Er is er één jarig, hoera, hoera. Dat kun je wel zien, dat zijn wij. HIJS is vandaag 18 jaar, en dat betekent dat de beste hiphopwebsite van Nederland eindelijk oud genoeg is voor diverse rookwaren, sterke dranken en de betere natuurfilms. Wij zetten even wat hoogtepunten uit onze inmiddels rijke historie op een rijtje en proosten op de volgende 18 jaar!
“Zwaar opbloeiend”, noemden Delic, Sticks en Rico de Zwolse scene in wat het eerste interview van hun carrière was. “Sinds kort is er een hiphopcafe wat veel publiek trekt. Op onze cd komen een aantal guest mc’s te staan die ook in de click zitten en stuk voor stuk representen ze zwolle. Er zijn ook nog crews hier die in zowel engels als nederlands spitten.” Een diepte-interview werd het niet, maar zowel HIJS als Opgezwolle waren nog zoekende naar de vorm die hen uiteindelijk groots zou maken. Bewijs dat we al vroeg in smiezen hadden dat er iets boeiends gebeurde daar in het verre oosten!
Het eerste evenement dat we ooit organiseerden. Met namen als Raymzter, Opgezwolle en Relax. Alle fouten die je kan maken als organisator die dag die maakten we. We lieten graffiti schrijvers een muur bespuiten van het pand wat helemaal niet mocht, waardoor de politie werd gebeld. In het tijdschema waren we de ombouwtijd van de live band Relax vergeten waardoor Raymzter niet op het podium kon optreden. In eerste instantie wilde hij toen helemaal niet optreden maar uiteindelijk werd het een optreden midden in het publiek, echt legendarisch.
Twee albums hadden Cunninlynguists in 2003 op hun naam staan, en daar was men op de HIJS HQ zo van onder de indruk dat we ze in lieten vliegen en Dave ze op ging halen van Schiphol. Dat dreigde bijna te mislukken, want de heren waren nog nooit buiten de VS geweest en hadden daarom ook nog geen paspoort. Tegen de eigen stylo (#2003InJeSmoel) in kwam er een uitgebreid verslag van een bewogen aantal dagen op de site dat nog altijd de moeite van het lezen waard is.
Ons 5 jarig bestaan in 2004 werd gevierd met een line up in LVC (Leiden). In die tijd kwamen een heleboel rappers uit de US die wij tof vinden niet naar Nederland omdat ze niet geboekt waren of niet commercieel aantrekkelijk genoeg waren. Een van die acts de we binnen onze crew heel graag zelf live wilde zien waren Brooklyn Academy en Thirstin Howl III. Met eigen geld en een bijdrage van uit de zaal haalden we de acts voor de enige show in Europa voor ons verjaardagsfeestje. De avond zelf verliep geweldig en de zaal was packed. Op het einde van de avond bestond er een hoop gedoe rondom Brainpower die na een show met ADHD ook naar Leiden was gekomen. De avond ervoor had hij in de studio gezeten met Brooklyn Academy. Hij voelde zich aangevallen na een uitspraak van Sores (naast rapper toentertijd ook onze websitebouwer) en kwam on stage om verhaal te halen, om uiteindelijk de mic op de grond te gooien. Na het verlaten waren er diverse mensen in het publiek die weer op hem wilde reageren. Uiteindelijk werd het akkefietje ter plekke uitgesproken maar doordat Brainpower de volgende ochtend een artikel op ML75 plaatste begon het gezeik weer van voor af aan. Een gedenkwaardige avond waar veel bezoekers nog wel aan terugdenken.
“‘You my guy?’ vraagt een lange, behaarde Amerikaan met een buikje me. Hij ziet er wat shabby uit. Zijn haar zit in een paardenstaart onder een pet. Hij draagt een groen, binnenstebuiten gekeerd Fruit Of The Loom t-shirt, een Ecko joggingbroek en versleten werkschoenen.” Dat kon niemand anders zijn dan RA The Rugged Man, die door HIJS van het station opgepikt moest worden, waarna hij speculeerde over de seksuele toepassing van Thaise tijgerbalsem en klaagde over hoe C-Rayz Walz hem cockblockte in Oslo. Klassiek materiaal dus.
Drie jaar lang was HIJS Radio te horen op het alternatieve radiostation Kink FM (en later reïncarneerde het nog een tijd online met Steff en Gerson als presentatieduo). Een terugkerend onderdeel in die eerste run waren de live spitsessies waar talloze rappers aan meegewerkt hebben. De laatste uitzending in 2009 was zelfs een marathonuitzending die twaalf uur lang live te horen was, en waar Tim, Cane, Dope D.O.D., Fresku, Melodee, Nedertoon, Surya & Dax, Unknown Eye, Wilde Westen, Xdot en Zwart Licht te gast waren. Dat ging dus allesbehalve als een nachtkaars uit.
Er is geen tekort aan legendarische rappers uit binnen- en buitenland die we door de jaren heen voor onze bandrecorders (en tegenwoordig opname apps) hebben mogen zien verschijnen, maar toen Onx Ice Cube mocht ontmoeten was dat er toch wel een van een klasse apart. Zijn track Gangsta Rap Made Me Do It was net uit, en Cube was in de strijdbare mood waarin we hem het liefste zien: “het is de muziek van de jeugd en ongepolijst, rauw. Dat maakt het een makkelijk doelwit voor politici. Maar zolang ik muziek maak zal ik blijven vechten tegen dat soort onterechte beschuldigingen van hypocriete beleidsbepalers.”
In 2009 zorgden we voor Hiphop op je Boekenplank met het lijvige naslagwerk Smoelwerk. Deze encyclopedie van de Nederlandse scene tot nu toe ging bovendien vergezeld van een CD met exclusieve tracks van onder meer Jiggy Djé, Spacekees & Terilekst, Extince, Def P, Tim, Zo Moeilijk en Fakkelbrigade. Op de bijgeleverde DVD stond een volwaardige documentaire over de hiphophistorie van het koude kikkerlandje. Alle exemplaren van Smoelwerk zijn inmiddels al jarenlang uitverkocht, dus mocht je het niet in je kast hebben staan en het ergens tegenkomen, twijfel dan niet.
De fotoserie Skin Deep heeft jarenlang gelopen, en zag de site ondertussen compleet veranderen en met de intrede van het breedband-internet, de resolutie van de foto’s groter worden. Diverse tatoeages van diverse mensen uit de hiphopscene werden in stemmig zwartwit op de gevoelige plaat vastgelegd, waarbij ze tekst en uitleg gaven over de betekenis ervan. Dat ging van het kroontje op de hand van mr. Probz -dat een eerbetoon aan een vriend van hem die moest gaan zitten vormde- tot de zwarte vlek op de borstkast van Jordy van De Likt: “Is mislukt.”
De spoken word scene in Nederland leeft als nooit tevoren. Toen wij enkele jaren geleden begonnen aan het etaleren van de talenten daarin met een serie video’s van hun optredens, konden we nog niet bevroeden tot HIJS Poetry zou uitgroeien tot één van de pijlers van de huidige HIJS website. Inmiddels zitten er twee seizoenen op van de serie, en wordt er hard gewerkt aan seizoen drie. Daarnaast zijn er talloze interviews met dichters gedaan, zagen we festival 010 Says It All een groot succes worden, en dropte zelfs JAY Z een spoken word video. Heeft Shwan Carter natuurlijk gewoon bij ons gezien, geen twijfel over mogelijk.
Één van de belangrijkste speerpunten van HIJS is altijd het bieden van een podium aan nieuw talent geweest. HIJSBEATS werd daarom in 2014 in het leven geroepen om beginnende beatmakers hun shine te geven, en de maandelijkse beatbattles waren direct een succes. Het album dat gemaakt werd met de winnende deelnemers kende verschillende vruchtbare samenwerkingen tussen rappers en producers die later nog veel meer gingen samenwerken, en wij hadden ons geen betere motivatie kunnen bedenken om HIJSBEATS2 in 2016 te starten. Ditmaal waren er ook live beatbattles en workshops in muziekwinkels in Nederland en België, was er gear en software van diverse merken te winnen en belandde het uiteindelijke album op Spotify en iTunes. Inmiddels zijn we bezig met de voorbereidingen voor HIJSBEATS3, dat opnieuw een verrassende en grootse wending gaat krijgen. Beatmakers, wees voorbereid!
Graffiti en street art zijn nauw verbonden aan de hiphop-cultuur en gaan ons na aan het hart. Vandaar dat HIJS zich vanaf 2014 onder de vlag Rewriters 010 actief in ging zetten meerdere indrukwekkende muurschilderingen in het Rotterdamse straatbeeld te realiseren. Die, naast andere interessante street art, werden vervolgens opgenomen in de Rewriters app waarmee iedereen een wandelroute langs de mooiste muren van Roffa af kon leggen. De app en de route worden nog steeds regelmatig uitgebreid en Rewriters is inmiddels een internationaal begrip geworden dat in binnen- en buitenland de pers haalde, van Vogue tot de New York Times. We zijn er trots op dat we met Rewriters street art in Nederland zo’n impuls hebben kunnen geven, en dat blijven wij, en de vele andere actieve en toegewijde kunstenaars en organisaties die hetzelfde doel hebben, dan ook nog heel lang doen.
