“IAM, sunz of man from the royal fam, never ate ham, never gave a damn!” Hoewel het geen Franstalige quote is, is het een van de bekendste lines in de geschiedenis van de Franse hiphop. Het genre is er bijna net zo oud en groots als die van grote broer Amerika. Namen als MC Solaar, Iam, NTM en Saiyan Supa Crew zullen misschien niet iedereen iets zeggen, de artiesten waarmee ze samen hebben gewerkt wel. Denk bijvoorbeeld aan Wu-Tang Clan, Guru, Method Man & Redman, Nas en MF Doom. Frankrijk is qua hiphop dan ook de op een na grootste markt ter wereld. Reden genoeg om eens in de Franse hiphopgeschiedenis te duiken en de grootste oldschool rappers en de beste nieuwe mc’s voor jullie ami’s op een rijtje te zetten.
Où il a commencé…
De situatie eind jaren ’70: In de buitenwijken van grote steden als Parijs en Marseille vind je veel immigranten van Afrikaanse en Caribische afkomst. Discriminatie en andere politieke problemen spelen dan ook een grote rol in de beginperiode van Franse hiphop. In 1979 wordt hiphop in Frankrijk enthousiast ontvangen. Radioshows als ‘Rapper Dapper Snapper’ en ‘Funk a Billy’ beginnen hiphop te draaien. In 1982 vind het eerste hiphopgerelateerde concert plaats: namen als Afrika Bambaata, Grandmixer DST, Fab 5 Freddy treden op. Door de toenemende interesse in hiphop schrijven ook steeds meer Franse jongeren hun eerste raps. Niet te vergeten is het programma H.I.P.H.O.P., wat begint in ’84. Volgens velen is dit de inspiratiebron voor het veel bekendere programma Yo! MTV Raps geweest. Yo! MTV Raps kent zijn geboorte in ’87 in Europa en een jaar later pas in Amerika, wat weer illustreert wat een invloed Frankrijk heeft gehad op de internationale hiphopscene.
MC Solaar is misschien wel de grondlegger van Franse hiphop en waarschijnlijk ook de meest bekende rapper uit het land van brie, baguettes en wijn. Hij heeft een brede fanbase: Niet alleen de minder bedeelden uit de banlieues, maar ook mensen uit de middenklasse kunnen zich vinden in de raps vol humor en positiviteit. De inhoud van zijn tracks is voor velen herkenbaar en zijn techniek is van hoog niveau. Voordat hij begint met rappen, volgt hij een talenstudie en dat hoor je in zijn raps terug.
Solaars eerste nummer Bouge de là komt begin jaren ‘90 uit en wordt direct een hit. De single gaat platina en komt op nummer vijf in de hitlijsten terecht. In ’91 wordt Solaar uitgenodigd om het voorprogramma te doen voor niemand minder dan De La Soul, wat hem internationaal ook meer aanzien geeft. Tevens brengt hij in dat jaar zijn debuutalbum Qui Sème le Vent Récolte le Tempo uit, waarvan in Frankrijk alleen al 400.000 exemplaren verkocht worden. Dankzij het succes van zijn debuut doet Solaar in ‘91 en het jaar daarna tours door Europa en West-Afrika. Het tweede en derde album van de getalenteerde mc, Prose Combat en Paradisaque, zijn eveneens successen op nationaal en internationaal gebied. Het leidt tot interesse vanuit Amerika: Solaar maakt een aantal nummers met niemand minder dan Guru. Le Bien Le Mal is het bekendste en staat te boek als een Franse klassieker. MC Solaar is voor veel rappers altijd een voorbeeld gebleven.
Waar er positieve rap is, is er ook altijd gangstarap met een hardere ondertoon. Suprême NTM en Assassin zijn twee voorbeelden hiervan. NTM staat voor ‘Nique Ta Mere’, wat letterlijk vertaald naar het Nederlands ‘Neuk Je Moeder’ betekent. NTM wordt als de Franse versie van N.W.A. gezien. Naar het voorbeeld van hun Amerikaanse evenknie wordt bij een van hun shows ‘Nique la police’ luidkeels door de zaal overgenomen. Vanwege dit akkefietje hebben de leden Joey Starr en Kool Shen twee maanden in de cel moeten zitten. Hun agressie tegenover racisme en de politie leidt bij verscheidene radiostations tot een boycot op de rappers. Ondanks een gebrek aan airplay verwerven ze internationale bekendheid door een samenwerking met niemand minder dan Nas.
Internationaal gezien is IAM misschien wel de meest succesvolle Franse rapgroep. Van hun album L’ecole du micro d’argent worden in ‘97 meer dan een miljoen exemplaren verkocht. Ze werken met Prodigal Sun van Sunz of Man, Timbo King en Dreddy Krueger van Royal Fam en met Method Man & Redman.
