Biz Markie, de Clown Prince of Hip Hop zoals zijn bijnaam luidt, is niet meer. De innovatieve en met trots vals zingende mc, dj, producer en freestyle-rapper is op 57-jarige leeftijd overleden. Daarmee ontvalt het genre niet alleen een legende, maar vooral een flinke dosis humor.
“Het is in diepe droevenis dat we vanavond aankondigen dat hiphoppionier Biz Markie vredig is overleden, met zijn vrouw Tara aan zijn zijde”, luidt de verklaring van zijn woordvoerder Jenni Izumi. “We zijn dankbaar voor de vele gebeden en steun die we hebben ontvangen tijdens deze moeilijke tijd. Biz laat een erfenis van kunstenaarschap achter die voor altijd gevierd zal worden door zijn collega’s en zijn geliefde fans. Hij laat een vrouw, vele familieleden en goede vrienden achter die zijn levendige persoonlijkheid, constante grappen en veelvuldige plagerijen zullen missen. We vragen respectvol om privacy voor zijn familie bij het rouwen om hun geliefde.”
Biz Markie, in 1964 te Long Island geboren als Marcel Hall, werkte als dj in diverse clubs in New York, toen hij besloot om zich ook te wagen aan rap. Al toen hij midden jaren ’80, rond zijn twintigste, debuteerde wist hij welke rol hij moest spelen. Hij had scherp in kaart wat hiphop was; een klaslokaal waarin verschillende karakters samenkomen. “Ik ben de clown in die klas van de rapbusiness”, vertelde hij aan DJ Times. “Rap is één grote klas, vol verschillende studenten met verschillende meningen. Ik moet ervoor zorgen dat ik zéker de enige ben die doet wat ik doe.” Hij werd bekend door dansbare clownerij, zijn speelse persoonlijkheid en een hele grote dosis zelfspot. In een scene die in die tijd gedomineerd werd door gangsterverhalen, bracht hij consequent een komische noot.
Die humor had hij al op de middelbare school. Hij bakte een cake voor zijn conrector, en besloot een flinke hoeveelheid laxeermiddel toe te voegen aan het recept. Hij was aan zichzelf verplicht er een leukte tijd van te maken, want hij was totaal niet cool of sexy. Hall werd totaal genegeerd door de meisjes op school. Jaren later antwoordde hij op alle afwijzingen met de single What Comes Around. Ook mannelijke klasgenoten moesten het ontgelden: “Je hoest op hun eten en roept dan hardop: ‘Kijk, ik heb erop gehoest!’”, vertelde hij aan The Source. “Ik neem aan dat je die boterham niet meer wilt, hè?'”, om vervolgens hun schoollunch te kapen en zelf op te eten.
Biz Markie werd volwassen middenin de periode die later het old school-hiphoptijdperk genoemd zou worden. De feestelijke sfeer van dj’s die leerden scratchen, block parties organiseerden en mc’s die de menigte aldaar een goede tijd bezorgden, zou doordringen in zijn eigen werk. Hij rockte als dj op vele huisfeestjes in Long Island, maar stapte wegens eentonigheid over naar verschillende clubs in Manhattan. Daar brak hij door, zeker toen hij besloot om te beatboxen voor verschillende rappers die het podium opstapten. “Toen ik eenmaal ook mijn skills als mc had aangescherpt en vond dat ik goed genoeg was, besloot ik naar het huis van Marley Marl te gaan. Daar zat ik elke dag op de stoep, tot hij me opmerkte. Dat was de definitieve start van mijn carrière.”
Door samen te werken met Marley Marl, wordt Biz Markie organisch onderdeel van het legendarische collectief Juice Crew. Daarmee lanceerden Mr. Magic en Marley Marl een hele sloot aan new school-artiesten als Masta Ace, Big Daddy Kane en Tragedy Khadafi. Biz Markie was geen hardcore lyricist zoals de meeste anderen in de groep. Toch voegde met zijn persoonlijkheid, charisma en valse noten een heerlijke balans toe aan het collectief.
Marl hielp Markie in de late jaren ’80 met het opnemen van zijn demotapes en met zijn eerste single; Def Fresh Crew, een collabo met Roxanne Shanté. In de jaren erna volgden nummers als Make The Music en Just Rhymin’ With Biz, een samenwerking met Big Daddy Kane. Ook Pickin’ Boogers uit 1988 onderstreepte zijn vaardigheden als komediant in een voornamelijk militante rapwereld. Debuutalbum Biz Markie Going Off werd een jaar later al opgevolgd door het toepasselijk getitelde The Biz Never Sleeps, waarop zijn megahit Just A Friend prijkt. “Ik wilde bewijzen dat ik net zo effectief was als producer dan als performer. Ik sliep niet”, benadrukte hij aan Word Up!, “maar mensen sliepen op mij. Ze dachten dat het een slecht album zou worden omdat ik het zelf had geproduceerd.”
