Yohannes de Dope, onbegrepen misantroop

Als we over de Berlagebrug in Amsterdam naar Yohannes zijn huis lopen, bekruipt me al snel het gevoel dat dit wel een ideale plek is om in melancholische gedachten weg te zinken. Kenmerkend voor de stijl van de persoon waar we op bezoek zijn.

Toch waren de eerste teksten van de geboren Brabander geen teksten in mineur, maar eerder lyrics gevuld met brag en boast en een gezonde dosis humor.
Het begint voor Yohannes allemaal in 2002, als hij in aanraking komt met het nummer Stan van Eminem. Net als klasgenoot Rebus raakt Yohannes de Dope verslingert aan de muziek van de blonde Amerikaan. Oudejaarsdag 2002 besluit hij dan ook zelf te gaan rappen. Eerst in het Engels en later in het Nederlands. Rebus neemt de beats voor zijn rekening en een duo is geboren. Als Oh.Sicstene zet het tweetal zijn eerste stappen in de hiphopscene. De naam Oh.Sicstene, wat staat voor het kengetal van de woonplaats van het duo, Bergen op Zoom, wordt in 2005 overboord gegooid als de heren naar Eindhoven verhuizen. De groepsnaam wordt omgezet naar Pluspunt. Een derde lid, DJ Scutch, voegt zich bij het gezelschap dat in 2008 de EP Kinderspel releast. De release van die EP betekende ook vrijwel het einde van Pluspunt. “We kwamen erachter dat het standaard hiphopding niet meer was wat we wilden. De groep viel uit elkaar. Rebus ging zich richten op dubstep en Scutch op breakbeat en electro. Ik bleef achter en dacht: en ik nu?”
 
Na een rustige tijd brengt een verbroken relatie de inmiddels naar Amsterdam verhuisde Yohannes weer de inspiratie die hij nodig heeft.
“Omdat die relatie over ging, zat ik ‘s avonds veel alleen en begon ik weer teksten te schrijven. In die tijd is er ook best veel shitzooi over me heen gekomen. Die ex werd niet alleen een ex maar ze werd ook nog eens ‘The bitch of all time’. Mensen gingen dood, relaties gingen eraan. Op een gegeven moment had ik zo’n teringhekel aan alles en iedereen dat ik dat allemaal op ben gaan schrijven en nu zitten we hier.”
Poète Maudit vertelt het verhaal van de pijn die Yohannes de laatste jaren ervoer. Pijn vooral veroorzaakt door de liefde. “In elk nummer zit wel iets over relaties. Relaties die over gaan is iets wat heel erg dichtbij komt. Door het van me af te schrijven, ging ik het verwerken. In iedere relatie raak je na verloop van tijd op elkaar uitgekeken. Dat is ook het verhaal wat ik in Ik wou dat ik verliefd was vertel. We rotten weg als vlees dat al weken op de grond ligt. Het doodgaan en eindigen van alles is sowieso de rode draad van het geheel. Mijn opa en oma zijn in die tijd in dezelfde maand doodgegaan. Mijn oma op mijn verjaardag zelfs. Op zo’n moment wordt alles kraakhelder. Je relatie stopt, mensen gaan dood. Alles eindigt echt. Het is allemaal zo tijdelijk en zo nutteloos. Ik kan zodadelijk onder de bus lopen en over een jaar is iedereen me vergeten. Ik beteken helemaal niks en dat zie ik nu helder in.”
 
Deze gevoelens roepen veel melancholie op bij Yohannes de Dope. “Het is iets wat heel diep in mij huist. Ik voel mij heel makkelijk alleen. Melancholie ligt heel dicht bij mijn kern. Een doemdenker, misantropisch, zo kan ik mezelf wel omschrijven.”
 
Vandaar ook dat hij tot de aparte titel van het album kwam.
“Een poète maudit is een dichter of schrijver die niet begrepen wordt. Iemand die buiten de groep staat. Heel lang geleden waren er dichters in Frankrijk die hele provocerende en controversiële teksten schreven. Zo erg dat ze zelfs verbannen werden uit het land. De doorslag echter om voor die titel te kiezen, lag in het feit dat ik over een voorouder van mij aan het lezen was, Paul Léautaud, een bekend schrijver in die tijd. Hij was een misantroop. Hij was iemand die aan iedereen een gruwelijke hekel had en in een artikel over hem werd hij beschreven als een poète maudit. Toen wist ik zeker dat ik die titel ging gebruiken.”
 
Niemand betekent iets. Niemand maakt het verschil en terwijl zij zo hard hun best doen het tegendeel waar te maken, sterven zij. Zonder pardon. Without remorse. Uiteindelijk was het zoveel moeite voor niets. (Yohannes de Dope, 2011)
Vriend Rebus sluit zich aan bij Yohannes en de donkere plaat is geboren.
“Ik ben filosofisch ingesteld. En de beats van Rebus zijn heel experimenteel en atmosferisch. Als ik dan alleen zat, werd ik daar in meegezogen. Dat is het mooiste aan het feit dat het nu een solo-cd is; ik kon schrijven over dingen waar ik zelf mee zat en die rechtstreeks uit mijn hart kwamen. Het is een project dat zo dicht bij mij staat dat alles moest kloppen.”
 
