Earl Sweatshirt – Doris

Dat zijn de laatste paar jaar in het leven van Earl Sweatshirt in een notendop. Zijn debuut Earl bevatte weliswaar een flinke dosis puberale en verre van charmante flauwekul, het getuigde ook van een onmiskenbaar talent, dat samen met de choquerende waarde van sommige tekstuele uitspattingen terecht de nodige aandacht opeiste. De zoektocht naar Earl Sweatshirt werd het verhaal dat diverse websites bezig hield, maar in de tussentijd was ook het speerpunt van die zoektocht druk op zoek naar zijn eigen identiteit. Het resultaat van die zoektocht is Doris, een album genoemd naar zijn grootmoeder, vol met introspectieve teksten en donkere, wazige beats. Why you so depressed and sad all the time like a little bitch? vraagt Vince Staples aan Earl in de intro van Burgundy, de tweede track van het album. Don’t nobody care about how you feel, we want raps, nigga. Het illustreert hoe Earl lak heeft aan de verwachtingen van zijn fans, wanneer hij vervolgens de track opent met de woorden Grandma’s passing, But I’m too busy tryin’a get this fuckin’ album cracking to see her. Tegelijk relativeert hij zijn eigen getob door er de nodige zelfspot aan toe te voegen. Rappen om ’t rappen is echter ook geen enkel probleem, zoals blijkt uit het technisch hoogstaande Hive:

 

The description doesn’t fit, if not a synonym of menace, then forget it
In turn, these critics and interns
Admitting the shit spitted just burn like six furnaces
Writ, it affixed learning them digits, and simultaneously
Dispelling one-trick-pony myths, isn’t he?
One adolescent, fucking six-nigga energy
And crawling down fax like a rich nigga centipede

 

De gelijkenis in stijl met MF DOOM is geen toeval, in het old-school verheerlijkende refrein refereert Earl subtiel aan diens overleden broer DJ Subroc: Sub rocking, thud knocking niggas teeth loose.

 

Het is echter de wisselwerking tussen virtoos gerapte taaltrucs en introspectieve songteksten die zorgt dat Doris nergens saai wordt. In het op Hive volgende Chum gooit Earl just zijn ziel bloot wat betreft zijn jeugd en afwezige vader.
It’s probably been twelve years since my father left, left me fatherless / And I just used to say I hate him in dishonest jest / When honestly I miss this nigga, like when I was six rapt hij na in het refrein de strekking van het nummer al aangekondigd te hebben: Get up off the pavement, brush the dirt up off my psyche. De relatie met zijn moeder, met Tyler, de overrompelende reacties op zijn debuut en zijn daaropvolgende ‘verdwijning’ passeren allemaal de revue in een indrukwekkend persoonlijke track. Hoewel hij daarin wederom niet bepaald een vrolijke indruk achterlaat, blijkt in het uitstekende door RZA geproduceerde Molasses dat hij wel degelijk nog over de capaciteit beschikt om slap te ouwehoeren. Dat zal een geruststelling zijn voor OFWGKTA fans van het eerste uur, maar de tijd dat Earl zijn soms verontrustende fantasieën ongebreideld de vrije loop liet, is voorbij. Tegenwoordig probeert hij zijn tracks zorgvuldiger te formuleren terwijl hij naar de juiste vorm zoekt. Of zoals hij op afsluiter Knight zelf zegt: Searching for a way to state it right / Young, black, and jaded, vision hazy strolling through the night.

 

Doris is geen makkelijk album om van te houden. De drukkende sfeer maakt samen met de repetitieve, vaak gruizige en lome beats dat het album bij een achteloze luisterbeurt als één grote, donkerbruine brei klinkt waar weinig tot niets bovenuit steekt. Wanneer je de plaat echter je volle aandacht geeft, blijkt dit wel degelijk beloond te worden. Diverse kwinkslagen, tekstueel interessante vondsten en een uitermate behendige flow blijken zich achter het ogenschijnlijk donkere gordijn te herbergen. De beats, waarvan het leeuwendeel door Earl zelf geproduceerd is onder de naam randomblackdude, bieden een ondergrond waar de jonge rapper zijn zware stem op laat neerdalen alsof het een stapel stoffige, in wiet-geur gedrenkte kussens betreft. Gepast en comfortabel dus. Doris dringt zich niet naar de voorgrond, maar dwingt aandachtig luisteren af, en toont Earl als een stukken volwassener en bedachtzamer rapper dan zijn voorganger deed. Het zal hem daarbij een zorg zijn of hij de hooggespannen verwachtingen inlost; hij maakte simpelweg het album dat hij wilde maken. Het resultaat daarvan is niet erg toegankelijk, maar wel het meest samenhangende en complete rapalbum van het Odd Future collectief tot nu toe.

 

Tracklist:

 

01. Pre (feat. SK La’ Flare)
02. Burgundy (feat. Vince Staples)
03. 20 Wave Caps (feat. Domo Genesis)
04. Sunday (feat. Frank Ocean)
05. Hive (feat. Vince Staples & Casey Veggies)
06. Chum
07. Sasquatch (feat. Tyler, The Creator)
08. Centurion (feat. Vince Staples)
09. 523
10. Uncle Al
11. Guild (feat. Mac Miller)
12. Molasses (feat. RZA)
13. Whoa (feat. Tyler, The Creator)
14. Hoarse
15. Knight (feat. Domo Genesis)

Geplaatst door bowie op 18 september 2013