Foto's door Lotte van den Acker
Na een wandeling over de Albert Cuypmarkt in zijn huidige woonplaats Amsterdam belanden we met Manu op een van de weinige rustige plekken in de hoofdstad. In het groene stadsdeel West bemannen we een bankje aan het water om de nodige zaken tegen het licht te houden. Over de emoties bij een geboorte, de reïncarnatie van een radioshow en een suïcidale beschaving.
Als eerste gefeliciteerd!
“Ja bedankt! Het is echt nice dat ik vanaf 9 september weer ga starten met mijn radioshow Spoken op de zender FunX. De laatste show dateert van 30 juni 2011 en ik vond het erg jammer dat de show door interne strubbelingen bij FunX moest stoppen. Gelukkig is de toekomst van FunX nu veilig gesteld en kan ik daar elke week weer een bijzonder mooi programma gaan maken.”
Mooie zaken voor de toekomst, die vaak tot stand komen door een sprong terug in de tijd. Hoe kijk je in dat kader nu terug op De vloek op de overvloed en de nasleep ervan?
“Er kwamen heel veel verschillende dingen op me af. Heel veel mooie dingen. Het leverde een verscheidenheid op aan reacties bij mensen. Mensen die je vragen of ze je nummer mogen gebruiken bij een uitvaart bijvoorbeeld. Maar ook mensen die fundamenteler waren dan ik over bepaalde zaken, en dan had je nog mensen die het maar een depressieve bedoening vonden, wat ik me ook wel weer kan voorstellen haha. Ik had in ieder geval nooit verwacht dat het zoveel zou oproepen. Het ergste dat je natuurlijk kan overkomen is als er onverschillig op je creatie wordt gereageerd. Dat is gelukkig niet gebeurd. Met De vloek op de overvloed wou ik de tijd vangen en mijn beleving en perceptie op die tijd. Het was op dat moment voor mij het statement dat alles omvatte.”
Je kreeg ook te maken met een irreëel verwachtingspatroon.
“Het is nu eenmaal menseigen om een verwachting te scheppen over anderen. Juist als je ze niet kent. Dat is helemaal niet erg, maar dat beeld is natuurlijk altijd anders als de ware aard van het beestje. Toch kan ik me er niet al te druk om maken. Het is wat het is.”
In vier jaar tijd is er veel veranderd. Zo ben je vader geworden. Wat heeft dat met je gedaan en met je kijk op zaken?
“De wereld draait gewoon door. De geboorte van mijn dochter heeft dat niet veranderd, maar het heeft wel drastisch mijn perspectief op de dingen veranderd. M’n spectrum van emoties, van vreugde tot verdriet, van angst tot hoop, zijn bij de geboorte van mijn dochter gigantisch door hun begrenzingen geschoten. Waardoor ik dingen veel intenser ben gaan ervaren. Daarnaast brengt een kind je automatisch meer terug in het moment. Het belang van de kleinere dingen zijn voor mij veel groter geworden. Toch blijf ik het prettig vinden om soms over heel grote dingen na te denken. De geboorte van mijn kind heeft me bijvoorbeeld veel meer laten ervaren wat het concept ‘oneindigheid’ inhoudt, terwijl alles om ons heen ons met het tegendeel confronteert, omdat alles eindig lijkt. De geboorte van mijn dochter was absoluut het meest mooie en intense moment uit mijn leven. Ik ben ook erg trots op mijn vrouw die ons kind gezond ter aarde heeft gebracht.”
Een van de grote dingen die je schetst kunnen we ook ‘de beschaving’ noemen. Hoe zie je dat anno 2012?
“Heel divers eigenlijk. De beschaving is een containerbegrip waar je op allerlei manieren naar kunt kijken. Ik denk dat de huidige beschaving en ook de beschaving die ik in De vloek op de overvloed omschreef heel erg gedomineerd wordt door economische modellen die gebaseerd zijn op groei. Beter gezegd misschien: verslaafd aan groei. Het doet me heel erg denken aan een kankergezwel, omdat kankercellen zich ook ongecontroleerd blijven vermenigvuldigen. Uiteindelijk doodt het kankergezwel z’n host en is dus op een vreemde manier suïcidaal. Hoelang we nog hebben voor het kankergezwel zichzelf doodt? Dat weet ik niet en dat is misschien ook irrelevant. Beschavingen komen en gaan. En als het zover is, zal er weer een nieuw model bedacht worden waaruit dan automatisch weer een nieuwe beschaving zal gaan ontstaan. Dat de constructie waarop onze beschaving rust suïcidaal is, wil niet zeggen dat ik geloof dat de wereld ook tot een einde komt na het imploderen van het fundament. Dat zeker niet.”
