Guru een jaar overleden

Vandaag is het een jaar geleden dat Guru is overleden. Veel fans en mensen uit zijn directe omgeving waren daar kapot van, niet in de laatste plaats omdat hij uiteindelijk, via Solar, in een isolement terecht was gekomen en ze hem al tijden niet meer hadden gezien. De (voor zover ik weet) enige Nederlander die Guru echt van dichtbij heeft gekend, is Deams. HIJS sprak met hem over zijn tijd in New York met Guru en de Gang Starr Foundation.

Deams kwam in contact met de mannen van Gang Starr in juli 1989, toen ze beiden moesten optreden tijdens het prestigieuze New Music Seminar in New York. Manifest en hun eerste album was toen net uit’, herinnert Deams zich. Guru en Premier geloofden in de jonge Nederlandse mc en zodoende ging Deams in de vroege jaren 90 regelmatig naar New York. ‘Ik had een contract met Gang Starr Productions en nam demo’s op met Big Shug en andere mc’s uit de Foundation. De Gang Starr Foundation was de ‘family’; die bestond in eerste instantie uit Jeru the Damaja, Big Shug en Group Home. Toen Premier zei dat ik deel uitmaakte van de Foundation was het echt officieel.’ Andere artiesten die later aan de Gangstarr Foundation zouden worden toegevoegd, waren Afu-Ra, Fabidden Fruit en Panchi (later NYG’z).

Als hij in New York was, kon je Deams vinden in het Group Home, het huis van saxofonist Branford Marsalis, dat tijdelijk gehuurd werd door Guru en Premier. ‘Premier woonde boven en Guru beneden en het was altijd druk. Naast gasten als Jeru, Big Shug, Group Home en Panchi kwamen bijvoorbeeld ook Outloud (Blahzay Blahzay) en Lil’ Kim (toen nog onbekend) vaak langs. Sowieso was iedereen nog heel benaderbaar. Ik kan me herinneren dat Guru op straat in Brooklyn met de jongens van Wu-Tang Clan stond te praten en ik ietsje verderop met Biggie. Dat waren toen nog gewoon opkomende artiesten.’

De Gang Starr Foundation ging regelmatig uit in legendarische clubs als The Tunnel. ‘We gingen dan soms wel met tien auto’s. Guru kreeg altijd veel love daar, hij was echt al established.’ Drank kon soms echter roet in het eten gooien, vertelt Deams. ‘Guru was een relaxed, sympathiek persoon, behalve als hij dronk. We dronken allemaal veel in die tijd, Olde English (40s) en Crazy Horse bijvoorbeeld. Soms een beetje te veel. Guru had de neiging om agressief van alcohol te worden, we hebben hem een paar keer echt moeten tegenhouden in clubs.’

Guru produceerde een track voor Deams, Mad Game, die voor veel exposure zorgde. ‘In Amerika heb ik niet getourd. De clip (met de remix van Henry Chu, red.) werd daar vanwege de inhoud alleen maar op Playboy Channel vertoond. Maar door de Guru-connectie kreeg ik wel boekingen in allerlei Europese landen en bijvoorbeeld Casablanca.’ Van een album met Gang Starr Productions is het nooit gekomen. ‘Op een gegeven moment hadden Guru en Premier problemen met het label Payday, dat werd heel heftig. De focus was toen wat minder op de andere artiesten. En vergeet niet dat ik achter in de rij stond omdat ik er later bij was gekomen. Jeru, Group Home en Big Shug hadden voorrang. En ik kon geen green card (verblijfsvergunning) krijgen, dat maakte het lastig om er bovenop te blijven zitten. Maar tot aan de periode met Solar, toen niemand meer contact met hem had, zijn we in contact gebleven.’

Wat onderscheidde Guru als mc volgens Deams? ‘Intelligentie. Hij was een heel intelligent persoon en dat hoorde je terug. Er was een duidelijke balans tussen zijn straatkant en intelligente kant. Vooral in de tijd dat Hype Williams met zijn flashy clips kwam, hield Guru de intelligentere benadering hoog in hiphop. Dat in combinatie met Primo’s beats, zorgde voor die echte hiphop feel. Monotone raps kunnen gaan vervelen maar niet bij Guru. Hij had de stem ervoor, het werkte gewoon.’

Guru stond bekend als een echte lyricist, maar omdat Deams zo dichtbij het vuur zat, vindt hij het lastig om zo een, twee, drie een favoriete verse te noemen. ‘Daar zou ik echt over moeten nadenken, hij heeft zoveel dope rhymes. Ik was erbij in D&D Studios toen Gang Starr Daily Operation opnam en wat ik wel kan zeggen is dat Take It Personal me helemaal terugbrengt naar die tijd. Die track betekent wat dat betreft veel voor me.’

Geplaatst door bowie op 19 april 2011