BLACKSOIL international hiphop filmfestival

 

Op 28, 29 en 30 November vond in Rotterdam de 1e editie van Black Soil plaats. Black Soil is het eerste internationale hiphopfilmfestival in Europa, en op het programma stonden dan ook alle mogelijke vormen van hiphopcinema: documentaires uit zowel Nederland als de rest van de wereld, speelfilms, korte filmpjes en classics als La Haine. Het aanbod was groot en soms was het moeilijk beslissen, dus ik heb gekozen om vooral de obscuurdere films te gaan bekijken.

Vrijdag:
Resistencia: Hiphop in Columbia: Battle Sounds
De allereerste film van het festival was Resistencia: Hiphop in Columbia. In deze documentaire wordt een groepje Colombiaanse rappers gevolgd, en vertellen ze waarom hiphop zo belangrijk is in hun leven. Er waren heel wat dingen mis aan deze film, zoals incomplete ondertiteling die achter liep op de beelden, te zacht geluid en slechte montage. Dit is amateuristisch en leidt af, terwijl de film zeker wel enkele rake momenten kende. De DJ die met waterige ogen vertelt hoe hij zijn dierbare platencollectie heeft moeten verkopen uit geldnood zal me nog lang bij blijven. 
Direct daarna was het de beurt aan Battle sounds, een documentaire over turntableism. Deze film stamt uit 1997 en is gemaakt door John Carluccio. Hij heeft ook de bekendere turntabledocu Scratch geproduceerd en hoewel deze twee films hetzelfde thema hebben zit er veel verschil tussen. Terwijl Scratch snel en hip gemonteerd is en vrij op de oppervlakte blijft, zijn in Battle Sounds de fragmenten langer en leer je veel meer over turntableism. De hoofdlijn van de film is niet zo zeer de geschiedenis van turntableism zelf, maar de verschillende DJ-technieken. Het is geweldig om zeven minuten met je neus boven Rob Swift’s draaitafels te zitten terwijl de man allerlei kunstjes uithaalt en tegelijkertijd vertelt wat een goede DJ is en wat niet. DJ Q-Bert steelt echter de show in deze documentaire. Hij komt veel en lang aan het woord, maar dat is helemaal geen probleem aangezien hij een goed gevoel voor humor heeft en veel smeuïge anekdotes kent. Als je de kans krijgt om Battle Sounds te zien moet je dat zeker doen, misschien iets minder boeiend als je niet zo van turntableism houdt, maar zeker leerzaam en zeer amusant.
Meer info: http://www.battlesounds.com

 

Zaterdag:
Soundz of Spirit en What’s up Fatlip
Dag twee van het festival begint met Soundz of Spirit van Joslyn Lyons. Deze docu gaat over de zoektocht naar de relatie tussen het creatieve proces en de spirituele connectie in de hiphopcultuur". Hoewel er boeiende mensen aan het woord komen als Talib Kweli, Saul Williams en KRS, gaat de film ten onder aan eentonig beeld materiaal en de typische "MTV Behind the music manier van monteren: de gesprekken met de rappers zijn in hap klare brokken geknipt, gemixt, weer aan elkaar geplakt, en voorzien van arty intro’s met gele kleurfilters. Hierdoor kan je een uur naar een beeldenstorm kijken zonder dat er echt iets gezegd wordt, en zonder dat je de kans krijgt er iets uit te halen. Een beetje jammer… Ook jammer was het ontbreken van de Spike Jonze film What’s up Fatlip. Deze korte film stond ook op het programma direct na Soundz of Spirit, maar ging niet door omdat de DVD niet aanwezig bleek te zijn. Ik had de film gelukkig al gezien op het filmfestival in Rotterdam, maar hij had hier zeker niet mogen ontbreken.

Style Wars & Style Wars Revisited
Ik had deze legendarische graffitidocumentaire uit 1983 nog nooit gezien, dus ik heb echt met open mond en kippenvel in de zaal zitten kijken. Echt fantastisch om te zien! Voor een uitgebreid verslag check de aparte Style wars review. Na het origineel was er ook nog Style wars Revisited, 20 jaar na de film werden de writers opnieuw opgezocht, en vertellen ze welke rol graffiti nu nog in hun leven speelt. 

