Je hebt net een album uit, nu een persdag en hebt al iets van 5 interviews gegeven. Lekker rustig hangend in een wegzak-stoel in de bar van het hotel wacht je op alweer een interview met alweer dezelfde vragen, omdat het er bij hoort toch. Dat was de houding van Kubus en Bang Bang bij mijn aankomst, maar die houding sloeg al snel om in enthousiasme en gedrevenheid, met name bij Bang Bang, die het heerlijk lijkt te vinden om over zichzelf en het project met Kubus te spreken. Hier en daar ontglipt er wat nieuws uit de mond van Bang Bang, of uit die van de er-lekker-bij-hangende Kubus.
Het verhaal van de totstandkoming van de samenwerking kun je lezen in genoeg, of zelfs al teveel, interviews. Bang Bang hoort beats van Kubus bij een registratie van Lowlands en ziet dat het publiek gek wordt, hij vindt het geweldig en wil samenwerken. Geen vraag om nog eens te stellen dus. Alhoewel? Nog nergens was te lezen wat Kubus eigenlijk van de accapellas vond die Bang Bang hem toestuurde.
Kubus: “Ik vond het kwaliteit, het was Engels, het was voor mij de kans om iets met een Engelse MC te doen die ook echt dope is. Van dat Amerikaanse houd ik niet echt, ik wilde samenwerken met een Engelse MC. Ik was onder de indruk van wat Bang Bang deed, het voelde vanaf het begin goed. En ik krijg natuurlijk wel vaker mailtjes, en er zit bijna nooit iets bij waar ik van onder de indruk ben. Ik ben geen standaard-hiphopper, geen purist wat dat betreft, ik krijg dus veel dingen die niet mijn ding zijn. Bang Bang was dat wel.”
Voor de releaseparty van het album Learning Curve lijkt er in eerste instantie voor een vreemde lokatie gekozen te zijn: De Flexbar in Amsterdam. Bang Bang legt uit: “Er is daar geen geluidslimiet, we gebruiken ons eigen sound-system en die is een stuk krachtiger dan andere systemen. En het gebouw heeft een eigen fundering, daardoor kan hij de trillingen zelf opvangen. Het systeem dat wij gebruiken kan ramen eruit knallen, dit gebouw kan dat allemaal aan. We zorgen daar niet voor overlast.” Het gaat flink boomen dus, concludeer ik, en de hoofden van Kubus en Bang Bang knikken hard op en neer.
“Het geeft je je eigen identiteit. Het is een manier om te laten zien wie je bent en wat je kan.” We spreken met Bang Bang over het zogenaamde street-rhyming, of city-speak, zoals Bang Bang het zelf noemt. Hij vervolgt: "In elk land heb je mensen die uit een milieu komen waar je niet zoveel mogelijkheden hebt om te studeren, naar de universiteiten te gaan. Ik kom uit een vrij arm gezin, waar ik opgroeide waren die mogelijkheden er niet, ik moest alternatieve manieren vinden om aan mijn geld te komen, dan gaat je instinct werken en ga je verkeerde dingen doen. Door de city-speak kon de hele wereld horen waar je vandaan kwam. “Oh hij komt uit die achterstandswijk met minimale mogelijkheden” Het charmeerde mensen, door iets creatiefs te doen konden de mensen hun vooroordelen doorbreken en zagen ze dat ook uit de arme wijken artistieke dingen kwamen en konden onstaan. Mensen schrijven iemand af omdat hij zwart is, of Aziaat is. Maar kunst haalt dat weg, dan kijk je daar niet meer naar. Mohammed Ali was hun favoriete bokser, Pele hun favoriete voetballer, maar als er een donker iemand naast ze kwam zitten bij de bushalte werden ze nerveus. Ze wilden zulke mensen niet in hun omgeving hebben. Door iets artistieks, creatiefs te doen kan je die vooroordelen weghalen. City-speak was daar een uiting van."
Kubus heeft aangegeven dat dit zijn beste werk tot nu toe is. Dat komt volgens eigen zeggen doordat hij veel geleerd heeft van de eerdere projecten. “Dit is iets compleet anders dan de eerdere dingen. Het is een hele andere hoek, ook voor mij was dit album een learning curve. Zowel Bang Bang als ik zitten in deze sound.” Bang Bang staat hem bij: “Dit album heeft een internationale mindset, en dat zorgt ook voor een ander geluid.”
Degene die het album gaan kopen zijn volgens Bang Bang intelligente mensen. Hij geeft aan dat hij negatieve geluiden heeft gehoord over het album: “Ik houd niet van het album, want die gast spreekt Engels.” Het is dus voor mensen die verder kijken.
