De presentator had een tekstfragment uit het nummer Givin’ up the Nappy Dugout vertaald. Opgewekt las hij woordgroepen als ‘teven op mijn snikkel’ en andere smerigheden voor. In alle commotie herkende ik het citaat helemaal niet, en bovendien, zoiets verwerpelijks zou mijn held toch nooit zeggen. Toch wel. En juist ja, ga daarna nog maar eens gloedvol de schoonheid van rapteksten verdedigen.
In hiphop wordt ook flink gescholden, dat ga ik niet ontkennen. Maar in andere groepstalen ook wel. Pas werd ik geïnterviewd over studententaal. Die taal bevat ook veel jargon dat vooral bij alcoholhoudend vermaak en meisjes ‘regelen’ van pas komt, maar daar hoor je niemand over. Best wel awkward, kerel, rillend lam je neukertjes volblaffen.
Weinig verfijnd wel, maar er wordt niet alleen maar gevuilbekt in raplyrics. Gelukkig is er, Thank You Based God, ook veel positiviteit in hiphop. Lil B., we lazen het vorige week, maakt van het scheldwoord based iets positiefs. Dat gebeurt vaker: veel bijvoeglijke naamwoorden die eigenlijk iets negatiefs benoemen, worden door rappers in een positieve betekenis gebruikt. Al is het maar om op te scheppen over zichzelf. Dikke beats, moeilijke rhymes en lauwe lines zijn allemaal juist vet in orde. Dikke vrouwen, moeilijke brillen en lauwe koffie niet.
Willy Wartaals rhymes zijn zo ziek, die zitten in de WAO. Winne schept over zichzelf en zijn maatjes op: Wij zijn ziek, zij zijn hypochonder, want zijn zieke zinnen zullen zegevieren. Als je ziek bent moet je in bed blijven, maar voor rappers is ziek ‘heel goed’. Leuk wel dat hier ook met de bekende betekenis van ziek gespeeld wordt. In het Engels gebeurt net zoiets, maar daar zeggen ze ill, en ook wel sick en mad.
In de rapsteentijd noemden rappers coole dingen vaak def. Dat is soms een verkorting van definitely, bijvoorbeeld in Mos Def. The Urban Dictionary noemt Def ‘archaic’. Dus def is het onwijs gaaf, of misschien wel het mieters van de hiphop. Hiphop is inmiddels ook al een kind van bijna veertig. Def kan ook van death komen, bijvoorbeeld in Def Jam. De dood is ook niet echt iets gezelligs, behalve als iets dodelijk goed is.
Vet/fat/phat is niet alleen hiphopjargon; het is ook algemene jongerentaal. De spelling phat wordt door enthousiastelingen wel eens als een verkorting van Pretty Hot And Tempting gezien, maar dit is vast later bedacht omdat het ook wel lollig is. Waarschijnlijker is dat het gewone woord fat ook een positieve betekenis kreeg. Zo gebeurde het dat mijn dochter van een bakvissenidool zei dat hij ‘kapot vet haar’ had. En het ging niet om vies haar dat schreeuwde om een wasbeurt.
Gruwelijk is er ook zo eentje. In Ali B. op Volle Toeren versmartslapte Bonnie St. Claire Eeyeeyoo van rapper in de sneeuw Darryl. Darryl reageerde verrast met Gruwelijk!, waarop Bonnie verbijsterd vroeg: “Ja, was het echt zo erg?”
Ook neutralere woorden krijgen een prettiger gebruik, bijvoorbeeld cool, lauw en fris (Engels fresh). Winne is fris als februari en Freez en Sticks zijn fris als een wasserette. Maar ik ga nu maar eens douchen, want ik voel me onfris als Berlusconi. Wat ook best walgelijk is.
Vivien Waszink
