Hoe BROCKHAMPTON ternauwernood BROCKHAMPTON redt, door uit elkaar te gaan

BROCKHAMPTON is niet meer. De “best boyband in the world” neemt afscheid met een verrassend tweeluik aan albums dat elkaar op allerlei vlakken spiegelt, en ternauwernood voorkomt dat de groepsleden ten onder gaan aan de toxische relaties die ze zichzelf oplegden.

Kevin Abstract duwt z’n maten een waterglijbaan op, Matt Champion rapt tollend op een elektronische stier en Jabari Manwa zit in volledig sportharnas op de plee. De kleurige sportkleding die ze aanhebben doet denken aan Raekwon’s klassieke Ralph Lauren Snow Beach outfit, die naadloos in het kleurenpalet van de video zou passen. Wie zich ooit afgevraagd heeft hoe de clip van Wu-Tang’s ‘Can It Be All So Simple’ eruit zou zien geregisseerd door Wes Anderson, ziet die vraag beantwoord worden door de zaklopende en touwtrekkende mannen van BROCKHAMPTON.

Aan het einde van die jolige video voor NEW SHOES gebeurt er echter iets dat weliswaar niet uit de toon valt, maar wel bol van de symboliek staat. Terwijl de aftiteling rolt laat al het touwtrekken de crew ten val komen. Tussen sommigen van hen zit ineens meters; de één staart naar de grond, de ander kijkt verbouwereerd om zich heen, en een derde stapt verfomfaaid overeind. Over het beeld zijn in krullende scriptletters twee woorden te zien: The End.

Het is 2022 en BROCKHAMPTON zwaait af. Grofweg vijf jaar heeft de stormachtige opkomst van de zelfbenoemde “best boyband in the world” geduurd, sinds hun doorbraak met de SATURATION-trilogie in 2017. Met de aankondiging van het album The Family lieten ze weten op een ‘indefinite hiatus’ te gaan; opgedoekt is de groep dus niet, maar wel voor onbepaalde tijd stilgezet. De redenen voor dit besluit vormen de rode draad van het afscheidsalbum.

BROCKHAMPTON tijdens WOO HAH! 2019 in Hilvarenbeek, door Derek Bremner/NME. Tekst gaat door onder de foto.

Kruispunt

Het levert een bijzondere, intens persoonlijke plaat. “I know I gotta be / More like RZA be”, spit Kevin Abstract op het refrein van de single genoemd naar de man die zijn legendarisch crew wél bij elkaar wist te houden. Een hint waarom hem dat niet lukt ligt wellicht ook in de historie van de mannen uit Staten Island. Op papier is Wu-Tang nog altijd ongebroken, onderling zijn veel van hun vriendschappen door de jaren heen verwoest geraakt door creatieve en zakelijke geschillen. “My momma asking me / Ian, why don’t you keep the band together?” vervolgt Abstract de hook. Diezelfde moeder werd in de beginjaren van BROCKHAMPTON nog verguisd in zijn verses, omdat ze de homoseksualiteit van haar zoon niet accepteerde. Dat er in de tussenliggende jaren veel veranderd is voor de internationale vriendengroep die elkaar ooit leerde kennen via een Kanye-fanforum, mag duidelijk zijn.

Vrijwel alle tracks op The Family gaan over de druk die groeiende faam, het samenleven in één huis en de verwachtingspatronen van fans op hen legden. BROCKHAMPTON is op een kruispunt aanbeland waar ze zichzelf voor de keus tussen vriendschap en succes zien staan. Om dat eerste te redden, laten ze het tweede voorlopig voor wat het is. Muzikaal tekenen verschillende leden van de groep voor bijdrages, vocaal is frontman Kevin Abstract de enige die daarover een album lang aan het woord is. Hoewel de plaat daardoor klinkt als een oprecht mea culpa richting zijn kameraden, voelt het zeker gezien de titel wel ironisch dat verhaal van slechts één kant verteld wordt.