Als ik aangeef dat ze een aparte, niet doorsnee sound hebben wordt Bang Bang iets feller, hij vertelt: "Het hele ding van de filosofie van hiphop is dat je ergens vandaan komt, bijvoorbeeld als je uit The Bronx komt. Je bent dan per definitie ghetto, je bent van de Bronx. Je bent dan arm, zwart, gangster, bitch, drugsdealer. Iemand anders dicteert je persoonlijkheid. Als reactie daarop wil je individueel worden. Bijvoorbeeld een klein mannetje dat David heet. Hij spuit heel groot zijn naam op de muur, en op treinen etc. De hele stad ziet dan zijn naam staan en denkt: “Hey, dat is die David.” Een ander denkt: “Ik ga spinnen op mijn hoofd.” en laat zo zien wie hij is. etc. etc. Voor mij is dat hele punt, ook waarom ik voor Kubus heb gekozen. Hij is ook een individu met zijn eigen ding. We zijn geen volgende schapen en willen dat ook absoluut niet zijn."
Op de hoes van de Learning Curve bedankt Bang Bang Kubus voor het geloven in hem. Daarop vraag ik Bang Bang of hij niet zeker is van zijn eigen skills en of hij niet zoiets had van, ze komen maar naar mij toe. Maar dat zie ik helemaal verkeerd volgens hem. "Ik geloof echt wel in mijzelf. Het was zo dat Kubus naar zijn platenmaatschappij ging toen hij mij had ontmoet, ze wilde er niks van weten en zeiden dat er nog wel genoeg Nederlandse rappers waren om mee te werken. Toen zei Kubus: “Signen jullie hem niet, dan sign ik hem.” Dus Kubus heeft mij getekend, daarom bedank ik hem voor het geloven in mij."
Van Learning Curve wordt een EP gemaakt met een nummer van het nieuwe album van het duo, deze zal worden uitgegeven in Japan. Kubus vertelt: “We zullen in de toekomst moeten zien wat dat brengt en waar hij nog meer uitgebracht kan worden.” Bang Bang neemt over: “We nemen een kans en hopen dat er nog steeds mensen zijn die individueel zijn. Er was een tijd dat als je uniek/apart was dat niemand van je hield. Bijvoorveeld Bob Dylan, Jimmy Hendrix, The Sex Pistols, James Brown etc. Niemand hield van hen. We hopen dus dat er genoeg mensen zijn die individueel denken. Maar luister, er zijn wel mensen die anders willen zijn, neem de Gothics. En dan staan ze daar met een hele grote groep en zien ze er alsnog hetzelfde uit. Het zijn allemaal groepen. Net als de backpackers of welke groep dan ook. Ik heb mijn hele leven al gehouden van individuen. Ik hield van Mohammed Ali, niemand hield van hem, ik hield van Mike Tyson, niemand hield van hem.”
Dan krijg ik een helder moment en valt me op dat Bang Bang eenzelfde tatoo als Mike Tyson heeft, rond zijn oog. Ik vraag hem ernaar en of het met Mike Tyson te maken heeft. “Hij zit aan de andere kant dan bij Tyson. Dat betekent dat als we naast elkaar staan het een complete tatoo vormt. Ik ben een tweeling van hem, we zijn allebei gecreëerd door de maatschappij.” Ik zeg hem dat dit de eerste keer is dat ik dit verhaal hoor en hij valt me in de rede: “Je bent ook de eerste die dit ooit, maar dan ook ooit aan me gevraagd heeft!”
Er is een female MC uit Manchester, Envy (http://www.myspace.com/envy06), een echte battle-rhymer, die misschien ook getekend wordt door Kubus. Bang Bang is enthousiast, maar Kubus is voorzichter: “Yeah, possible you know, maybe.” Bang Bang over Envy: “We namen haar mee naar Nederland en naar een radiostation in Haarlem. Er waren verschillende jongens om met haar te battlen. Zij begon en niemand durfde nog, iedereen was definetly bang voor d’r.”
We hebben allemaal kunnen lezen in verschillende interviews over het verleden van Bang Bang op de straten van Londen. Ik vraag hem of het niet moeilijk voor hem was om die wereld vaarwel te zeggen en of zijn oude makkers dat wel zo goed vonden. Hij vertelt: "Zij wilden altijd al dat ik artiest zou worden, maar ik had weinig zelfvertrouwen en had de angst om bekend te worden en voor het succes. Daarom bleef ik leven op dat lage niveau, als een beest. En toen ontmoette ik mijn vrouw, en zij overtuigde mij ervan dat ook ik het verdien om een goed, vredevol leven te hebben. Van mezelf kan ik pijn niet meer goed voelen en kan ik niet meer huilen, daarom heb ik hier tranen op mijn gezicht getattooeerd. “Ik pak je als je aan mij zit” is mijn houding. Maar zij houdt van mij, ze geeft om mij en zij geeft het aan als ik iets fouts doe of me ergens zorgen over moet maken, door de pijn die zij dan heeft kan ik zelf ook de pijn voelen. Ze is een soort geweten van me."
