Lil Wayne: hoe de kleine man uit New Orleans een hele grote werd

Nog slechts één werkweek tot de nieuwe editie van Appelsap plaatsvindt, en nadat de laatste twee jaar de liefhebbers van de nineties en de zeroes tevreden werden gesteld met Mobb Deep (2015) en Fat Joe (2016), is het op aanstaande zaterdag tijd voor Weezy. Lil Wayne komt naar Amsterdam-Oost om een fikkie te steken in het Flevopark. Wiens wenkbrauw fronst bij de boeking dient verder te lezen, want de legacy die ‘Tunechi’ heeft neergezet is niet iets om onder stoelen of banken te steken, maar om te omarmen. Hoe een kleine rapper een van de grootste ter wereld werd.

Laten we eerlijk zijn: het grootste deel van de hiphopluisterende jeugd van nu zal ongetwijfeld al niet meer weten wie Lil Wayne is. Wat ze ook niet weten is dat de mc’s waar ze wél naar luisteren (we noemen een Gucci Mane, Young Thug, Playboi Carti en Rae Sremmurd) waarschijnlijk geen van allen zouden rappen als Mr. Carter zo’n tien jaar geleden niet zo’n piek in zijn carrière had gehad. De voormalige Hot Boys-mc, die op 27 september 1982 werd geboren als Dwayne Michael Carter Jr., werd al op 9-jarige leeftijd (!) getekend bij Cash Money, het label van Birdman. Eerst als onderdeel van The B.G.’z, daarna als member van Hot Boyz naast onder andere Juvenile en vanaf 1999 als soloartiest, wanneer hij zijn solodebuut Tha Block Is Hot uitbrengt. Het jonkie van toen groeide in krap vijf jaar uit tot een wereldster, die onder de vleugels van Birdman ook zijn eigen label, Young Money genaamd, oprichtte. Op de top van zijn kunnen werd er door de hele wereld naar zijn langverwachte album Tha Carter III uitgekeken en werd zelfs Detox even collectief uit de gedachtegang gewist. Dat kwam voornamelijk door voorganger Tha Carter II, waarmee hij definitief doorbrak bij het grote publiek, en zijn zelfbenoemde status als best rapper alive hard moest maken bij de mensen buiten de zuidelijke staten van Amerika. Het maakte van Lil Wayne een naam die je toentertijd zonder problemen tussen Kanye West en 50 Cent kon zetten. Twee rappers die toen ook beiden hun doorbraakplaten, respectievelijk College Dropout en Get Rich Or Die Tryin’, hadden uitgebracht en in 2005 alle ogen reikhalzend deden uitkijken naar het vervolg erop. En na Fiddy’s ietwat tegenvallende maar toch succesvolle The Massacre en Kanye’s prima album Late Registration was het aan het eind van het jaar de beurt aan Weezy F Baby’s tweede in de Carter-reeks. Op die plaat bracht hij het beste van de twee muzikale werelden waar hij tot dan in opereerde naar boven; ultieme clubbangers, waarvan Fireman de bekendste is maar waar Money On My Mind zeker niet voor onder doet, worden afgewisseld met verrassingen als Shooter, waarvoor hij een Robin Thicke-track compleet naar zijn hand zet door alleen rapcoupletten eraan toe te voegen.

In Europa ging het pas definitief los toen, na drie jaar van albumstilte, Tha Carter III eindelijk dropte. En die plaat werd behoorlijk gehyped door de controversiële single Lollipop, waarmee hij met autotune een glijerige ode bracht aan orale seks (iets wat hij wel meer besprak in zijn tracks) die ook nog eens vijf weken lang op de hoogste positie van Billboard’s Hot 100 geparkeerd stond. Het bracht hem nieuwe fans en afhakende oude fans, die allemaal weer op hangende pootjes terugkwamen toen hij de nieuwe bom A Milli losliet. Uitgerekend dat nummer werd de sleuteltrack van zijn carrière, waarmee hij en producer Bangladesh het geluid van trap- en hiphopmuziek in het algemeen voorgoed veranderden. De snares galmen na in honderden tracks die erna uitkwamen, maar zoals een wijs man ooit zei; ‘Often imitated, never duplicated.’ Daarnaast waren de samples van Gladys Knight & The Pips en A Tribe Called Quest’s I Left My Wallet In El Segundo (waarvan de beroemde ‘A Milli’ afkomstig is) natuurlijk een lust voor het oor op de manier waarop Bangladesh ze flipte. Die mening deelden ze bij The Grammy’s, daar hij voor het nummer de award mee naar huis nam voor Best Rap Solo Performance en Complex rankte de productie op de 31e positie in hun lijst van beste hiphopbeats ooit.