Het collectief IAM bestaat overwegend uit migranten uit Marseille die opkomen voor de rechten van gediscrimineerde groepen als moslims in Frankrijk. Alle vijf adopteerden een Egyptische naam om met nummers als Les tam-tam de l’Afrique een positief portret van Afrika neer te zetten. ’Faraoisme’, zo typeerde de Franse hiphopexpert Andre Prevos hun stijl. Ze wilden Afrikaanse immigranten trots laten zijn op hun afkomst. Bewust houden ze de referenties aan het oude Egypte subtiel, om ook het niet-Afrikaanse deel van de samenleving aan te spreken. Dit heeft ongetwijfeld bijgedragen aan hun populariteit.
À qui vous devez faire attention maintenant
Prestaties uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst, maar gelukkig hebben de Fransen ons niet teleurgesteld. Ook anno 2016 levert de republiek nog immer toffe acts. MHD wist het grote publiek al te vinden, maar wij hebben nog een aantal andere getalenteerde en ambitieuze jongens voor je op een rij gezet, op wie je de komende tijd zeker moet letten.
Lacrim
Karim Zenoud staat met zijn artiestennaam Lacrim te boek als de echte gangster in de hedendaagse Franse rapgame. Hij zit vast voor het in bezit hebben van, en handelen in verboden wapens. Na acht maanden op de vlucht te zijn geweest in Marokko heeft hij zichzelf aangegeven. Vanwege zijn pasgeboren dochter en een vijfjarige zoon was hij het vluchten zat en is hij bereid om op de blaren zitten. J’ai mal, ik ben moe. De gelijknamige track van de rapper heeft ondertussen al ruim 16 miljoen views op YouTube. Andere nummers als Mon glock te mettre a genoux en Brasse au max hebben ook miljoenen views. Hij is inmiddels zo bekend dat hij een feature heeft van French Montana op het nummer A.W.A. (Arabs With Attitude). We verwachten veel moois zodra CrimCrim terug is van de bajes.
L’entourage
Met tien rappers, verschillende producers, een DJ en enkele acteurs is L’Entourage een invloedrijke groep in Frankrijk. In 2014 is de tape Jeunes Entrepreneurs uitgekomen en goed ontvangen door het Franse publiek. Nummers als Les Rois en Jim Morrison zijn beiden al een miljoen keer bekeken. De twee bekendste rappers uit deze groep zijn Nekfeu en Jazzy Bazz, die er naast deze samenwerking ook nog een solocarrière op nahouden waar mening rapper jaloers op kan zijn.
Nekfeu
Nekfeu doet in Frankrijk niet onder voor MHD qua views en populariteit. Dat hij in het buitenland minder bekend is dan bovengenoemde, zegt niets over zijn skills. Hij heeft in clicks gezeten als 1995 en S-Crew en is momenteel actief met L’entourage. De eerste soloplaat die wordt uitgebracht is Feu in 2015. Hierop staat zijn meest bekende werk, waaronder Ma Dope, On Verra & Tempete.
Jazzy Bazz
Jazzy Bazz is een jonge rapper. Niet zo bekand als MHD en Nekfeu, maar zijn populariteit is stijgende. Naast een paar harde nummers met het collectief L’entourage heeft hij een album genaamd P-Town, dat zeker de moeite waard is om te beluisteren. Hoewel de meeste nummers alleen de stem van Bazz bevatten is er één track die eruit springt. Mede door een verse van Freddie Gibbs is Lay Back misschien wel de hardste track van de plaat. Daarnaast heeft Jazzy een anthem geschreven voor de herrezen club PSG genaamd Ultra Parisien, ook deze track leverde hem veel nieuwe fans op.
MHD
MHD, de Franse vedette die internationaal is doorgebroken dit jaar en inmiddels al vier Nederlandse shows op het CV heeft staan. Zijn album MHD staat op nummer 2 in de Franse hitlijsten. MHD is slechts 21 jaar, maar heeft de potentie om een van de grootste Franse artiesten ooit te worden. Waar het aan het begin van het jaar nog begon met clips op YouTube en een miljoen views, tourt MHD nu door Europa. Zijn eerste show in de Melkweg op 24 april dit jaar was een succes, waardoor er een tweede show volgt in dezelfde zaal. Op 20 december dit jaar zal hij weer shinen in de Melkweg, wees dus snel en sluit je jaar goed af met een show van MHD, met je bro’s, je dushi, je ouders of gewoon in je eentje.
Laat deze namen je gerust op weg helpen in het hiphoperfgoed van onze Franse vrienden. De taal is prachtig en de beats en raps zijn van topkwaliteit. Dit uit zich in de populariteit van bepaalde artiesten. Door de prominente interesse in Franse hiphop werd het een stuk gemakkelijker voor de rest van Europa en gedeeltes van Afrika om de muziek te omarmen. Dus verras de Parisienne wanneer je op vakantie gaat naar de stad van de liefde door mee te rappen en zingen met de chansons uit dit artikel. Of boek succes tijdens je wintersport in de Alpen door de Franse dames een paar poëtische Franse zinnen toe te zingen… Hoe dan ook, doe er je voordeel mee!