Vroeger zat Bang Bang flink aan de drugs, maar nu zijn de beats van Kubus zijn nieuwe drugs, hij noemt het daarom ook sonic crack. Hij legt uit dat muziek dezelfde werking heeft als drugs: “Er is een onderzoek gedaan en daaruit is gebleken dat muziek dezelfde delen in je hersenen stimuleert als cocaine, het is echt mijn nieuwe drugs dus” lacht hij.
Met de zomer op komst lijken Kubus en Bang Bang de perfecte act voor op de grote live festivals. “Lowlands is voor 99% zeker, en we hebben ook contact gehad met een festival in Duitsland, wat er voor de rest komt zien we wel, als mensen ons benaderen kan er altijd over gepraat worden” vertelt Kubus. Bang Bang glundert en wordt enthousiast: “De show van Kubus op Lowlands is de reden dat het allemaal zo gelopen is, daarom zou optreden daar echt geweldig zijn, a trip.” Kubus: “Ja, we zullen helemaal dronken zijn daar” en beide schieten volledig in de lach. “Niemand heeft nog de kans gehad om ons te zien optreden en hoe wij on stage zijn, als mensen dat eenmaal gezien hebben zullen we vast meer aanvragen krijgen” oppert Kubus om weer terug naar het onderwerp te gaan. Bang Bang: “Grote optredens zijn wel mooi, dan kunnen we onze eigen mensen meenemen. We zijn vaak teleurgesteld door technische mensen en hebben daarom nu ons eigen soundsystem. De gewone systemen kunnen de frequenties van onze muziek niet aan. Op Lowlands krijgen ze iets voor hun oren wat ze nog nooit gehoord of gezien hebben, believe me. You got to be there!”
Als ik begin over de groepen waarmee ze qua muziek vergeleken worden, bijvoorbeeld de Prodigy en The Chemical Brothers, valt dat in het verkeerde keelgat bij Bang Bang: “Dat is bull-shit. Mensen zijn echt lazy minds, maybe Prodigy sounds like us. Weet je, veel grote artiesten zitten in hun grote villas en hun vriendinnen zijn popsterren, wat weten zij in hemelsnaam van wat er op de straat gebeurt? Zo ook met de Podigy, zij wonen waar zij wonen. Het gaat vaak zo dat mensen naar een platenmaatschappij gaan met hun muziek. Die horen het, maar vinden het niet te marketen omdat de artiesten te onbekend zijn. Dan sturen ze die sounds door aan grotere artiesten van hun label die het vervolgens gaan gebruiken en er hun geld mee verdienen. Zo zijn wij niet, hoe ik eet, de kleur van mijn schijt, niemand heeft dat op die manier. Bij Kubus precies hetzelfde, wij zijn individuen man!” Kubus is milder: “De vergelijking is ook niet per se slecht, als mensen willen zeggen dat we ergens op lijken moeten ze dat lekker doen.” Bang Bang vindt van niet: “Nee, ik erger me eraan, omdat ik weet dat wij er meer werk insteken.”
De Learning Curve klinkt een beetje duister/dark als je hem aanzet. De achtergrond van Bang Bang lijkt door te klinken en de beats van Kubus werken daar aan mee. “Ja, het klinkt misschien serieus” merkt Kubus op. Bang Bang geeft aan dat hij er niets van snapt, er zijn volgens hem genoeg nummers die niet dark zijn. Kubus: “Toch klinken ze misschien dark.” “Misschien weet ik wat jullie bedoelen,” begint Bang Bang zijn verhaal “Ik heb een leven achter de rug waardoor ik een sandpaper voice heb. Als je als kind heel veel geslagen wordt, schreeuw je. Door zo vaak te schreeuwen verkloot je je stembanden. Door de situaties waar ik doorheen ben gegaan klink ik nu zo. Dat maakt misschien dat een love-song toch darker klinkt. Dat komt door mijn omgeving, chizzled ugly.”