Lil Wayne is hoe dan ook een legende. Het hangt er van af wie je het vraagt, maar hij heeft minimaal één en misschien wel twee classic albums op zijn naam staan, gruwelijke straattracks maar ook gelikte en gepolijste hits én hij is hoogstpersoonlijk verantwoordelijk voor de carrières van Drake en Nicki Minaj, nu volledig uit hun schulp gekropen en absolute wereldsterren, maar ooit zijn protegé’s. Hij maakte, in het eerste decennium van dit milennium de vrije associatie-rapstijl populair, waardoor luisteraars méér gingen letten op de structuur van de bars in plaats van op de inhoud ervan. J. Cole, Big Sean, Young Thug en zijn eigen ‘leerling’ Drake volgden hem daarin en maakten allen muziek geïnspireerd op- of in elk geval met invloeden uit die stijl. Hij maakte skateboarden al populair bij de jeugd ver voordat Odd Future dat deed en maakte een rockalbum, dat overigens rechtstreeks de prullenbak in kon, maar zijn wil om gitaar te leren spelen toonde wel zijn honger en veelzijdigheid. Hij bracht succesvolle samenwerkingen uit met Eminem, Enrique Iglesias, Fall Out Boy en was te horen op de populaire single Soldier van Destiny’s Child, stuk voor stuk collabo’s die hem een groter publiek opleverden, maar die bij de fans van het eerste uur niet altijd even goed in de smaak vielen.

Die veelzijdigheid reikte trouwens verder dan louter succesvolle singles en albums; ook op de straten bleef Weezy onderwerp van gesprek. Want ondertussen zijn we zes alinea’s ver in een artikel over Lil Wayne en is het woord mixtape nog niet eens gevallen. Met titels als Dedication en Da Drought heeft hij mixtapeseries onder de arm waarmee hij zowel bij de fans als criticasters hoge ogen gooide. Dedication 2 wordt, ondanks het illegaal gebruiken van instrumentals waarvoor geen licensie is verkregen, gewoon verkocht op iTunes en als hardcopy bootleg in Amerikaanse winkelketens. Een jaar later was het Da Drought 3 de tape die zorgde voor opschudding. Een dubbeldisc-mixtape waarop hij, net als in de Dedication-serie, met zijn rasperige stem als een razende tekeerging met metaforen, vergelijkingen en andere vernuftige taalgrapjes op beats van Dirty South-mc’s als Chamillionaire, T.I. en Juelz Santana, maar ook op instrumentals van Nas, Jay-Z, Cam’ron en Big Pun. Door de goede verkrijgbaarheid van de tapes en de alsmaar groeiende hype op straat en op internet leerden veel mensen Weezy al kennen vóór Tha Carter III, wat de honger naar het album alleen maar vergrootte.

Jammer genoeg werd hij na de release van Tha Carter III, waarvan hij overigens een miljoen platen in de eerste week wegzette, door Jan en alleman ingehaald, mede dankzij het extensieve gebruik van paarsgekleurde en codeïnehoudende siroop, die door voornamelijk rappers uit het zuiden van Amerika wordt gebruikt in een cocktail die de naam ‘lean’ draagt. Een ziekenhuisopname is daarbij geen unieke gebeurtenis: in 2016 moest, tijdens zijn tour, een vliegtuig een noodlanding maken om hem te behandelen na een beroerte en kreeg hij in minder dan een maand drie keer een aanval, waarvan de laatste vlak vóór hij het podium op moest in Las Vegas. Zijn optreden werd uiteraard geannuleerd en het enige wat Tunechi de rest van de maand nog ondernam was een reis van het ziekenhuis in Las Vegas naar een revalidatiekliniek in Miami om vervolgens thuis rust te pakken.

Ook op Europese bodem keken fans weleens uit naar een optreden van de evenveel gehate als geliefde kleine rapper, om vervolgens teleurgesteld hun kaarten naar het verkooppunt terug te brengen. In 2011 cancelde hij het hele Europese deel van zijn tournee omdat hij geen visum kreeg van de Britse autoriteiten wegens een crimineel verleden. Je zou zeggen dat het vaste land van Europa gewoon aangedaan kon worden, maar Weezy besloot de hele tour te laten voor wat ‘ie was en lekker in Amerika te blijven.
Twee jaar later werden Nederlandse fans ook de dupe van het gestuntel met zijn tourschema’s: Wayne wilde niet op komen treden in de Ziggo Dome (waar hij zou spelen met Mac Miller en 2 Chainz) omdat hij zijn album I Am Not A Human Being II nog niet af zou hebben gerond. Het concert werd, ruim zeven maanden later en zonder support van 2 Chainz, alsnog ingehaald maar kon niet rekenen op positieve recensies; hij kwam meer dan een uur te laat on stage, raasde als een dolle door zijn oeuvre en liet de dj van dienst in het midden van de show ruim een kwartier van de show af draaien terwijl hij zichzelf richting de backstage begaf voor een flinke pauze. Effectief stond hij een krappe vijfendertig minuten rappend op het podium.

