Publiek in Tivoli, door Nick Namelijk
Johan Gijsen werd geboren in 1975 te Roggel en ging op zijn vijftiende aan de slag als programmeur in het lokale jongerencentrum: de SJOR. Sinds 2000 is hij werkzaam bij Tivoli en richtte onder andere het Le Guess Who? Festival op. Ook is hij programmeur van Into The Great Wide Open.
“Bijna vanzelfsprekend vond mijn eerste kennismaking met hiphop plaats door Yo! MTV Raps. Mijn eerste hiphop cassettebandje was van het Eindhovense D.A.M.N., ik geloof uit 1989. Die traden destijds op in ’t SJOR. Later ook onder anderen Osdorp Posse en Extince.”
Hiphop speelt een relatief bescheiden rol binnen Tivoli. “Het is een van de vele stromingen die je in onze veelzijdige programmering tegenkomt, naast rock, funk, soul, pop, jazz, gothic, indie en dergelijke. Hiphopacts selecteren voor een optreden in Utrecht valt niet mee. Er moet een balans zijn tussen het artistieke en het commerciële aspect. Bij de oude helden die regelmatig ons land aandoen, denk aan KRS-One, Public Enemy of The Pharcyde kijk ik vooral naar het commerciële aspect. Natuurlijk cool om in huis te hebben, maar de afweging of het genoeg tickets verkoopt weegt zwaar. Er wordt wel geïnvesteerd in artistieke, inhoudelijk sterk vernieuwende hiphopacts als Common, Slum Village of MF Doom. Voor lokaal en nationaal talent is er altijd plek, mits de desbetreffende acts klaar zijn voor Tivoli.”
Sticks tijdens de releaseparty van FTG3 (2011), door Jamie Hoogland
“Het genre hiphop wordt steeds groter. Er is zeker publiek voor in Utrecht, maar veel Amerikaanse acts schieten na hun (Europese) debuut meteen door naar een grotere capaciteit. Ze verkopen dan tijdens hun eerste tour bijvoorbeeld Melkweg of Paradiso uit en zijn vervolgens bijna automatisch te groot voor Tivoli. Enkele voorbeelden van de afgelopen tijd waaraan je dat goed kunt zien, zijn artiesten als Mac Miller, A$AP Rocky en Kendrick Lamar.”
De locatie van een poppodium speelt volgens Gijsen een rol in de programmering. “Er zijn genoeg artiesten die denken dat Holland de hoofdstad is van Amsterdam in plaats van andersom. Zeg nou zelf, als je in een bandje speelt is het toffer om Londen, Parijs en Berlijn aan te doen dan Bristol, Bordeaux en Hamburg.”
“Hiphop bestaat nu een jaar of 35. Je ziet dat Public Enemy niet alleen voor de oude lullen is. Je ziet ook echt kids bij die shows. De jonkies willen zien waar Abraham de mosterd vandaan haalde. In een ideale wereld verdien ik als club geld op grootheden als Public Enemy, waarmee ik kan investeren in acts als Doomtree of bijvoorbeeld Boef en de Gelogeerde Aap.”
Tivoli heeft sinds een tijdje een terugkerende clubavond, die de naam Lean Back draagt. Er staat veel hiphop geprogrammeerd. “We concludeerden dat hiphop in de lift zit. Een goed moment om met een clubavond in die lift te stappen. Daarnaast geeft Lean Back ons een uitstekend kader om nieuw talent te programmeren en te promoten. We blijven dan ook doorgaan met het neerzetten van deze clubavond.”
Looptroop in Tivoli (2005)
“Ik vind het mooi om te zien hoe indie en hiphop naar elkaar toegroeit. Bij A$AP Rocky in Paradiso zag ik verdomd veel indiekids. Acts als Tyler, The Creator en Danny Brown zie je vaak op indie-affiches staan. Het hokjesdenken is minder dan vroeger. Toen kon je als rocker echt niet van de Wu Tang houden. Tegenwoordig wel. Je ziet de cross-over steeds meer en vaker terugkomen. Hiphop is een belangrijke subcultuur en zal dat altijd blijven. Volgend jaar verhuizen we naar het nieuwe Tivoli Vredenburg. Dat geeft een hoop perspectief en ik verzeker je dat daar meer hiphop aan bod komt dan in het huidige Tivoli.”
Het huidige Tivoli bestaat uit twee locaties, een midden in het centrum van de Domstad, aan de Oudegracht, een iets zuidelijker gelegen aan de Helling. “Het voordeel daarvan is dat we een geschikte ruimte hebben om grootheden als Jurassic 5, De La Soul en Snoop Dogg te kunnen ontvangen, maar ook een intiemere locatie voor nieuwe talenten en diepgaandere clubavonden."
Typhoon in Tivoli (2011), door Jamie Hoogland
Als er een grote buitenlandse act op het podium staat, verschilt de aanpak om een voorprogramma te boeken regelmatig, volgens Gijsen. “Natuurlijk hebben we een regionale functie en zoeken we intensiever naar acts binnen de provincie Utrecht. Bij grote, landelijke shows zoeken we vaak een supportact met landelijke potentie."
Hoe schat Gijsen in hoeveel mensen er op een hiphopact af komen? “Je probeert als programmeur nauw in contact te staan met je achterban. Die raadpleeg ik regelmatig voor advies. Daarnaast bel ik veel met collega-programmeurs. Het feit dat ik al wat jaartjes meedraai in de business helpt ook aardig. Ik heb er ook wel eens gruwelijk naast gezeten hoor. Bij Common, ten tijde van Electric Circus. Ik was zo ongelofelijk verliefd op die plaat en was ervan overtuigd dat er zeker 800 man zou komen. Dit bleek minder dan de helft te zijn. Iets anders dat me eveneens heel erg is bijgebleven, is mijn ontmoeting met Snoop Dogg. Onvergetelijk. Dat ie op de autocue moest kijken waar hij was, was natuurlijk een beetje bedenkelijk. We hebben voor duizenden euro’s zijn kleedkamer gevuld, terwijl hij er maar vijf minuten gebruik van heeft gemaakt. Ook mooi.”
De komende tijd in Tivoli: The Opposites (16 mei, uitverkocht), Great Minds (22 juni), Watsky (16 juli) en Neobash! (19 september).