Zondag:
Crutch en Freshest Kids
Crutch stond in het programma omschreven als een korte film van 13 minuten over Bill Shannon aka Crutchmaster, die ondanks de krukken die hij nodig heeft door een zeldzame botziekte, een erkende breakdancer en freestyle skateboarder geworden is. Het filmpje wat ik heb gezien op het filmfestival was echt super vet, alleen weet ik bijna zeker dat het de promo was. Het duurde namelijk maar 4 minuten, en daarna heeft de zaal ongeveer 15 minuten naar een DVD keuzemenu zitten kijken. Pas toen iemand de filmoperator ging zoeken kwam daar verandering in, en werd meteen de tweede film gestart Freshest kids.
Ook dit is weer een documentaire en nu over breakdancing. De hele geschiedenis van b-boying komt aan bod in een typische opkomst/hoogtepunt/dieptepunt/herleving opbouw. De maker neemt de tijd om een zo compleet mogelijk beeld te geven, en haalt daarvoor alles uit de kast. Hij gebruikt de dopeste breakdanceopnames die ik ooit heb gezien (oud & nieuw) en elke b-boy die ook maar een beetje belangrijk is geweest komt wel aan het woord. Freshest kids is een klein beetje aan de lange kant, maar dan heb je ook de meest complete documentaire over breakdancing die er te zien is. Verplichte kost voor elke b-boy en b-girl!

Breathcontrol en Afro Deutsch
De laatste film die ik heb gezien op Black Soil is Breathcontrol, yep, alweer een documentaire, en dit keer over human beatboxing. Nou is het altijd dope om een goede beatboxer op te zien treden, en deze film is dan ook pure eye & earcandy. Het coole aan Breathcontol is dat de geschiedenis van de human beat box wordt vertelt aan de hand van artiesten, en niet door willekeurige beelden. De film begint met Doc Nice van the Fat boys , gaat verder met Doug E. Fresh, Biz Markie en eindigt met de nieuwe generatie beatboxers zoals Rahzel & Scratch. Zo krijg je een goed beeld hoe de kunst van het beatboxen is geëvolueerd en verfijnd in de loop van de tijd. Hoewel er van mij wel wat meer gebeatboxt en wat minder gepraat mocht worden is Breathcontrol een heel geslaagde documentaire. Het enige jammere is dat de makers zich slecht hebben verdiept in de humanbeatboxscene in Europa. Zo zien we wel de Franse vrouwelijke beatbox van de groep Zap Mama en homevideoachtige beelden van een amateurbeatboxer op een huiskamerfeestje in Schotland, maar waar is Saian Supa Crew? Of de compleet aan humanbeatbox gewijde groep Bauchklang? Voor de rest blijft Breathcontrol een erg leuke film, met zorg en liefde gemaakt, mooie animaties tussendoor, en de nodige humor, zoals de beatboxtips van de masters themselves: It’s not about breathcontrol, it’s about spitcontrol! of You don’t know where tha mic’s been, so always bring your own mic, it’s all about hygiene ya know.
Na de film en toen de helft van de zaal al aan het vertrekken was, bleek er nog een korte duitse film op het programma te staan, Afro Deutsch. Het ging over een zwarte jongen die op de vlucht is voor een groep racisten en tijdens het vluchten zijn leven overziet. Het filmpje is gemaakt voor een campagne tegen zinloos geweld, en zag er heel erg slick uit, mooi gefilmd, toffe after effecten etc. Het grote minpunt was dat er grote hoeveelheden tekst gerapt werden door de hoofdpersoon, dus als je kennis van de Duitse taal niet goed zat, was het zwaar moeilijk te volgen, simpelweg omdat de ondertitels voorbij waren voordat je het allemaal kon lezen.

Als ik terug kijk op de eerste editie van Black Soil kan ik niets anders zeggen dan dat het festival een groot succes is geweest. Allereerst hulde aan de programmeurs. Het programma is met veel zorg, kennis en originaliteit samengesteld en bevatte voor elk wat wils: classics als La Haine en Style wars, documentaires, buitenlandse films, binnenlandse films als Walkmen, en grote producties als Barbershop. Wat ik ook zeer fijn vond was dat het programma niet te vol was, en over drie dagen verdeeld. Er werden nooit meer dan twee films tegelijkertijd vertoond, zodat je als bioscoopganger wel de keuze had zonder al te veel te missen. Alles was erg strak geregeld met oog voor detail: een DJ in het bioscoopcafé, de maker van Battle Sounds die na afloop vragen beantwoordde, een duidelijk programmaboekje en elke avond wel afterparties en lezingen. Soms ging er wel van alles mis met de films die op DVDvertoond werden, maar dat was dan te danken aan het personeel van Lantaren/Venster.
Evenementen als Black Soil zijn belangrijk om de ware spirit van hiphop in leven te houden. Documentaires als Style Wars en Freshest Kids zijn nodig om ons kennis te geven over het verleden, en enthousiasme op te wekken over de toekomst. En als ik zie dat deze films voor uitverkochte zalen hebben gedraaid, kan ik vol goede moed zeggen: er is wel degelijk hoop. Dat er maar nog heel veel edities van Black Soil georganiseerd mogen worden!

Geplaatst door bowie op 31 december 2003