#DE17VAN2017: Het jaar samengevat in de engste awardshow van 2017

Welkom bij #DE17VAN2017; de ultieme ranking van 2017. Deze week ga je iedere werkdag een lijst krijgen van 17 hoogtepunten uit 2017 die we met pijn en moeite hebben samengesteld. Daar zit een traditionele albumlijst tussen, maar in de kick-off van deze week gaan we iets heel anders doen. Iets dat we hier bij HIJS in onze 18-jarige historie nog niet gedaan hebben.

Trek je tuxedo aan en schenk een groot glas in voor voor jezelf, want hier zijn de 17 HIJS AWARDS van 2017!

Winnaar: Drake in Amsterdam
Een van de meest gehypete optredens van het jaar was toch wel de tour die wereldster Drake naar Europa zou brengen. De kick-off van die tour verliep echter heel anders dan gepland; Drizzy kreeg namelijk de productie van de show niet op tijd in orde, waardoor alle concerten werden verplaatst en door elkaar heen werden geschoven. Ging je eerst op zaterdag, kon het nu zomaar zijn dat je een donderdag vrij moest pakken. En dat niet één maar twee keer. En terwijl er een team van Ticketmaster-medewerkers een stortvloed aan mailtjes van boze, verdrietige en onzekere fans aan het beantwoorden was, liep Drake rustig anderhalve week in Amsterdam rond. Gewoon om een bar mitzvah te bezoeken, on stage te springen bij Rae Sremmurd of om uit eten te gaan met Rosee Divine, die vaak schittert in natuurfilms.

Gezegd moet worden dat Drake het eind februari en begin maart meer dan goed heeft gemaakt met een wervelende show. Om met de woorden van een bekende cabaretier af te sluiten: dat dan weer wel. — Bowie

Winnaar: Eminem
Fresku en Mocromaniac (en Teemong met de slimme video) slingerden met hun humoristisch verpakte boodschap in Witlof een nationale discussie aan en Dave fileerde heel de Britse politiek op ijzingwekkende wijze in Question Time. Beide tracks zijn respectievelijk 521 en 768 keer beter dan wat Em deed toen hij voor BET op een parkeerplaats rapte over een “awfully hot coffee pot”. De man uit Detroit is echter een wereldster en kreeg daarom meer aandacht dan met zijn politieke tirade dan de eerdergenoemde superieure tracks ooit krijgen zullen.

Maar eerlijk is eerlijk, Marshall toonde wel ballen door zijn podium te gebruiken om zo’n onomwonden standpunt in te nemen. Fans die hem én de mandarijnkleurige amateurfascist Donald Trump supporten? Die kunnen wat hem betreft opflikkeren. De vorm was hier en daar dan wel wat wankel, de inhoud was meer dan welkom en liet eindelijk weer eens een ouderwets gedreven Eminem zien.

*Met dank aan de HIJS wetenschapsredactie die dit getal met behulp van een geavanceerd algoritme gedurende 42 uur berekend heeft. Can’t argue with science. Sorry, Stan. — Jaap

Winnaar: LouiVos en SBMG -wel samen delen!
Eigenlijk zou niet Lil Kleine, maar híj te horen zijn op megaklapper 4 X Duurder, dus misschien was het een manier om SBMG terug te pakken. Hoe het ook daadwerkelijk is gegaan, toen LouiVos afgelopen zomer de cover lekte van zijn tweede Vostape, werd de afbeelding meteen een veelbesproken onderwerp op de socials.

De titel Ik Chap Die Rappers In Me Eentje kon niet beter in een ontwerp worden gevangen dan hoe grafisch designer Jostakid het had gedaan; LouiVos die op het eerste oog met een stoïcijns gezicht een bak ontbijtgranen naar binnen lepelt, ware het niet dat de Fruit Loops zijn vervangen door allerhande Nederlandse rapartiesten. Een paar dagen later barst de bom op Appelsap en komt het tot een gevecht met de rappers van SBMG, waarbij klappen worden uitgedeeld, Roley’s worden gejat en optredens worden geannuleerd. Daar zijn zowel de artiesten als de fans van beide acts niet mee geholpen, dus verdienen ze samen deze award. Want samen delen is rond deze tijd van het jaar toch het mooiste wat er is? — Bowie

