De meest verrassende releases van 2014

Net als vorig jaar doen we bij HIJS niet aan een lijstje met ‘beste albums van het jaar’. Nee, de redactie gaat wederom voor de meest verrassende releases, en dan bedoelen we zowel positief als negatief. En op oudjaarsdag kun je traditioneel weer de HIJS Jaarmix door Mista Sweet beluisteren. Voor nu nemen we je mee door een diverse lijst van de meest verrassende releases van 2014.

HIJS2014VERRASSINGENHEADER

Bowie van Loon

HIJS 2014 BOWIE

50 Cent – Animal Ambition
Wie mij vijf jaar geleden gezegd had dat 50 Cent óóit nog één tof album uit zou brengen, had ik waarschijnlijk recht in zijn of haar gezicht uitgelachen. Vijf jaar later blijkt dat onterecht te zijn, want op Animal Ambition: An Untamed Desire To Win klinkt 50 Cent voor het eerst sinds zijn grote doorbraak (Get Rich Or Die Tryin’ uit 2003) weer eens hongerig en vol bewijsdrang. Met vurige raps en voor de verandering eens zonder featurings van popsterren als Robin Thicke, Nicole Scherzinger en Akon, maar mc’s als Styles P, Jadakiss en Yo Gotti én zelfs een gruwelijk refrein van ‘onze eigen’ Mr. Probz. De nietszeggende popliedjes die hij de afgelopen acht jaar heeft uitgebracht, hebben plaatsgemaakt voor agressieve straatraps. 50 back!

Apollo Brown & Ras Kass – Blasphemy
Luister single How To Kill God en je beseft meteen: producer Apollo Brown uit Detroit is een eindbaas. Voor de eerste keer werkt hij voor een hele plaat samen met een Westcoast mc en de combo Apollo Brown en Ras Kass blijkt een voltreffer. Langzame headbangers vol verrassende samples (vaak loops van vier bars, maar ach) zoals je gewend bent van cratedigger Brown met het af en toe snerpende geluid van legende Ras Kass. De ingrediënten? Boombap drums, gechopte vocal- en soulsamples, possecuts en featurings van o.a. Sean Price, Royce da 5’9”, Pharoahe Monch (die een killer verse levert) en Rakaa Iriscience. Tel daarbij op Ras Kass die onderwerpen aansnijdt als zijn angsten, zijn liefde voor vrouwen, overleden naasten en tussendoor ook nog doodleuk afrekent met wacke mc’s.

Feis – Hard van Buiten, Gebroken van Binnen
Roddelen, Yuh!, Op Een Missie, Nigga en zelfs ook nog veel tracks van zijn eerder dit jaar verschenen Gebouwd Voor Dit EP laten je denken dat Feis een straatalbum vol rauwe tracks en lompe (in de goede zin van het woord), harde beats zou gaan droppen. Niets blijkt minder waar. Het album, dat vijf jaar geleden voor het eerst werd aangekondigd op de debuutplaat van Winne (naast dat hij op Zegevieren de titel verklapt, rapt hij op de Geef 8 Remix ook dat het acht weken na de release van Winne Zonder Strijd zou droppen), staat vol met muzikale hoogstandjes vol pianotonen, sfeervolle saxofoonpartijen en strijkers. Dat is natuurlijk niets om straat takki’s op te spitten dus laat Feis zijn emotie en gevoelens de boventoon voeren. Dat levert een sterk debuutalbum op, waarop de Ecktuh Ecktuh mc zijn hosselverleden, zijn overpeinzingen en zijn voormalig gebrek aan discipline belicht en zo zijn eigen verhaal vertelt. De verrassing van dit album is niet dat het goed is, meer de manier waaróp.

Paul Timmermans

HIJS 2014 PAUL TIMMERMANS

Diggy Dex – Do It Yourself
Na zijn vorige album Lange Nachten, Korte Dagen was ik enigszins zenuwachtig voor het nieuwe album van oud DAC lid Diggy Dex. Toen ik de tracklist zag van DIY schrok ik ook een beetje, 20 tracks, kan hij zo lang de aandacht vast houden? Na één luistersessie was ik er al wel uit, dat lukte hem zonder problemen. Enerzijds gaat het over het vaderschap en hoe moeilijk Diggy dat soms vindt, maar anderzijds is daar ook een track als Lompe Boer, met iets minder diepgang. Er zijn toffe gastbijdrages van onder meer Wudstik, Daan Rijkers, RBDjan en Stef Bos. Maar eigenlijk heeft Diggy Dex de hulp niet nodig en houdt hij zich prima staande.

Rico & A.R.T. – Irie
Hiphop en reggae, wat een combinatie. Na het horen van de eerste single Naaktslak was ik erg nieuwsgierig hoe de rest van de plaat zou klinken. Zou het eentonig zijn? Welke thema’s behandelt de beste man uit Zwolle? Ja, er zullen vast mensen zijn die de sound niet afwisselend genoeg vinden of wat dan ook. Maar de sfeer die door heel de plaat Irie heen klinkt, vind ik fantastisch. Het is de zomer gevangen op een plaat. De grootste verrassing ligt voor mij in de thema’s die Rico behandelt. Het gaat over erg zware dingen; het uitgaan van een relatie, het leven zonder thuis, de huidige maatschappij. Maar het klinkt allemaal positief; als je naar de tekst luistert is het diep, als je naar de muziek luistert is het vrolijk. En het matcht ook nog bij elkaar. Ook nog even de credits naar A.R.T. voor de producties, wat een heerlijke beats en heerlijk ‘stoffig’ afgemixt.

Watsky – All You Can Do
In Nederland moet Watsky nog aan bekendheid winnen, maar in Amerika worden de zalen steeds groter en blijven ze uitverkocht. Na zijn album Cardboard Castles kwam er dit jaar een nieuwe plaat, All You Can Do. Geen verrassing omdat het goed was, daar durfde ik wel vanuit te gaan. Maar in geluid was het dat zeker wel; waar er op zijn vorige album nog veel beats waren, is nu bijna alles ingespeeld door een band. Omdat dit album vooral een ode is aan zijn ouders zijn er erg veel invloeden te horen vanuit de psychedelische rockmuziek uit de jaren 60/70. Evengoed weet hij de hele plaat te boeien en laat hij al zijn talenten zien. Hij laat horen hoe snel hij kan rappen, maar er zitten ook delen spoken word bij. Al met al een gevarieerde plaat die nog vaak zijn weg zal vinden richting mijn cd-speler.

Jaap van der Doelen

HIJS 2014 JAAP VAN DER DOELEN

SHIRT – RAP
Een relatief onbekende rapper met een uitstekend oor voor gruizige beats, een compromisloze houding en DIY-attitude. Zijn voorliefde voor graffiti is de kers op de puristische taart, en tóch is SHIRT (all caps, jazeker) meer dan de zoveelste throwback-rapper uit New York. Hij heeft namelijk voldoende eigen stijlkenmerken om boven het maaiveld uit te komen, waarvan zijn verwijzingen naar het leven van een ghostwriter toch wel de meest opvallende is. Met een praktisch ongooglebare naam als albumtitel is het verrassend dat SHIRT überhaupt zijn weg naar mp3-spelers gevonden heeft, maar degenen die er dit jaar toch naar luisterden, zullen het half uur durende, rauwe meesterwerkje niet snel vergeten zijn. SHIRT is de beste rapper waar je nog nooit van gehoord hebt. Claim je hipster-cred nu het nog kan.

Flying Lotus – You’re Dead!
Strikt genomen geen hiphopplaat, maar zeker ook niet een plaat zonder duidelijk en nadrukkelijk aanwezige hiphopinvloed. Het is sowieso niet makkelijk om FlyLo onder de noemer van één genre te plaatsen, en waarschijnlijk interesseert het de beatbakker uit LA ook allerminst wat voor label je op hem plakken wilt. Zijn vijfde plaat is een heus conceptalbum geworden dat, hoewel grotendeels instrumentaal, de dood als rode draad heeft. Wellicht klinkt je dat als filosofisch geneuzel in de oren, maar het maakt weinig uit, want wat dan overblijft is nog steeds een suite aan bizarre beats waarop, zonder aan samenhang in te boeten, Snoop Dogg het ene moment een gastoptreden doet en jazzlegende Herbie Hancock het andere. Op een Flying Lotus album zijn dat allebei namelijk volstrekt logische elementen. En dan is Kendrick Lamar nog niet eens genoemd, die nog even een van de beste verses van het jaar komt doen op het fenomenale Never Catch Me. Veel verrassender kan het onmogelijk worden.

Typhoon – Lobi Da Basi
Dat Typhoon een goed album afleverde, zal voor weinig mensen een verrassing geweest zijn. Dat het een album was dat zowel zijn familie- als persoonlijke historie, Nederlands plaats in de wereld en wat het Nederlanderschap betekent en liefde in al zijn verschijningsvormen behelsde, dat mag verrassend heten. Zeker als je dat doet op een plaat vol warme producties van een bijna ongekende muzikale breedte, en gevat in poëtische teksten die nergens in overdreven moeilijkdoenerij vervallen. Er zijn in heel het popmuzikale spectrum weinig Nederlandstalige acts die de grens weten te bewandelen tussen de makkelijk te verteren teksten van volkszangers en de lyrische acrobatiek die ernstig naar een staaltje kleren-van-de-keizer lijkt te neigen. Typhoon kan het wel, op virtuoze wijze. Zijn teksten blijven je lang bij, hebben een emotionele lading en zetten aan tot overpeinzen, zonder dat je je afvraagt waar de fuck hij het eigenlijk over heeft. Daarmee schuift hij niet alleen aan in de rij van grote rappers, maar behoort hij tot de grootste, Nederlandse liedjesschrijvers.

Yid

HIJS 2014 YID THE KID

Apollo Brown – Thirty Eight
2014 was een geweldig jaar voor producer Apollo Brown die meerdere releases uitbracht en ook diverse gastbijdrages voor zijn rekening nam. Ik word niet snel enthousiast van een instrumentale plaat, maar Apollo Brown’s Thirty Eight greep mij al na enkele seconden. Je waant je in een Quentin Tarantino film en laat ik nou net een groot liefhebber zijn van zijn werk. Een grappig detail is dat de nieuwste Tarantino in 2015 moet uitkomen en The Hateful Eight heet. Apollo Brown weet moeiteloos de aandacht vast te houden met instrumentals die zowel sferisch zijn, maar ook uitermate geschikt voor lange freestyle sessies. De release kan je moeiteloos een middag op repeat zetten tijdens een werkdag of je kunt er ’s avonds mee chillen. Dat is ook een van de sterkste punten. Apollo Brown weet met Thirty Eight in diverse settings overeind te blijven en is mijn meest gedraaide instrumentale plaat van 2014.

Souls of Mischief – There Is Only Now
Dat deze oudgedienden een nieuw album zouden droppen, was al een verrassing op zich. En eerlijk is eerlijk, ik durfde het album in eerste instantie niet te beluisteren omdat ik hun oude werk erg kan waarderen. Ik was bang dat ik mijn beeld door There Is Only Now moest gaan bijstellen want een nieuw album van Souls of Mischief anno 2014 zou toch alleen maar kunnen tegenvallen? Ik had het gigantisch mis en dat is mooi want het betekent dat de plaat prima in elkaar zit. De beats klinken vertrouwd, maar hebben geen vroeger-was-alles-beter-vibe en de mc’s tonen aan dat ze makkelijk een plaat kunnen vullen met boeiende raps. Deze helden blijven relevant in een hiphoplandschap waarbij de ene trend de andere trend opvolgt en dat alleen is ontzettend knap.

Tim Beumers & CC – Spiekremixes 3
Om de zoveel tijd heb ik behoefte aan keiharde beats en zoveel mogelijk lompe lines. Als er één album in 2014 was met deze hoofdingrediënten dan was dat het derde deel van Spiekremixes. De release telt maar liefst 40 tracks! En onder leiding van Tim Beumers & CC hoor je een shitload aan gastrappers waar voor iedereen wat wils tussen zit. Heel af en toe is er ruimte voor een serieuze tekst, maar het is vooral lompheid in het kwadraat zowel beatwise als lyrically. De tranen rolden van het lachen over mijn wangen tijdens de eerste luistersessie en ik kan mij geen andere keer herinneren dat dit gebeurde. Het mooiste van alles is dat je geen excuus hebt om Spiekremixes 3 over te slaan want hij staat gratis en voor niks op het net.

Vincent van der Does

HIJS 2014 BLEEK

Cormega – Mega Philosophy
The Realness is een enorm afgezaagde albumtitel, maar allemachtig wat een dope debuutplaat was dat. Rauwe, trage raps over producties van o.a. Havoc, Ayatollah en The Alchemist. Cormega’s rijmschema’s kunnen niet tippen aan die van Nas, maar op album 1 en 2 wist Mega Montana wel perfect het verhaal van de straten in Queensbridge neer te zetten. Na twee van zulke releases kon Mega Montana bij mij niet meer stuk. Fans kunnen de grootste critici zijn, maar ook enorm vergevingsgezind. Ik ben echter klaar met over mijn hart strijken. Het niveau van The Realness en True Meaning wordt niet meer gehaald, maar op elk album tot Mega Philosophy stond toch wel een klein handjevol tracks die op repeat konden. De laatste plaat van Mega zet ik helaas liever af dan aan.

Big K.R.I.T. – Cadillactica
Aangezien ik de stappen van Big K.R.I.T. niet volgde, was deze plaat er voor mij opeens. Geen van de vier singles had ik gehoord, ik was mij niet bewust van de uithaal van Kendrick Lamar op Control en de snoeiharde reactie van K.R.I.T. daarop (Mt. Olympus), en ook niemand in mijn omgeving drukte mij op het hart om Big K.R.I.T. eens te checken. Ik zag het album eenvoudigweg op Spotify tussen de nieuwe releases staan en bedacht mij dat ik Big Krizzle kende omdat hij twee jaar geleden een voor mij onverwacht goede liveshow had gegeven op BoogieDown Breda. Ik tikte twee maal op de linker muisknop en verwachtte een behoorlijk platte plaat met misschien een of twee bangers te hebben aangezet. Maar toen begon het. Op de niet al te mooie album art van Cadillactica geeft Big K.R.I.T. zich volledig over aan het universum. Zo voelde ik mij ook vanaf het moment dat het album zich aan mij ontvouwde. Opgezogen door K.R.I.T. en de geweldige variatie aan producties. Cadillactica deed mij enorm denken aan ATLiens van Outkast; muzikale, gelaagde producties die de luisteraar alle kanten opslingert, en rhymes over vrouwen, klassieke Cadillacs, geluidsinstallaties en de referentie naar buitenaards leven. Het southern accent dat Big Boi, André 3000 en Big K.R.I.T. met elkaar gemeen hebben, maakt voor mij de vergelijking compleet. Slaap niet verder! Cadillactica is absoluut King Of The South en mijn verrassende album van het jaar.

Gery Mendes – Caminho
Ik was op het HIJS-kantoor toen de chef enthousiast vertelde dat hij het tweede album van Gery Mendes a.k.a. GMB voor het eerst door de speakers zou laten knallen. Zijn debuutplaat This Is Not An Album, This Is A… Phase vond ik van een bijna ongekend niveau. Ik was op de hoogte van de switch van GMB naar Gery Mendes die meer omhelst dan een naamsverandering, maar die eerste luisterbeurt stemde mij niet vrolijk. Waar zijn de raps? Waar is de boombap? Waar-om? Eerlijk is eerlijk, ik heb op dat moment Caminho flink afgezeken. Een week later heb ik het album thuis nog eens gedraaid, en nog eens gedraaid en het album begon te groeien in mijn hart. Een crossover-plaat die het met de podiumpresentatie van Gery Mendes heel erg goed zou doen op de diverse festivals. Ik zou voor het podium staan, zijn liedjes meezingen en proberen in de maat mee te klappen. Maar dat gebeurde niet. Waar-om? Omdat Gery Mendes eenvoudig niet werd geboekt. Waar-om? Met zo’n plaat en livereputatie moet er toch meer in zitten dan alleen een release party! Dat is uiteindelijk dan ook het enige wat tegenvalt aan Caminho.

Witflits

HIJS 2014 WITFLITS

Royal With Cheese & Inf – Insectenleven
Op 1 januari van dit jaar stond Insectenleven niet bovenaan mijn lijstje in 2014 te verschijnen albums waar ik naar uitkeek. Van de hele samenwerking tussen rapper Royal With Cheese en producer Inf had ik nog niet eens gehoord. Waarschijnlijk geldt dat voor veel hiphopliefhebbers nu nog steeds en dat is zonde, want de sfeervolle producties van Inf en de metaforen, associaties en verhalen van Royal zijn een heerlijke match. Het insectenleven concept werkt het duo in alle vrijheid uit tot pareltjes als Goed Ontmoet, Insectenstad en Vrolijk Liedje. Een van de betere Nederlandse hiphopreleases van het jaar.

Run The Jewels – Run The Jewels 2
Voor mensen die al helemaal los gingen op de eerste Run The Jewels plaat (eind 2013), was deel 2 wellicht geen verrassing, voor mij des te meer. Hoewel ik de samenwerking op Killer Mike’s R.A.P. Music (2012) met El-P als producer, geniaal vond, konden de elektronische producties en de raps van El-P op RTJ1 me niet boeien. RTJ2 sloeg echter in als een bom. Aan het recept is niets veranderd, maar het eindresultaat is een stuk beter, harder en compromislozer. Eindelijk knalt er weer ‘s een hiphopact als een ware bulldozer door de scene. Dat ik eigenlijk helemaal geen fan ben van El-P z’n raps en hedendaagse sound, maar dit album toch al weken op repeat heb staan, zegt eigenlijk genoeg.

Homeboy Sandman – Hallways
Don’t even try to put me in a box, cause I can do anything, zegt Homeboy Sandman op Anything, een track die zijn via Stones Throw verschenen album Hallways niet haalde vanwege sample-issues. Die zin vat Homeboy’s houding, muziek en meest recente plaat goed samen: z’n tracks kunnen overal over gaan, hij heeft originele invalshoeken (America, The Beautiful) en z’n flow en lyrics zijn bij vlagen onnavolgbaar. De Queens mc heeft gortdroge, relativerende humor (Problems) en na 100 luisterbeurten ontdek je nog steeds nieuwe woordspelingen. Tel daarbij nog z’n sympathieke, beide voetjes op de grond uitstraling en natuurlijk z’n oor voor goede beats, op Hallways geleverd door onder meer Jonwayne, Oh No, J57 en DJ Spinna. Al heeft ie niet eens een echte beat nodig, zo bewijst Sandman op Anything.

Gerson Lopes

HIJS 2014 GERSON

Talib Kweli – Gravitas
Gravitas is een mooi gekozen titel. Eén die meteen de muziek van deze artiest omschrijft. Ernstig en gewichtig. Kweli geeft boodschappen af, zonder dat hij aan amusementswaarde hoeft in te leveren. Zijn vorige plaat Prisoner of Conscious was ietwat braaf en van minder niveau, maar met Gravitas slaat Talib weer keihard terug. De bezielde producties van onder meer Oh No en Dilla maken Gravitas tot een solide product. Een van de sterkste momenten is de track The Wormhole waar Kweli bewapend met gezond realisme ingaat op Illuminati-complottheorieën. Het ultieme hoogtepunt is echter de track Violations door zijn klappende productie en de bijdrage van Raekwon.

Mobb Deep – The Infamous Mobb Deep
Voor de laatste plaat van dit duo, Blood Money, moeten we terug naar 2006, hun tijd bij G-Unit. De neerwaartse spiraal was al wat eerder ingezet, maar het label van 50 Cent heeft ze niets opgeleverd. Er was dringend behoefte aan een nieuwe impuls en met The Infamous Mobb Deep lijken ze die te hebben gevonden. Er valt namelijk weer ouderwets te smullen op deze uitgave. Mobb Deep hoort al geruime tijd niet meer tot de absolute top en de kans is klein dat ze ooit nog de top zullen zien, maar daar hoeft de kwaliteit van de muziek niet minder om te zijn. P en Hav klinken weer alsof ze tieners zijn en de beats van onder meer Beat Butcha en Illmind zijn raak. Het tweede schijfje met unreleased tracks, die het niet tot een plekje op de klassieker The Infamous uit 1995 hebben geschopt, is de kers op de taart.

Freddie Gibbs & Madlib – Piñata
Eerlijk gezegd kende ik Freddie Gibbs alleen van naam. Dat Madlib met hem samenwerkte voor deze plaat was de grootste aantrekkingskracht. De beats van Piñata bleken ook van zeer hoog niveau te zijn, maar Freddie Gibbs heeft mij aangenaam verrast. Zijn ‘hoek-van-de-straat’-perspectieven worden op zeer volwassen wijze voorgedragen en hij blijkt flexibel genoeg om mee te gaan met de eigenzinnige composities van Madlib. Als fan van The Loopdigger deed het mij ook goed dat ik geen van de producties herkende van eerdere beat-tapes. Zeer hoge replay value omdat zowel de rap als de productie niet gaat vervelen. Van begin tot het eind de moeite waard.

Laat ons vooral weten wat jóuw verrassingen van 2014 waren!

Geplaatst door bowie op 15 december 2014