Tussen zijn maatschappelijke activiteiten (en dat zijn er nogal wat), het kopen van een huis en het krijgen van een zoontje door, sleepte Jarle Lourens afgelopen maand één van de Van Dale Spoken Awards in de wacht. Onder zijn pseudoniem Charlie Dichter won hij in de categorie gospel. Volgens het jurycommentaar was doorslaggevend dat hij zijn optreden klein heeft gehouden en dat terwijl hij eigenlijk een heel ander stuk had voorbereid. Wij van de HIJS-redactie kenden zijn naam en gezicht, maar hadden hem nog niet eerder zien optreden. Een mooie aanleiding om eens met de Schiedammer in gesprek te gaan.
“Die zichtbaarheid, daar zou ik eens aan moeten werken,” glimlacht Lourens, “maar de laatste tijd zit ik er niet zo achteraan.” Op congressen treedt hij wel nog regelmatig op. Lezingen voor professionals, jongerencongressen; “Eigenlijk alles wat aansluit op mijn activiteiten in de maatschappelijke hoek”. Maar wel op zijn voorwaarden: “Ik wil niet dat het een kunstdingetje tussendoor wordt, ik zorg er wel voor dat het inhoudelijk iets toevoegt door bijvoorbeeld op het thema aan te sluiten.”
“Het lijkt alsof ik veel uiteenlopende dingen doe, maar uiteindelijk probeer ik er met al deze dingen voor te zorgen dat mensen het beste uit zichzelf en hun omgeving kunnen halen.”
In al zijn activiteiten wil Jarle van toegevoegde waarde zijn. Als voetbalcoach traint hij de C-jeugd in Schiedam. “Dat is gaaf man. Vooral pubers, die zijn zo gek als een deur.” Voor de gemeente Rotterdam houdt hij zich als projectleider bezig met beweging en gezonde voeding voor kinderen en in zijn woonplaats organiseert hij projecten rondom cultuurparticipatie en jongeren: “Niet zozeer voor de kunst en cultuur zelf maar omdat ze zich aan de hand daarvan kunnen vormen. Talentontwikkeling, ontdekken waar je goed in bent, in contact komen met anderen; eigenlijk waar je sport ook goed voor kunt inzetten.” Daarnaast is hij op lokaal niveau actief in de politiek. Voor de komende gemeenteraadsverkiezingen staat hij zelfs op de kieslijst voor D66 in Schiedam: “Het lijkt alsof ik veel uiteenlopende dingen doe, maar uiteindelijk probeer ik er met al deze dingen voor te zorgen dat mensen het beste uit zichzelf en hun omgeving kunnen halen.”
De categorie waarin hij zijn Van Dale Spoken Award won, gospel, is een nieuwe. Al dekt deze term niet helemaal de lading, vindt Lourens: “Mensen vroegen me of ik dan ging zingen. Of dat het met het geloof te maken heeft. Dat beeld had ik er ook bij, gospel is niet waar ik mee bezig ben. Maar toen ik de uitleg las, snapte ik het wel. Het gaat vooral om motivational speaking en het inspireren van mensen. Daar kan ik me wel in vinden. Ik ben weliswaar katholiek opgevoed maar ik heb me vooral gericht op de waarden en wat minder op het geloof zelf. Zorg dat je een goed mens bent en dat je iets voor een ander kunt betekenen; die basale dingen vind ik belangrijker dan de Bijbel, naar de kerk gaan en bidden. Ik heb er geen afkeer tegen want ik zie dat het mensen houvast geeft, maar voor mij werkt het niet.”
“Het kwartje is voor mij de goede kant op gevallen maar het had net zo goed de andere kant op gekund.”
Die houvast vond Jarle wel in andere dingen: “Ik heb gezien hoe makkelijk het is om te ontsporen als je geen duidelijke richting meekrijgt. In Schiedam wonen veel mensen die wat minder te besteden hebben. Je ziet daar dat kinderen niet dezelfde kansen en mogelijkheden krijgen als kinderen die in een andere omgeving opgroeien. Ik kom zelf ook uit dat milieu, maar ben het ontgroeid door te gaan studeren. De voorbeelden zijn er niet altijd. Je wordt niet altijd gestimuleerd in die ontdekkingstocht naar waar je nou goed in bent. Ik neem dat niemand kwalijk. Als ik kijk naar mijn ouders, die hadden dat zelf ook niet. Ze deden hun best. Ik heb het zelf moeten ontdekken. Nu heb ik een goede baan, een gezin en een huis. Het kan dus wel, maar ik heb gemerkt dat het verdomd moeilijk is. Het kwartje is voor mij de goede kant op gevallen maar het had net zo goed de andere kant op gekund. Onderwijs was voor mij heel belangrijk. Voetbal ook. Ik had er redelijk wat talent voor en daar ontleende ik mijn identiteit aan. Hier deed ik ertoe. Op een gegeven moment ben ik rapmuziek gaan maken. Die dingen samen hebben ervoor gezorgd dat ik zelf een soort richting kon kiezen. Dat gaf me stabiliteit. Alles om heen kon uit elkaar vallen, maar dit had ik altijd nog. Doordat ik dat heb meegemaakt wil ik die omgeving creëren voor jongeren die nu opgroeien. Daarom sta ik op het podium, om dat verhaal te vertellen. Emoties zijn universeel, dus ook als je het zelf niet hebt meegemaakt, herken je dat gevoel meestal wel.”