Door de jaren heen spraken we EL-P zo vaak dat het achteraf misschien niet eens zó verwonderlijk is dat hij in 2012 bij ons aankondigde een album als duo met Killer Mike te gaan doen, nog ver voordat iemand van de naam Run The Jewels had gehoord. Maar nog mooier dan die primeur was dat we opnieuw bij het duo aan konden schuiven toen zij twee jaar en twee albums later later een niveau van faam bereikt hadden dat ze zelf tot dan toe voor onmogelijk hadden gehouden. Mike kon het nog maar nauwelijks geloven: “Het is een geweldig gevoel om deel te zijn van een gemeenschap van mensen die een fuck om elkaar geven, die een fuck geven om maatschappelijke kwesties en toch nog steeds wildass crazy roekeloze lol kunnen maken.”
Toen Extince ons op een trip door de polder rond Oosterhout nam werden we getrakteerd op één van de meest bijzondere en openhartige interviews die we mee hebben gemaakt. Dat dat ook nog eens met een absolute grondlegger van de Nederlandse hiphop was maakte het natuurlijk extra waardevol. Van het buurthuis waar hij zijn eerste b-boy moves deed tot het studiootje waar hij zijn eerste single opnam (waarvan hij de persing deed met geld dat eigenlijk voor het halen van zijn rijbewijs was bedoeld), Ex liet het ons allemaal zien en vertelde er in geuren en kleuren bij. Rijden door de roots van Extince was een ervaring die ons nog lang zou heugen.
In 2015 en 2016 namen wij ons het tamelijk idiote plan op de hals om via een toernooi te bepalen wat nu dé definitieve classic van de afgelopen decennia aan Nederlandstalige hiphop was. Eerst volgde er een wekenlange discussie achter de schermen om de selectie van de 64 deelnemende platen te maken. Daarna werden werden we elke week overstelpt met honderden stemmen en regelmatig werd er flink gediscussieerd op Twitter en Facebook. Velen maakten weloverwogen stemmen, die steeds moeilijker werden naarmate het toernooi vorderde. Natuurlijk ging het ons juist om die onophoudelijke barbershop talk, maar over de uiteindelijke winnaar kon eigenlijk iedereen het wel eens zijn: Eigen Wereld van Opgezwolle. Dat we de prijs ook nog eens op een historische avond aan Rico en Sticks konden overhandigen was helemaal de kers op de taart van deze populaire (en soms beruchte) reeks.
Niemand in Nederland heeft zoveel grootheden uit de hiphop voor zijn lens gehad als fotograaf Ilja Meefout. Toen er een overzichtstentoonstelling van zijn werk werd gemaakt, konden we dat natuurlijk niet links laten liggen. Met een aantal zeer getalenteerde fotografen binnen onze eigen gelederen besloten we dat een gesprek tussen vakgenoten wel eens een boeiende insteek kon zijn, en dus toog Joël Frijhoff naar naar de Bims. Zijn debuut als verslaggever was een zeer geslaagd interview waarin de passie voor hun vak voorop stond.
Dat drummer/zanger/rapper Anderson .Paak een talent was om in de gaten te houden was voor ons in 2015 al méér dan duidelijk, dus toen we begin 2016 de kans kregen hem te interviewen sprongen we daar bovenop. Hij sprak met ons over zijn (toen nog) aankomende album op Stones Throw Records met Knxwledge, zijn zojuist verschenen tweede soloplaat en zijn werk met Dr. Dre op diens onverwachts uitgebrachte Compton: “Dre vertelde me ‘Ik houd van de natuurlijke pijn in jouw stem.’ Toen wist ik dat ik dieper en persoonlijker moest gaan, om wat van die bluesaspecten te onthullen van wat ik meegemaakt heb.” Op openingstrack The Bird zingt hij dan ook over hoe zijn moeder ‘the gambling bug’ te pakken kreeg en zijn vader ‘behind them bars’ was. Toch is Malibu nergens een zwaarmoedig album geworden. “Als je een boodschap probeert over te brengen of heel persoonlijk gaat, betekent dat voor mij niet dat ‘t ten koste van de groove of de funk moet gaan.”
Inmiddels heeft het duo hun naam veranderd naar het gesimplificeerde Gil & Megas, maar Juice hadden ze in december van 2016 ook al. Bowie besloot daarom met de twee Tilburgers een partij van de lokale speciaalbieren open te trekken, en interviewde hen ondertussen over hun muzikale ambities. Er was bier dat rook naar wiet, gerstenat met een zweetlucht en bocht dat smaakte naar Calippo. Alex: “Dit keer hebben we echt samen in de studio gezeten om de nummers from scratch te maken, in plaats van dat ik een beat tikte en ‘m opstuurde zodat Gil kon schrijven en vervolgens te gaan tapen. Dat zorgt voor een betere samenhang en een mooier geheel op Juice. Is het alweer tijd voor een nieuwe biri?”