“Met een Weezy die er zin in heeft is bijna niet te fucken.”

Toch heeft hij, ook op Nederlandse podia, ook meer dan eens wél een verpletterende indruk achtergelaten: Zo zocht Mr. Carter ná zijn eerste shows in Nederland, respectievelijk in de Eindhovense Effenaar en de Heineken Music Hall, het kleinere publiek op door een exclusieve en eenmalige show in de Melkweg te spelen. Op 7 augustus 2008, ruim twee maanden nadat Tha Carter III een krater heeft achtergelaten in het hiphoplandschap, vindt het kort van te voren aangekondigde en rap uitverkochte concert plaats aan de Lijnbaansgracht. Weezy is, zoals altijd, iets te laat maar toont wel aan waarom hij geen voorprogramma of grootse productie á la shows in de Heineken Music Hall of Ahoy nodig heeft; hij heeft met zijn charisma binnen luttele seconden het publiek in zijn zak en heeft daadwerkelijk zin om een show te geven. De clubhits knallen uit de speakers maar hij weet ook perfecte momenten te creëren om gas terug te nemen, bijvoorbeeld wanneer hij zijn gitaar tevoorschijn tovert om gemakkelijke doch vermakelijke solo’s te spelen. En in tegenstelling tot bij zijn andere shows rapt hij het merendeel live én verstaanbaar, legt hij meer dan regelmatig contact met zijn publiek met een praatje en is de setlist enorm on point en niet aan elkaar geregen met medleys waarin zijn beste tracks slechts één minuutje zijn te horen. Met een Weezy die er zin in heeft is bijna niet te fucken, dat onderstreepte hij met verve tijdens die warme zomeravond in Amsterdam.

En zo blijft hij in het nieuws komen; de ene keer een breedlachse spring-in-’t-veld met de succesvolste mixtapes en de andere keer een hopeloos hoopje ellende die zijn tour maar weer eens afgelast; het tekent de wisselvalligheid van de muzikale carrière van Lil Wayne, die naast de voorgenoemde klassieke albums en mixtapes toch ook een hoop middelmatige platen en zelfs gedrochten de wereld in heeft geholpen; op nietszeggende platen als het rockprobeersel Rebirth, het vervolg van I Am Not A Human Being uit 2013 en zijn comebackalbum FWA uit 2015 haalde Weezy nooit meer het niveau dat hij een decennium geleden zo’n beetje als standaard neerzette. En ondanks die mindere muziek, zijn vele revalidaties, zijn gevangenisstraffen voor wapenbezit, inmiddels gesquashte beefs met Young Buck en Pusha T en de problemen die hij tegenwoordig heeft met zijn vroegere zelfbenoemde vader en platenbaas Birdman is hij nu weer terug in de game en wordt hij nog altijd door veel van zijn collega’s bejubeld en gevraagd voor collabo’s. Vorig jaar had hij een belangrijk aandeel op een van de sterkste tunes van het jaar, Chance The Rapper’s No Problem, en dit jaar scoorde hij een absurde megahit door zijn bijdrage op I’m The One van DJ Khaled, waarop hij naast Justin Bieber, Quavo en wederom Chance shined.

Is de wereld klaar voor een nieuwe run van Lil Wayne en gaat Tha Carter V, een plaat die al jaren in de lucht hangt en ook al diverse releasedata aan zich voorbij liet gaan, de klassieker worden die hem definitief terug op de troon brengt? Mocht dat zo zijn is Appelsap in het Flevopark dé plek waar je hem zijn comeback in Nederland alvast kunt zien en horen maken. Wij zijn er hoe dan ook bij, want mocht hij besluiten om géén nieuw materiaal van dat aankomende album te spelen, kun je nog altijd een gruwelijke pit starten op A Milli, 6 Foot 7 Foot, Fireman, of John. De gedachte aan hoe die bassen straks het hele Flevopark doen trillen -waarna de buurt weer hun jaarlijkse beklag kan gaan doen- is voor ons al een reden om 12 augustus op tijd linksvoor bij het hoofdpodium te zijn. Nu nog hopen dat Weezy zelf ook in vorm is, maar als hij slim is zorgt hij daar wel voor, want alleen op die manier kan het een legendarische show worden.

We hebben de carrière van Weezy proberen samen te vatten in deze playlist, zodat je alvast warm kunt draaien voor aanstaande zaterdag:

Geplaatst door bowie op 7 augustus 2017