen. Ze wil laten zien dat het niet erg is om raar te zijn van binnen. Want ze is, naar eigen zeggen, knettertjegek: “Die draadjes van mij die kloppen niet helemaal. Maar dat is oké, ik vind mezelf wel leuk zo. Ik ben gewoon expressief, ik benoem wat meer dan anderen. Als ik blij ben, moet ik dat aan iedereen vertellen. Mijn vrienden krijgen eens in de zoveel tijd dan ook een appje om ze te vertellen dat ik van ze houd en dat ik het belangrijk vind dat ze zich dat realiseren. Ik ben gewoon een beetje maf. Ik ga zomaar huppelen op straat, bijvoorbeeld. Dat is niet iets wat je normaal gesproken hoort te doen op mijn leeftijd. Al is de vraag wat dan normaal is. Dat wordt bepaald door de meerderheid, dus je zou zeggen dat ik dan raar ben. Ik denk dat er meer mensen zouden willen huppelen op straat maar dat ze bang zijn dat dat ze het labeltje ‘raar’ oplevert. In mij komt dat niet zo snel op.” Wat die meerderheid tegenhoudt? “Ik denk dat iedereen best onzeker is van binnen. De mensen die dat toe durven geven, dat zijn de dappere mensen. Dat is weer die naaktheid. Maar er zijn ook mensen die tot hun dood volhouden dat ze zo zeker van hun zaak zijn. Dat zijn de extremen; de racisten, de homofoben. Onzekere mensen die ergens anders een issue mee hebben maar dat niet durven te zien. Dus ja, eerlijkheid is mijn ding.”

Daarnaast probeert ze onderwerpen vanuit een positief perspectief te belichten: “Ik maak dingen niet mooier dan dat ze zijn maar ik probeer wel de kant te belichten die liefde bevat. En dan zien dingen er heel anders uit dan wanneer je ze bijvoorbeeld uit boosheid of gekwetstheid bekijkt. Dat is vaak al genoeg. Woorden hebben zoveel kracht. Als je kijkt naar de meest revolutionaire mensen uit de geschiedenis; dan ga je speeches opzoeken. Woorden bewegen mensen. Als ik jou vraag om op te staan, zonder je aan te raken, gaat dat makkelijker dan wanneer ik jou uit je stoel trek. Woorden kunnen in het fysieke een verschil maken, dus ik kies heel bewust waar ik ze aan verbind.”

“Ik heb een periode goed van God los geleefd. Ik weet dat ik een aantal mensen daarmee heb gekwetst.”

Die manier van werken levert positieve reacties op. “Ik deed een stuk voor de kerk, daar ga ik al heel mijn leven naartoe. Een oude vriend van mijn vader kwam in tranen naar me toe. Hij was zo geraakt door iets wat ik zei, hij vond dat mijn vader trots op me kon zijn. Dat was een mooi moment, want ik ben niet altijd iemand geweest om trots op te zijn. Ik heb een periode goed van God los geleefd. Ik weet dat ik een aantal mensen daarmee heb gekwetst. Tegelijkertijd weet ik dat iedereen brokken maakt in zijn leven, maar ik maak wel het verschil tussen brokken maken en een periode lang willens en wetens dingen kapot maken. Op een gegeven moment was ik echt aan het eind van mijn Latijn. Ik was met school gestopt, het huis uit gekickt, relaties met mensen verstoord, alles om me heen was een troep. Het was een serie van gebeurtenissen waardoor ik op een gegeven moment wanhopig jankend ergens zat. Uit frustratie ben ik gaan bidden, ik wist het ook niet meer. Dat moest anders.Toen ben ik begonnen voor mezelf te kiezen. Stap voor stap werd ik stabieler. Nu heb ik een eigen huis, een stabiele baan. De relaties met de vrienden die ik nog heb, zijn goed. En ik kan de passie uitvoeren die ik tussendoor ook nog eens heb gevonden.”

Hoewel ze spoken word pas na deze periode ontdekte, schreef ze wel al: “Ik was niet depressief – ik kan mezelf niet diagnostiseren – maar wel goed down in die tijd. Ook dat schrijven is een keuze geweest. Eerst schreef ik mezelf heel de tijd naar beneden. Ik bekritiseerde mezelf in mijn schrijven. Een jaar later had ik al mijn stukken – het waren losse episodes – uitgeknipt en op een tafel gelegd, want ik vond het wel een tof verhaal. Bij het eerste positieve stuk over mezelf dat ik tegenkwam, zou ik beginnen met herschrijven, ik zat nu in een andere vibe. Toen ik klaar was, lag alles op de grond. Ik had niet één stukje. Toen is het besef van de kracht van woorden gekomen, ik koos heel bewust om mezelf omhoog te schrijven. En als ik dan eerlijk moest zijn over dingen die niet mooi waren, koos ik om in ieder geval mezelf niet neer te halen. Je hebt altijd een keuze.”

“De spoken word-scene heeft me als een warm bad verwelkomd.”

Toen ze met dit nieuwe werk in de spoken word-scene terecht kwam, voelde dat als een verademing. “Ik kwam uit dat hele neppe gedoe – heel veel uitgaan, zien en gezien worden – en kotste dat wereldje uit. Aardig doen tegen je maar lelijk praten achter je rug om. In de kerk heb ik dat ook meegemaakt. In de spoken word-scene zijn zoveel verschillende mensen met verschillende afkomsten, geaardheden en interesses; je hebt van alles wat. En iedereen krijgt het respect dat hij of zij verdient. Er wordt gesproken met een bepaalde liefde. Ik heb mensen zien huilen op het podium en de zaal bleef gewoon in een supportive way stil in plaats van dat je zou worden uitgejoeld. Je mag breekbaar zijn. Ik denk dat het goed is als dat connect en een sterkere stem krijgt. In ieder wereldje zul je geveinsde aardigheid vinden als je er dieper in gaat, maar tot nu toe heeft deze scene me als een warm bad verwelkomd. Ik zie daar wel potentie voor een stukje meer liefde in de wereld.”