“Ik ben een hustler tot de dag dat ik doodga.” Woorden die door zowel Rocks als RBDjan al in 2005 werden gerapt op hun debuutalbum, dubbel-cd Artikel 140. Het realistisch schetsen van het leven op straat vanuit eerste persoon werd gecombineerd met een maatschappijkritische noot én een schijfje vol radiovriendelijker materiaal. Nu zijn ze terug met nieuw materiaal, dat mellow soul ademt: The Hustle Continues Deluxe. Dat de mannen de belofte die ze maken in Hustler nog altijd aan het inlossen zijn, bewijst ons gesprek met hen.Uiteraard in Amsterdam-Noord.
2021 is een jaar waarin veel nieuws rondom de THC-mannen te melden is. Chronologisch: ze brachten het eerste wapenfeit uit onder de noemer Rocks & RBDjan, er verscheen een docu bij de collega’s van 3voor12, deden samen een sessie bij 101Barz, tekenden een publishing-deal bij ROQ ‘N Rolla, laten nu hun boekingen verzorgen door Topbillin’, en als kers op de taart is de EP met toevoeging van vijf nummers haast een album geworden. RBDjan: “Dat gevoel heeft het nu wel, met in totaal twaalf tracks. Maar die 101-sessies die we vertaald hebben naar studioversies, hebben bijvoorbeeld geen refrein. Daardoor twijfel ik of dit een album is.”
We zitten op het kantoor van ROQ ‘N Rolla, nabij de Tolhuistuin in Amsterdam-Noord. Rocks heeft net zoveel moeite met de precieze locatie te vinden als wij, en heeft zojuist een rapworkshop gegeven: “Vaak ga ik naar jeugdgevangenissen, maar nu doe ik een project met Peter Faber, met Top 600-gasten. Die krijgen dan verschillende disciplines; schilderen, dichten. Ik doe dan muziek, dus ik schrijf samen met ze, neem met hen op en maak de tracks met hen. Het geeft me energie, en hun enthousiasme geeft me motivatie om ook aan m’n eigen dingen te gaan zitten.”
Hij begon al in de eerste klas te schrijven van raps, en werd uitgedaagd door de oudere jongens op school. “’Hey, kleine’, zeiden ze dan, “schrijf nog eens een rap!” Ook RBDjan was er vroeg bij: “Ik rapte al op de basisschool. Mijn broer was al bezig met teksten, en omdat mijn vader er niet was, was hij mijn mannelijke rolmodel. Alles wat hij deed, wilde ik ook doen. Dus begon ik met zíjn teksten uit m’n hoofd leren, en toen ik dat onder de knie had, dacht ik ‘dan kan ik het ook zelf opschrijven.’”
“Ik heb m’n piek nog lang niet bereikt.”
THC kwam volgens hen op in de tijd dat cd’s verdwenen. Mensen in de leeftijdscategorie waarin veel van hun fans zaten, weigerden te betalen voor muziek, door het oppoppen van allerlei illegale downloadprogramma’s als Kazaa, Napster en Limewire. RBDjan: “We werden er snel bekend door, en kregen er shows door, maar het grote nadeel was dat we er niets mee verdienden.” THC is het schoolvoorbeeld van een hiphopact die de prijs heeft moeten betalen voor het pionieren. “Of ik daarvan baal? Nee, weet je waarom niet? Omdat ik denk dat we nog heel wat jaren te gaan hebben. Ik heb m’n piek nog lang niet bereikt.”
“Snoop, JAY-Z, Nas; ze laten zien dat je oud kunt worden in hiphop. Laat ons die rol maar spelen in Nederland.”
Rocks: “Plus het was een hele leuke tijd, die we hebben meegemaakt. Het heeft ons zoveel kansen gegeven. Als het anders was gelopen, deed ik waarschijnlijk nu niet wat ik aan het doen ben. Ik denk ook dat ik niet te oud ben om dit te doen. Snoop, JAY-Z, Nas; ze laten zien dat het allemaal kan. Laat ons die rol maar spelen in Nederland. Ik ben er trots op dat wij voor een bepaalde generatie de grondleggers zijn.”
Verbitterd of zuur zijn ze dus allerminst, de honger is er alleen maar groter door geworden. “Als ik naar een groot platform als 101Barz ga, wil ik showcasen wat ik in huis heb”, zegt RBDjan. “We zijn mc’s, je wilt iets exclusiefs maken. Dat heb ik bij andere mc’s van overseas gezien. Die gaan naar een cypher of naar de radio om te spitten. Hier heb je 101 en had je Lijn5; daar ga je heen om te spitten. Wat de fuck kom je nou met een refrein doen?” Rocks, die in de allereerste 101Barz-sessie ooit te horen was, nuanceert lachend: “Ik heb ooit willen laten zien dat ik een van de betere mc’s was, maar toen ik met Zefanio ging, was ik ook gewoon happy om een track voor de chickies daar te doen. Nu ik met Djan ging, moest ik voor mijn gevoel wat zeggen over de huidige situatie. Dat was nodig voor mezelf.”
