De muzikale nalatenschap van George Floyd, aka Big Floyd

Ongewild is George Floyd dankzij zijn tragische dood, een internationaal symbool van de strijd tegen racisme geworden. Maar jaren voordat hij door politieagenten vermoord werd, had George Floyd de wereld al meegeholpen te veranderen. Als Big Floyd was hij één van de vele rappers in de levendige undergroundscene van Houston, waar chopped-and-screwed muziek uit voort zou komen.

George Floyd was een vader, broer, vrachtwagenchauffeur, beveiliger, en ooit ook rapper. De man die door vrienden en familie als een ‘vriendelijke reus’ omschreven werd, overleed toen een politieagent die hem samen met drie collega’s omsingelde, minutenlang zijn knie in Floyd’s nek zette. Zijn laatste woorden waren “I can’t breathe”. Het contrast met het “Bouncing down the boulevard, watch me just roll”, waarmee hij ooit bijdroeg aan cruciale DJ Screw-tapes, kan moeilijk groter zijn.

Het zijn de vroege jaren ’90 als DJ Screw in Houston op een bijzondere uitvinding staat. De mixtape-DJ vertraagt een beat voor één van zijn tapes, en wat hij hoort bevalt hem. Bepaalde bewegingen en nuances in de muziek die op het originele tempo aan hem voorbij gingen, openbaren zich plotsklaps aan hem. Het is alsof deze vertraagde versie hem bijna hypnotiseert, naar binnen trekt en hem onderdompelt in een wereld die tussen dromen en waken in hangt. Screw doet het met allerlei tracks, gaat er op scratchen, en verbouwt de aan op dit lome tempo.

De stijl die hij ‘chopped-and-screwed’ noemt, blijkt al snel een hit in Houston. Met name in de Third Ward, de zwarte wijk van de stad, heeft Screw een regelrechte hit te pakken. Maar ook daarbuiten verspreidt het geluid zich snel, en uiteindelijk zullen mensen vanuit heel Texas naar zijn huis komen rijden, om bij hem aan de deur zijn bedwelmende tapes te kopen. Het duurt dan ook niet lang voordat DJ Screw een groep rappers om zich heen verzameld om de chopped-and-screwed instrumentals van eigen, passende flows te voorzien.

DJ Screw | Foto: Orian Lumpkin
DJ Screw | Foto: Orian Lumpkin

Fat Pat, ESG, Al-D, Lil Keke, Lil O, Kay-K, Big Hawk, Big Moe, Big Pokey, de groep Botany Boyz en Mike D (niet die van de Beastie Boys) behoren tot de eerste lichting van wat de Screwed Up Click zal gaan heten. Het losvaste collectief blijkt in de jaren ’90 echter een gemoedelijke draaideur van rappers uit Houston te zijn; iedereen die een lekkere laidback flow kan droppen is welkom bij Screw. Ook uiteindelijke sterren als Z-Ro, Lil Flip en Trae Tha Truth, hebben naam gemaakt als leden van de S.U.C.

Één van de mannen die in zijn jonge jaren ook bij Screw over de vloer komt om te freestylen, is Big Floyd. Voor hem ligt geen toekomst als dirty south legend in het verschiet, al laat hij met zijn minutenlange slot op ‘Sittin On Top Of The World’ horen zijn southern drawl prima op een beat te kunnen draperen. “Welcome to the ghetto, it’s Third Ward, Texas / boys shopping blades on they muthafuckin’ Lexus”, spit de boomlange Floyd, trots zijn wijk en de opvallende cultuur rondom customized auto’s in Houston vertegenwoordigend.

Big Floyd rapt ook over codeïne, de stof die in zware hoestdranken voorkomt, en in het Amerikaanse zuiden vaak recreatief gebruikt wordt om te relaxen. De hoestdranken mixen met Sprite levert een paarse drank op, lean of purp genoemd, en die kleur wordt na verloop van tijd synoniem met de visuele esthetiek van chopped-and-screwed muziek. Op 16 november van het jaar 2000 blijkt maar weer eens dat overmatig drinken van het spul niet zonder gevaar is, als DJ Screw dood gevonden wordt in zijn studio met een overdosis ervan in zijn lichaam.

Chopped-and-screwed muziek is op dat moment al lang geen regionaal fenomeen meer. Net zoals boombap altijd met New York verbonden zal zijn, en g-funk met Los Angeles, heeft de chopped stijl Houston een eigen geluid en gezicht gegeven dat internationaal herkend wordt. Na de dood van Screw leeft de stijl onverminderd voort (al nemen ‘chopped’ DJ’s tegenwoordig vaak nadrukkelijk afstand van het drinken van codeïne) en verspreidt zich over heel Amerika, met zijn stad nog altijd als epicentrum.

Big Floyd is dan echter al in de vergetelheid geraakt. In 2007, twee jaar nadat Kanye West met ‘Drive Slow’ een wereldwijde hit met chopped-and-screwed elementen scoort, en twee jaar voordat Drake zijn opmaat naar supersterrendom begint op een klassieke DJ Screw instrumental, pleit George Floyd schuldig aan een overval. Hij wordt veroordeeld tot een gevangenisstraf van vijf jaar. Nadat hij zijn tijd uitgezeten heeft, verlaat hij de bajes als een overtuigd christen die vastbesloten is zijn leven op het goede spoor te krijgen.

Op een aanraden van een vriend verhuist Floyd in 2014 naar Minneapolis. Daar kan hij een baan krijgen als beveiliger van een winkel van het Leger des Heils. Later vind hij er nog andere banen in de beveiliging, en als vrachtwagenchauffeur. Hij werkt hard aan de draai die hij aan zijn leven heeft kunnen geven, al verliest hij één van zijn banen door de coronacrisis. Dat lijkt op dat moment de grootste tragedie in zijn recente leven, totdat een politieagent hem op 25 mei aanhoudt omdat hij aan het signalement voldoet van iemand die een pakje sigaretten heeft geprobeerd te kopen met een vals briefje van $20.

De wereld ziet dankzij videobeelden van omstanders hoe Floyd die aanhouding niet overleeft.

Het maakt het niet erger of minder erg dat met het overlijden van George Floyd, ook een einde gekomen is aan het leven van een underground hiphop-pionier. Elk mensenleven dat door een totaal ontspoorde politiemacht beëindigd wordt, is er één te veel, ongeacht hun beroep of hobby. Maar het geeft wel aan, dat in elk persoon ook onvermoede dieptes schuil kunnen gaan. George Floyd was een liefhebbende vader, een harde werker, en een man die een culturele bijdrage heeft geleverd aan een levendige undergroundscene die hiphop uiteindelijk verder vormgegeven heeft.

De dieptes die in George Floyd schuilgingen, zullen echter nooit meer verder verkend kunnen worden. Want wat hij ook te bieden had, op grond van zoiets willekeurigs als zijn huidskleur, zagen sommigen niets meer dan een bedreiging in hem. Laat het een les zijn.

Dit bericht bekijken op Instagram

"My Daddy Changed The World!!!" When You Remember #GeorgeFloyd Make Sure You Remember This Beautiful Soul That He Left Behind 💔😔😥 #BLM #Blacklivesmatter 🎥Captured by @skrptz

Een bericht gedeeld door Skrptz (@skrptz) op

Geplaatst door Jaap van der Doelen op 4 juni 2020