In deze serie blikken we terug op belangrijke wendingen die van invloed zijn geweest op de cultuur. Eerst deden we dat met een aantal oude rotten uit het vak, nu met de nieuwe generatie. Voor het element rap gaan we in gesprek met Mongoose. De 20-jarige Riley Tyrone uit Groningen won afgelopen jaar de Grote Prijs van Nederland. 28 en 29 Maart speelde hij in de Melkweg met de hiphopband The Boombox. Zijn eerste show van een uur, zijn eerste show met een band, zijn eerste keer twee dagen lang een zaal mogen ‘hebben’. “Ik vond het super tof”, vertelt Riley enthousiast, “en het was ontzettend leerzaam. Het was voor het eerst dat ik twee avonden in een zaal stond en helemaal zelf mocht bepalen wat we met die zaal zouden doen en alles. Maar gelukkig wel onder begeleiding van mensen die al jaren ervaring hebben in het vak. En ik moet zeggen, normaal deed ik shows van twintig minuten in mijn eentje en nu een uur met een band. En het voelde even lang, wat een energie!”
Cultuur
Ook voor jonge gasten in de Nederlandse rapscene is hiphop meer dan alleen muziek. “Het is meer een culture, een way of living”, vindt Riley, “Muziek speelt daar wel een hele grote rol in. Het is voor mij ook niet het typische b-boy of grafitti ding, met alle respect naar die hoek. Die dingen horen echt bij de cultuur, maar ik heb dat nog nooit gedaan en toch voel ik me erg sterk verbonden met hiphop. Het klinkt super cliché, maar hiphop is iets dat in je zit. Het is een manier van met elkaar omgaan, zonder dat je iets aan kan wijzen van ‘dat is echt hiphop’. Maar het is gewoon iets wat niet tastbaar of zichtbaar is, iets wat heerst in het contact tussen mensen die hiphop delen.”
Mogelijkheden
Sinds de komst van het internet en de goedkopere technologie is er steeds meer mogelijk voor jonge artiesten thuis. Er hoeft geen studio gehuurd te worden, er hoeft geen geluidstechnicus te zijn en er hoeft niet eens iemand te zijn die de muziek verspreidt. Een microon en een computer is vaak al genoeg. Volgens Mongoose een “curse and a blessing”. Als voorbeeld haalt hij een skit aan die achter een nummer van Talib Kweli staat. .. On one hand intimidating and on the other hand immensely liberating. The gatekeepers are leaving their gates. "Dat legt het wat mij betreft heel erg goed uit. Er zitten grote voor- en nadelen aan. Het is mooi omdat het toegankelijker wordt voor mensen zoals ik. Maar tegelijkertijd wordt het dus ook toegankelijk voor ie-der-een.”
Het risico is natuurlijk voor jongens als Mongoose dat ze verdwijnen in de grote massa jonge artiesten die ongelimiteerd muziek online zetten. Een ander risico is de snelheid van de technologie tegenwoordig. “Ik ben ervan overtuigd dat het vroeger veel moeilijker was om in the picture te komen. Maar als het dan gebeurt, dan heb je er wel keihard voor gewerkt. Maar vroeger verdween je dan ook niet zo snel. Het gaat allemaal veel sneller tegenwoordig.”
Kennismaking
Voor veel mensen is er een duidelijk moment dat ze van hiphop gingen houden. Een bepaald nummer of een eerste optreden. Voor Riley is de kennismaking niet heel helder. “Mijn vader luistert al hiphop sinds ik heel erg jong ben, dus het eerste nummer hoorde ik thuis. Wat dat was, dat weet ik echt niet meer. Mijn ouders legden me in bed met een boombox naast mijn bed, bij wijze van spreken. Maar het eerste nummer dat indruk maakte, weet ik nog goed. Party Up van DMX. Ik zat met mijn vader in de auto en we gingen los samen. Met z’n tweeën in de auto: Y’all gon’ make me lose my mind, up in here, up in here!”
Geschiedenis
De geschiedenis van hiphop als cultuur is voor velen erg belangrijk. Maar de huidige generatie artiesten heeft het begin van de cultuur niet meer meegemaakt. Zelfs toen de artiesten van nu geboren werden, was de cultuur ‘hiphop’ er al. Zo is dat ook voor Mongoose. Op de vraag wat hij van de geschiedenis weet, is zijn eerste reactie: “De grote lijnen weet ik natuurlijk wel. Maar ik heb het absoluut niet meegemaakt. Ik vind het wel een erg mooi verhaal. Het ging echt van nothing to something. Niet iedereen is hier misschien blij mee omdat het nu ‘mainstream’ zou zijn, maar ik zie het ontstaan van hiphop veel meer als een rebelse opstand. Ik bedoel, ze hadden echt niets, dus beter gingen ze iets doen, want veel kutter als toen ging het niet meer worden, haha! Nee, flauwekul, maar het is wel echt iets groots geworden en dat vind ik erg mooi om te zien.”
De oude generatie
Het verschil tussen de oude en de nieuwe generatie is groot. De oude generatie had geen internet, moesten harder vechten. Hoe is dat voor jonge artiesten? Kijken zij op tegen de oude generatie? Riley wel. “Zij hebben hun strepen meer dan verdiend. De hele old school sound vind ik tof, dat is een van de redenen waarom ik in het Engels ben gaan rappen. Maar ik luister er zelf niet meer zo heel veel naar, niet omdat het slecht is, maar meer omdat mijn eigen interesses verschoven zijn. And again, ik heb de oude generatie niet heel bewust meegemaakt. Mijn vader heeft er erg veel naar geluisterd en dat heeft toch genoeg indruk gemaakt. Want wat die oude generatie gestart is, heeft er wel voor gezorgd dat ik nu doe wat ik doe.”