Verzetsstrijder Che wordt milder

In zijn huis in Eindhoven willen we toch eerst graag weten waarom een Eindhovense rapper als artiestennaam kiest voor een Cubaanse guerillaleider. Sterker nog, op Che zijn eerste release, De Mc Che promo Ep uit 2003, prijkt het portret van Che Guevara. Che verklaart zich nader:

“Als puber was ik fan van Che Guevara maar nu ik er meer over ben gaan lezen is het toch niet echt mijn type. Ik hou niet zo van mensen die andere mensen doodschieten. Maar iedereen noemt me Che en het is echt mijn bijnaam geworden, dus die verander ik niet. Ik zeg tegenwoordig maar dat het een afkorting is van mijn achternaam Charpentier. Ongeveer 200 jaar geleden zijn mijn voorouders vanuit Frankrijk naar Nederland en België gekomen omdat ze in Frankrijk niet protestants mochten zijn. Vandaar ook de Franse achternaam Charpentier. Dat betekent in het Nederlands timmerman.”
 
En timmeren aan de weg doet Che behoorlijk. Hij vertelt over zijn eerste aanraking met Nederlandstalige hiphop. Net als velen begon het voor hem met de Osdorp Posse. Via een vriend kreeg hij het album Kernramp te horen en Che was gelijk verkocht. De rockinvloeden in de tracks spraken de rockliefhebber enorm aan. Na een saaie vakantie waarin Che alle nummers van Afslag Osdorp uit zijn hoofd leerde, besloot hij zelf te gaan schrijven. Gebaseerd op teksten van inspiratiebron Ice Cube en Public Enemy. Zijn eerste teksten zijn maatschappijkritisch en dat is ook het verhaal wat Che heden ten dage nog vertelt.
 
“Ik ben geen stoere jongen, nooit geweest ook. In het begin maakte ik vooral erg boze nummers. Kut dit, kut dat. Tegenwoordig ben ik meer gaan beschouwen en laat ik mijn eigen visie en denkbeelden op mijn teksten los. Dingen die ik meemaak, zie en voel.”
 
 
Che deelt inmiddels een rijk verleden met een andere Eindhovense rapper: Macro. De twee lachen nog vaak om een anekdote uit de begintijd: “Toen ik net 16 was, ging ik altijd naar optredens van Osdorp Posse met een groepje vrienden. En Proces Verbaal, de oude groep van Macro, zou een keer het voorprogramma doen. Ik mocht die avond echter niet gaan van mijn ouders. Ik weet niet precies meer waarom maar ben er achteraf gezien heel blij mee. In die tijd vroegen we namelijk aan iedereen die ook maar iets met de Osdorp Posse of hun voorprogramma te maken hadden een handtekening. En je raadt het al, dan had ik die avond ook een handtekening gevraagd aan Macro, haha.”
 
Later komen de twee met elkaar in contact bij een concert. Macro, dan nog lid van de rapgroep Proces Verbaal, spreekt met de jonge Che af in café Altstadt in Eindhoven. De klik is er gelijk. Che bezoekt regelmatig de studentenkamers van Macro en Proces Verbaallid P en leert veel van beiden. Als een tijd later Macro zijn toenmalige groep Universen uit elkaar ziet vallen, vraagt hij Che of deze niet de back up voor zijn rekening wil nemen bij een optreden. De gretige Che heeft dan al wat podiumervaring opgedaan bij een jongerencentrum in Best en bij open podia in Eindhoven. Hij hapt dan ook snel toe en een jarenlange podiumsamenwerking is geboren.
 
Het duo deelt lief en leed en brengt de Eindhovense gezelligheid naar vele zalen in Nederland. Waar ze op het podium onafscheidelijk zijn, zijn de vrienden dat in de studio niet. Er wordt wel eens een nummer samen opgenomen, maar van een gezamenlijk album komt het nooit. Daarvoor liggen de muzieksmaken iets te ver uit elkaar. Macro is de verhalende poëet en Che de energieke terriër. Als Macro besluit in een band te gaan spelen, een liefde die beiden koesteren, besluit Che om zijn eigen weg te gaan. Dit resulteert in zijn officiële debuut Onderweg in 2007. Kenmerkend op het album is de track Bang voor de Toekomst. Hierin wordt een beeld gecreëerd van een man die met zijn handen in het haar rondloopt en zich afvraagt waarom hij op een wereld die zichzelf kapot maakt is geboren.
 
