Library muziek is, kort door de bocht, productiemuziek voor film en tv gemaakt door een productiemaatschappij (label). Wanneer het eerste label is opgezet is lastig te achterhalen. Wikipedia heeft het over 1927 (DeWolfe), op de site van Dwolfe staat 1909. En ik meen ergens gelezen te hebben dat Boosey & Hawkes (of Bosworth) de eerste was, maar op de site staat dat zij pas in 1930 begonnen.
Enfin: de opkomende filmindustrie (samen met commercials, tv-series en radiostations) zat verlegen om achtergrond en thema-muziek. Door een hele ‘library’ aan te leggen met potentieel materiaal kon de klant op een snelle en goedkope manier voorzien worden. Voordat deze labels bestonden moest immers een heel orkest gemobiliseerd worden om een thema of tune op te nemen… En dat gaat in de kosten zitten. Naarmate de filmindustrie (en tv-industrie) groeide nam ook het aantal library-labels toe. Een paar van de bekendste zijn: KPM, DeWolfe, Boosey & Hawkes, Telemusic en Conroy. De muziek was, op een paar uitzonderingen na, geheel instrumentaal en soms in diverse uitvoeringen te vinden op de geluidsdrager.
Begin jaren ‘90 werden deze labels (her)ontdekt door hiphopproducers. Veel TV stations waren in die tijd al lang overgestapt op cd’s en de library-muziek uit de jaren ‘60, ’70 en ’80 was uitgebracht op lp. Veel van de series (soms wel tot 100-200 titels per label) kwamen hierdoor op de markt. Illegaal overigens, want deze lp’s waren louter bedoeld voor de industrie en niet voor thuisgebruik. Maar laat nu juist het feit dat niemand de muziek kent een reden geweest zijn voor de hiphopproducers, die obscure samples vinden als een competitie zien, om erop te duiken. Uiteraard zouden zij ook nooit de library lp’s gekocht en gebruikt hebben als de muziek niet dope was. En laat de muziek op sommige van deze lp’s nu vreselijk vet zijn. Bovendien kun je aan de omschrijvingen achter op de lp al zien of het wat voor je is. In de meeste gevallen zijn sfeer, instrumenten en soms ook tempo goed beschreven.
Toch betekent een library-lp niet altijd dope muziek of samples. Je moet in je achterhoofd houden dat er ook muziek gemaakt moest worden voor liefdesscenes, westernfilms en comedy-geneuzel. Maar de drama- en actietracks van de library zijn vaak het kopen waard. Ligt uiteraard een beetje aan je smaak. Let op de titels, de omschrijvingen, de jaartallen en de producers.
Ook de kwaliteit van de opnames verschilt erg per label. KPM heeft bijvoorbeeld een hele rijke en volle sound en een label als Sonoton (Duits) klinkt dunner en wat kaler. Ook hier geldt weer ieder zijn smaak.
Zoals je misschien al hebt geraden kun je library-lp’s niet overal kopen. Toch kun op bijvoorbeeld Ebay en de grotere platenbeurzen veel van deze lp’s op de kop tikken. Neem wel een dikke portemonnee mee, want de prijzen van de ‘killer library’ lp’s rijzen flink de pan uit. De top van de library lp’s gaat tegenwoordig voor bedragen tussen de 200 en 500 dollar. En hoewel de dollar laagt staat, heeft niet iedereen het geld om dergelijke bedragen voor een enkele lp op te hoesten. Toch is er hoop voor de minder gefortuneerde diggers. De goedkopere lp’s bevatten misschien niet de ‘killer tracks’ waar iedereen achteraan zit, maar zitten als nog vol met leuke samples. Voor een euro of 10 a 20 heb je een leuke lp te pakken met frisse samples. Als je library-muziek alleen wilt kopen om te luisteren kom je vaak uit bij de duurdere lp’s, keep that in mind. De eerst volgende grote beurs is overigens in april in Utrecht…
Een lp waar ik een tijdje achteraan zat en uiteindelijk voor een aanzienlijk minder bedrag heb kunnen kopen dan waar ie een paar jaar geleden voor ging, is Full House. Een lp met werk van Frank Pleyer en zijn big band. Uitgebracht op het Happy Records label. De meeste tracks op het album zijn behoorlijk cheesy… Eigenlijk zoals een bigband-lp uit je vaders collectie klinkt. Maar twee tracks maken deze lp het geld dubbel en dwars waard: Bubble and Squeak en Sally. Bubble and Squeak zou zo een theme song van een jaren ’70 copshow kunnen zijn. Uptempo, vol met blazers en een mooie break met bassline. De track Sally is een van mijn meest favo tracks ooit. Layback, cool en jazzy. De vibe is heel apart, die hangt een beetje tussen stoer, opgewekt en loom in. Bovendien is de kwaliteit van de opnames super: rijk en warm.
Een andere lp waar ik blij mee ben is die van een Italiaans library-label. Nu ga ik de naam van het label en de hoes niet prijs geven. Ik ben dit label nog niet tegen gekomen op ebay en op de beurs. Ik kan hier überhaupt niets over vinden… Maar dat maak het juist interessant. Bij de snippets vinden jullie een stukje van een track van een van deze lp’s. Harde drumbreaks afgewisseld met weirde gitaarpartijen en dat bijna vier volle minuten lang! Voor samplen niet interessant, want te druk. Maar wel heel dope om te horen. Ben benieuwd hoelang de drummer nog spierpijn gehad heeft en of de schreeuw bij 01.06 minuten het resultaat is van kramp in zijn armen of benen.