Kubus werkte voorheen met vele Nederlandse MC’s, getuige zijn albums Buitenwesten en Michrophone Colossus. Dat hij nu naar een Engelse MC is gegaan betekent dat hij de Nederlandse MC’s zat is? “Nee, maar ik heb voor mijn gevoel met de beste MC’s van Nederland gewerkt. Maar als iemand langskomt en die is goed, dan doe ik dat. Misschien Winne wel, ik digg zijn shit. En misschien ga ik wel werken met een Japanse MC, een Pakistaanse, als het maar goed is. Misschien zelfs een heel album, een Buitenwesten, met tracks van allemaal artiesten uit verschillende landen, wie weet.”
Kubus en Bang Bang, is het een eenmalige samenwerking? "Luister man, dit is belangrijk, ik ben down met Kubus for life. Het eten dat mijn maag in gaat, daar heb ik niet de gevangenis voor hoeven riskeren. Dat heeft Kubus mogelijk gemaakt. Ik ben down for life met hem. Ik moest geintroduceerd worden in de Nederlandse scene, want de scene hier is heel nationaal-minded. Kubus introduceerde mij en zei: “Hij is koel, hij is mijn vriend.” Ik heb interviews gedaan, bijvoorbeeld met TMF, en de presentator negeerde me gewoon alsof ik er niet eens ben. Dat vond ik serieus vervelend. Met dit eerste album wil ik laten zien wie ik ben, ik ben Engels, dit ben ik en hier schrijf ik over."
Bang Bang oogt gedreven en vol ambitie. Verwacht hij ook van rappen te kunnen leven? “Weet je, Kees de Koning lijkt me een aardige man. Zijn persoonlijkheid belooft wel wat. Pas als het over geld gaat zal ik zien of hij een leugenaar is of dat hij echt is. Maar, ik heb er absoluut vertrouwen in dat het een goede man is. Haha, de volgende keer als ik je zie zal ik je het laten weten, als ik in mijn Maybach (http://www.maybach-manufaktur.com/) rijd. Haha!” De eerste TopNotch artiest met een Maybach, zeg ik. Bang Bang haakt er op in: "Ik ben geen TopNotch-artiest, ik ben een Kubus artiest, van hem krijg ik mijn geld. Kubus krijgt zijn geld van Kees de Koning, maar ik krijg mijn geld van Kubus. En de volgende move is dat we een Kubus-label krijgen. Je moet dat begrijpen. Dit is de man (wijzend naar Kubus) die dingen pruduceert voor topmensen. Ze nemen op in zijn studio en hij produceert alles. Hij koos mij, hij is de A&R-man. Ik stuurde hem een accapella en hij had me kunnen negeren, maar dat deed hij niet. Hij bepaalt dat, hij bepaalt met wie hij in zee gaat. Hij is meer dan een producer! Hij komt met een artiest bij zijn platenmaatschappij en zegt “Kijk, dit is een vette artiest” De platenmaatschappij zegt dan “Nee!” Maar Kubus zegt “Yes!” En nu is het het album van de week in de Nieuwe Revu. Hij heeft veel brains!" Kubus staat er iets nuchterder tegenover: “Misschien gaat het gebeuren ja, we zullen zien wat er komt.”
Ik wil nog van Bang Bang weten wat hij van de Nederlandse hiphop-scene vindt. "Hier in Nederland moeten ze eens af van “Ik klink als de Wu-Tang, ik klink als Eminem, daarom ben ik dope.” Sommige gasten hebben een hele andere stem als ze rappen dan als ze praten, ze worden een compleet andere persoon. Dan wil je een impressie van iemand anders zijn. Mensen moeten zichzelf gaan worden. Wat vet is in Nederland nu is wat uit Rotterdam komt, Winne bijvoorbeeld. En Rico van Opgezwolle bijvoorbeeld ook, ik versta geen Nederlands, maar de manier waarop hij rijmt, man, hij is een lyrical-genius."
Tijdens het hele interview blijkt dat Kubus en Bang Bang niet iets voor even is, maar iets voor altijd. Bang Bang zet dat nog even kracht bij: “Kubus is mijn broeder. Weetje, ik heb kinderen en een vrouw, maar als mensen met Kubus kloten, dan riskeer ik de gevangenis. Dan geef ik niks om mijn carriëre ofzo. Dat is de manier waarop ik om Kubus geef.” Ook Kubus geeft aan te doen wat in zijn mogelijkheden ligt als er gekloot wordt met Bang Bang.
Het was een interessant gesprek, met twee individuen die zichzelf willen laten spreken. De sfeer is toch nog losjes geworden en de mannen hebben nog een laatste woord speciaal voor jullie, de hiphopinjesmoel-lezers:
Bang Bang: “Stop going to jail!”
Kubus: “Wees jezelf!”