“Het is niet vanzelfsprekend dat je van huis uit bepaalde waarden en structuur meekrijgt”, legt Lourens uit. “Dat je jezelf kunt en mag ontwikkelen. Misschien wel moet ontwikkelen om uiteindelijk een plek te vinden in de maatschappij. Als je dat niet hebt, ga je dwalen. Als je omgeving buitenshuis je daar ook niet in stimuleert, blijft er heel weinig over. Dan is het makkelijk om de verkeerde kant op te gaan. Ik heb dat wel ervaren met vrienden met wie ik ben opgegroeid. Ik heb veel geluk gehad, want dat had net zo goed met mij kunnen gebeuren. Ik zie die jongens nog regelmatig. We groeten elkaar en maken een praatje maar ik merk wel dat mijn leven er anders uitziet dan dat van hen. Ik heb er geen oordeel over, de een heeft pech en de ander geluk, maar ik vind niet dat het leven daarvan moet afhangen.”
Die stimulerende omgeving probeert Lourens dan ook als voetbalcoach te creëren: “Het gaat me niet eens om het voetbal. Het is een mooie sport, maar ik leer ze vooral dingen als samenwerken en zelfvertrouwen hebben. Dat je tijd en energie moet stoppen in iets dat je wilt leren en zien dat je dan met elkaar resultaat kunt halen. Op zaterdag is dat gewoon de wedstrijd winnen, maar op een heel seizoen is dat het proces waar je met elkaar doorheen gaat. Je groeit naar elkaar toe. Als je straks aan het werk gaat, zie je dezelfde dingen. De jongens die ik nu train, gaan geen Messi’s worden. Die gaan gewoon de maatschappij in, dus aan die waarden en die ontwikkeling hebben ze meer dan aan het voetbal zelf.”
“Vertel gewoon wat je op je hart hebt.”
Full-time artiest worden is dan ook niet Lourens’ ambitie: “Spoken word draagt nu bij aan het creëren van die stimulerende omgeving.” Of dat zo blijft, durft Jarle niet te voorspellen: “Ik merk dat er steeds meer facetten van rap hun intrede doen in spoken word. De een vindt het mooi, ikzelf heb daar wat moeite mee. Mijn beeld van spoken word is dat je verhalen deelt met elkaar, daar hoort voor mij geen competitie of oordeel bij. Geen goed of fout of de een is beter dan de ander. Iedereen vertelt gewoon zijn of haar verhaal en jij haalt eruit wat je eruit wilt halen. Ik kan me voorstellen dat als die competitie meer nadruk krijgt in spoken word, dat ik de kant van motivational speaking op ga. Het is prima dat die competitie bestaat, maar het is niet wat ik wil doen. Ik houd graag vast aan de basis van spoken word, expressie, jezelf uiten. Wat dat betreft ben ik van de oude stempel. Vertel gewoon wat je op je hart hebt.”
Juist vanwege dat competitie-element heeft Jarle geworsteld met zijn deelname aan de Van Dale Spoken Awards: “Het ging mij niet om het winnen, ik vond het een tof podium. Door het halen van de finale heb ik me wel bijna laten verleiden, ook door mijn achtergrond in de sport: Als ik eenmaal zover ben wil ik winnen ook. Op het laatste moment, voordat ik het podium op ging, bedacht ik dat dat niet de reden is waarom ik dit ben gaan doen. Toen heb ik iets heel anders gedaan dan wat ik had voorbereid. Ik wilde vasthouden aan die principes. Uiteindelijk gaan al mijn verhalen over motivatie en inspireren, maar bij het stuk dat ik had voorbereid was het niet mijn intentie om het verhaal te delen maar om het zo goed mogelijk te doen, om te laten zien hoe goed ik ben. Dat is niet de reden waarom ik die verhalen heb gemaakt. Ik worstelde daar de hele middag mee. Ik voelde niet de spanning die ik normaal voelde, het zat niet helemaal lekker. Toen heb ik een ander stuk gedaan en misschien wel juist daardoor die prijs gewonnen. Technisch gezien was het niet mijn beste optreden maar op dat moment voelde het goed om dat te doen. Al had het me de wedstrijd gekost, ik ben dicht bij mezelf gebleven.”