Winnaar: Kanye West
Er is ondertussen een hele parade aan rappers die al zo lang albums beloven dat bijna niemand nog gelooft dat ze gaan komen. Nas vertelde ons vorig jaar al dat “Nas album done” was maar er is nog steeds geen spoor van te bekennen, Immortal Technique is al zo lang met zijn nieuwe plaat bezig dat zo’n twee tot drie generaties aan hiphop-liefhebbers niet eens meer weten wie hij is, en wie nog steeds hoopt op Jiggy Djé’s nieuwe album is net opgevist uit de zeeën rond Antarctica, waar hij of zij jaren geleden ingevroren is geraakt in een blok ijs. Maar toch geven we de award aan een man waar we nog maar een jaar of anderhalf op wachten: Kanye West.

Het vlak na The Life of Pablo beloofde Turbo Grafx 16 kwam ook in ’17 niet uit, maar dat vinden we eigenlijk wel prima. Niet omdat we geen nieuw Kanye album willen horen, maar omdat het na zijn instorting een stuk belangrijker is dat Kanye zijn fysieke en mentale gezondheid eerst op orde krijgt. You do you, Yeezy. — Jaap

Winnaar: Post Malone
Post Malone lag onlangs nog onder vuur vanwege een quote die hij erin gooide tijdens een interview terwijl hij op tour was door Europa. Het emotionele aspect van hiphop komt aan bod tijdens het gesprek, dat hij voerde met Newonce in Polen: “Als je wilt huilen, of wilt nadenken over het leven, moet je niet naar hiphop luisteren. Er zijn genoeg dope hiphoptracks hoor, waarin het gaat over het leven en waarin rappers die échte shit spitten, maar anno nu… nu zijn er niet veel rappers die echt wat te melden hebben. Als ik wil huilen dan luister ik naar Bob Dylan, bijvoorbeeld.”

Nu is er in de media al wel vaker gespeculeerd over dat Post een culture vulture zou zijn in plaats van een hiphopliefhebber, dus deze mening wakkerde het vuur alleen nog maar verder aan. Het is een gekke uitspraak voor iemand die zijn meer dan goed belegde boterham verdient met het maken van hiphop, en misschien nog wel raarder als er door relevante rappers als Kendrick Lamar, Lil Uzi Vert en Vince Staples vaker persoonlijke verhalen vertellen dan kiezen voor de makkelijke turn-up en dat probeerde hij dan ook wanhopig recht te zetten met een filmpje op Instagram; “Ze gooiden wat bier in mijn mik en plotseling deed die ik die uitspraak. Maar wie de fuck ben ik om jou te vertellen wat jij moet luisteren als je een bepaald gevoel hebt of wilt opwekken? Veel mensen zeggen dat ik hiphop niet waardeer, maar mijn laatste album was fucking hiphop en mijn volgende is ook fucking hiphop. Ik hou van hiphop. Ik wil dit genre uitstrekken tot in de verste verte, zodat mensen die er normaal niet naar luisteren, het toch gaan doen.”

Nou, Post. Dat gaat je niet lukken met zo’n uitspraak. Pas als de L al op je voorhoofd is geplakt als een mak lammetje je excuses maken staat gelijk aan toegeven dat je fout zat. En dat zat ‘ie. Maar hey, is goed. Geef ‘t Poolse bier maar de schuld. — Bowie

Winnaar(s): Brother Ali, Blockhead en Wiki
Er komen elk jaar albums uit waar veel te hard op geslapen wordt. Lopen ze aandacht mis omdat het seizoen waarin ze uitkomen niet bij de sound past (tip voor west coast rappers: breng geen g-funk in de winter uit), een slechte marketingcampagne hebben, of gewoon door botte pech? Wat de exacte oorzaak ook is, Brother Ali, Blockhead en Wiki werden er dit jaar het slachtoffer van.