In een volgende aflevering wellicht weer meer over deze productiemuziek. Voor nu is het weer even welletjes.
Praatjes over plaatjes: Pry
Ditmaal worden de vragen beantwoord door niemand minder dan producer Pry. Naast zijn werk als producer voor het Pax & Pry album, speelt hij ook gitaar in Illicit en Mdungu. Het album van Pax & Pry is nog steeds gratis te downloaden op hun site: http://www.paxandpry.com
Wanneer ben je begonnen met diggen en wat was je eerste lp?
Nou ja, ben nooit echt bewust begonnen. Weet nog dat toen ik 5 jaar oud was en mijn vader me voor het eerst een lp liet zien (dat was HELP van The Beatles). De daaropvolgende 10 jaar heb ik een groot deel van de tijd plaatjes draaiend op mijn kamer doorgebracht.
Daarna kwam mn CD periode. Draaide nog wel plaatjes in die tijd, maar had eigenlijk geen goede platenspeler.
Totdat PAX een paar jaar geleden 2 Technics draaitafels kocht, waarvan hij er eentje bij mij thuis in de studio zette. Toen begon ik weer volop te draaien, maar nu luisterde ik niet alleen, ik begon ook veel te samplen en daar tracks mee te bouwen. Door dat gedoe ga je uiteraard weer veel nieuwe plaatjes kopen, en ja, zo wil de collectie nog wel eens groeien…
Hoeveel lp’s is je collectie ‘diep’?
Heb het voor je nageteld, en hebt momenteel zo’n 405 plaatjes.
Hoe vaak trek je er op uit om te diggen?
Niet zo heel vaak. Het overkomt me meer als ik toevallig ergens ben. Als ik in Berlijn ben, ga ik wel vaak langs wat vaste platenzaken (check Plattenpedro in stadsdeel Charlottenburg) en laatst heb ik van mijn bezoek aan Demonfuzz (Rotterdam) ook wel echt een dagje gemaakt.
Heb je spijt dat je een lp ooit gekocht of laten liggen hebt, en zo ja welke?
Eigenlijk niet. Ben ook niet zo heel bekend met wat nu de collectors-items zijn. Koop gewoon muziek die ik leuk vind of die me interessant lijkt om te samplen. Als ik ook maar 1 seconde van die plaat kan gebruiken vind ik het de moeite al waard…
Op welk genre focus je het meest tijdens het diggen?
Voornamelijk oude (van voor 1980) jazz, soul en funk. De laatste tijd wil ik ook wel wat meer wereldmuziek (raar eigenlijk dat ze alles wat niet-westers is wereldmuziek noemen) en library-platen (op advies van INF!) meenemen (als ik ze kan vinden).
Lp’s of 45’s?
Liever lp’s. Heb zelf ook maar een paar 45-toeren singles.
Welke lp is de trots van je collectie?
Ik denk de originele (volgens mij, zoveel verstand heb ik er ook niet van, maar hij is HEEL oud) James Brown Live At The Appolo Vol. 2. Geweldige band en te gekke mziek.
Welke programma’s/apparatuur gebruik je om beats te maken?
Met PAX & PRY hebben we het eerste en het tweede album (wat nog gaat komen) in Cubase SX gebouwd. Cubase SX wordt ook gebruikt als ik met BINK in de studio zit (zo zijn we compatible).
Daarnaast gebruik ik ProTools LE 7.2 op het moment erg veel (dit programma gebruiken we ook met ILLICIT). Ook ben ik Logic 8 op het moment een beetje aan het leren (gebruik het programma nu vooral als schetsboek).
Altijd handig om meerdere programma’s te beheersen. Hoop in de toekomst ook nog eens met een MPC om te leren gaan.
Loop of chop?
Beide. Als ik geen goeie loop kan vinden ga ik choppen. Maar meestal niet met een programma, maar gewoon met de hand (dus geen software sampler of MPC). En dan net zo lang klooien totdat er iets leuks gevonden is.
Een loop kan heel vet zijn, maar blijft vaak wel herkenbaar. Als je de boel opknipt kun je er vaak toch net iets meer een eigen draai aan geven (hoewel ik eigenlijk beide manieren evenveel gebruik).
Note: als ik met BINK werk, dan gebruiken we vaak WEL software-samplers of een MPC (wat een BINK).
Welke tip geef je beginnende diggers?
Tsja. Koop muziek die je leuk vindt, zodat je ook gewoon lekker naar het plaatje kunt luisteren. En luister ALLES wat je in je handen krijgt. Bijna overal zit wel iets tussen wat te gebruiken is (ben momenteel met een paar MC’s aan het werken aan een track met een sample van een Duitse Schlagerplaat).
Ik luister sowieso eerst de hele plaat, en ga daarna pas kijken wat ik eventueel kan gebruiken.
Tot slot. Een cratedig anekdote?
Afgelopen weekend waren we met ILLICIT op bezoek bij DJ Djjenja in Moskou. Die man heeft echt zijn hele muur vol staan met platen (ook alle te gekke oude Afrikaanse platen zoals die van Fela Kuti, Rail Band etc).
Helaas had ik mijn laptop niet bij me, dus kon ik niks samplen. Volgende keer neem ik dat ding mee en ga ik daar hard naar samples zoeken (terwijl ik lekker over Moskou uitkijk vanuit zijn appartement op de 16e verdieping van een flat)!