Die megahit zorgde ervoor dat er nog meer ogen op hem stonden gericht. Het volgende album, I Need A Haircut, verscheen in ’91. Het album kreeg lovende kritieken, maar er werd een deken van negativiteit overheen gedrapeerd toen de Britse zanger Gilbert O’Sullivan hem aanklaagde voor het zonder toestemming gebruikte fragment in Alone Again. Er volgde een legendarische rechtzaak, de allereerste over de wettelijkheid van de wijdverbreide praktijk van sampling, en Markie verloor. De rechter beval de verkoop van I Need A Haircut stop te zetten.
Het leverde alleen maar meer aandacht op voor Biz Markie, die in 1993 terugsloeg met de titel All Samples Cleared. De single Let Me Turn You On, waarop hij daadwerkelijk zingt, was een op de disco geïnspireerde track, die hem weer naar alle poolparties en ghetto barbecues zou brengen. Al zijn kwaliteiten kwamen samen op het bijbehorende album; lollige metaforen, funky breaks, corny grappen, old school-rijmpatronen en dansbare grooves. Ondanks de enorme tegenslag toonde hij een veerkracht van jewelste, en bleef hij vasthouden aan zijn visie: “Het maakt niet uit hoeveel platen je maakt over zelfvernietiging, mensen gaan het toch doen. Ik ben hier gewoon om te entertainen en mensen gelukkig te maken.”
Dat deed hij ook in Amsterdam, toen hij in 2007 host en dj was op de enige wintereditie van het Splash! Festival. De teleurstelling van de annuleringen van Grand Puba en Murs op de dag van de show in de Melkweg, en het dieptepunt dat Canibus de avond bracht met een playbackshow, werd ruim gecompenseerd door Biz. Die bracht met grappen en grollen én een verrassingsoptreden op de microfoon een lach op ieders gezicht. Toen hij daar Just A Friend performde, besloten vele Nederlanders zo vals mogelijk het nummer in te zetten, tot groot genoegen van Biz zelf. En of hij nou aan de Amsterdamse genotsmiddelen had gezeten of niet, toen hij tijdens het couplet zijn tekst vergat maar wel in de juiste flow geluiden bleef ratelen, rolden de tranen over de wangen van het lachen.
Hij zou tot aan de jaren ’10 de wereld over blijven reizen om op te treden, maar was ook steeds vaker te zien en te horen in films en series. Hij had een rol in Men In Black II en zijn stem was te horen in SpongeBob SquarePants. Recentelijk had hij nog een rol in Empire. Toch was het niet enkel jolijt dat de klok sloeg in zijn leven. In zijn veertigerjaren werd diabetes type 2 bij hem geconstateerd, waardoor hij in 2020 met complicaties in het ziekenhuis werd opgenomen. Lang was er onduidelijkheid over zijn toestand, en een half jaar later werd duidelijk dat Markie in een revalidatiecentrum verbleef. Dat was het gevolg van een beroerte die hij had gehad nadat hij in een diabetisch coma was geraakt.
Begin deze maand kwam er al een bericht naar buiten dat Hall overleden zou zijn, maar dat bleek slechts een gerucht. “Het nieuws over Biz Markie’s overlijden is niet waar”, stelde zijn manager toen. “Hij wordt omringd door de beste professionals die hard werken om hem de beste zorg mogelijk te geven.” Ook goede vriend Big Daddy Kane bevestigde dat Biz nog in leven was, in een Instagram-video. “Voor iedereen die zich zorgen maakt; Biz Markie leeft nog altijd. Ja, hij heeft serieuze gezondheidsproblemen, dus houd mijn broeder in je gebeden. Zijn vrouw zou het waarderen als jullie de privacy respecteren. Onthoud, het is beter om het nieuws correct tot je te nemen dan om het als éérst tot je te nemen. Check je feiten. En Wikipedia, doe het beter alsjeblieft.”
Met het overlijden van Biz Markie verdwijnt een stukje uit de lach die hiphop op het gelaat kan brengen. Gelukkig kunnen we teruggrijpen naar zijn catalogus. Én wist hij twee jaar terug nog tegen de Washington Post perfect zijn mindstate onder woorden te brengen.
“I’m going to be Biz Markie until I die,” zei hij. “Even after I die I’m going to be Biz Markie.”