Hoe staat Nederland er in dat perspectief voor?
“Aan de ene kant wonen er ontzettend mooie mensen in dit land met goede ideeën, die mooie dingen maken, zeggen en voor elkaar krijgen. Aan de andere kant is het grotere mechanisme dat daar achter schuilt een stuk minder mooi. Nederland is een land waar nog steeds de overvloed in bijna alles heerst. Steeds vaker zijn de tekortkomingen daarvan zichtbaar. De Europese politieke realiteit brokkelt uit elkaar met als gevolg een verschuiving van macht. Grote multinationals krijgen meer en meer invloed. Banken worden gered door de staat. Shit is insane. Een bank is een private onderneming, die winst moet maken. Door slechte bedrijfsvoering komen die in de problemen en de burgers moeten daar voor opdraaien. Dat is de wereld op zijn kop. Ik had ergens wel verwacht dat er meer verzet vanuit het volk zou zijn. Simpelweg omdat we als mensen pas echt massaal van ons laten horen als we in onze portemonnee worden geraakt, maar zelfs dat blijft, met een aantal uitzonderingen daargelaten, redelijk uit. Misschien moet het schip eerst wel helemaal gezonken zijn.”
Als uitwassen van dat mechanisme zien we om ons heen veel kuddedieren in de maatschappij. Mensen die alles blind volgen en hun verstand op nul zetten. En over veel dingen niet nadenken.
“Je kunt het die mensen niet kwalijk nemen. Sterker nog, ik ben ook een kuddedier op veel vlakken. Maar goed, het is ook niet aan een individu om mensen te veroordelen op dat vlak. Moet ik tegen die mensen zeggen: ‘Je bent slecht omdat je onwetend bent of omdat je je ergens niet in verdiept hebt?’ Er zijn ook mensen die zich bewust onwetend houden. Onwetendheid is een zegen. Hoewel dat natuurlijk ‘kwalijk’ is, voel ik niet meer de urgentie die mensen ter verantwoording te roepen. Wie ben ik?”
In 2009 stond Manu aan de wieg van een aantal benefietconcerten voor slachtoffers in de Gazastrook. De zogeheten Don’t forget Gaza concerten waar diverse rappers aan meewerkten. Maar daarmee was voor zijn gevoel de missie nog niet volbracht.
“Bij die concerten is er geld opgehaald voor de mensen in Gaza. En ik had heel erg de behoefte om te verantwoorden aan de artiesten en het publiek wat er met hun geld was gebeurd. Zij maakten namelijk het succes van de evenementen. Ik wou daar graag een documentaire over maken en de kans bood zich vorig jaar aan om naar de Gazastrook te gaan en mee te varen met de Freedom Flotilla 2. De Freedom Flotilla is een konvooi aan hulpschepen die in de afgelopen jaren al meerdere succesvolle en minder succesvolle trips naar de Gazastrook hebben gemaakt. In 2010, toen de actie voor het eerst de ‘Freedom Flotilla’ werd genoemd, is het misgegaan. De schepen zijn door de Israëlische marine aangevallen op internationale wateren. Daarbij zijn negen Turkse opvarenden vermoord door scherpschutters vanuit helikopters. In 2011 zou ik dus meegaan om het geld dat opgehaald was met de benefietconcerten te volgen naar de projecten in de Gazastrook die we er mee hadden gesteund. Het liep helaas anders. Ik reisde af naar het Griekse eiland Corfu, waar vandaan het schip zou vertrekken. Ik heb daar twee weken gezeten, met in de eerste week nog het idee dat de schepen zouden gaan varen, maar in de tweede week bleek dat al snel ijdele hoop. Er werd vanuit de internationale politiek zoveel druk uitgeoefend op Griekenland dat die de schepen uiteindelijk niet de vergunning hebben gegeven om te vertrekken. De organisatie van de Flotilla bleek niet opgewassen tegen al die internationale druk. Ik ben daarna terug naar Nederland gevlogen maar heb tot de dag van vandaag nog steeds de wens om de reis en documentaire af te maken.”
Manu heeft nog meerdere plannen voor de toekomst.
“Ik ben bezig met een eigen project waarvan ik nog niet zeker weet of het een album gaat worden. Ik vind het moeilijk om te zeggen wanneer het komt. Ik denk dat ik ermee kom als de urgentie daar is. Als ik het gevoel heb het verhaal te moeten vertellen. Het zal inhoudelijk wel afwijken van De vloek. Ik heb niet de intentie om De vloek op de overvloed deel 2 te maken. Al zullen er natuurlijk wel weer strijdbare verhalen op komen te staan. Wat je niet doodt, maakt je sterker.”
