In de Nederlandse rap is een groter palet aan stijlen te horen dan er ooit geweest is. Van de unieke saus van Nnelgie (waar haalt ie die toch vandaan?) tot Haagse trapbangers en Rotterdamse grime. Een selectie maken wordt er zo niet makkelijker op, maar dat is een luxeprobleem dat we graag hebben. Na een hoop wikken en wegen zijn we er dan toch uitgekomen: dit zijn de tunes die rapgimma op slot hadden in het afgelopen.
17. Noizboiz – Links/Rechts
Sinds een paar jaar krijgt grime internationaal eindelijk de aandacht die het verdient. Maar niet alleen de in de ends van Londen kun je de authentieke sound vinden, want zelfs grime’s godfather Wiley weet inmiddels de weg prima te vinden in Rotterdam. Eskiboy heeft er een appartement maar werkt ook al geruime tijd samen Noizboiz, die in hun eigen werk laten horen dat het geluid van Londen ook prima in het Nederlands gebracht kan worden. Op Links/Rechts viert de voorhoede van de vaderlandse grime hun eigenzinnigheid, en dat vieren wij graag met ze mee. Full disclosure: Dat ze de clip op de luchtsingel om de hoek van de HIJS HQ opnamen helpt natuurlijk ook mee. Roffa stand up! — Jaap
16. Leafs ft. Yung Nnelg – Alright
Toen Leafs eind november in Tilburg optrad als voorprogramma van Yung Nnelg, daalde bij mij in dat hij als 16-jarige al dé stem is van de nieuwe generatie hiphopfans. Vanaf minuut één was de show een grote turnup; het geluid van de mics werkte niet mee maar dat deerde zowel de act als het publiek totaal niet. Alle woorden werden meegezongen, er werd gesprongen, gedanst, gemosht en genoten. Alleen zijn bekendste track ontbrak in zijn eigen set. Gelukkig duurde het niet lang voordat hij in Nnelg’s set inbrak om Alright alsnog samen ten gehore te brengen, wat het hoogtepunt van die koude winteravond was. Een tune waar het jeugdige plezier van af spat. Dat is hoorbaar als je ‘m checkt op Spotify of YouTube, maar nog meer als Leafs live voor je neus staat. — Bowie
15. Kevtendencies ft. Sammie – Bitcoins
Kevtendencies zoekt met zijn langverwachte debuutalbum God[s] & Gold net als in veel van zijn eerdere werk, de controverse op met nummers over bijvoorbeeld zijn wantrouwen in de witte politieke elite en zijn kijk op de hiphopscene. In elk nummer zit een boodschap, die hij wil overbrengen op zijn luisteraars. Op een van de hoogtepunten van de plaat, Bitcoins, legt hij samen met Sammie uit hoe het er ‘s nachts aan toegaat in de darkside, oftewel Rotterdam-Zuid; een duistere wereld vol wapens, drugs en plugs. Toch kan alles daar gefixt worden, zolang je maar betaalt met Bitcoins. Een track die in een jaar komt dat het nieuws over de Bitcoin maar blijft komen. Kan geen toeval zijn, toch? — Bowie
14. Ares – Camera’s
Dat Ares liever op zichzelf of met een paar goede vrienden is dan in de spotlights of onder zijn collega’s uit de scene, heeft hij al vaak genoeg in interviews gezegd, maar nooit werd het zó duidelijk als op zijn nieuwste album Prins, een album dat tot stand kwam door te proberen. Proberen te zingen, proberen uit het niets een refrein te maken, helemaal niets forceren en daarbij vooral zijn persoonlijke leven niet links laten liggen. Op Camera’s, dat niet heel lang na die plaat verscheen, trekt hij die lijn door; half rappend, half zingend bouwt hij met abstracte zinnen aan een sfeer, die je misschien niet in eerste instantie begrijpt. Maar luister vaker en je leert de mindset, de vibe en de puurheid kennen die vaak wordt gemist in het huidige hiphopklimaat. — Bowie
13. Adje – Soskunde
Toen Adje de door Paid In Full geïnspireerde videoclip van zijn collabo met Sevn Alias primeurde, konden wij ondanks dat er niks mis was met die track maar één ding denken: “Holy shit, die joint op de aftiteling!” Esko legt een beat neer die zo koud is dat de poolkappen er ondanks de klimaatcrisis spontaan een paar kilometer ijs bij krijgen, waarna Adje de modus operandi van de track uitlegt: “ja man, geen refrein op deze shit.” Wat volgt is drie minuten herinneringen ophalen aan de hossel, op de typisch onderkoelde toon van de man die misschien wel de beste stem van de Nederlandse game heeft. Adje geeft les op Soskunde, en als je dat mist doe je jezelf tekort. — Jaap
12. Mula B, Louivos, 3robi – Donnie, Bankoe, Barkie
Hoe ga je 2017 recappen zonder daarbij Wilde Westen te noemen? Een solo-EP en diverse singles van Mula B, de twee Vostapes van LouiVos, de immens grote output van 3robi, een single van Sjaak, het tekenen van Chillouh, een tape van Bartofso, succesvolle 101Barz-sessies, de video van Kenia... de wordt maandelijks langer dus het was moeilijk kiezen; WW NATION voldoet eigenlijk de hele tape aan alle verwachtingen van een track waarop meerdere WW-members springen: het is een continue toevoer van straattaal en one-liners op meedogenloze trapinstrumentaties van IliassOpDeBeat, die ook wederom verrassend uit de hoek komt met diverse sounds. Vanwege de lengte van de tape is niet alles even goed blijven hangen, maar een track die nog regelmatig door onze speakers pompt is Donnie Bankoe Barkie, omdat die kneiterhard ging op bijvoorbeeld Paaspop, WOO HAH! en gewoon bij ons op kantoor. En zeg nou zelf, wie anders zou duo’s als Rico & Sticks en Winne & Feis gewoon gebruiken als slang voor drugs? Op deze tune doen alledrie de rappers gewoon waar ze goed in zijn. — Bowie
11. Bangbros (Hef & Murda) – Paris
Hef heeft nog nooit in zijn leven een wacke verse gerapt en Murda is de man die trends aanvoelt zoals Erwin Kroll het weer voorspelt. Samen zijn ze Bangbros, een heerlijk pretentieloos rapduo dat dit jaar met Bruin Brood eindelijk een album uitbracht. Dat klinkt exact zoals je mag verwachten: gepoch op beats gemaakt voor de waggie en de club, met Paris als hoogtepunt. Een track die aanstekelijker is dan de griep. Vergeet die inenting, hier is maar één medicijn voor: stereo vol open op standje burenruzie. “Ik wil shoppen in Paris!” — Jaap
10. Mini – Achterbuurt
Dan iemand waar we helemaal geen rekening mee hielden dat ‘ie ooit nog zou terugkeren in de rapscene: Mini (voorheen Mini Thug) maakte een glorieuze rentree met Guus, waarop hij weer Akkers represent zoals niemand dat kan. Maar een maand later deed hij er nog een schepje bovenop met Achterbuurt. Een constant doorrollende bas, een hoog melodietje en wat dikke drums, soms hoeft hiphop helemaal niet moeliijk te zijn. Gooi daar bovenop nog wat raps over killers, het feit dat je alleen contante money hebt, maar wél dat je daarvan alles koopt voor je oma, omdat ze maar een AOW’tje heeft. Meer gangster dan dit wordt het niet. — Bowie
9. Sevn Alias – Mufasa
Als Sevn ook maar een klein beetje aanzet, is hij unfuckwithable. Zijn zware stemgeluid, onevenaarbare flows en diversiteit komen beter dan ooit naar voren op Picasso, zijn tweede full length. De innovatie zit hem niet alleen in de vocalen, maar des te meer in de productie; of het nou zware bassen zijn, catchy bubbling- of afrotrap-ritmes, of zelfs 2step-instrumentals, het maakt Sevn niet uit. Hij toont daarmee zijn veelzijdigheid en is niet bang om op zijn bek te gaan. Toch klinkt hij het lekkerst op een agressieve of springerige beat; het was dan ook moeilijk kiezen tussen Fit en Mufasa om in deze jaarlijst te zetten. Laatstgenoemde is vanwege het ritme een uitdaging, en die heeft Sevn aangenomen; zijn flow is springerig en snel, zit vol technische zanghoogstandjes en hij heeft hier en daar zelfs een persoonlijke noot te vermelden. — Bowie
8. Pietju Bell & Woenzelaar – Blacka Brakka Jacka
Aan het begin van het jaar waren ‘Boerenjongens’ Pietju Bell en Woenzelaar de koningen van de straatrap in Nederland. Snoeihard, zonder ook maar de kleinste handreiking aan radio of TV. Hiphop kan nog zo groot zijn in dit land en nog zoveel records breken, een track als Blacka Brakka Jacka ga je nooit horen bij DWDD. Dit is de soundtrack van een ramkraak, bakstenen vallen op de maat van de bass, glas breekt op de snare. Een zwartwit-video door Teemong die je voor een paar minuten doet afvragen of La Haine zich nu echt in een voorstad van Parijs afspeelde, of in Woensel, maakt het rauwe spektakel af.
Helaas is het duo inmiddels wegens een creatief geschil uit elkaar, met Woenzelaar als nieuwste signee bij Van Klasse en Pietju Bell nog steeds bij het Eindhovense Statement Agency, maar met deze track laten zij een onvergetelijk testament achter. — Jaap
7. Jozo, Hef, Kevin, Heinek’n & Feis – Streetlife
Jozo’s debuutalbum Voorhees staat vol met 808’s van producer Hy-Energy en samenwerkingen met rappers die nu gaande zijn als LouiVos, SBMG, Rollán en Mula B. Toch is de meest opvallende track de possecut Streetlife, waarop hij verschillende generaties Rotterdamse raphelden samenbrengt. Hef, Kevin, Heinek’n en Feis staan de Rotjoch United-signee bij op de banger, waarop iedereen een andere kant van de straat belicht. Zo overtuigt Feis met wordplay (Ik was never goed geweest in het handelen / Dus we gingen kantelen met blaffers die biggie daggoes in puppy’s doen veranderen), heeft Hef zijn leven overduidelijk gebeterd (Met showtjes pak ik tegenwoordig money van een ons wit) en is de gastheer van het delen (Je moet zorgen dat je moeder niet strest, en vooral niet als het om geld gaat). Een ouderwets lekkere possecut die geen zwak moment kent. — Bowie
6. Yung Nnelg ft. Bokoesam – Forrest Gump
“Ik moet rennen voor die money / net als Forrest Guuuuump”, zo meldt Bokoesam in het refrein van Yung Nnelg’s Forrest Gump. Hij moet een andere versie van de klassieke film gezien hebben dan de rest van de wereld, die toch echt een andere motivatie zagen bij de man met de doos bonbons. Het maakt allemaal weinig uit, want vanaf het moment dat die drums van producer Garrincha invallen wil je zelf ook niks anders doen dan rennen. Of je hoofd bangen alsof je een insect uit je haar probeert te schudden. Of een stoel omver trappen. Zoiets. Bokoesam en Nnelg voeren dat gejaagde gevoel alleen maar verder op terwijl ze onafgebroken back en forth gaan in hun flows, alsof het de beste achtervolgingsscene is die Hollywood nooit gefilmd heeft. Waar Nnelg zijn saus vandaan heeft weet ik ook niet, maar volgens mij is het gewoon puur ingekookte Red Bull. — Jaap
5. Killer Kamal – Hier
Precies op het punt dat iedereen clipt met Roley’s, planga’s van Cartier en hun geld uitgeeft aan dure flessen in het VIP-gedeelte van de populairste clubs, is daar Killer Kamal. Niet om, zoals hij normaliter doet, er een schepje bovenop te doen als schreeuwende, grove, aanslag-op-je-moeders-kutje-plegende Mocro, maar om de jeugd te behoeden voor de nare kanten van geld. Om precies te zijn; de rapmonnie die anno 2017 hier en daar bij elkaar wordt geharkt. Want kun je wel ballin’ lopen stunten op de linkerbaan, terwijl je moeder boodschappen doet bij de Aldi? En bepaalt die D-Squared jacka eigenlijk hoeveel plezier je in het leven hebt? En heb je die vrienden omdat ze van jou houden, of houden ze alleen van je portemonnee? Killer Kamal geeft de ballers wijze raad zoals wij nooit hadden kunnen voorspellen: rustig, teder en lief. — Bowie
4. Boef – Aslan
Nee, het is niet één van de monsterhits waarmee Sofiane (tatta’s noemen hem Sofi-Jan) de Top 40 domineerde in 2017 waar wij voor gaan. Bij ons was het de vol overtuiging gerapte track Aslan die op zijn album direct eruit sprong in de meest positieve zin van het woord. ‘Aslan’ is Turks voor leeuw, en op een sample van Turkse zanger Ferdi Tayfur klinkt Boef inderdaad hongerig als een leeuw die achter een prooi aanzit. In het jaar van zijn grote doorbraak verwoorde hijzelf hoe hij die vakkundig forceerde: “Ik heb het geflikt, man / Allemaal door dicht-en / Deuren stonden dicht, en / Kijk hoe ik ze open trapte”. — Jaap
3. Ronnie ft. Sevn Alias – Opgekomen
Laten we de boel niet voor de gek houden; RÉMI is een uitzonderlijk goed album, van én over een jonge artiest die moet dealen met het feit dat alle ogen op hem gericht zijn, de keerzijde van succes voor z’n kiezen krijgt en moet dealen met de eenzaamheid die het succes met zich meebrengt. Op het album maakt Ronnie Flex die eenzaamheid voelbaar voor zijn publiek. Hardop twijfelend over zijn band met het andere geslacht, doet hij zijn complexe gedachtes uit de doeken op beats met veelal Caribische- en r&b-invloeden.
Toch laat Ronnie de fans van zijn streetsweepers als In Een Jet of de Chamos-remix niet in de steek en is er de banger Opgekomen; een samenwerking met Sevn Alias waarop de twee jonge rappers pochen met geld (Ik geef een kop uit als Zidane – Sevn) of materialistische zaken die met dat geld zijn aangeschaft (Mijn schoenen kosten duizend euro, ik vond de prijs nog wel schappelijk / m’n moeder vindt het belachelijk). Twee van ‘s lands succesvolste rappers op een trapproductie in plaats van een dancehall-rhythm; fresh! — Bowie
2. Wakeem x T. Dutty – Afa De Gwan
2017 was het jaar waarin de jonge generatie SoundCloud-artiesten de oversteek maakte naar de blogs, de podia en de Woordenschat-playlist van Spotify. Een hele sloot aan opkomende rapacts kwam dit jaar uit hun schulp gekropen en brachten projecten uit die niet alleen op straat te horen waren, maar ook schalden uit de gemiddelde hiphopfan die de populaire websites afstruint op zoek naar de nieuwste tunes.
Onder hen scharen zich ook Wakeem en Dutty, die samen de bom dropten die Afa De Gwan heet. Die bom ontplofte zeer snel, want krap drie maanden later stonden de boys samen op WOO HAH!, waar ze vast niet meer welkom zijn wegens het compleet slopen van de stage. Hetzelfde deden ze tijdens Koningsdag in het centrum van Tilburg én in het voorprogramma van Hucci in België. Dit is zo’n track waarvan je zin krijgt om op iemand z’n nek te springen. — Bowie
1. Josylvio x 3robi x Killer Kamal – Westside
Eerder dit jaar was ik op een verjaardag van familie waar een groep kinderen van basisschoolleeftijd keihard los aan het gaan waren op Westside, een jam waar in 2017 geen ontsnappen aan was. Een jam die generaties rapfans samenbrengt ook, want de kids wisten niet wat ze hoorden toen ik langs hen liep en een fanatiek meerappend jochie aankeek om terloops op het juiste moment de woorden “fuck reclassering” te laten vallen. Die kids, variërend in leeftijd van 5 tot 15, wisten niet wat ze meemaakten toen ze een witte, oude lul van 35 hún track eventjes mee hoorden spitten; zelden is een handvol publiek zo hard gegaan op twee woorden.
Maar wat de kids zich vast niet gerealiseerd hebben, is dat wat Josylvio, 3robi, Killer Kamal en beatmaker Esko hier laten horen, direct aansluit op een lange traditie van jaren ’90 Westcoast gangstarap. Dat het net zo verrassend is voor ons old heads om basisschoolkinderen in heel Nederland ineens dubs te zien gooien, als het is voor hen om iemand die hun pa zou kunnen zijn de track mee te horen rappen.
Uit liefde voor de hiphop waar ze zelf als jonkie mee opgegroeid zijn, brengen Esko en Josylvio die affiniteit op een hele nieuwe generatie over. Dat ze zo twintig jaar aan raphistorie kunnen overbruggen in één track, zonder dat het ook maar een seconde geforceerd of onnatuurlijk klinkt, mag gerust als een tour de force gezien worden. — Jaap
Op verzoek hebben we alle tracks gebundeld in één playlist:
