Wat begon als een weblog, groeide via een kleinschalig rondreizend festivalletje uit tot dé leider voor de Europese undergroundscene voor zware muziek. Wie vroeger Roadburn zei, dacht voornamelijk aan de bebaarde mannen die door de Tilburgse binnenstad slenterden, op zoek naar heavy underground-parels. Anno 2024 is Roadburn véél meer dan goth en zware metalen. ‘Redefining heaviness’ luidt het credo. En ja, er valt ook al jaren een hiphoprandje te bespeuren. Deze week is clipping. bijvoorbeeld een van de acts die het meest in het oog springt.
Heaviness, dat kan alle kanten op in en rond het centrum van Tilburg deze week. Van 18 t/m 21 april dient Poppodium 013 weer als hart van het festival. Op de openingsavond zal clipping. daar de eerste van hun twee geplande (!) Roadburn-shows spelen. clipping. startte als twee studiegenoten die elkaar al sinds de lagere school kenden. Samen begonnen Wiliam Hutson en Jonathan Snipes met het remixen van populaire mainstream-artiesten. Later, in 2010, voegde Daveed Diggs zich hen, en begon te rappen over hun instrumentale composities.
Het eerste project dat in die bezetting uitgebracht werd, was midcity. Die werd zo goed ontvangen dat ze slechts een paar maanden na de release tekenden bij Sub Pop, hetzelfde label als waar Nirvana twee decennia bij zat. Hun muziek werd al gauw gecategoriseerd als noise rap, experimentele hiphop en industriële hiphop. Kortom; een echt label viel er niet te plakken op wat clipping. maakt.
De productie kenmerkt zich vaak door minimalistische beats, waarbij vaak slechts één instrument centraal staat. Althans, instrument… clipping. is er niet vies van om huis-, tuin- en keukenapparatuur te gebruiken om hun beats te voorzien van unieke geluiden. Zo ontstaan de niet alledaagse soundscapes die de groep typeren. Dat doet denken aan de werkwijze van jazzartiest Tom Waits, die in de jaren 70 en 80 al lades open en dicht schoof om zijn productie te verfraaien.
The Guardian beschreef het geluid van clipping al eens als “het soort schelle sensatie dat zou kunnen fungeren als soundtrack voor een documentaire over slachthuizen.” Rolling Stone noemde het “nimble-tongued, beat fractured L.A. Hip hop, spilled over the abrasive crunches, squeals, clangs, slurps and static of experimental musique concrete.” Eigenlijk alles klopt aan die omschrijving, behalve één ding; ze komen niet uit L.A. maar uit de Bay Area.
Als onderdeel van die experimentele stijl houdt de band zich aan bepaalde stilistische beperkingen. De instrumentatie is vaak gebaseerd op samples uit de echte wereld – flessen die worden geslagen en bakstenen die kapot worden gegooid bijvoorbeeld, in plaats van traditionele instrumenten. Op dezelfde manier schrijft Diggs zijn raps in de tweede persoon. Alle ‘ik en mijn-taal’ is verboden terrein voor zijn slimme pen. Naast rapper is hij ook acteur. Je kunt hem kennen van rollen in bijvoorbeeld Hamilton.
Al op de middelbare school schreef hij geweldige poëzie, zeiden klasgenoten later in interviews. “We hadden een aantal Shakespeare-wedstrijden waar hij ons versteld deed staan.” Hij studeerde af en werd na zijn schooltijd een bekende in de plaatselijke hiphopscene. De precisie van de rapstijl in Oakland leerde hem om teksten te schrijven die zowel flitsend als pakkend zijn. In Hamilton heeft hij de snelste tekst in de geschiedenis van Broadway; op een gegeven moment rapt hij 19 woorden in drie seconden. Het is het soort dramatische flair dat hij later meenam in clipping.
midcity was een opwindende release. Voor hiphop, maar ook voor de groep. Het zette de deuren nog wijder open voor het nemen van risico’s en het experiment, maar ook voor nieuwe vaardigheden en energieën die het genre kan verspreiden. De vergelijking met Death Grips is onvermijdelijk, maar de manier waarop de twee acts hun kerngeluid neerzetten kan niet meer verschillen. Waar de beats van clipping. Vaak gedefinieerd worden door een misselijke afwezigheid van bepaalde elementen, is Death Grips vaak eerder te bestempelen als sonische overbelasting.
Met later werk waaierde de groep flink uit. Het label noemde het album Splendor & Misery (uit 2016) in het persbericht een “Afrofuturistisch, dystopisch conceptalbum dat de enige overlevende van een slavenopstand op een interstellair vrachtschip volgt, en de computer aan boord die verliefd op hem wordt.” Met There Existed An Addiction To Blood en opvolger Visions Of Bodies Being Burned maakten ze onmoedigende horrorcore-platen, die tot de meest griezelige voorbeelden van moderne hiphop gerekend mogen worden.
In plaats van de luisteraar neer te knuppelen met beukende percussie en vele lagen gierende samples, is het vaak een griezelig spaarzame assemblage van onorthodoxe ritmische secties. Dat is een uitdagende ondergrond om overheen te rappen. Laat Daveed Diggs de man zijn die geen uitdaging uit de weg gaat. De unieke en ratelende flows zitten vol met patronen die lastig blijken te ontcijferen. clipping. in één adem noemen met Death Grips en Dälek gebeurt al genoeg. Wie weet is het beter om ze in een rijtje te zetten met bijvoorbeeld Animal Collective of Black Dive. Ach, vergelijken is eigenlijk helemaal niet nodig.
Want bij clipping. gaat het niet per sé om het geluid, maar des te meer om de gemoedstoestand. Ze behoren tot een generatie bands die de afgelopen decennia is opgegroeid en die vernieuwingsdrang als speerpunt gebruikt. Open om ieder geluid dat op hun pad komt te gebruiken als middel om een nieuw terrein te verkennen.
De twee shows die ze deze week in Tilburg spelen zullen stevig verschillen van elkaar. Fans van de groep zullen bij beide shows willen zijn, op twee verschillende locaties. “Voor Roadburn 2024 zullen we twee verschillende sets ten gehore brengen. Hoewel elke clipping. show extreem luidruchtig zal zijn, bereiden we de sets voor met de volgende uitgangspunten. De ene zal meer een ‘feestje’ zijn (meer upbeat, dansvloer-ready tracks) en de andere zal iets donkerder zijn (meer van onze hardere, minder beat-gedreven tracks).”
En verder: “We hebben nog niet besloten welke dag welke show zal zijn – we wachten nog tot we weten welke andere acts voor en na ons optreden elke avond om de geschiktheid van elke aanpak te bepalen. Dat gezegd hebbende, als je een fan bent en maar op een van de avonden kunt komen, zul je hoe dan ook niet teleurgesteld worden. Je hoort een aantal van je favoriete nummers (als je die hebt) en een aantal van onze ‘hits’ (als we die hebben) tijdens beide shows. Tot ziens in Tilburg.”
In februari bracht de groep nog nieuwe muziek uit. En daarmee gingen ze terug naar hun oorsprong; bewerkingen maken van grote mainstream hits. Tipsy is een bewerking van J-Kwon’s gelijknamige clubbanger uit 2004, gestoken in een noisy jasje en vol verstoorde samples. De track op de b-kant is een ambient-noise nummer genaamd Midnight. Gewoon omdat het kan, en omdat clipping zich ook in 2024 nog altijd niet laat vangen in één enkele term.