 
Che daarover nu anno 2011: “Ik sta nog steeds volledig achter dat nummer. Wat ik daarmee wilde vertellen is dat het op een gegeven moment gewoon klaar is met de wereld en dat we als totale samenleving de aarde naar de kloten aan het helpen zijn als we zo blijven doorgaan. Mensen willen steeds meer en leven te veel voor zichzelf. Het voor jezelf leven is niet verkeerd maar het egocentrische mag er wat mij betreft wel vanaf. Mensen gaan zich steeds meer van elkaar vervreemden. Vooral door materialisme. Ik ben zelf welgesteld maar niet qua materiële dingen. Die interesseren me niet. Kijk naar zo’n Ipad2. Wat moet je met zo’n ding? Mensen die ik het vraag kunnen die vraag vaak niet eens beantwoorden. Ik ben ook voor vooruitgang maar niet op deze manier.”
 
In het kader van ‘een betere wereld begint bij jezelf’ vertrekt Che in 2008 naar het West-Afrikaanse land Gambia. Hier gaat hij een aantal maanden vrijwilligerswerk doen en komt te wonen bij een Ghanese familie. Alleen in een arm continent. Een inspirerende en aangrijpende tijd voor de Eindhovenaar.
 
“Toen ik daar heen ging, wist ik eigenlijk helemaal niks van het land. Ik wist bij welke familie ik terecht zou komen en op welke school ik ging werken en dat was het. In totaal heb ik daar 2,5 maand gewerkt als vrijwilliger. Het leven in Gambia was niet duur en ik had ook gespaard dus het was goed te doen. De mensen waar ik woonde hadden allebei een baan en daar at ik elke dag mee. Het is er sowieso veel socialer. Je helpt elkaar de dag door. En de vriendelijkheid en oprechtheid van de mensen heeft veel indruk op me gemaakt. Ik vond het heel prettig om te beleven dat de mensen daar veel eerlijker zijn. Je ziet ook geen mensen thuis zitten met een burn out bijvoorbeeld. Dat is echt een westerse kwaal.”
 
Naast de positieve kanten draagt leven in Afrika ook andere kanten met zich mee. “Alles was anders. Alles wat ik gewend was, was daar niet. Ik heb mijn leven moeten opbouwen en heb erg veel geleerd. Natuurlijk voelde ik me soms eenzaam. Hoe aardig de mensen ook waren, je blijft toch een buitenstaander. Ik doodde mijn tijd vaak door veel te lezen en teksten te schrijven. Veel teksten van mijn album heb ik daar geschreven. Gambia is ook een vrij veilig land. Mensen kennen wel armoede maar het is niet zo dat ze langs de weg sterven van de honger. Daar was ik blij mee, want zoiets te zien en te ervaren, ik denk dat ik dat heel slecht had getrokken.”
 
Niet alleen schreef Che teksten in Gambia. Ook trad hij er op en nam hij een nummer op. Een nummer dat het album niet haalde maar wel valt te downloaden op zijn site Jamma. Een nummer gemaakt samen met de band Public Demand.
 
“Iemand van het project in Nederland had tegen een contact van me daar verteld dat ik rapper ben. Zo hebben ze me in contact gebracht met Public Demand. De studio was een klein huisje in een compound, maar er stond best prima spul. Volgens mij werkten ze daar zelfs met Ableton. Dus is er een beat gemaakt en met twee andere rappers heb ik een nummer gemaakt. De een in het Engels, de ander in de stamtaal en ik in het Nederlands.”
 
Met deze band trad hij ook op tijdens het Suikerfeest in Gambia. Een aparte gewaarwording. “Ik heb daar drie keer opgetreden. Een keer op het eind van de ramadan met die andere rappers op een basketbalveldje. Een keer alleen en een keer in het voorprogramma van een zangeres uit Senegal. De mensen vonden het toch maar vreemd dat daar ineens een blanke vent op het podium stond, maar ze konden het allemaal wel waarderen geloof ik."
 
 
Een Nederlandstalige rapper treedt niet vaak op in het buitenland. Maar naast Gambia stond Che ook in Berlijn op het podium. In Kunsthaus Tacheles verzorgde Che samen met Macro, Fuji, Dj Native en Dennis Gaens twee optredens. Als onderdeel van een kunstexpositie was een aantal Eindhovense kunstenaars gevraagd naar Berlijn te komen. In hun kielzog vertrok ook Macro naar de Duitse metropool en die vroeg Che om mee te gaan.
“Ik heb twee dagen Berlijn bekeken en we hebben twee keer opgetreden. Ik was nog nooit in Berlijn geweest, dat is weer eens wat anders dan Eindhoven … Maar ik vond het niet heel indrukwekkend. Sinds ik uit Gambia terug ben, vind ik niet heel veel indrukwekkend en ik ben sowieso niet zo’n stadsmens. En wat de optredens betreft: de ene avond was er helemaal niemand en de andere hebben we nog voor een behoorlijk publiek gespeeld. Ik geloof dat het wel allemaal toeristen waren. Maar een leuke ervaring.”
 