In zijn songteksten is de songleider van de crew wel bijzonder openhartig en gedetailleerd in die vertelling. Hoogtepunt is de tracktitel, waarin hij gedurende één verse verbeeldt hoe hij zijn relatie met en rol binnen de groep aftakelt. Wat poëtisch begint met een treffende zin als “It gets dark whenever Hollywood opens the curtain”, eindigt met de implicatie dat zijn huisgenoten hem tevergeefs tegen zijn eigen drankgebruik proberen te beschermen. “I feel free when I drink, you don’t know shit about me!”, rapt hij in steeds lossere, dronken klinkende stijl, het laatste deel herhalend tot de verse afgekapt wordt. Dezelfde verse waarin hij een paar maten eerder nog van zich afschreeuwde zich niet schuldig te voelen voor het wegknippen van coupletten die zijn vrienden ooit leverden. Het is indrukwekkend hoe hij vorm en inhoud elkaar op die manier laat versterken.

Spiegelbeeld vol melancholie

The Family brengt al het persoonlijke drama bijzonder fraai in kaart, zonder daarbij in depressieve navelstaarderij te vervallen. Big Pussy combineert opgefokte jazz van Mario Rusca met een rauwe Smoothe Da Hustler-sample, opener Take It Back heeft het soort opgepitchte vocalen die niet zouden misstaan op een Roc-A-Fella-album van rond de eeuwwisseling, en de heerlijk rammelende, kale drums die bearface inzet op Gold Teeth leveren het soort even grimmige als opzwepende sfeer waar Pusha T ook wel raad mee zou weten. Maar hoe goed het ook allemaal werkt, als afscheid van BROCKHAMPTON werkt het niet. Daarvoor is de plaat simpelweg te individueel.

BROCKHAMPTON op Coachella, waar ze hun ‘final album’ aankondigden, door G Noire (Coachella). Tekst gaat door onder de foto.

Gelukkig dacht de groep er hetzelfde over, en hadden zij in dezelfde week dat The Family uitkwam nog een tweede album als surprise release in petto: TM. Hierop is het eerder genoemde NEW SHOES te horen, een track die onmiskenbaar als het BROCKHAMPTON klinkt waarvan we gedurende drie SATURATION platen leerden houden, en die in 2018 nog het hoogtepunt van Lowlands vormden. Een speels gechopte gitaarsample, springerige synthlijn en baslijn die je ramen laat trillen vormen de omlijsting voor een zwik rappers om elkaar met hoorbaar plezier en chemie af te laten wisselen. “I sold everything but pussy and my soul” besluit Merlyn Wood (“Merlyn!”) zijn verse; het soort definitief statement dit inderdaad de sfeer van een afscheidsplaat geeft, zonder daar specifiek het onderwerp van te maken.

TM is in veel opzichten het spiegelbeeld van The Family. Niet alleen omdat de aanwezigheid van die familie hier wel te horen is, maar ook omdat de plaat sonisch minder nadrukkelijk op de invloeden leunt, en meer het eigen geluid van BROCKHAMPTON benadrukt. En hoewel TM ook zeer vrolijke momenten kent, hangt er een zweem van melancholie over het geheel heen. Dat wordt vooral in de klank van de muziek uitgedrukt, waar The Family tekstueel juist spijt, pijn en drama verwoordt over grotendeels opgewekt klinkende beats.

Afsluiter van de plaat is GOODBYE, een productie vol zalvende synths waarop Joba en Matt Champion zingend te horen zijn. “This oughta be the best time / The best time of our lives” sluit die tweede zijn couplet af. Precies omdat het dat niet is, hebben ze afstand nodig, voordat de warme gevoelens die nu nog levend zijn, verder verzuren om uiteindelijk af te sterven.

Het laatste wat we van de groep horen is “Goodbye horses / I’m flying over you”, een flard uit de track Goodbye Horses die zangeres Q Lazzarus in 1988 uitbracht. Het nummer is vooral bekend van een zenuwslopende scène in de psychologische horrorfilm Silence of the Lambs, wat bij schrijver en producer William Garvey altijd gemengde gevoelens opgeroepen heeft; daarmee kwam het namelijk wel erg ver van diens originele, spirituelere intenties af te staan. Dankzij TM krijgt het nummer dertig jaar later een heel nieuwe lading, en klinkt er juist vooral liefde uit. Toepasselijk, want waar BROCKHAMPTON bijna dreigde te ontsporen in een psychologisch slopend brok ellende voor alle betrokkenen, blijft er dankzij dit waardige afscheid just vooral warmte over.

BROCKHAMPTON - The End

Geplaatst door Jaap van der Doelen op 7 december 2022