In de sessie rapt Rocks over dat hij baalt dat hij nergens een glimlach ziet door alle mondkapjes, en dat hij de energie mist van het normale dagelijkse leven. Onderliggende boodschap: hij gelooft dat Covid bestaat, maar dat het door de staat wordt ingezet als propagandamiddel. Overkoepelende boodschap: verenig, want samen sta je sterker. “De comments bewezen dat er veel gelijkgestemden waren. Niet dat ik daar heel vaak mee bezig ben, maar toen viel het me wel op.”
Zijn partner-in-rhyme is veel vaker bezig met de reacties op hun materiaal, maar kan zich niet een specifieke comment herinneren die hij als mooiste reactie kan bestempelen. Rocks wel: “Ergens had iemand het erover dat ze duidelijke groei in ons zagen, maar dat het ze nog steeds pakt. Dat zijn eigenlijk twee complimenten in één”, glundert hij. “Het had zomaar gekund dat we volwassen zijn geworden, maar de binding met ons publiek kwijt zouden raken. Óf dat je me tof zou vinden omdat ik precies zo klink als vijftien jaar geleden. Als mens en artiest zou ik me dan niet ontwikkeld hebben.”
De groei zit hem vooral in de positieve insteek, volgens Rocks, die vertelt dat ze dat al bij de So So Lobi-sessions hebben afgesproken. “We wilden iets eerlijks geven, zonder stoerdoenerij of de hardere kant van het straatleven te belichten.” RB haakt in: “We zaten ook echt helemaal in Nas z’n album King’s Disease toen we aan The Hustle Continues begonnen. We moesten gewoon doorpakken. Dankzij de ogen die weer op ons gericht waren en de energie en gretigheid die bij me ontstonden tijdens die sessies, lukte dat.” Het deed Rocks ook denken aan de begindagen van THC en het bijbehorende groepsproces: “Toen we altijd met iedereen aan het schrijven waren. Iedereen was enthousiast bezig, dáár zat iemand te schrijven, en in de andere hoek ook iemand. Het voelde echt als vanouds. Er was alleen maar goede energie om ons heen, dat voedt je.”
“Het is niet míjn verantwoordelijkheid om jóuw kind op te voeden. Maar ik denk wel beter na over wat ik de wereld in wil brengen.”
Rocks: “Ik ben me er nu meer van bewust dat mijn woorden kracht en energie hebben. Ik merkte tijdens dit project dat ik ouder ben geworden, en vaker nadenk over wat ik schrijf. Als ik vroeger aan wat gewelddadigs dacht, schreef ik het meteen op.” Hij weegt dus vaker zijn woorden, maar deelt nog altijd dezelfde mening als toen. “Het is niet mijn verantwoordelijkheid om jóuw kind op te voeden. Maar ik denk wel beter na over wat ik de wereld in wil brengen. Ik ben me heus wel bewust van dat er mensen zijn die écht naar ons luisteren en die we beïnvloeden, maar het is niet mijn verantwoordelijkheid. Als ik door mijn pijn, vreugde, angst of verdriet ga, is de meest eerlijke manier om me te uiten via muziek. Dus als ik boos ben, moet ik het ook op die manier kunnen doen.”
Dat is ook waar Rocks zijn drijfveer zit; hij wil zijn emotie kwijt in zijn muziek. RBDjan biecht op: “Voor mij was het vroeger gewoon om snel geld te verdienen. Nu zit het een beetje anders. Nu ben ik me er bewust van dat dit voor mij weggelegd is, en besef ik dat dit is wat ik de rest van mijn leven wil doen. De afgelopen vijftien jaar heb ik genoeg gezocht naar andere dingen, en gekeken waar ik nog meer goed in ben. Als ik ervoor ga, ben ik overal wel een béétje goed in, maar alles demotiveerde me. Ik werd niet vrolijk van steigers bouwen, loodgieter zijn of tien uur lang in de keuken staan. Ik leerde veel, dat is leuk, maar ik ben nu veel zekerder over wat ik wil doen. Muziek maken en iets nalaten voor mijn familie. Zorgen dat mijn kids goed zitten. Vandaar dat ik denk dat ik nog niet op m’n piek ben.”
“Wij hebben de scene geleerd dat je niet met veertig, vijftig man naar een show moet gaan.”
Hij heeft er naartoe bewogen, richting die piek. “Ik heb grote dingen gedaan, zoals op de middenstip van de ArenA gestaan, maar dat waren niet míjn dingen. Mensen kwamen niet speciaal voor mij. Er is nog genoeg ruimte voor mooie successen.” Op het album droomt hij in een line hardop van rijden richting een door hem uitverkochte Ziggo Dome. “Of het nou alleen is of met hem”, zegt hij terwijl hij naar Rocks wijst, “ik ga zó emotioneel zijn als ik het haal. Ik werk hier al zolang voor.”