Na de Duitse ervaring was het voor Che toewerken naar zijn release. Op 30 september kwam Bestemming Onbekend uit. Een album met nog steeds een kritische inslag maar met een meer funky sound en een iets andere uitvoering qua teksten. “Als je het vergelijkt met Onderweg ben ik nog steeds erg maatschappijkritisch, maar de woede ben ik wel kwijt. Ik kan het allemaal meer relativeren, terwijl ik het nog steeds geen succesvolle wereld vind. Ik verwoord het nu wat anders. En wat de sound betreft, dat klopt. Ik luister gewoon graag naar muziek waar ik vrolijk van word en daarom maak ik ook vrolijke muziek.”
 
Dit wil niet zeggen dat de inhoud van de teksten ook altijd even vrolijk is. Che twijfelt erg in het nummer Niemand wil getuigen over welke kant hij op moet: het negatieve zoeklicht of gaan waar het goed is.
 
“Dat nummer is een ontwikkelingsgeest voor mezelf als persoonlijkheid. Om wat zaken op de rails te krijgen. Ik heb dat nummer ook meerdere malen herschreven. Ik heb mezelf verschillende vragen gesteld, ook na aanleiding van mijn ervaringen in Gambia: hoe ga ik ermee om? Hoe kijk ik naar deze wereld? Moet ik het allemaal zo zwart zien of moet ik me positiever opstellen over de zaken hier op aarde? De titel Niemand wil getuigen staat ook meer voor dat niemand wil inzien dat we onszelf opblazen. Iedereen ziet het maar wil het ook weer niet zien.”
 
 
Een boodschap heeft Che niet echt aan het album opgehangen. “Het heeft niet een gerichte boodschap. Ja, ik ben in een aantal nummers maatschappijkritisch maar Als het kan gaat bijvoorbeeld over eens lekker op vakantie gaan en gewoon niks doen, Avondvocht gaat over uitgaan en bierzuipen, de titeltrack gaat over dat mensen van alles kunnen vertellen maar dat ik altijd mijn eigen waarde daarin zoek, Scherven over een verbroken relatie en zo heeft elk nummer zijn verhaal. Het is geen conceptplaat. Het is een verzameling nummers die ik de laatste jaren heb gemaakt en die verzameling is een album geworden.”
 
Che pakt op het album ook uit met een volledig instrumentale track, Wereldwijd. Sowieso produceerde Che alle nummers op zijn cd zelf. “Ik vind dat heel fijn. De breaks, de refreinen. Ik kan alles precies inrichten hoe ik het zelf wil. Mijn intenties bij het in elkaar zetten van een beat zijn dat ik het wil laten klinken als een band.”
 
Die liefde voor bands kwam terug tijdens zijn releaseparty. Daar trad Che op met een liveband. “Ik heb het gevoel dat ik een andere kant op ga dan hiphop. In de loop der jaren ben ik steeds meer naar muziek gaan luisteren die met instrumenten gemaakt is. Melodieën vind ik prachtig. Daarom wilde ik met een liveband gaan werken. Ik heb dat met Macronzim meegemaakt. Dat je het gevoel krijgt dat je op het podium staat en om jou heen muziek wordt gemaakt. Heerlijk. Het is ook de bedoeling om in de toekomst een cd uit te brengen met de band. Daarnaast speel ik ook akoestisch gitaar. Op lange termijn zou ik graag een folk-cd uitbrengen waarop ik alleen zing en gitaar speel.”
 
Che had voor zijn albumrelease twee doelen en die zijn bereikt. “Een leuke releaseparty en uit de kosten komen. Nu wil ik vooral veel gaan spelen. Dus de cd moet eerst indalen, dan kan ik het gaan promoten en dan komen de optredens. En verder wil ik me vooral ontwikkelen als muzikant. Dat kan met een leuke groep mensen of in mijn eentje. Als ik dan ook nog eens regelmatig kan optreden, dan heb ik niets meer te wensen en ben ik helemaal content.”
Geplaatst door bowie op 28 november 2011