Wiki nam een album op vol vlot gerapte, typische NY bangers. Zet meer dan drie rapfans bij elkaar en je hoort er minimaal één zeggen dat dat precies is wat ze missen, maar voor Ain’t no Mountains In Manhattan was er toch bedroevend weinig aandacht, daar kon zelfs een heerlijke collabo met een weer eens ouderwets scherpe Ghostface geen verandering in brengen.

Blockhead bracht in eigen beheer het instrumentale Funeral Balloons uit. Waar sommige instrumentale hiphop albums eigenlijk wat stuurloos meanderende beattapes zijn, weet Blockhead ruim een uur de aandacht vast te houden met een plaat die vakkundig de spanning opbouwt en niet meer loslaat. Daar heeft hij niet eens raps voor nodig.

Brother Ali heeft in heel zijn loopbaan nog geen slecht album uitgebracht en deed dat ook in 2017 niet. Dat soort consistentie pakt geen headlines, maar zijn All the Beauty in This Whole Life is een warme, zeer persoonlijke en hoopvolle plaat die tegelijk niet wegloopt voor de grote politieke problemen van onze tijd, en had daarom toch echt wel wat meer aandacht verdiend. — Jaap

Winnaar: DJ Premier & A$AP Ferg voor de beste 90’s refresh
De herlancering van het legendarische label Payday Records bracht misschien wel het mooiste in hiphop naar boven; verbroederende generaties. Waar Lil Uzi Vert vorig jaar nog weigerde om op een DJ Premier-productie te spitten tijdens een freestyle on air, liet A$AP Ferg dit jaar zien en vooral horen hoe het ook kan.

Met Our Streets daagde hij zichzelf uit om helemaal buck te gaan op een vintage beat die Preemo speciaal voor hem had gemaakt: “Pas je vooral niet aan aan mijn stijl, ik wil gewoon bewijzen dat ik niet alleen die trap-shit kan”, zou hij tegen de legendarische producer hebben gezegd. Zo gezegd, zo gedaan; Our Streets klinkt als iets wat zó uit de nineties had kunnen komen, maar is totaal niet te typeren als herhalingsoefening of stoffig. Hoeveel fans van DJ Premier hadden waardering voor Ferg en andersom? Samen zijn ze begonnen aan het dichten van een kloof tussen verschillende generaties hiphopliefhebbers en daar zouden best nog wat anderen aan mee mogen helpen wat ons betreft. — Bowie

Winnaar: Wu-Tang Clan – The Saga Continues
Het nieuwe Wu album heeft best een een handvol te genieten tracks, ook al is het bij beluistering ervan wel duidelijk dat de hoogtijdagen van de ‘W’ ver achter ons liggen. Vooral Meth en Rebel INS zijn on point, maar Gza is praktisch afwezig. En waarom worden de groepsleden die wél meedoen overal als feature vermeld?

Het heeft er alle schijn van dat Wu’s DJ Mathematics zijn zesde soloplaat als producer afleverde, waarbij men op het laatste moment besloot dat, aangezien er toch een groepslid op elke track meedoet, het waarschijnlijk beter zou verkopen als groepsalbum. Precies het soort uithollen van het ooit onverwoestbare Wu-Tang merk dat zich rond de eeuwwisseling al tegen hen keerde. Kap daar toch eens mee. Dit is helemaal geen album van Wu-Tang Clan, dus laten we het ook alsjeblieft niet zo noemen, ongeacht wat ze er zelf voor marketing-flauwekul op loslaten. — Jaap

Winnaar: Prodigy
Wat zouden deze prijs graag achterwege hebben kunnen laten, maar 2017 is onmogelijk samen te vatten zonder stil te staan bij het overleden van Mobb Deep’s Prodigy. Samen met Havoc hielp hij niet alleen rap in de jaren 90 te definiëren, het geluid van het Queensbridge duo groeide zo’n beetje uit tot een compleet subgenre binnen hiphop.

De loftrompet was dan ook wereldwijd te horen voor de meester van de openingszin —die overigens met “or the next rhyme I write might be about you” het sluiten daarvan ook tot kunst verheven had. Zelf vierden we ook zijn talent en memoreerden wij uitgebreid zijn bewogen leven en de vele uitzinnige passages daarin. Wat echter relatief weinig belicht werd, is hoe belachelijk goed P in zijn hoogtijdagen was tussen die openings- en slotzinnen.

Neem bijvoorbeeld zijn eerste verse in Quiet Storm eens onder de loep. De manier waarop hij daarin taal manipuleert en door middel van zijn uitspraak en cadans woorden laat rijmen die technisch eigenlijk helemaal niet rijmen is van grote klasse. Om het te illustreren hier een fragmentje waarin die verbluffende klankrijm in dezelfde kleur gemarkeerd is:

“P, yeah, you heard of him, but I ain’t concerned with them
Nigga, I pop more guns than you holdin’ them
Make my route while the sun’s out and scold your men

Het is maar een klein fragment in een verse die van dat soort fratsen aan elkaar hangt, en het was zeker geen zeldzaamheid in zijn oeuvre. Om eenzelfde techniek wordt Eminem vaak in de absolute bovenklasse van de hiphop geschaard. Niet onterecht, maar bij een rapper als Em valt het door de zware nadruk die hij op zijn klinkers legt ook veel meer op. In de nonchalante, onderkoelde flow van Prodigy ga je zo makkelijk mee, dat je daarbij niet eens meer in de gaten hebt hoe technisch indrukwekkend zijn schrijfwerk eigenlijk is. Was. Verdomme. — Jaap

Winnaar: Joe Budden
Joe Budden is bekender vanwege zijn beefs met de huidige gerenatie hiphopartiesten dan om zijn eigen rapcarrière en is zichzelf daar maar al te bewust van. Om nog door de fans van de rappers van nu besproken te worden is hij -samen met DJ Akademiks- host geworden van hiphoptalkshow Everyday Struggle, zo lijkt het. Hij ruziede al met Drake en Chance The Rapper en dit jaar was het de beurt aan Migos.

Het is Akademiks die tijdens een red carpet-show doodleuk zijn mening ventileert over de dan laatste hit van de groep uit ATL op dat moment. “Het voelt alsof het een running joke is, dat jij van Bad and Boujee bent geschrapt”, zegt hij redelijk kalm tegen rapper Takeoff. De woordenwisseling die volgt met een getergde Takeoff die de ultieme one-liner “Does it look like I was left of Bad and Boujee?!” meerdere keren moet uitspreken omdat Akademiks hem niet verstaat (of doet alsof), is kort maar heet. Joe Budden lijkt al helemaal geen fan te zijn van de groep en zegt meteen na het incident dat ze het interview moeten afronden, waarna Akademiks nog even loslaat dat Migos een van zijn favoriete groepen is. Wat Budden daarna doet is weglopen bij het interview en de mic droppen, misschien wel de meest disrespectvolle reactie denkbaar op dat moment.

Dat het de rappers nog steeds dwarszit, wordt duidelijk als begin december een snippet dropt van de nieuwe track Ice Tray, waarin Quavo de Pump It Up-rapper (zo mag je ‘m wel noemen, toch?) disst en het artwork van die track onthuld wordt. Daarop is Budden namelijk te zien met Migos-kettingen terwijl hij middelvingers naar zich geslingerd krijgt. Hoe dit afloopt, weten we nog niet, maar dat de L voorlopig bij Budden ligt dankzij zijn domme gedrag, weten we wel. — Bowie

Winnaar: DJ Khaled, voor sample clearance duiken
Wat DJ Khaled precies doet in de studio, behalve “WEDABESS!!” roepen en dingen over sleutels snapchatten, weet geen enkele normale sterveling. Hij heeft zijn zaken echter prima voor elkaar en bewijst al jaren dat hij een neus voor hits goed combineren kan met een dik adressenboek. Op elke Khaled-plaat staan tussen de generieke meuk wel een paar parels en tracks die kassa flink laten rinkelen. Zo ook op zijn laatste, waar hij een overbekend gitaarloopje van Carlos Santana loopte zodat Rihanna eroverheen zingen kon.