“Maar we hebben alles opgefokt, bro”, klinkt hij opeens ernstig. “Wij hebben de scene geleerd dat je niet met veertig, vijftig man naar een show moet gaan. En daar hebben we de prijs voor betaald. Af en toe gingen we met tien auto’s, en men wist dat. Iedereen kon tegen de portiers zeggen dat ze ‘van THC’ waren. Als er dan een keer een vechtpartij uitbrak, werd er altijd meteen onze naam aan gehangen.” Op hun vroegere onbevangenheid en naïviteit kijken ze terug in het nummer ‘Lesgeld’, dat ze toevoegden aan het soulvolle album. Ook op de al eerder bestaande tracks geven ze de nieuwe generatie muzikanten wijze raad en motivatie, om niet in dezelfde valkuilen te stappen als zij.
“Tegenwoordig is het ikke, ikke / de rest mag stikken, op een hele dikke”, klinkt het in Real. RB onderstreept dat tijdens ons gesprek. Nu is het tijd om The Hustle Continues uit te breiden tot een merk, vindt hij. “Rocky wilde altijd al een album met me maken, maar dit was de juiste tijd ervoor. Onze naam circuleerde weer, we openden die 101Barz-sessie (van So So Lobi, red.) samen, dus het was zakelijk gezien ook interessant. Marketingtechnisch dus. Maar het was ook goed voor mezelf; ik wilde dit jaar de druk delen met iemand, iets samen tillen in plaats van in m’n eentje.” Rocks, lachend: “Ik vraag me af hoe dat is bevallen, want jij bent nog steeds veel zakelijker dan ik.”
“Toen ik voor het eerst rapte, had ik nooit verwacht dat er ooit zoveel mensen naar me zouden luisteren.”
En precies daar zit het grootste verschil tussen Rocks en RBDjan. Rocky richt zich op het hart, RB vaker op de geldstromen. Eerstgenoemde: “Voor mij was het altijd al om mijn gevoel kwijt te kunnen. Dat is nooit verloren gegaan. Ik vond het gewoon mooi dat ik iets kon slaan en eroverheen kon spitten. Toen ik dat voor het eerst deed, had ik nooit verwacht dat er zoveel mensen naar me zouden luisteren. Nu besef ik me wel dat ik voor jongeren kan zijn wat Tupac en Michael Jackson voor mij waren. Heel stiekem vind ik dat het mooiste; de reactie. Jongens kwamen op me af en zeiden ‘Rocks, dat nummer Je Bent Niet Alleen, dat heeft me echt door zware tijden geholpen’ of ‘het zou over mij kunnen gaan’. Dat doet iets met je.”
RBDjan is het daar niet mee eens. Zijn relatie met muziek is wat platonischer. Dat is een direct gevolg van zijn snelle en bewogen leven. “Toen we doorbraken, stond mijn leven op zijn kop. Ik had geen eten, maar was ondertussen wel al bekend. Soms had ik dagen niks te eten en was zelfs een tijdje dakloos. Ik heb gekke shit moeten doen om te overleven. Als dan iemand je een compliment geeft over je muziek, heb je er niks aan. Kijk, ik vind muziek hard, begrijp me niet verkeerd. Maar ik zou nooit kunnen zeggen dat iemand z’n muziek me uit de put heeft geholpen. Als mensen dat vroeger over onze tracks tegen me zeiden, deed ik lief in hun gezicht, maar als ik wegliep dacht ik gefrustreerd: ‘Hier heb ik geen moer aan. Van je complimentje koop ik geen brood, had maar onze cd gekocht!’” De kilte in zijn stem, doet Rocks een vraag stellen: “Heb je ooit een muzikale held gehad waar je je aan hebt op kunnen trekken?” Het antwoord liet zich eigenlijk al raden. “Nee, man.”
RB houdt het liever zakelijk. Vandaar de titel van hun nieuwe plaat: The Hustle Continues. De hossel moet altijd doorgaan. RBDjan laat trots de samples zien van het shirt dat een paar dagen na het gesprek te bestellen zal zijn. “Het is tijd om dit echt uit te bouwen. Zo zeg ik ook altijd tegen Rocks dat hij meer met het THC-merk moet doen. Het ís al iconisch, laten we dan ook de vruchten ervan plukken.” Zijn broeder knikt voorzichtig, maar twijfelt zichtbaar. “Zie je, we zijn daar heel verschillend in. Maar daarom werken we zo goed samen.” Rocks besluit: “Het zou inderdaad niet goed zijn als we allebei een Rocks-type zouden zijn. Dan waren we nergens.”
The Hustle Continues Deluxe is nu te streamen:
