Het verhaal over de juridische problemen met het klassieke hiphoplabel Tommy Boy Records, overschaduwt eigenlijk sinds het prille begin al de legacy van De La Soul. Dat resulteert in het feit dat de eerste zes albums van de groep nog altijd niet via de streamingdiensten te beluisteren zijn. Maar met de overname van het label, door Reservoir voor maar liefst 100 miljoen dollar, moet daar verandering in komen. Met beter nieuws konden we deze week niet openen op onze website.
Het iconische hiphoptrio, bestaande uit Posdnuos, Trugoy en Maseo, creëerden met hun 3 Feet High and Rising in 1989 een van de meest baanbrekende albums uit de hiphophistorie. Samen met producer Prince Paul brachten ze een vrolijke en psychedelische vibe. Dat was visueel zichtbaar door de met gekleurde bloemen versierde cover én hoorbaar in de opliftende muziek. Het genre was tot dan toe zowel muzikaal als tekstueel voora agressief en zelfverheerlijkend. Met nummers als Me, Myself And I en Say No Go, bereikte het album de nummer 1-positie van de Billboard R&B/Hiphop-chart én een platina status.
Het is een speelse hiphopplaat waar het plezier van afdruipt, en zit vol met de typische De La-humor. Soms klinken rappers Pos en Trugoy verveeld, maar dat komt die droge humor alleen maar ten goede. Het gemak waarmee ze hun raps uit de mouw lijken te schuddden, in combinatie met de zomerse beats, zorgt ervoor dat ‘3 Feet High’ wordt gezien als een van de beste en meest invloedrijke albums uit de hiphopgeschiedenis.
Maar over die klassieker – en de vervolgplaten – ligt al jaren een donkere deken van onenigheid. Zowel het uitgebreide gebruik van niet geverfieerde samples, als hun oorspronkelijke contract zorgen voor ergenis. Het resultaat; de albums werden nooit beschikbaar voor legale streaming. En dat is niet omdat de leden van de groep het niet hebben geprobeerd. Na jarenlang getouwtrek om de rechten van hun eigen muziek veilig te stellen, waren ze de situatie in 2019 zat. Zó erg zelfs, dat ze fans vroegen hun muziek niet te meer streamen omdat ze hun deel van de royalty’s niet kregen. Samen met een groot deel van de catalogus van de legendarische r&b-zangeres Aaliyah, bleef De La Soul een van de weinige grote acts die zich afzijdig hield van de streamingplatformen.
Met de recente overname, door het New Yorkse muziekrechtenbedrijf Reservoir, lijkt dat te veranderen. Een woordvoerder van het bedrijf zegt in een pers-statement: “We hebben al contact opgenomen met De La Soul en zullen samenwerken om hun catalogus en de muziek terug te brengen naar de fans.”
De problemen van De La Soul begonnen al in 1989, kort na de release van 3 Feet High. Sample cleareances betrof een onontgonnen terrein in die tijd. Wat precies een schending van het auteursrecht was, was nog niet helemaal vastgesteld. Het draaide vaak om handdruk- of juridisch onvolledige deals. Naar hedendaagse maatstaven zou het ongevraagde gebruik van fragmenten uit nummers van Hall & Oates, de Turtles of Schoolhouse Rock schandalig zijn, maar nogmaals; het was allemaal nieuw. De groep, producer Prince Paul en Tommy Boy werden meegesleept in rechtzaken – zover dat vervolgalbum De La Soul Is Dead vele maanden vertraging opliep en muzikaal eronder leed. Dit keer werden de samples grotendeels van de plaat geschrapt. Hoewel ze doorgingen met het uitbrengen van muziek, werd de snelstijgende lijn van hun carrière nooit meer hersteld.
De relatie van de groep met Tommy Boy zou altijd problematisch blijven. In 2019 zou de muziek van de groep eindelijk op Spotify geüpload worden, maar dat ketste op het laatste moment af. “Tommy Boy heeft geen kans gehad om met De La Soul te zitten en de onderhandelingen af te ronden. Daarom hebben we besloten om de digitale release van hun catalogus uit te stellen. We weten dat fans staan te popelen om deze geweldige opnames te horen. Daarom hopen we op een snelle oplossing”, luidde toen het statement vanuit het label. De leden van de groep beweerden anders. Zij stelden toen dat ze volgens hun contract slechts 10% van eventuele streaming-inkomsten zouden ontvangen. Tommy Boy zou met de andere 90% aan de haal gaan.
Maseo sprak datzelfde jaar ook over de kwestie, in de radioshow Sway In The Morning. “Ik weet niet wat in 1989 de deals waren wat het vrijgeven van samples betreft. Waarschijnlijk werd veel afgedaan met een handdruk. Als ik in die tijd de platenmaatschappij was, had ik ook gedacht dat het een klein dingetje was en het niet hebben gecleared. Wie zou er achter een fragment van dertig seconden komen?”
Inmiddels weet de hele muziekindrustie beter, maar De La moet nog altijd dealen met de gevolgen ervan. “Er zitten nog steeds dingen in de catalogus, dingen die Tommy Boy al lang had kunnen rechtzetten, die mogelijk nieuwe problemen geven. We zijn altijd de prijs ervoor blijven betalen. Dat is onze grootste zorg wat betreft de streaming release van onze albums.” De La Soul claimt dat ze nooit meer dan ‘peanuts’ of ‘pennies’ hebben verdiend aan hun muziek. “We moesten ons brood verdienen met touren en merchandise”, vertelde de groep toen aan Sway.
In een bewogen tijd, waarin grote wereldwijde tours vooralsnog onmogelijk zijn, komt de overname van Tommy Boy voor De La Soul als geroepen. Hun reactie op spreekt dan ook boekdelen. “Woke up feeling a sense of greater piece of mind”, valt te lezen in hun laatste Instagram-post. Waarom lijkt ons overduidelijk. De positieve instelling van het album zal dan ook zo spoedig mogelijk doorklinken in hun inkomsten. Dat is een win-win. Zowel zij als de fans hebben de releases te lang moeten missen in hun digitale verzameling.
Het verhaal is pas afgerond als we daadwerkelijk straks op de play-knop kunnen klikken. Maar dat er eindelijk goede hoop is vanuit kamp De La, is duidelijk. Reservoir to the rescue!
