De oude Per.verz is dood

Als we samen met Per.verz door Roermond lopen, merken we op dat dit niet de meest inspirerende plek is voor een rapper in wording. “Toen ik begon met rappen, was het nog niet normaal dat je dit deed. Er was een heel klein groepje dat het tof vond en de rest zei in je gezicht wel dat ze het tof vonden, maar lachte je achter je rug om uit. Ik ging in die tijd dan ook regelmatig naar Utrecht en Rotterdam om wat te checken en af en toe een show te doen. En merkte daar: het is er en het kan. Ook al was het in Roermond niet zo, het zien ervan gaf mij een drive om er toch mee bezig te blijven. Het voedde me.”

Per.verz omschrijft zichzelf als een druk persoon. Een persoon ook met een gezonde dosis humor. Maar als we de lach van het moment zien en zijn tracks beluisteren, is hij dan niet een lolbroek achter een masker van tranen?

“Ook. Maar ik ben ook een huilebalk achter een masker van humor. Net als iedereen heb ik meerdere kanten. Maar ik kan wel heftig met dingen om gaan. Wanneer ik boos ben, ben ik ook écht boos en wanneer ik de lolbroek uithang, ben ik ook écht de lolbroek. Ik schiet wel in extremen door als ik in een bepaald humeur verkeer. Maar ik zal nooit bewust een negatief gevoel maskeren. Als ik me kut voel dan weet heel mijn omgeving dat.”

Op zijn langverwachte debuutalbum De Geboorte Van Kim Lee omschrijft Per.verz haarfijn enkele van die ‘kutmomenten’. Vanwaar de keuze om zijn leven chronologisch te verhalen?

“Ik wilde wat te vertellen hebben. Ik wilde iets brengen met een boodschap. De laatste jaren heb ik veel naar mezelf gekeken en dan vooral in de zin van: wat is nu de reden dat de dingen in mijn leven niet lopen zoals ik wil dat ze lopen? Ik was vaak mijn eigen vijand en moest voor bepaalde dingen mijn ogen open doen. Niet overal tegenaan willen trappen als iets niet lukt en openstaan voor anderen. Het heeft lang geduurd voordat ik dat doorkreeg. Ik vond het voor mezelf wel interessant om dat op papier te zetten en te verwerken in mijn nummers. En tegelijkertijd dat terugvertalen naar de eerste muzikale voorzet die ik gedaan had een paar jaar geleden. Toen kwam ik naar buiten als een relschopper die overal de draak mee wou steken en iedereen die hem lief had kleineerde terwijl ik eigenlijk heel veel aan ze te danken had. Dus ik heb dit album ook gebruikt om die verandering aan te tonen; toen was ik zo en nu ben ik anders. De oude Per.verz is dood. Er is nu een duidelijke groei aanwezig.”

Wat is het exacte verschil tussen de oude en nieuwe Per.verz?

“De nuance, socialer, eerlijker en minder beledigend. En ik ben echt gelukkig dat het shockeren er niet meer bij is. Waar slaat het op? Waarom zou je willen shockeren? Het kan tof zijn maar vaak zie je dat mensen die zo’n luchtbel creëren zelf ook in die luchtbel gaan zitten. En dan zeg ik: ‘Ho!’ Je bent iets vergeten. Namelijk dat jij ook nog jij bent. Iedereen moet gewoon doen wat hij niet kan laten zolang de gevolgen maar te overzien zijn. Vroeger had ik geen doel. Toen was het gewoon trappen omdat ik wilde trappen. Nu wil ik dat als ik trap ik dat doe met een boodschap. Ik geef nu een reden waarom ik afgeef. En ik wil dat er nu menselijkheid in mijn nummers vertegenwoordigd is."

Het album ziet er niet uit als een cd. Eerder als een dvd met een waar script erbij in de vorm van songteksten. Een bewuste keuze?

“We hebben alles zelf gedaan en in eigen beheer uitgebracht en we hebben daar keihard voor gewerkt. Sander van Driel heeft zich met het artwork beziggehouden, Berta Banacloche heeft de foto’s geschoten, Rafaela Wang heeft het logo gemaakt, producer Dimmie heeft alle nummers gedaan en gemixed, Nox heeft het gemasterd, Amenti heeft de gitaar bespeeld in sommige tracks en de zang op 1 Wezen, 2 Karakters en verder was Kareem als aanspreekpunt en manager heel belangrijk voor me. Zonder die mensen had ik dit nooit zo kunnen doen. En de reden van die hoes is dat het de film vertelt van mijn leven.”

Was dat ook het uitgangspunt toen je aan het album begon?

“Het uitgangspunt was dat het niet alleen op mij zou slaan, maar dat het het verhaal is van vele anderen. Bijvoorbeeld van de mensen waar ik mee omging in de tijd dat het niet goed met me ging.”

Waarom duurde het zolang voor het album op de wereld kwam?

“Ik was veel met muziek bezig in het begin en daarna begon ik te twijfelen aan mezelf. Ik kwam erachter dat dit niet de kant was waarheen ik op wou gaan met mijn muziek. Ik zag ook in dat er meer uit te halen was. Waarom zou ik tijd investeren in iets wat ik niet was? Het is leuk om de komediant uit te hangen of het grove mannetje te zijn, maar als je merkt dat je mensen kunt aanspreken dan begint er iets aan je te knagen. Het gevoel van: ik kan iets doen met iemands hoofd. Laat ik proberen er iets goed mee te doen. Ik heb drie, vier jaar de muziek op een laag pitje gezet en ben een opleiding gaan doen. Ongeveer twee jaar geleden kwam Engel naar me toe met het nummer Bang en het leek net of hij het tegen mij had. Toen ging ik een tekst schrijven waarin ik hem helemaal gelijk gaf, maar dan vanuit de tweede persoon enkelvoud. Alsof ik het tegen iemand anders had, maar ik had het tegen mezelf en zo ontstond voor mij het over jezelf praten in de je-vorm, dat gevoel van voor de spiegel staan. Het gevoel van met jezelf geconfronteerd te worden. Daarnaast ben ik erg perfectionistisch en heb ik lang niet het gevoel gehad dat ik er klaar voor was.”

Was het moeilijk gevoelens uit je jeugd weer omhoog te halen?

“Er zijn momenten geweest waar ik met kippenvel achter mijn eigen pc zat. Vooral bij Uit Huis had ik dat heel erg.”

Hoe was de periode nadat je thuis was weggelopen?

“Toen heb ik dat niet als zwaar of moeilijk ervaren, maar dat was het wel. Nadat ik ben weggegaan is het bergafwaarts met me gegaan al zag ik dat zelf niet in. Met mijn toenmalige vriendin ging ik van plek naar plek en kwamen we altijd op de meest bizarre plaatsen terecht met de meest bizarre vrienden. Er werd om ons heen drugs gebruikt en regelmatig belandde iemand in de gevangenis. Destijds vond ik dat niet abnormaal, maar als ik daar op terugkijk was dat het natuurlijk wel. Ik was toen echt een sukkel die het mannetje wou uithangen. Blowen, veel dingen kapot maken. Het was gewoon een teringzooi en ik vind het echt jammer dat ik toen een hoop ontwikkeling heb gemist.”

Hoe is de band met je ouders nu?

“Perfect! Dat kan eigenlijk niet beter. Ik ben zo gezegend met die mensen. Ik kan altijd bij ze terecht en zij bij mij. Misschien is het wel goed dat er dat dal is geweest omdat je daarna elkaar gaat zien om wie je echt bent.”

In je tracks zet je je af tegen “bad boyfriends”. Waar komt dit statement vandaan?

“Zoals ik net al zei, ben ik echt een sukkel geweest en ik ben in die tijd niet op de goede manier met meisjes omgegaan. Sinds ik dat inzie, ben ik mijn mening daarover gaan vormen en probeer ik dat ook zoveel mogelijk naar buiten te brengen. Alles wat in Een Andere Jongen gezegd wordt, is gewoon puur eigen ervaring: ik was die jongen. Ook Zijn Meisje maar gaat over mezelf.”

Is die track ook een schuldbetuiging?

“Ja, heel erg. Er komen ook vaker mensen naar me toe om te zeggen dat ze veel aan die nummers hebben. Bijvoorbeeld meisjes die me bedanken, omdat ze nu bepaalde dingen inzien binnen hun relatie. Dit soort dingen motiveren me om door te gaan met het verwerken van dit soort boodschappen in een track.”

In Ware Ik omschrijf je jezelf als een bron van onrust en kijk je diep bij jezelf naar binnen. Sta je nog dagelijks voor die spiegel?

“Nee, ik kan mezelf aankijken nu. Maar er zijn nog steeds dagen bij dat ik denk: ik had nog meer kunnen of moeten doen. Vooral deze periode is er nog wel eens stress. Ik wil toch dat hetgeen waar ik de laatste tijd aan gewerkt heb bij zoveel mogelijk mensen terechtkomt. Ik doe dit namelijk niet alleen voor mezelf of het groepje dat dit met mij gedaan heeft, maar ook voor de mensen die er al een hele tijd op hebben zitten te wachten. En ook voor, hopelijk, nieuwe oren.”

Wanneer is de zoektocht naar je ware ik afgelopen?

“Nooit. Een liefdevolle omgang met anderen trekt me heel erg aan. Alleen geven aan anderen geeft zo’n fijn gevoel en je krijgt er ook weer zoveel moois voor terug. Maar het zou zomaar kunnen dat als dit of iets anders fout gaat, ik binnen een paar jaar weer in het hol van de duisternis terecht kom. Maar ik pleit er niet voor, zeker niet.”

Het is een heel persoonlijk album geworden. Vraag je dan ook feedback aan anderen? Of je iets wel of niet moet uitbrengen?

“Zeker. Ik bouw mijn mening op de meningen van anderen. Ik vind het fijn om te horen wat een nummer met iemand doet en als iemand met goede kritiek komt, dan heb ik daar ook wat aan. Die kritiek kan er zelfs voor zorgen dat ik het meeneem en iets wat er al is beter maakt.”

Maar hoe is het werken met een perfectionist als jezelf?

“Dimmie Ut Laatste Woord, de producer van het album, accepteerde veel van me. Als het op een laag pitje stond, dan was dat prima en als ik het allemaal sneller wou doen was het ook prima. Maar de overperfectionistische persoon in mij accepteerde hij niet. Hij werd soms helemaal gek van me. Constant wilde ik dingen veranderen. Soms was ik tevreden met een track en wou ik het drie weken later helemaal anders doen, haha. Maar uiteindelijk is het helemaal goed gekomen.”

Diezelfde perfectionist kreeg tijdens de releaseparty in Dynamo in Eindhoven te maken met absurde spanning.

“Ik was mezelf echt niet. Dat vonden anderen ook. Maar ik ben sowieso wel een zenuwenlijer voor dat soort dingen. Ik ben een onrustig mannetje. Er gingen ook allerlei kleine dingetjes mis en er ging zelfs één groot ding mis. Tijdens 1 Wezen, 2 Karakters sloeg de muziek volledig stil. Toen moest ik echt gaan schakelen en denken hoe ik dit moest oplossen. Dat heb ik uiteindelijk met een a capella gedaan. Op technisch gebied was het zo opgelost. Dat was eigenlijk ook het punt dat ik mezelf begon te zijn. Ik dacht: we hebben het nulpunt bereikt en nu kunnen we weer gaan bouwen. Toen kwam het echt los. Ik heb het ervaren als een heel mooie dag. Ik was verbaasd over de participatie vanuit de zaal. Mensen gooiden niet standaard hun handen in de lucht, maar rapten gewoon hele teksten mee. Dit terwijl het album pas twee dagen op de luisterpaal stond. Dat was echt geweldig! Dat had ik nog nooit meegemaakt. Sowieso merken we dat we het verhaal dat we op het album willen vertellen live erg goed wordt opgepikt.”

Ik lees daarnaast veel lovende kritieken op het internet over je album. Wat doet dat met je?

“Het is mooi om te lezen dat mensen zo enthousiast zijn, maar mijn echte graadmeters zijn mijn optredens. Wanneer ik zie dat mensen mijn nummers ervaren zoals ze bedoeld zijn. Als ik teksten schrijf, doet dat wat met me en ik wil graag bij een ander zien dat dat bij hun hetzelfde gevoel teweegbrengt.”

En de doelen voor de toekomst?

“Het bootje varende krijgen. De boodschap van het album, het gevoel daarvan, vasthouden met de mensen waarmee ik dit heb bereikt. En ik wil op den duur in het buitenland wonen. Een zonnige, exotische omgeving met zo min mogelijk westerse invloeden. Een plek waar ik samen met anderen bijvoorbeeld opbouwwerk kan gaan doen. Wie weet in de toekomst. Eerst mijn eigen leven verder op de rit krijgen. Maar het belangrijkste blijft: het liefdesding brengen.”

Geplaatst door bowie op 26 november 2011