Alleen heeft Khaled de track uiteindelijk niet met een sample uitgebracht, maar het virtuoze gitaarspel van Santana na laten spelen door een overduidelijk veel, veel mindere god. Luister de twee tracks eens naast elkaar, en Khaled’s versie klinkt ineens alsof een houthakker met bevroren handen het inspeelde met een aardappel als plectrum. Hier gratis een major key: als je altijd loopt te pochen over je knaken kun je ook wel gewoon betalen voor een sample. — Jaap

Winnaar: Rico & Sticks voor Wat Nog Meer ft. Freez
Sinds dat Eminem Jigga’s Renegade helemaal opvrat, herkauwde en toen uitspuugde is er een hoop gebeurd in de hiphopscene. Waar het vroeger voor velen not done was om de samenwerking aan te gaan met populaire rappers, werd het door artiesten, labels en managers steeds aantrekkelijker om een hitmaker te strikken voor een featuring. We weten allemaal wat Fabolous heeft gedaan op de Alchemist-productie op Weezy’s Carter III, en hoe André 3000 de track International Players Anthem van UGK naar zijn hand zette.

In Nederland gebeurde het dit jaar ook, ware het niet dat de artiesten van wie de track eigenlijk is het helemaal met de winnaar van deze award eens zullen zijn. Sticks noemde Freez’ verse in het interview met deze website al één van de sterkste van het hele IZM-album, en deed daar later op Instagram nog een schepje bovenop toen Rotjoch’s #barzchallenge aan de gang was: “Dit is een top-5 verse, ik maak geen grap. Elke zin is raak.” Beter dan dat kunnen we het couplet van Freez op Wat Nog Meer niet beschrijven, dus dat moeten we ook niet proberen. — Bowie

Winnaar: Vic Mensa
Bij het kijken naar het vermakelijke gebrom van rap purist Joe Budden en het geslijm van DJ Akademiks, bekruipt ondergetekende vaak dezelfde gedachte: Arme Nadeska. De host van Complex talkshow Everyday Struggle voert haar taken prima uit, maar niks in deze wereld kan een mens voorbereiden op de plotsklaps opstekende stormen waar deze twee in je kunnen doen verzeilen.

Zo was er een momentje tussen Akademiks, die in YouTube-video’s op sensationele toon commentaar leverde op schietpartijen in Chicago, en Vic Mensa, inwoner van die stad. Mensa was naar eigen zeggen helemaal niet van plan over de video’s te beginnen, tot Akademiks hem naar zijn mening erover vroeg. “Om eerlijk te zijn wilde ik je in je gezicht meppen”, laat Mensa hem ijzig kalm weten. “Ik zal het hier bij woorden laten, maar mensen zoals jij maken sensatieverhalen en bouwen hun naam op, door lollig te doen over situaties waar wij in het echte leven doorheen gaan.”

“Ik vind jou een bitch”, vervolgt hij even later, en noemde zijn video over de in 2014 overleden rapper Tray57 als voorbeeld. “Ik kende hem al sinds ik vijf jaar oud ben. En dan zie ik jou het internet op komen met je corny little ass voice om daar grapjes over te maken. (…) Jij maakt carrière over de rug van onze doden. Mensen die ik ken. En wat fucked is, is dat als we niet in een kamer zouden zijn met camera’s en security en je ons tegen zou komen, je geen grappen zou maken. Niet één.”

Boem. Vic Mensa is duidelijk niet gekomen om lachend voor de camera maatjes met fuckboys te worden. TKO. — Jaap

Winnaar: Yung Nnelg voor Tetsuo
Als er iemand dit jaar overal werd opgepikt is het wel Yung Nnelg. Zijn EP’s Contra en Serena gingen HAM, hij had met Forrest Gump en Skeemen toch twee van de zomerfestival-anthems en bewees thuis te horen op de festivalpodia van onder meer WOO HAH! en Appelsap. Maar zijn grootste wapenfeit was de video van Tetsuo, zijn samenwerking met Ray Fuego, vernoemd naar een van de hoofdpersonages uit de Japanse scifipunkanimatiefilm Akira.

