Tijdens POW! WOW! Rotterdam zal het HAKA-gebouw in Rotterdam gevuld worden met een bijzondere tentoonstelling waar een aantal aanstormende en veelbelovende Rotterdamse kunstenaars zich onder de noemer Part 1 presenteren. Maar wie niet kan wachten tot het weekend van 15 en 16 september of alvast een indruk wil krijgen van wat te verwachten, kan terecht bij Kaapse Maria. Daar kun je vanaf nu onder het genot van een smakelijke maaltijd werk van Franky Sticks, Howlin’ Quin de Vreede, Kid Kura, Riq Etiq, Thijs Lansbergen, Naamlooozz en Dagmar Derksen bekijken. Wij namen alvast een kijkje tijdens de opbouw van de expositie, en spraken meteen laatstgenoemde twee kunstenaars even over hun werk daar.
Kom je de trap op bij Kaapse Maria, dan springt het bijzondere effect van Naamlooozz zijn werk al direct in het oog, nog voordat je de eerste verdieping goed en wel betreedt. Vanuit de hoek kijkt jazz-saxofonist Kamasi Washington je aan, met eronder een aankondiging van het concert dat hij enkele maanden geleden in het Nijmeegse Doornroosje gaf. Hoe dichter je bij het werk komt, hoe moeilijker het echter wordt Kamasi nog te herkennen; hij is nog slechts in stroken zichtbaar, afgewisseld door bont gekleurde flarden van diverse andere posters.
“In Nijmegen en Arnhem zie je best veel meterkastjes waar ze aluminium strips op hebben vastgemaakt. Tegen posterplakkers, zodat je er niet overheen kan plakken”, legt Naamlooozz uit. Ironisch genoeg zijn het juist precies die opstaande randen waarmee meterkasten beschermd worden tegen wildplakkers, waarop hij deze unieke vorm van straatkunst inspireerde.
Die vrolijke gast vol met tatoeages en een kop vol dreads, schildert zijn kleurrijke fantasiebeesten normaal gesproken over reclameposters in diverse steden heen, maar in de winter bleek het in zijn ervaring vaak te koud om snel te kunnen verven. Hij werkt niet graag met handschoenen aan, en de verf stolt ook nog te snel door de lage temperatuur. Allemaal dingen die het ongemakkelijk maken. “Toen dacht ik ‘ik kan er ook gewoon in snijden!’ En die lagen… ik vind die lagen heel vet. Dus ik doe dat nu overal waar ik die dingen zie.”
Het effect is inderdaad bijna alsof je als een archeoloog grondlagen afgraaft en zo de historie visueel opgestapeld ziet. De posterplakkers plakken immers steeds over eerder geplaatste reclames op dezelfde frames en borden heen. Hoe dieper je naar onderen gaat, hoe verder terug je in het verleden komt. “Je ziet zelfs oud werk van mij in die lagen”, zegt hij. “Dat heb ik al een keer eerder geschilderd, en dan plakken ze eroverheen en snijd ik dat weer uit.”
Het is niet zo dat hij dat doet om zijn eigen werk te redden, hij weet immers zelf van tevoren ook niet wat hij tegen gaat komen. “Het is heel trippy, en elke keer weer verrassend. Wat komt er nu weer onder zo’n laag vandaan?” In de poster waarvoor we staan heeft hij een enorme serie naar onderen hangende luikjes gesneden, die je zo een kleine blik op de lagen eronder gunnen. “Het gaat heel snel, ik vind dat gewoon leuk” vertelt Naamlooozz over zijn werkwijze. “Ik heb altijd een Stanleymes bij me, en dan -tsssjt tsjt tsjt” Hij beweegt er zijn arm bij als Zorro die zijn ‘Z’ achterlaat.
Omstanders op straat vinden het verbazingwekkend om te zien en weten zich vaak geen houding te geven. Maar het vervreemdende effect dat de context van de straat eraan geeft is wat voor hem vaak het werk juist zijn waarde geeft. Op posterborden kiest hij daarom bewust één canvas uit, en laat de rest ongemoeid. “Dan zie je ineens zo’n vierkant en daaromheen is het gewoon posters. Dat ziet er heel vet uit.”
De werken die hij hier laat zien zijn ook zo op straat gemaakt, maar hij sneed ze uiteindelijk compleet uit om ermee te kunnen exposeren. De ruwe randen verraden de creatief vandalistische oorsprong van het werk. “Ik vond het mooi een keer van straat mee te nemen”, zegt hij tevreden. “Even kijken hoe dat staat op een witte muur.”
In de andere ruimte is Dagmar Derksen (alias Aristata) bezig haar werken op te hangen. Een weelderig portret van een dame waarvoor ze inspiratie uit het werk van Alphonse Mucha putte kan helaas niet aan de muur bevestigd worden; het eikenhout waar ze haar illustratie op maakte is te zwaar. De dieren die zo op MDF-platen tekende vinden er gelukkig wel een plek. Dat materiaal heeft bovendien een ander voordeel: de ecoline waarmee ze haar tekeningen maakt loopt er niet op uit. “Sinds ik dat ontdekt heb…”, zegt Derksen, en maakt het geluid dat in cartoons een openbaring begeleidt.
Ze tekent het liefst vrouwen en dieren, in een zwierige stijl met veel oog voor detail, maar zonder ruimte voor sterke stilering te verliezen. Voorheen deed ze dat vaak digitaal, maar dat vindt ze inmiddels te ‘veilig’ voelen. “Ik vind hout mooi”, ligt ze haar keuze toe. “En het contrast dat het geeft met dat wit vind ik heel gaaf. Dat je een soort natuurlijke ondergrond hebt. Ook al is dit niet heel realistisch, dat past beter dan dat je het op papier doet.”
Met de houtkleur als basis past ze een spaarzaam gebruikt wit inderdaad bijzonder toe. De highlights geven het oog van een tijger een glans die de felheid van het dier tot leven wekt, en je blik onmiddellijk trekt. “Als je dat gewoon op wit doek doet of met een kleur geeft dat toch een heel ander effect”, beschouwt ze op bescheiden toon. Toch kent de tekening ook nog een ander gekleurd element: een rood lint dat om de poot van de tijger gebonden is, en gespannen staat door zijn beweging.
“Het staat voor hoe wij mensen dieren willen vormen, zoals in het circus of de dierentuin. Hoe ze worden teruggetrokken uit hun leefgebied, dat wij innemen”, legt ze uit. De fonkeling in de ogen van de wilde kat, zijn wellicht een hint dat dat vormen wel eens tegen zijn gevangenhouders kan keren.
Wil je zelf deze werken, en het werk van Franky Sticks, Howlin’ Quin de Vreede, Kid Kura, Riquetiq en Thijs Lansbergen bekijken? De Part 1 expo is de komende drie maanden te zijn bij Kaapse Maria aan de Mauritsweg 51 te Rotterdam.
Meer street art? In het weekend van 15 en 16 september kun je gratis de Europese première van POW! WOW!, ’s werelds bekendste street art-festival bezoeken op de Keilewerf in Rotterdam.ew Hier check je alle info.