Het resultaat is een acht nummers durende lijdensweg waarin Yohannes de luisteraars meeneemt langs de kerkers van zijn ziel. Kerkers gevuld met pijn vooral veroorzaakt door het stuklopen van liefdesrelaties. Maar ook omschrijft hij in de track Kater op ijzingwekkende manier hoe een eenzame alcoholist op een dag geconfronteerd wordt met een nachtmerrie van jewelste: het doodrijden van zijn eigen kleindochter. Dit alles wordt met de meeslepende klanken van Rebus gemengd tot een diepgaand geheel dat je bij elke luisterbeurt meer lijkt aan te grijpen.
 
Het duurde een aantal jaar voor de gevoelige plaat af was. "Als ik met een album bezig ben, zit ik in een bepaalde mindstate en met de gevoelens van die periode. Ik wilde die periode heel graag afsluiten en met het uitbrengen van de EP was het voor mijn gevoel klaar en kon ik verder. De teksten bonden mijn leven aan elkaar.”
 
In Klopgeest zeg je: menselijk contact is zo goedkoop en oppervlakkig.
“Ja, als je ziet hoe mensen met elkaar omgaan … Het betekent allemaal niks meer. Ik heb graag met vrienden diepzinnige gesprekken want daar kan ik wat mee, dat voedt mij. Maar de meeste mensen praten gewoon niet meer écht met elkaar. Alles gaat via Facebook en Twitter. Heel onpersoonlijk. Je kunt krijsen wat je wilt, maar op een gegeven moment ziet niemand het meer. Het is al weer verdwenen onder het volgende nietszeggende bericht van een ander. Het is een grote vergaarbak.”
Yohannes is dan ook geen fan van de mens. “Over het algemeen heb ik aan heel veel mensen die ik niet ken een grafhekel. Als ik ze dan beter leer kennen dan valt dat wel weer mee. Maar ik probeerde die frustratie en woede kwijt te raken en andere mensen ervan te overtuigen van hoe dom en kortzichtig mensen zijn.”
 
Is iemand die zo’n hekel aan mensen heeft dan geen gevaar voor zijn omgeving?
“Ja, ik ben een gevaar. Aangezien ik namelijk zo hard vertel wat ik denk en voel, heb je meer kans om de mensen om je heen te kwetsen. Ik schrijf het wel gewoon en ik breng het ook gewoon uit. Maar ik heb vaak dingen die ik geschreven heb uit moeten leggen aan verschillende mensen. Ik denk dat ik ook best wel mensen pijn heb gedaan met de dingen die ik schreef. Soms kan het een beetje voor hen voelen alsof ze je dagboek hebben gelezen en er shit over hen in staat.
En of de samenleving bang moet zijn of ik mijn haat naar de mensheid omzet in daden? Nee, dat gaat niet gebeuren. Dus in dat opzicht ben ik geen gevaar. Kijk, iedereen heeft weleens dagen dat je het even helemaal gehad hebt en je het liefst iedereen om je heen dood ziet vallen. Ik heb dat misschien iets vaker dan andere mensen, maar dat wil nog niet zeggen dat ik een wapen ga kopen en op schietles ga. Mocht ik willen schieten, doe ik dat wel op mijn Xbox. Het is JUIST zo dat mijn teksten en het schrijven daarvan mijn therapie is. Daarmee kan ik mijn ei en al mijn frustratie kwijt. Dus ik hoef niet eens fysiek te reageren."
Nadat we dieper op de misantroop zijn ingegaan grijpen we terug naar het sleutelwoord van de EP: melancholie. Dat gaat namelijk ook over onvervuld verlangen. Waar verlangt Yohannes naar?
“Dat is een hele moeilijke. Ik verlang niet echt naar iets. Stel dat meer mensen mij zouden begrijpen, dan zou ik dat ook weer niet fijn vinden. Dingen waar ik mee zit, daar zijn geen oplossingen voor. De depressieve dingen die ik denk, haal ik zelf in mijn hoofd. Maar daar zou ik ook niet vanaf willen, want het is wel de persoon die ik ben. En ik ben blij met wie ik ben. Ik zou nooit willen zijn zoals de personen waar ik op afgeef.”
 
Die mensen zullen, net als zijn fans, nog van hem gaan horen in de toekomst. Maar wat betreft de inhoud daarvan hult de poëet zich nog in nevelen.
“Ik ga proberen met iedere cd de mensen te verrassen. Dat ze denken: dat is vaag. Ik wil de artiest zijn die de luisteraars blijft verbazen. Degene zijn waarvan de muziek aan de luisteraars gaat groeien.”
Geplaatst door bowie op 21 februari 2012