Maar liefst vier maanden hadden de Amsterdamse designer Mickey Cohen en zijn team, verder bestaande uit Aisha Madu en Rick Imambaks werk aan de animé-video, waarin de rappers en producer van de track GRGY samenkomen om te vechten tegen een gigantisch monster, dat de smartphone-generatie voor moet stellen. Jongeren worden volgens Nnelg opgeslokt door de schermen van hun telefoons, iets waaraan hij aandacht wilde schenken met een opvallende video. Da’s zonder meer gelukt. Met afstand is dit de hardste video van het jaar. — Bowie

Winnaar: Jacin Trill voor de game ownen met één tune
Hoe je de scene kantelt met een track? Vraag het Jacin Trill, die na kspreyopjebytch op Soundcloud gezet te hebben besloot om de tune te clippen. Eenmaal op YouTube ontplofte de track volledig en kreeg hij al snel co-signs van rappers als Bokoesam, Yung Nnelg en Ronnie Flex. Het nummer is eigen, met het hoge stemmetje en de hilarische ad-libs, en de video waar het jeugdige plezier van afspat kwam precies in de warmste tijd van het jaar uit. Juist, de tijd dat je gewoon op een festival met je waterpistool op een meisje wilt ‘spreyen’. Een tune die gemaakt is in een stonede bui, door twee jonge honden die elkaar nog maar nét kenden, en het eindresultaat kun je haten of liefhebben. Een tussenweg is simpelweg niet. — Bowie

Winnaar: Damon Dash en Dipset
2017 zal ongetwijfeld de boeken ingaan als het jaar van #MeToo. Na de publieke ontmaskering van filmproducent Harvey Weinstein als ranzige geilneef met losse handjes en behoorlijk perverse neiging tot machtsmisbruik, gingen de sluizen op en buitelde de onthulling erdoorheen. Voor veel mensen was het shockerend, maar niet voor het onverwachts glorieus herrezen Dipset.

Cam’ron speelde jaren geleden al een glansrol als drugsdealer Rico in de hood klassieker Paid in Full, die geproduceerd was door Damon Dash, mede-oprichter van Roc-a-Fella Records. Ondanks het succes van de cultfilm, kreeg Dash de naam onmogelijk te zijn om mee te werken. Zelf stak hij niet onder stoelen of banken dat hij Weinstein, wiens bedrijf Miramax de distributie van de film verzorgde, een lul vond. “Als ik zie dat iemand mensen slecht behandeld, kijk ik niet de andere kant op”, gaf hij als verklaring voor zijn moeizame relatie met de filmmagnaat.

Op Once Upon A Time, de totaal onverwachte maar uiterst geslaagde reünie van The Diplomats, deed Cam’ron een boekje open over wat er destijds op de set van de film gebeurde: “No disrespectin’ the ladies, word from my team / That’s the reason Dame smacked Harvey Weinstein / On the set of Paid in Full, y’all gave him hell about it.”

Driewerf hoera voor de comeback van Dipset, en driewerf hoera voor Dame Dash, the people’s champ. — Jaap

Winnaar: De award voor meest glorieuze comeback: Delic
In 2018 krijgen we, als alles voorspoedig verloopt, een nieuw album van Delic. En achter die zin zou eigenlijk een uitroepteken moeten, zo blij zijn we met dat nieuws. Dit jaar kondigde hij zijn comeback aan en bracht hij tijdens Amsterdam Dance Event een nieuw nummer uit. The Oasis klinkt fris, maar is toch een onmiskenbare Delic-productie. De Zwolsche muzikant gaat weer als vanouds tekeer met snerpende saxen, heerlijke orgelpartijen, spannende breaks en -hoe kan het ook anders- een Oosters tintje in de instrumentale release.

Het onvoorspelbare verloop van de track typeert Delic’s drang om weer te experimenteren en dat doet hij dan ook; de song is geïnspireerd op een van zijn schilderijen, die dezelfde titel draagt. Volgend jaar komt er dus een album, waarop alleen maar muziek is te horen die op die manier tot stand is gekomen. En dat is goed nieuws, want na het beluisteren van deze track schreeuwt alles in ons: “Meer van dit, meer van dit, meer van dit.” — Bowie

Geplaatst door Jaap van der Doelen op 18 december 2017