Beeld: Ron van Rutten
Midden jaren 80 waren Run DMC de eerste echte hiphopsterren. Hun eerste album Run DMC was in 1984 een groot succes, voor een belangrijk deel vanwege de hitsingle Rock Box waarop de crew met behulp van producer Larry Smith en gitarist Eddie Martinez een baanbrekende mix van rap en rock presenteerde. Op dat moment was de meeste, bekende hiphop nog gebaseerd op disco, dit was eindelijk een track die heel Amerika (blank en zwart) aansprak
.
Run DMC brak definitief door en scoorde grote hits met King Of Rock en Walk This Way. Laatstgenoemde wereldhit uit 1986 was er bijna niet van gekomen. Toen Rick Rubin voorstelde om de tekst van Aerosmith-zanger Steven Tyler te rappen, keken Run en DMC hem aan alsof ze water zagen branden. Onverstaanbare boerenprietpraat (“hillbilly gibberish”) vonden de mc’s uit Queens van wat de zanger uit Boston voortbracht. Na aandringen van Rubin rapten de mannen zich uiteindelijk financieel onafhankelijk met de “gibberish” en was de carrière van Aerosmith in één klap weer op de rails (de band zat destijds op een dood spoor).
Rick Rubin, van origine een punk/rock-liefhebber, integreerde de mix van gitaren en rapvocalen in zijn werk voor artiesten als LL Cool J en de Beastie Boys (ook al ex-punkers) en tekende zelfs een metalformatie, Slayer, bij Def Jam. De mc’s van de Beastie Boys hebben nooit een geheim gemaakt van hun andere invloeden (rock, punk, funk, reggae). De mannen hebben een succesvolle carrière gebouwd op júist de mix van allerlei muziekstijlen. Fight For Your Right is een mix van punkrock en rap die insloeg als een bom. Naast dit soort tracks stond hun extreem succesvolle debuutalbum Licensed to Ill vol met kale, rauwe hiphopnummers. De mix van verschillende stijlen deed haar werk dus al op album nummer 1 van de Beasties.
De productionele fusie van rap en rock is dus midden jaren 80 ingezet, maar wat was nu de eerste traditionele ‘band’ die de mix perfectioneerde? Met gepaste trots: onze eigen Urban Dance Squad. De vanuit Utrecht opererende band had met Rudeboy Remmington een prima mc, die zijn sporen al had verdiend in de vaderlandse hiphopscene. DJ DNA was geen weergaloze scratcher als tijdgenoten DJ Scratch of Jazzy Jeff, maar was voor zover ik weet de eerste dj die instrumenten inbracht in de grooves die de band neerzette. De innovatieve mix was van grote invloed op tijdgenoten Red Hot Chili Peppers en zeker Rage Against The Machine (die dit ruiterlijk toegeven). In de clip van Fast Lane zijn legendes als Ice-T, Henry Rollins en Flea te zien. Diep respect voor de UDS!
Net als hun inspirators Urban Dance Squad had Rage Against The Machine in Zack de la Rocha een prima mc. De linkse agenda was open en bloot, de grooves indrukwekkend, de rhymes furieus. En waar de UDS met DJ DNA een geheim wapen bezat, had Rage dat met Tom Morello. Naast de prima riffs die hij speelde, is hij de eerste gitarist die als het ware scratchte (!) met zijn gitaar. Zijn solo’s waren daarom altijd een belevenis, zeker op onderstaande track Bulls On Parade.
Veel metalbands flirtten begin en midden jaren 90 met hiphop. Zo maakte Anthrax een remake van Bring The Noise met Public Enemy. De hoge gitaarnoot fungeert als een soort sirene-sample, een foefje dat Korn later met graagte overnam. Machine Head’s Robb Flynn uit Oakland sloeg zelf aan het rappen in een cover van Ice-T’s Colors. In 1993 verscheen een behoorlijk sterke soundtrack van de film Judgment Night, bestaande uit louter rap/rock combinaties. Een van de meest geslaagde was die van Onyx met mede-New Yorkers Biohazard.
.
Midden jaren 90 droegen bands als Senser (goede mc), Dog Eat Dog en Stuck Mojo hun steentje bij. In eigen land werkte rond die tijd Osdorp Posse samen met Blind Justice (alleen live) en death metal band Nembrionic Hammerdeath. Later zou de Amsterdamse formatie nog eens samenwerken met een metalband: de Venezolaanse Amsterdammers Laberinto. Muzikaal deden beide metalbands echter weinig concessies, waardoor het goedbeschouwd meer metal met rapvocalen was dan een echte fusie. Rotterdammer Mike Metal is op dit moment met zijn band Tranzlate getekend bij Chuck D’s label SlamJamz en brengt binnenkort een album uit.
Bands als Korn, Limp Bizkit, Linkin Park, Hed PE en Incubus genoten grote successen rond de millenniumwisseling met hun op Urban Dance Squad en Rage Against The Machine-leest geschoeide mix van rap en rock, onder de noemer Nu-Metal. De mc’s in de afzonderlijke bands waren van wisselend niveau, waardoor de geloofwaardigheid in de hiphopscene over het algemeen vrij laag was. Cypress Hill heeft haar liefde voor gitaren ook nooit onder stoelen of banken gestoken. Hun logo was duidelijk door metal geïnspireerd en het wekte dan ook niet veel verbazing dat de groep in 2000 met Skull And Bones een dubbelaar met een hiphop- en een rock-disc maakte. M.O.P. bracht in 2004 trouwens ook nog een heel album uit met metalband Shiner Massive.
De mix van rap en rock blijft gemaakt worden, al is het de laatste jaren iets minder in zwang dan een jaar of tien geleden. In 2006 zorgde Jay-Z in samenwerking met ‘good old’ Rick Rubin nog wel voor een klassieker van jewelste. 99 Problems is dan ook een waardige afsluiter van dit artikel.
