Chi Modu maakte mensen én iconen met een druk op de knop

Fotograaf Chi Modu uit New Jersey legde een flink deel van de hiphopwereld vast tijdens wat de ‘golden era’ wordt genoemd. Zaterdagavond stond diezelfde hiphopwereld even stil toen bekend werd gemaakt dat hij op 54-jarige leeftijd is overleden. “Our hearts are broken”, schrijft de familie in een bericht waar zijn handtekening op prijkt. “We continue the fight.” De doodsoorzaak is niet bekendgemaakt.

Modu heeft ongetwijfeld je favoriete rapper ooit door zijn lens bekeken. The Notorious B.I.G., Tupac Shakur, LL Cool J, Snoop Dogg en Nas; de shoots met hen leverden stuk voor stuk iconische beelden op. Hij noemde het zelf het documenteren en het archiveren van de jaren waarin hiphop zich defineerde.

Chi Modu nam de camera voor het eerst ter hand toen hij studeerde. Toen hij er een passie voor had ontwikkeld, besloot hij zijn vaardigheden aan te scherpen an het International Center of Photography. Daarna belandde hij bij The Source, toentertijd hét tijdschrift over de hiphopcultuur. Het was daar dat Modu relaties ontwikkelde met de grootste iconen uit de hiphophistorie, nog voordat ze iconen waren.

Hij schoot meer dan dertig coverfoto’s voor het magazine. Met een scherp oog voor openhartige en overwachte momenten en een eeuwig uniek blijvend perspectief, schoot hij de meest gedenkwaardige beelden. Iconisch is ‘BIGGIE WTC’, waarbij de imposante verschijning van The Notorious B.I.G. Groter lijkt dan de twin towers. Binnen vijf jaar nadat die foto genomen werd, waren zowel Biggie als de torens niet meer. Dat nu ook de maker van dat iconische beeld niet meer onder ons is, geeft een gitzwarte rand aan de foto.

Chi’s achtergrond is waarschijnlijk de reden van de unieke manier waarop hij de wereld om hem heen ziet en vastlegt. Hij werd geboren in Nigeria en moest al op jonge leeftijd in New Jersey beslissen of hij met zijn ouders zou terugkeren naar zijn geboorteland of op de kostschool zou blijven. Hij koos voor het laatste, en met zijn ouders aan de andere kant van de wereld ontwikkelde Chi en sterk onafhankelijk trekje, dat zich later in zijn werk zou manifesteren.

“Mijn werk past niet in een stereotype, en ik ook niet.”

“De kunstwereld heeft de neiging om zeer exclusief te zijn, en zit vaak vol hindernissen voor zowel de kunstenaars als het publiek. Mijn doel is om kunst meer inclusief te maken door een eind te maken aan galerieën en musea. Ik wil barrières doorbreken en kunst direct naar de mensen brengen”, vertelde hij over zijn project UNCATEGORIZED, waarbij zijn foto’s in gigantisch formaat verschenen op de buitenmuren van New Yorkse gebouwen. Het werd een doorlopende en rondreizende installatie. “Mensen willen kunst en artiesten altijd in kleine hokjes stoppen. Maar mijn werk past niet in een stereotype, en ik ook niet”, gaf hij toen aan. Hij liet er nooit vrijgegeven foto’s zien van een 21-jarige Snoop Dogg, een rokende Method Man en een meeslepend beeld van jonge schooljongens in een Nigeriaanse kerk.

Hij wilde er een beweging mee op gang brengen, en dat gebeurde uiteindelijk ook. Na de lancering van het boek Tupac Shakur: UNCATEGORIZED dook zijn expositie op in steden als Seoul, Oslo, Barcelona en Los Angeles. Wat begon als een gedurfd statement, groeide uit tot een wereldwijds respect, waarbij Modu’s fans trouw van stad naar stad reisden om hem te ontmoeten en om zijn nieuwste incarnatie van UNCATEGORIZED te zien. Hij maakte kunst bereikbaar én betaalbaar; hoewel zijn iconische foto’s later voor grote bedragen van eigenaar wisselden, hield hij de prijs van zijn prints altijd laag.

Ook het bedrijfsleven profiteerde flink van zijn frisse blik. Hij werkte voor grote reclamebureaus als Saatchi & Saatchi en merken als Miller Beer, Reebok en Adidas. Zijn foto’s van Method Man en Snoop Dogg veranderden in klassieke albumcovers. Het meest iconische beeld dat ooit op een sleeve werd gedrukt is de close up-foto van Havoc en Prodigy. Dat veranderde  het Mobb Deep-album The Infamous.

Havoc herinnerde zich dat maar al te goed, vertelde hij vorig jaar tegen The Times. “Ik werd moe, maar Chi bleef maar verschillende scenario’s en settings uitproberen. Als ik daar nu aan terugdenk, kan ik hem alleen maar dankbaar zijn. Het matcht met de inhoud van het album. We hadden eerder met fotografen gewerkt, maar met Chi was het anders, omdat het voelde alsof hij erom gaf.” Modu zelf wist wat daaraan ten grondslag lag: “Ik kom niet uit de hood, maar ze zijn mijn mensen dus ik voel er me thuis. Ik kijk naar een jonge, zwarte man die zijn teksten schrijft over zijn ervaringen in Amerika. Onze ervaringen kunnen parallel lopen, en soms in elkaar overvloeien.”

Toch zette hij een streep onder het lijstje hiphopsterren dat hij voor zijn lens zou krijgen. “Ik vind mezelf geen hiphopfotograaf…”, zei hij daarover. “maar een fotograaf. Ik heb wel veel hiphop gefotografeerd, omdat ik er altijd erg door werd gemotiveerd. Het was grensverleggend, vooruitstrevend en gevaarlijk. Het genre is nu van die waardes afgeweken, maar ik vind het nog steeds goede muziek. Ik geniet van A$AP, Drake, Kanye. Maar ik ben een documentairemaker en fotojournalist, dus ik probeer dingen te laten zien als ze nog rauw, vers en onontgonnen zijn.”

Modu legde een tijdperk vast waarin hiphop zich zowel ontwikkelde als dat het een invloedrijke stroming was. Uit welke regio een artiest kwam was hem om het even; hij werkte met Geto Boys, maar ook met Das EFX, met Gang Starr en met Ice Cube. Hij portretteerde hen als mensen, maar liet hen er tegelijkertijd uitzien als iconen. Volgens hemzelf gebeurde dat automatisch. “Ik wil bekend staan als iemand die naar iets kan kijken en de waarheid naar buiten kan brengen zonder zijn eigen standpunt erin te brengen,” stelde hij. “Voor mij is dat heel belangrijk. Zolang ik dat doe en ik mijn werk goed doe, dan herinneren de mensen me.”

Dat heb je gedaan, Chi. De camera zal nooit meer klikken, maar je beelden herinneren we ons voor altijd. Rust in vrede.

Check vooral zijn Instagram-pagina; een prachtig archief vol historische beelden.

Geplaatst door bowie op 23 mei 2021